Skip to Content

رەگەزپەرستی دەبێت بە کلتور …  جەلال بەرزنجی

رەگەزپەرستی دەبێت بە کلتور … جەلال بەرزنجی

Closed
by كانونی یه‌كه‌م 26, 2016 General, Opinion

لە بەر ئەوەی وڵاتی داگیرکەر ناتوانێت کلتوری پێکەوە ژیانی یەکسانی لە وڵاتی داگیرکراو هەبێت، بۆ درێژەدان بە داگیرکردنی کلتوری رق و رەگەزپەرستی درەست دەکات. رژێمە داگیرکەرەکانی کوردستان یەک لە دوای یەک هەوڵدەدەن تۆوی رق و رەگەزپەرستی بەرامبەر کورد لە مێشکی هاوڵاتیانیاندا بچێنن. بە هۆی ئەوەی کوردستان زۆر لە مێژە بن دەستە، رەگەزپەرستی و رقی داگیرکەرانی بەرامبەری بووە بە کلتور، گۆڕانکاریش لە کلتورو هزری مرؤڤ بە ئاسانی روونادەن. کورد زؤر ئەزموونی لە گەڵ ئەو رژێمانە و بەشێکی زۆری خەڵکەکەی هەیە ئەو راستیە دەسەلمێنن. لە دەستووری تورکیا، ئێران وسوریا بوونی کورد و مافەکانی پشت گوێ خراوە. لە دەستووری ئێراقی دوای سەدام حوسێن دان بە فیدڕالی بؤ کوردستان نراوە، جگە لەوەیش ساڵانە لە کوردستان پارەیێکی زؤر لە لایەن هەندێک رێکخراو سەنتر بؤ سازدانی چەندەها کوڕـ کۆبوونەوە و سیمناری ئەدەبی، رۆشنبیری و سیاسی بؤ لێک نزیک بوونەوەی کورد و عەرەب و دروست کردنی روحی پێکەوە ژیان و یەکتر قبوڵکردن خەرج دەکریت، (دەبێت ئەوکارە لە لایەن ناوەندە عەرەبیەکانەوە بکرێت) بەڵام وەک لە سەرەوە ئاماژەم پێی دا چوونکە کورد لە هزری عەرەب جێگەی هاوڵاتی پلە دووەو خاکەکەی شیمالی ئێراقە، بۆیە زؤر جار ئەو بابەتانەی لەو کۆڕانە باس دەکرێن سنووری ژووری هۆتێلە پێنج ئەستێرەکان بڕناکەن. چەند کەسێکی لێ بچێتەدەرە وە دەرئەنجامیان بە سەرئەوانی تردا نیە. لەبەر ئەوهؤیانەی لە سەرەوە باسم کرد هەست دەکەین لە ( ئالیەتی) ئیش کردنی رژێمە داگیرکەرەکان و هەڵس و کەوتی هاوڵاتیانی رەگەزپەرستی رەنگ دەداتەوە. بنبڕکردنی رەگەزپەرستی و دروست کردنی زەمینەیەکی ئارام بؤ پێکەوە ژیان تەنیا بە قسەی سەرزاری یان رێکەوتنامەی ئیمزاکراو نایێتە دی. دڵ کرانەوە بە کلتوری جیاواز وقبوڵ کردنی رەنگ و ئەوانی تر دەبێت لە ناخی مرؤڤەوە چەکەربکات و پەلوپۆ بهاوێت وببێت بە رەوشت و کردار. بە بێ بوونی هیچ سیستەم و روڵێک هەر لە کؤنەوە ژیانی فرە کلتوری قبول کردنی ئەوانی تر لە کوردستان هەیە. پێش پەیدا بوونی حزبی ئیسلامی سیاسی و رژێمە دیکتاتۆرە ئێراقیەکان جولەکە، دیان، موسلمان و چەندەها کەمینەی ئاینی دی لە کوردستان وەک برا پێکەوە ژیاون. ئەو کاتەی بابلیەکان لە جولەکەکانیان دا هەزارانیان هاتنە کوردستان. کوردستان لەو شوێنە دەگمەنانە بوو کە جولەکەکان بە ئازادی مەراسیمە ئاینیەکانی خۆیانیان لێی جێ بە جێ دەکرد. زؤر لە نووسەرانی جولەکە بەو هەلوێستە جوانەی کورد دەزانن. کورد زؤرجاری تر بؤتە پەناگای لێقەوماوان،لە ئەنجامی شەڕی دەوڵەتی ئیسلامی لە ئیراق و شام ( داعش)سەدان هەزارعەرەبی ئێراقی کوردستانیان کردە پەناگای خؤیان. سەرەڕای ئەو رەوشە ئابووریە خراپەی ئەمڕۆی کوردستان، گەلی کورد بە سینگێکی فرەوان وەری گرتوون. ئەمڕۆ نزیکەی ملیۆنێک عەرەب لە کوردستان دەژین، بەڵام پێناچێت ئەوهەڵویستە جوامێرانەی کورد لای عەرەب نرخێندرابێت. برادەرێکم دەڵی” رؤژێک لە چایخانەی مەچکۆ یەکێک لەو عەرەبانەی ماوەیێکە ماڵی لە هەولێرەو بە ئاسوودەیی دەژیت لە تەنیشتم دانیشتبوو لە نێوان قسان گووتی”لەهەشتاکان هەولێر وەک گوند وابوو،ئێستا زؤرگەورە بووە” “لەهەشتاکان لێرە چیت دەکرد ؟” “راوی مخەریب، تێکدەرەکانمان دەنا”مەبەستی پێشمەرگەیە، ئەوە وەڵامی ئەو عەرەبە دەبێت. دەیان نموونەی ترهەنە دەری دەخەن کەوا چۆن رەگەزپەرستی لە رژێمەکانەوە هاتؤتە خوارە بؤ ناو هزری خەڵک و بووە بە کلتوورلە هەڵسوکەوتیان رەنگ دەداتەوە. لە ئاسوشدا هیچ دیار نیە بۆ گۆڕینی ئەو رەوشت و کلتورە.

Previous
Next
Kurdish