Skip to Content

هەڵوێستی کۆمۆنیستی سەبارەت بە  جاڕی ڕیفراندۆمی پارتی و دەوڵەتی کوردی! …  بەشی یەکەم … سامان کەریم

هەڵوێستی کۆمۆنیستی سەبارەت بە جاڕی ڕیفراندۆمی پارتی و دەوڵەتی کوردی! … بەشی یەکەم … سامان کەریم

Closed
by ته‌مموز 1, 2017 General, Opinion, Slider

کاتێک کەسێک دەیەوێت لێکدانەوەیەک بکات سەبارەت بە هەر بابەتێکی کۆمەڵایەتی، تیۆری مارکسیستی ناچاری دەکات، بەڕەهایی ئەو بابەتە “قەزیە” لە نێو چوارچێوەی مێژوویەکی دیاریکراو دابنێ. هەروەها ئەگەر بابەتەکە پەیوەندی بە یەک ووڵاتەوە هەبێت ئەوە مەرجی بۆ دادەنێت ( بۆنمونە سەبارەت بە بەرنامەی نەتەوەیی لەو ووڵاتەدا) کە تایبەتمەندییە کۆنکرێتە جیاوازەکانی ئەو ووڵاتە جیادەکاتەوە لەوانی دیکە لە بەرچاو بگرێت، لە چوارچێوەی قۆناغیكی دیاریکراوی مێژویدا. (لینین/ مافی نەتەوەکان بۆ دیاریکردنی چارەنوسیان/ بژاردەکان بەرگی پێنجەم-ل ١٥١- دوا هێلی تەئکید هی منە).

به‌ڵام زۆرتر له ‌ئێمه‌، خودى جيهانى ماددي و واقعييه‌تى مێژوويى گۆرانى به‌سه‌ردا هاتووه‌. مه‌به‌ستم ڕووداوه‌كانى ده‌ورانى ئه‌زمه ‌و دواتريش له‌به‌ريه‌ك هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ى بلۆكى ڕۆژهه‌ڵات ‏و دنياى دواى جه‌نگى سارده‌. ئه‌گه‌ر ڕوو وه‌رچه‌رخاندنى بزووتنه‌وه‌ ڕزگاريخوازه‌كانى پێشوو به‌لاى غه‌رب ‏و مۆديلى بازاڕ له‌ ساڵانى يه‌كه‌مى ده‌ستپێكردنى ئه‌زمه‌ى ڕۆژهه‌ڵاتيش ‏دا فه‌راموش بكه‌ين (چونكه‌ هه‌رچي چونێك بێت ڕه‌وتى ئێمه‌ له‌ خۆشباوه‌ڕييه‌كانى چه‌پى تەقليديى سه‌باره‌ت به‌ پێشكه‌وتنخوازى ناسيۆناليزمى جيهان سێيه‌مي و ناسیۆناليزمى كه‌مينه‌ ميللييه‌كاندا شه‌ريك نه‌بووه‌)، بزووتنه‌وه‌ جوداييخوازه‌كان ‏و دواتريش جه‌نگ‏‏‏ و کۆمەڵكوژييه‌كانى “ميلله‌ت”ه‌ هه‌وسار پچريوه‌كان له‌ ئه‌وروپاى ڕۆژهه‌ڵات ‏و مه‌ركه‌زيدا، به‌ڕاستى خواستى ميللي و جياخوازيى ته‌نانه‌ت له‌به‌رچاوى كه‌سانێك كه‌ له‌ له‌لانى كه‌مى ئينسان‏ دۆستى به‌هره‌مه‌ندن، بێنرخ‏ و زۆرجاريش بێزراو كردووه‌. هه‌مووان ده‌توانن ببينن كه‌ چۆن ناسيوناليزم ته‌رجومه‌ى ماددى خۆى له‌ گۆڕه‌ به‌كۆمه‌ڵه‌كان‏ و “پاكسازييه‌ قه‌ومييه‌كان‏” و كووره‌كانى ئينسان سووتاندندا په‌يدا ده‌كات ‏و، چون نه‌ته‌نها خواستى ميللى به‌لڵـكو ته‌نانه‌ت خودى مه‌قوله‌ى ميلله‌ت ‏و ناسنامه‌ى ميلليش له ‌زۆر حاڵە‌تدا ناڕه‌سه‌ن‏ و ده‌سكردى ئه‌وساتێکى سياسى دياريكراوه. (مەنسور حیکمەت/ميلله‌ت‏و ناسيوناليزم‏و به‌رنامه‌ى كومونيزمى كريكارى- بەشی یەکەم/ هێلی تەئکیدەکان هی منە).

