گه‌شمه‌رگی پێشمه‌رگه‌ فەرماندە شه‌هریار …. دڵشاد تاقانه‌

چیرۆکی هه‌زار و یه‌ک شه‌وه‌ی پێشمه‌رگایه‌تی شه‌هریار، هه‌بوو هه‌رگیز خه‌یاڵ نه‌بوو، ده‌کرێ چیرۆکخوانی بکرێ، سیناریۆی فلیمێکی دیکۆمێنتاری له‌سه‌ر بنوسرێته‌وه‌، باشترین وێنانوسی بکرێ به‌ڵام لێره‌دا کورتنوسیه‌کە له‌چه‌ند وێنه‌یەکی تیژتێپەڕدا. به‌هه‌ڵکه‌وته‌ سپیلکه‌ی لاواز و بەژن دەستەی باریک به‌ڵام به‌سام و بوێر هێزێک له‌ناخیدا هه‌میشه‌ له‌سه‌رووی توانا جه‌سته‌یه‌که‌ زاڵ بوو ئه‌ویش ئازایه‌تی بوو.

شه‌هره‌..
ناسناوی خۆشه‌ویستی ناو دڵسۆزانی هه‌روا تۆقێنه‌ری چه‌ندین گه‌وره‌ جاش و نۆکه‌رانی داگیرپه‌روه‌ری سه‌رده‌می به‌عسی ئه‌وکاته‌بوو چونکه‌ باش ده‌یانزانی ئه‌گه‌ر بکه‌ونه‌ چنگی ئه‌م هه‌ڵۆیه‌ ڕۆحکێشیان ده‌کات. هه‌موومان وامان پێده‌گۆت، له‌کوردی ناوبڕی و کورتکردنه‌وه‌ی نیشانه‌ی کارلێکی که‌سایه‌تیه‌که‌یه‌ ئیستاش هه‌رده‌ڵێین: به‌گۆڕی شه‌هره‌. تایبه‌تمه‌ندی و موزیکێکه‌ له‌گیان جیانابێته‌وه‌ لاپه‌ره‌یه‌کی مێژووی وراتی کۆیه‌ و کوردستانه‌.

وه‌رزشه‌وانی..
جگه‌ له‌زانینی یاری کاراتی به‌سه‌رکه‌وتوویی، تۆپانێ به‌گیانی وه‌رزشی، که‌باسێکی خۆشهه‌ڵبه‌ز و له‌گه‌ڵ هه‌موو که‌بسه‌کانی گۆڕه‌پانی دواناواندی کۆیه‌ی کوڕان وه‌ک هانده‌ر هاوارمان ده‌کرد: ئاوی لێهینا، ئاوی لێهینا! هەروەها دەنگخۆش لەسەری چیای قەندیل گۆرانی لەقەندیلی سەربەرزەوەی لۆ پێشمەرگەکانی دەگۆت و تینی پێدەبەخشین. لەهە‌رگۆشه‌یه‌که‌وه‌ لێی بڕوانی دیسان وێنه‌ پێشمه‌رگایه‌تیه‌کەی هه‌وێنی سه‌ره‌کی ڕه‌نگ و ڕووکاریتی، خۆشڕه‌وی پێشمه‌رگایه‌تی و ماندی بوونی نه‌ده‌زانی له‌وێش هه‌رله‌ڕیزی پێشه‌وی هێرش و به‌ره‌نگاری یا دواوه‌ی کشانه‌وه‌ و پارێزگاری بوو.

پارتیزان..
بیرۆکه‌ی پارتیزانی زۆر بوو له‌چاو تروکانێک لێت بزرده‌بوو! پێشمه‌رگه‌ی ڕێناس و پارتیزان بوو. له‌دۆڵه‌ڕه‌قه‌ فێری ده‌کردین له‌که‌مین دا هه‌رگیز جگه‌ره‌ نه‌کێشن چونکه‌ بۆسه‌دانه‌ره‌ک‌ کوژرایه‌ به‌هۆی زیره‌کی که‌سه‌که‌ له‌دووره‌وه‌ بۆنی جگه‌ره‌که‌ی وی کردیه‌. گیانی ئه‌و له‌گه‌ڵ مردن له‌ده‌یان و سه‌دان چالاکی پێشمه‌رگانه‌ تاڵه‌موێکی به‌ین بووه‌ که‌سیش ناتانی ئه‌و ڕاستیه‌ نه‌سه‌لمێنی!

فه‌رمانده‌یه‌کی خۆڕسک..
هه‌مووو پێشمه‌رگه‌ک جێبه‌جێکاری فه‌رمانه‌کانی بوو که‌س لێی لانه‌ده‌دا هه‌تا ئه‌گه‌ر لات و بێ پرنسیپیش با له‌ئاستی شه‌هریار مه‌ته‌قی نه‌ده‌کرد هه‌رده‌یتوانی بڵێ: به‌رێ کاک شه‌هریار. له‌به‌رئه‌وه‌ی پێشمه‌رگه‌کی زووی شۆڕشی نوێ و ده‌سکه‌ره‌وه‌، فه‌رمانده‌یه‌کی به‌سام به‌هیمه‌ت و بڕیارده‌ربوو. ئاسان کاری ده‌کرده‌ سه‌ر هاوه‌ڵه‌کانی و که‌س له‌قسه‌ی ده‌رنه‌ده‌چوو. ئه‌وه‌ی ناسیبیتی ده‌زانی ده‌سوه‌شێن و داینه‌ده‌هینا له‌به‌ر هیچ که‌س. زۆرجار ڕێزلێگرتن و به‌هه‌ند وه‌رگرتن له‌ترسه‌وه‌ نیه‌ به‌ڵکو له‌خۆشه‌ویستیه‌وه‌یه‌ واته‌ سێبه‌ری ڕوحی و که‌سیه‌تی شه‌هریار هه‌وێنی ئه‌و په‌یوه‌ندی دانانه‌ بوو له‌گه‌ڵ ده‌وروبه‌ره‌که‌ی. کاتی شه‌ڕ نه‌ده‌کرا پرسی پێ نه‌که‌ی! چونکه‌ خودی خۆی هێزه‌کی مه‌عنه‌وی به‌رزه‌ ده‌کرێ هێزی خۆڕاگری لێوه‌رگری، که‌ ده‌یقیژاند هه‌مووان جێی خۆیان ده‌گرت وه‌ک ئه‌و ده‌یه‌وێ، ئه‌نجامیش هه‌ر سه‌رکه‌وتن بوو. که‌س نه‌یده‌تانی له‌و پرنسیپه‌ لادا و مه‌زه‌نده‌ی نه‌کا!

