Skip to Content

فیلمی جۆکەرو کوشتنی دەوڵەمەندەکان … ن/جەلال قادر

فیلمی جۆکەرو کوشتنی دەوڵەمەندەکان … ن/جەلال قادر

Closed
by كانونی یه‌كه‌م 8, 2019 General, Literature, Slider

ئارتەر (جۆکەر) لە پزیشکە دەروونیەکەی دەپرسێ : ئایە دونیا شێتانەیە یاخود من تێکچوومە؟

تات فیلیپ دەرهێنەروسیناریستی فیلمی (جۆکەر) لەجیاتی پەنابردن بۆ شەڕوپێکدادان، زێتر بایەخ بە بەسەرهات و ژیانی دەروونی تاڵی کاراکتەرەکە دەدات، هەرچەندە فیلمەکە پڕە لە تووندوتیژی، لی تەماشاکردنی کاراکتەرێکی خەمۆکاوی، بینەر تووشی گۆشەگیری دەکات.

ئەگەر کەسێک ولاتی ئەمریکای نەدیبێت و تەماشای ئەم فیلمە بکات( لەوانەیە) وابزانێت زۆربەی گرتە و دیمەنەکان دروستکراون و خەیاڵین، کەچی لە حەقیقەتدا ئەمریکا ولاتێکی سەرمایەدار و بازرگانی جیهانە و چینێکی هەژار تێیدا دەژێت. بۆ نموونە : ئەو کۆلانانەی جۆکەر پێیدا ڕادەکات و دەوری تیا دەبینێت، پڕە لە زبڵ و خاشاک، ڕاستین و شوێنی هەژار نشینین. لەگەل هەر گرتەیەک دیمەنی بینا بەرزەکان و کۆلانە وێرانەکان دەبینین، کە ئەمەش دەرهێنەر جیاوازییە چینایەتیەکەمان پیشان دەدات. هەروەها زانیاریمان دەداتێ کە ڕووداوەکان لە کوێ ڕوودەدەن.
ڕووداوی فیلمەکە دەمانگەڕێنێتەوە بۆ سالانی هەشتاکان، دەبینین (جۆکەر) لافیتەیەکی بەدەستەوەیە و ریکلام بۆ بازاڕێک دەکات، کەچی لەناکاو چەند چەتوونێک دێن و لافیتەکەی لێدەفڕێنن. لە ئەمریکا نەک پیاو بگرە ژنش لەسەر شەقامەکان دەبینیدرێن لافیتەیان بەدەستەوەیەو ریکلام بۆ دوکاندارو بازرگانەکان دەکەن. بەلام ئەوەی جێگەی داخە ئەو کەسەی جۆکەر کاری بۆ دەکرت، سزای جۆکەر دەدات لەسەر ونبوونی لافیتەکە، بە بڕینی بڕێک پارە لە مووچەکەی. هەر لەسەر کارش کاراکەتەرێکی شەڕانگیز دەمانچەیەک دەدات بە جۆکەر، بۆ ئەوەی لەدوا ڕۆژ تووشی کێشە ببێت. لەدواجار جۆکەر لەماڵەکەی خۆی بە (مەقەست)ئەو کاراکتەرە دەکوژێت.

لەگرتەی (یەکەم و کۆتایی) جۆکەر لەبەردەم پزیشکێکی دەروونی دەبینین، ئەوەش بەو مانایەی کە سیستەمی ئەمریکا مرۆی هەژاری تووشی نەخۆشی دەروونی کردووە و نە ئامادەیە چارەسەریان بکات و نە دەرمانشیان پێ ڕەوا دەبینێت بیانداتێت.

دیمەنەکانی ناو واگۆنی قیتارەکان : کاتێ جۆکەر دەیەوێت بزەخەندەیەک بکاتە سەر لێوی منداڵێک کەچی دایکی منداڵەکە تووڕە دەبێت. لێرەدا تێدەگەین کە پەیوەندییەکان لەناو تاکی کۆمەلگە بەرەو کزبوون و لەناو چوون دەچێت. هەروەها هەر لەناو قیتارەکە سێ ئەکتەری دەوڵەمەندی (گاتام) شەڕ بە ئافرەتێک دەفرۆشن و پاشان تێر وپڕ لە (جۆکەر) دەدەن. جۆکەر تووڕە دەبێت هەرسێکیان بە( دەمانچە )دەکوژێت و هەڵدێ.
لەبەرئەوەی ئەو سێ کاراکتەرە لە چینی دەولەمەندەکان دەبن، خەلکی هەژارنشین ئەم کردەوەیەی (جۆکەریان) پێخۆشدەبێت، لەپاش ئەم ڕووداوە خۆشەویستی جۆکەر وەک قارەمانێک دەچێتە دڵی جەماوەرەوە. هەر بۆیە ماسکی جۆکەر پۆشین دەبێتە سیمبوڵ.
لە سیناریۆکە جۆکەر پاڵەوانی فیلمەکەیە، بەلام ئایە کێن ئەوانەی ڕکابەر و ناحەزی جۆکەرن؟ پێدەچیت جگە لە چینی سەرمایەدار، کۆمەلگەش بەشێکبن لەو تاوانانەی ئەنجامدەدرێن. بەلام(باتمان ) وەک منداڵێکی ناسک و نازداری خیزانێکی بورژوازی دەبینرێت، کە چاوەڕوان دەکرێت لە ئاییندا لە فلمێکیتر ڕووبەرووی جۆکەر ببێتەوە.
بەهەربار لەسەر ئەم کوشتن و تاوانانە، لە چاوپێکەوتنێکی تەلەفزیۆنیدا، (رۆبەرتە نیرۆ) لە جۆکەر دەپرسێ: ئایە تۆ کەسێکی سیاسیت؟
جۆکەر : نەخێر…من کەسێکم ژیان بە کۆمیدیا دەزانم…

