جیهان لەچەرخی قومارسالارێک دا … نیگار نادر
ئەو ئەستێرەیی ناوزەدکراوە بە زەمین سێهەمین گەڕەستێرەی نزیک لە خۆرە ،ئەتڵەسی جیهانی سەر ئەو ئەستێرەیەی لەسەربنەما و بەدەستی سەردارانی براوەی جەنگ ، خودان هێزی بۆمبی ناوەکی نەخشەکێشراوە و هەڵبردراوە ، بەبەردەوامی سیاسەتمەداران بۆ ئاڵوگۆڕو بەدەستهێنانی دەسەڵاتی سەروەری ئەو جیهانە، باجی کوشندە دەدەن و جۆرەها سیاسەتبازی رێکدەخەن جۆرەها سیستەم دادەتاشن ، بەڵام دوا ئاڵوگۆڕی سەرۆکایەتی ئەمەریکا هێدمەئامێزانە جێگای بەسیاسەتسالاری چۆڵکردو قومارسالاری کردە ئایدیال و براوەی ئەو چەرخە .
بەدرێژایی میژووی مرۆڤایەتی، سیاسیەکان هەمیشە گومان و ترسیان و هەبووە لەوەی نەوەک رۆژێک وسەردەمێک دابێت جڵەوی سیاسەت لەدەستیان دەربچێ و سیاسەت بکەوێتە دەست شاعیرونوسەرێک و نەخشەی ئەو جیهانە لەسەر لێبوردەی و خۆشەویستی رێکبخاتە ، یان جڵەوی ئەو جیهانە بکەوێتە دەست هونەرمەند یان ڕابەرێکی ڕووحی و نەخشەی ئەو جیهانە لەسەربنەمای دژە بەرژەوەندی و دژە جەنگ داڕێژیتەوە ،بەڵام نەخافڵبوون لەوەی لەپڕ جڵەوی سیاسەت دەکەوێتە دەست کۆنە دەڵاڵی خانووبەر و سەرمایەدارێک و ئەوان و پاڕادایمە زانستیەکان مایەپووچ دەهێڵێتەوە .
جێگای داخە مرۆڤایەتی کەوتە سەردەمێک کە دراو دەبێتە جێگرەوەی مۆڕاڵ و ئابووری دەبێتە جێگاچوڵکەربە هەموو بەهاو پێوەرەکان ، ئێستا کاتی ئەوەیە هەموو قوتابخانەکانی فیکری سیاسی ، فەیلەسوفەسیاسیەکان ، پرۆفیسۆرەکانی زانستی سیاسەت ،سیاسەتمەدارە بەئەزموونەکان ، سیاسەتدارێژەر کارامەکان ، شکستی خۆیان ددانپیدابنێنن و بارگەو تیراژی فیکرو تێورو کتێبە ئەکادیمیەکان کۆبکەنەوە و دەستبکێشنەوە لە پێنووسەکانیان .
هەڵبژاردنی تڕامپ نیشانەیە بۆ گۆڕێنی سیستەمەکانی جیهان بە یاریگەلێکی وەک قوماری دیجیتاڵی و بلیاردێک کە گۆی زەوی تۆپەکەیەتی ، سیگناڵێکە بۆ کڕێنی ویژدان و هەڵبژاردن و سیستەمەکان، ئاماژەیە بۆ پوچەڵکردنەوەی مۆڕاڵ و ئیتیک و ڕاستبێژی ، ستراتیژێکە بۆ برەودان بە شمەکخۆری و تایکۆنەکانی بزنس ،زەنگێکە بۆ سەرکەوتنی ڕاستڕەوەکان .
سەرداری سیاسەتی جیهان لەنمایشێکی هۆڵیۆدستایل دا بەخۆی و بە هاوسەرە مۆدێل ستارەکەی ئەوەی پشتڕاستکردەوە کە گرنگ نیە چەندو چۆن پینەکراوی گرنگ ئەوەیە پینەی جوانکاری و پینەی پارە توێژێکی جەستەو مێشکی داپۆشیبی ، گرنگ نیە چەند خاڵی بیت لە بەها بەڵکو گرنگە چەند سەرڕێژ بیت لە ژمارە ، چیتر جێی بایەخ نیە کەسایەتیت لەکامە ژمارەبەندی فیکر و مەعریفەدابیت بەڵکو ئەوەی جێی بایەخە کەسایەتیت لە کوێی ژمارەبەندی تاوەرو بۆرسەکان دابیت! .
لەداهاتوودا ترسی گەورە ئەوەیە وەختێک قومارمەدارێک دەبێتە جێنشینی سیاسەتمەدارێک ،مەترسیدارتریش ئەوەیە سەرێک دەبێتە سەروەری ئەو جیهانە کە لەناویدا هزر نا بەڵکو ماشێنەکانی قومار کاردەکەن ، ترس ئەوەیە جڵەوی دونیا دەکەوێتەدەست تاوەر بونیادنەرو تاوەر نشینەکان و سیستەمە دادپەروەریەکان دەبنە سیستەمی دراوپەروەری .
ئەی چ کارەساتە ئێمە پێدەخەینە سەردەمێک کە پارە مەحاڵەکان دەسڕێتەوە و پێنووسەکان دەنوشتێنێتەوە، سیستەمی سەرمایەداری وەکو فیلمێکی هوڵیود بەرهەمهێنراو لەچەقی کوشکی سپی ڕا ، چارەی ڕەش بەهەموو سیستەمەکانی ئەو جیهانە پیشان دەدات ، دروشمی( یان لەگەڵ ئێمەی هاوڕای یان تیرۆریستی) هەڵدەگەڕینێتەوە بۆ( یان سپی پێست و سەرمایەداری یان بێڕەچەڵەک و تیرۆریستی) .