کورتەیەکی پێویست سەبارەت بە ڕیفراندۆمی پارتی

ڕیفراندۆم میکانیزمی بردنە پێشەوەی سیاسەتێکی دیاریکراوە و مافێکی دیاریکراوی هاووڵاتیان یان دانیشتوانە. خواستی چونە دەرەوەی بەریتانیا لە یەکێتی ئەوروپا، یان خواستی گۆڕینی دراوی ووڵاتێکی ئەوروپی بۆ ئێرۆ، خواستی دەنگدان لەسەر جیابونەوەی ئوسکوتلەندا لە بەریتانیا، کیوپیک لە کەنەدا…. نمونە زۆرن. بەڵام لەم سیاسەتەی پارتی دیموکراتی کوردوستان بە سەرۆکایەتی بارزانی، ڕیفراندۆم خۆی سیاسەتە. یەکێک لە کۆسپ و تەنگەژەکانی ئەم سیاسەتەی بارزانی ئەوەیە کە ڕیفراندۆم هەر خۆی کراوەتە سیاسەتێک. بەجیا لە ڕاگەیاندنەکانی پێشووی ئەندامانی مەکتەب سیاسی پارتی کە باسی سەرەکیان “کار نەکردن بەئەنجامی ریفراندۆم” بوو، وە دوای ئەوە چاوپێکەوتنی بارزانی لە گۆڤاری فۆرین پۆلیسی دا، کە ڕۆشنە وەڵام بە ڕەخنەکان دەداتەوە بەشێوەیەکی ناڕاستەوخۆ بەڵام شتێکی تازەی تێدا نیە.
باسی ڕیفراندۆم ئەگەر کاتی ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی تێدا دیارینەکرێت، هیچ مانایەکی نیە لەم ڕیفراندۆمەدا. واتە ماوەی شەش مانگ یان ئەو پەڕی سالێک. واتە پێویستە لەماوەی شەش مانگ یان سالێکدا سەربەخۆیی ڕابگەیەنرێت. ئەگەر نا ئیتر ئەوە ڕیفراندۆم نیە، بەڵکو ڕیفراندۆمێکە وەک هەنگاو و کارتێکی سیاسی بەدەست بارزانی و پارتی یەوە. بەم مانایەش هەنگاوێکی سیاسی زیرەکانەی بارزانی یە بۆ قۆرغکردنی مافی دانیشتوانی کوردوستان. باسی ئەم ڕیفراندۆمە دیاریکراوە لە پایەیەکی سەرەکیدا، باسی پارتی و بارزانی و مێژووی ئەم هێزەیە، هەر لایەن و ‌هێزێک مێژووی ئەم هێزە و سیاسەت و پراتیکی وەک هێزێکی بورژوایی کورد لە بەرچاو نەگرێت هەڵەیەکی گەورە دەکات، لە بەرانبەر زۆربەی هەرەزۆری خەڵكی کوردوستاندا. لەم بارەوە پێدەچێت تەنانەت لە نێو خەڵک و لە نێو هێزە بورژواییەکان و ژمارەیەکی دیار لە ڕۆشنبیران و نوسەرانی ناسیونالیست… ئەم لێکدانەوەیە لە بەرچاو گیرابێت، هەر بۆیە دەبینین ناڕەزایەتیەکی فراوان هەیە بە ڕووی ئەم شێوازە لە ڕیفراندۆمی پارتی دا.