چالاکی ڕێکخستن..
له‌ناو شار هه‌میشه‌ پێشمه‌رگه‌ی داخیلی بوو واته‌ چالاکی پێشمه‌رگانه‌ی ئه‌نجام ده‌دا، خۆی خوێندکار و جێ متمانه‌ی شه‌هید شه‌فیق بوو له‌پێشمه‌رگایه‌تیش هه‌رپێشمه‌رگه‌ی ئه‌و بوو ڕێچکه‌ی ئه‌وی ده‌گرته‌به‌ر، که‌رته‌که‌شی له‌تیپی 93 ی کۆیه‌ هه‌ر به‌ناوی شه‌هید شه‌فیق بوو. له‌گه‌ڵ کام هه‌رێم و هێز و تیپ با جێگای دیاریکراو و پله‌ی فه‌رمانده‌یی خۆی هه‌بوو هه‌میشه‌ش ڕێگه‌ی چوونه سه‌ره‌وه‌ی لێگیرابوو چونکه‌ ئه‌وه‌ندی ئه‌و پێشمه‌رگه‌، فه‌رمانده‌، نیشتمانپه‌روه‌ربوو ئه‌وه‌نده‌ دبلۆماسیه‌تی سیاسی نه‌بوو له‌پێناو قازانجی خۆی خۆڕه‌پێشکا یان پشتیوانی سه‌ره‌وه‌ به‌ده‌سبهینی، لای ئه‌و جه‌ماوه‌ر و پێشمه‌رگه‌ و خاکی بوون گرینگ بوو له‌وانه‌شدا له‌ڕیزی هه‌رە پێشه‌وه‌ی سه‌نگه‌ری کوردایه‌تی و خه‌باتی قۆناغی ڕزگاری نیشتمانی بوو.

شه‌هریاری مرۆڤ..
که‌سایه‌تیه‌کی ساده‌ و ساکار بێ پۆز و ده‌رکه‌وته‌ی هه‌ژار، به‌به‌زه‌یی و گوێڕاگر، به‌ڕێزه‌وه‌ ده‌دوا له‌ناو ئاپۆرای خه‌ڵکدا وون ده‌بوو نه‌ت ده‌تانی له‌خه‌ڵک جیای بکه‌یه‌وه‌. قسه‌خۆش و ڕۆحپه‌ره‌ دانوستانی له‌گه‌ڵ هه‌مووان ده‌کرد، هه‌مووانیش ئه‌ویان له‌دڵی خۆیان ده‌گرت و ده‌پاراست. به‌یانیەک‌ له‌ڕاستی گوندی قازبه‌گیان دیتمان گۆتی: ده‌رێن دونی یه‌شارە شەلی جاشیان کوشتیه‌ هاهاها! ئه‌مه‌ش پێکه‌نین گۆتمان: هه‌بی و نه‌بی ئه‌وه‌ ئیشی خۆته‌؟ پێده‌که‌نی گۆتی: ئه‌منیش بیستیتم هاهاهاها. ئێستاش پێکه‌نینه‌که‌ی له‌به‌رگێمه‌. یه‌شار جاشه‌کی تورکمان بوو ته‌شقه‌ره‌ی به‌کجانی کۆیه‌ ده‌کرد کاتی گه‌ڕانه‌وه‌یان له‌خوێندنگا و خۆی به‌ئه‌من نیشان ده‌دا، خه‌ڵکی زۆر بێزار کردبوو له‌زه‌واق نابوو! که‌ شەهید شەهریار و پێشمەرگەکانی دەگەنە‌ ڕاستی ئەویش بەچەکەو لەسەر سێڕیانی حەوزی بەلۆعەی ڕاوەستایە، یه‌کسه‌ر پێی ده‌رێ: سەرکەوە‌. ئه‌ویش له‌ترسان ده‌رێ: به‌سه‌رچاو کاک شەهریار. شه‌هید جه‌عفه‌ر و شه‌هید جووجه‌شی له‌گه‌ربوو له‌گه‌ر هه‌نده‌کی دی، هه‌رئه‌وجاره‌ پیاسه‌یان پێکرد.

یاده‌وه‌ری..
گه‌له‌ک زۆر و له‌ژمارنایه‌ له‌هه‌رپێشمه‌رگه‌یه‌کی جاران بپرسی ده‌یان سه‌ربرده‌ت لۆ ده‌گێڕته‌وه‌ لێشنابته‌وه‌ چونکه‌ شه‌هریار خودی مێژووه‌، کوڕی مێژووە، سڵاو لەو مێژووە کە وەک پشکۆ هەردەم دەگەشێتەوە. ئەو هەموو ژیانی قەلغانی گیانی گەلی کورد و پارێزەری خاکی کوردستان بوو، ئێستاش مۆمێکی نەکوژاوەی ڕوناکی بەخشی سەروەرناسانە.

دڵشاد تاقانه‌

Dengekan

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.