لە گرتەی چاوپێکەوتنەکانی لە گەل (رۆبەرتە نیرۆ) : سەرەتا ئارەزووی تەماشاکردنی بەرنامەکانی دەکات (talk Show)، بەلام کاتێک دەچێتە ستدیۆ و لە شاشەی تەلەفزیۆن دەردەکەوێت، هەستدەکات (رۆبەرتە نیرۆش) گەمە بە هەست و سۆزی دەکات و دەیڕووخێنێت. دەگاتە ئەو ئەنجامەی کە ئەو کەسانەی خۆشمان دەوێن و سەرسووڕمانین پێیان، زۆرجار شایەنی ئەوە نین ڕێزیان لێبگیرێت. فیشەکێک بەناوچاوەوانی (ڕۆبەرتەوە) دەنێت.
هەروەها لە باکگراوندی گرتەی فیلمەکە، گوێبیستی شووتی ئۆتۆمبیلەکانی پۆلیس دەبین، ئەم جۆرە دەنگ و هاژانە لەناو شاری (نیویۆرک) ئاساییەو لەهەر خووڵەکێک چەندینجار ئەم دەنگانە هەن.

لەگرتەیەکدا جۆکەر لە ژوورەکەی بەسەر سیسەمەکەی پاڵکەوتووە، ڕۆژنامەیەکش لەسەر زەوییەکە دانراوە، لە مانشێتەکەی بە گەورەیی نووسراوە:(بزووتنەوەی نوێ، دەوڵەمەندەکان بکوژن)…… هەڵبەتە دیکۆری ژووروو هەڵبژاردنی وێنە و پێداویستی ناو ماڵ و دانانی ئەو ڕۆژنامەیە، بی ئەنقەست نین.
کاتێ ئەم فیلمە پەخشکرا ، چەند شارێک خۆپیشاندانیان کرد کە نمایشەکە ڕاگرن، چونکە فیلمێکی تووندتیژەو کاریگەری دەروونی لەسەر تەماشاچی درووستدەکات.

لی من کاتێ چووم بۆ سینەما و فیڵمەکەم بینی، لەکاتی نمایش چەند بینەرێکی هەرزەکارو خێزانێک دەرچوونە دەرەوە. ئەو زانیارییانەی من بەرگوێم کەوت ئەوە بوو، کە گەنجەکان تاقەتی گوێ ڕاگرتنی چیرۆک و بەسەرهاتی جۆکەریان نەبووە، بەلکو چاوەڕووان بوونە ئەم فیڵمە پڕ لە ئەکشن و شەڕوشۆڵ بێت لەگەل (باتمان). هەڵبەت هەندێک بۆ چوونیتر هەیە کە تەماشاچی بەرگەی هەڵس و کەوت و کردەوەکانی جۆکەر ناگرێت.
لەکۆتاییدا دەتوانین بلێین ئەم فیلمە کە بەسەرهاتی کۆمەلگەی ئەمریکی و کێبڕکێی شەڕو خێر پیشان دەدات، فیلمێکە کە دەوێت پێمان بڵێت لە دونیای سەرمایەداری چیمان بەسەردا هاتووە؟!.
فیلمێکی سەرکەوتووە و شایانی ئۆسکاریشی هەیە.

————————————————————————————–

-تێبینی: لەسالانی پەنجاکان وەک کاریکاتۆرێکی پۆلیسی نووسراوەتەوە.
-سەرچاوە: فیلمی جۆکەر، لە دەرهێنان و نووسینی ( Todd Philipتات فیلپ)
(Joaquin phoenix رۆلی جۆکەر ( خاکوین فۆنێکس

Previous
Next
Kurdish