بەم پێیە ئەگەر تەنها هۆیەک هەر ئەوە بێت، واتە ڕابەریکردنی پارتی بۆئەم پڕۆسەیە و بەم شیوازەی ئێستای، بەدەست هەر ئینسانێکی نەک ئازادیخوازو پێشکوتوخوازەوە بەڵکو بەدەست هەر ئۆپوزیسیونێکی پارتیشەوە، بە بڕوای من ئەوە پایەیەکی هێجگار بەهێزە کە هەر ئینسانێک چەند جار بیر بکاتەوەو توشی تێڕامان بێت ئینجا بڕیار بدات. ئەمە بابەتێکی ئۆبژەکتیڤەو مێژووی ئەم هێزو بزووتنەوە و سەرکردەیە نیشانی داوە. لە بەشی دووەمدا لەسەر ئەم پۆینتە زیاتر باس دەکەین.
لە ڕوانگەی منەوە تا ئەوکاتەی کە ماوەی ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی و پێکهێنانی دەوڵەت دیارینەکرێت، ڕیفراندۆمێک بوونی نیە. ئەگەر ١٠٠ دانە ڕیفراندۆمیش بێت و بچێت. ڕیفراندۆمێک لە گۆرێ نیە، چونکە ئامانجێک بوونی نیە. بزووتنەوەی کوردایەتی و بارزانی و ڕابەری ئەم بزووتنەوەیە، هوشیارانە خەڵکی کوردوستانیان بارهێناوە. ووردبینانە، مامەڵە لەگەڵ خەڵکێک دەکەن کە دەزانن تاکوێ پێ ڕادەکێشێت. سیاسەتێک کە ناوەرۆکەکەی بریتی یە یان ٢٧ ساڵە بریتی بووە لە لابردنی سەرنجی خەڵک لەسەر مەسەلە و کێشە سەرەکیەکانی خەڵک ئەوەی تشۆمسکی پێی دەڵێت ” الالهاء” واتە سەرنج لابردنی خەڵک لەسەر کێشەو گرفتە سەرەکیەکانی کۆمەڵگا و بەکار‌هێنانی ئەڵتەرناتیڤێکی سیاسی گونجاو بۆ پێکانی ئەم ئاراستەیە. ریفراندۆم بونی نیە بەلام ناویان ناوە ریفراندۆم. ناویان ناوە ڕیفراندۆم، چونکە ڕیفراندۆم خۆشناوە، لایەنی کەم بۆتە خۆشناو و هەندێ هێز بە کەفوکوڵی شۆڕشگیرانەش دەیڕازێننەوە. بەڵام ڕیفراندۆم بۆیە خۆشناوە لە کوردوستان چونکە خەڵکەکەی بەمانای جیابونەوەی کوردوستان دەیبینن. کاتێک کە ئەم ئامانجە جێبەجینەکرێت لە ماوەیەکی دیاریکراودا-٦مانگ تا یەک ساڵ. ئەوا ڕیفراندۆمێک ناکرێت بەڵکو سیاسەتی گەوجکردنی خەڵک پیادە دەکرێت. پراتیکردنی ئەنجامی ڕیفراندۆم ڕاستەوخۆیە و وەک شەراب هەڵناگیرێت تا خۆشترو باشتر بێت.

لایەنێکی دیکە ئەوەیە کە ڕیفراندۆم وەک میکانیزمێک هەمیشە بۆ بابەتە گرینگە چارەنوسسازەکان بەکارهێنراوە‌ کە ناکرێت یان دەسەڵاتداران پێیان باش نیە کە لە ڕیگای یاسا و ڕیسا و دەستورەوە لە پەرلەمان یان لە لایەن حکومەتەوە بڕیاری لەسەر بدرێت، دەیانەوێت مۆری گشتگیرییەکی کۆمەڵایەتی گەورەی لێ بدەن. بەم مانەیەش ڕیفراندۆم بۆ کایە کردن نیە بە خواست و داواکاری خەڵکەوە. دەبێت ڕیگا لەم جۆرە سیاسەت و پرۆژە سیاسی یە بگیرێت کە دەیەوێت بابەتێکی وا هەستیار بکاتە وەرەقەی سیاسی دانوسان و چەپاندن و گەوجکردنی خەڵک.
خەڵکی کوردوستان موچەیان نیە، کارەبایان نیە، خزمەتگوزاریان نیە، زەمانی کاریان نیەو لەسەر کار دانامەزرێن و خاوەن بڕوانامەکانی زانکۆو پەیمانگاکان زۆربەی هەر زۆریان بێکارن، هەڵلوشین و کەڵەکەی سەرمایە بۆ هەندێک بەپرس و ملیاردێری دەوربەری سەرکردایەتی بورژوایی کورد بەردەوامە. خەڵک بۆ ئەوەی بژی کەلوپەلی ناوماڵ دەفرۆشێت. دووبارە گەڕانەوە بۆ دەرەوەی ووڵات بە شێوەیەکی فراوان ماوەی دووساڵە دەستیپیکردۆتەوە. ژێر بەژێر لەژیر ناوی چاکسازیداب”کە وێرانکاریە بۆ خەڵک” زۆربەی کەرتەکانی خزمەتگوازی کراوەتە پریڤایت ” پریڤاتیزەیشن”: کارەبا، خەستەخانە و کەرتی تەندروستی، خوێندن و خوێندنی باڵا…. خۆ کەس ئاگاداری کەرتی نەوت و گرێبەستەکانی نیە کە چۆنە و بەپپێ کام بناغەیە گرێدراوە، ئەمە بەجیا لە کۆسپەکانی وەک ناوچە کوردنشینەکانی: کەرکوک و خانەقین .. بەجیا لە شەری دژی داعش و کوژرانی رۆژانەی جگەر گۆشەکانی خەڵک….جگە لەوانەش کێبەرکێ و کۆسپەکانی نێو حزبەکانی بزووتنەوەی کوردایەتی و هەروەها هەڵواسینی پەرلەمانی کوردایەتی و ماوە بەسەرچوونی سەرۆکایەتی بارزانی و چەندین کێشەی دیکە. ریفراندۆم یان سیاسەتی پیادەکردنی ریفراندۆم ، سیاسەتی سەرنج لابرنە لەسەر ئەم کێشانە و شاردنەوەیەتی لە لایەک و لە لایەکی دیکەشەوە بارزانی دەتوانێت وەک وەرەقەیەکی جۆکەر لە هەر کات و هەلومەرجێکی سیاسی دا بەرانبەر بە خەڵکی کوردوستان و هێزە موخالیفەکانی و حکومەتی بەغداو ‌هێزە ئیسلامی و قەومیە عەرەبیەکان بەکاریبهێنێت. ئەوانە ئامانجی سەرەکین. ئەوەتا نوێنەری یەکێتی نیشتمانی کوردوستان لە تورکیا بەهرۆز گەڵاڵی کە حزبەکەی هاوبەشی پارتی یە لەم جاڕەدا دەڵێت “به توركیایان ووتوه ڕیفراندۆم بۆ دروستكردنی دەوڵەتی كوردستان و جیابوونەوه له عێراق و گەڕانەوەی كەركوك و شوێنه جێ ناكۆكان نی یه، به ڵكو بۆ ئەوەی وەک كارتێك بۆ گفتوگۆ له بەرانبەر بەغدا بەكاری بێنین.” (چاوپێکەوتنی بەهرۆز گەڵاڵی لەگەڵ پێگەی سپی میدیا/ ٢٥.٦.٢٠١٧/ تەئکیدەکە هی منە). سیاسەتی ڕیفراندۆم ، ڕیفراندۆم نیە. تۆ ناتوانیت تۆپی پێ بکەیت و گۆڵ بکەیت، بەڵام نەتوانیت ئەنجامەکەی ڕابگەیەنیت کە براوەیت. یان دۆرابیت وشەهامەتی ئەوەت نەبێت کە دۆڕانەکەت ڕابگەیەنیت. ئەوە ئیتر تۆپی پێ نیە.