چ خەمهێنەوە پاشەکشەکردنی عەقڵ و کورتهێنانی مۆڕاڵ ، کورتکردنەوەی مرۆڤ لە بەرخۆرێكی بچوک و ڕۆبۆتێکی تەرخانکراو قازانجکردن و بەپارەکۆکردنەوەدا ، دەبێ لێرەبەدوا چاوەڕوانکراو بێ لە ئەمەریکایەکی بەنگەشەکەری ئازادی دا، پەیکەرەکانی ئازادی و سەربەخۆیی دابگیرێن و ئایکۆنەکانی بازرگانی و فاشیۆن و پۆرنۆ و لە جێگایان بچەسپینرێن، .
ئەی لەو ئایندە تەمومژاوییەی( ئەپڵ و ترامپ و ئۆتۆم) سێ دوگمەی سەرەکی نائاسایشی جیهان بن ،سەروەری سودخۆرەکان بکارێ جۆرەها دیوار هەڵچنێت چ دیواری ڕەگەزی ، فیکری ، فەرهەنگی جۆگرافی ،ئەوەی لە سیاسەتە کۆنکرێتکراوەکانی هەڵبژاردنی سەرۆکی گەورەترین سۆپەر پاوەری جیهاندا چاوەڕواننەکراو بوو سەرکەوتنی فیگەرێکی پرۆفاشیستی کۆمێدی ڕەوتارو گوتار بوو بەسەر فیگەرێکی هەڵکەوتووی ئاسایشی نیشتیمانی یان مەشقپێکراو بە سیاسەتی ئەمەریکانیزم دا. .
تڕامپی مەشقدراوی ناو گازێنو و باڕە تاریکەکان هات تا بەجیهان بڵی ، ئەمەریکا هیچیتر پێویستی بە پۆشینی ماسک نیە ، ماسکەکانتان فێڕێبدەن ، ماسکی دژە تیرۆر ،ماسکی دژە نەژادپەرستی ، ماسکی نەوت بەتاڵانبردن ، ماسکی دیمۆکراسی چونکە ئێمەی ئەمەریکایی چمان گەرەک بێت بەدەستی دەهێنین بەقازانجەوە ئێوەش ئەگەر سەلامەتیتان گەرەکە بەدوامانبکەون و ئیتر تۆپی زەوی دەخەینە ژێر پێیەکانی خۆمانەوە .
زۆر بە ئاشکرا دوا ستایلی ئەمەریکانیزم نیشانی دا کە سێکسمەدارێک بەشانازیەکی نێرسالارانەوە دێت و گوزارشت لە شکاندنی شکۆی چەندین خانم دەکاتەوە وبەهەمان پێوەری قومارسازی، قوماربازی بە کەسایەتی و سۆزو شکۆی خانمانی دەوروبەرو هاوسۆزی دەکاو لەگەڵ گەنجترین ژنی خۆیدا نمایشی خێزانێکی سەرکەوتوو دەکات و جیهانیش بە چەپڵەرێزانێکی شۆکئامێزەوە پەسەندی دەکا .
جێی گومان نیە سەرەرایی سیاسەتی چەسپاوی ئەمەریکا بەڵام ئەجەندای ترامپ بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و جەنگی تیرۆر و پۆست داعش جیاوازی تێدادەبێ ، جێی خۆیەتی کوردیش بە ئەزموون وبەنەخشەی پەلهاویشتوی خۆیدا بچێتەوەو لەناوچەکە بەتایبەت لەباشورو رۆژئاڤا و چاوەڕێی گۆڕانکاری و نەخشەداڕشتن و ستراتیژە تەمومژاویەکەی تڕامپ بکات ، یان بە واتایەکی تر هەموو ئەو نەخشە نوێ و پۆچڵکراوانەی لەسوڕی بۆش و ئۆبامادا بەهەویایان بوو دەبێت لەسوڕی تڕامپدا چییان لێبەسەربێت؟!.
دەبێت چاوەکانمان ڕابهێنین ئەوەی دەبینین فیلمێکی سینەمایی یان دۆکیۆمێنتاری نیە، ئەوە تڕامپە بەڕێکەوتوەو دێت بەخۆیی و بە قافڵەیەک ژنی هاوشێوەی هوڵیود سەروسیماوە بە هەلیکۆپتەرێک لەمافیاتایپی پۆپۆلیستەوە ، بە کەشتیەک لە بزنس ستایلی شۆ تایپەوە تا ستراکچەری نوێی ئەو جیهانە بەعەقڵی نەژادپەرستانەی خۆی داڕێژیتەوە .
لە کۆتایی دا هەموومان دەزانین دەشێ ترامپیزم گێژەڵوکەیەکی بازرگانی ، قومارسازی ، رەگەزپەرستی ، بانک بازی بێت کە ئەو جیهانە ترسناکانە بهەژێنێت و کاولکات ، بەڵام کەسمان توانی بەرگرتنی نیە چونکە هەر ڕووداێكی نامۆ و کەسێکی ناوازە کە ئەمەریکاسالاری پەسەندو پشتڕاستی بکا ئەوا ئەو دەبێتە سالاری ئەو جیهانە و ئەوچەرخە بەمەیلی خۆی دەسوڕێنێتەوە.!