ئەو ڕیفراندۆمەی پارتی و یەکیتی ، ڕیفراندوم نیە وبڵقێکە زوو دەتەقێت. بەڵام وەرەقەی بەرزکردنەوەی کەسایەتی بارزانیە تا ئاستی سەرکردەی “ڕزگاریبەخشی” خەڵکی کوردوستان ولایەنی کەم لەئاستی بزووتنەوەی کوردایەتی دا. ئەمە پۆینتێکی گەورەی پیادەکردنی ئەم ڕیفراندۆمەیە، بەتایبەت کە قسە لەسەر ئەوە دەکرێت کە ئیتر بارزانی خۆی هەڵنابژێرێتەوە. بەڵام بۆ پارتی و یەکێتی بە جیا لەم پۆینتە خالێکی دیکەی گرینگ ئەوەیە کە وەرەقەیەکی گرینگی هەڵبژاردنی داهاتوویانە. ئەوان وەک دوو هێزی‌ سەرەکی دەسەڵاتدار لەماوەی ٤ ساڵی ڕابوڕدوودا: خەڵکیان هەژارکردووە، ‌هەژاری زیادیکردووە، موچەیان کردووە بە یەک لەسەر سێ، بێکاری گەیشتۆتە ئاستێکی ترسناک، گەندەڵی زیادیکردووە و کارەبایان کەمیکردووە…. بۆیە رێفراندۆم بۆ دەنگدانیش سوودی گەورەی دەبێت بۆ ئەم دووهێزە.
یەکێتی و پارتی باشدەزانن کە دەوڵەتانی دونیا وەک ئەلمانیا و روسیا و تورکیا و ئێران و عێراق و تەنانەت ئەمریکا و نەتەوە یەکگرتووەکانیش، ئاگاداریان کردوون کە لەگەڵ “یەکپارچەیی خاکی عێراقدان”. ئەمریکا بە ڕەسمی ٢٤حوزەیران لە ڕیگای تیلەرسونەوە ڕایگەیاند کە لەگەڵ ڕیفراندۆم نین. ئەو قۆناغەی کە لە چوارچێوەی سیاسەتی ئەمریکی دا بوارێک هەبوو بۆ دەولەتی کوردی کە مەسعود بارزانی هەوڵێ بۆدا بەسەرچووە و کاتی نەماوە. کاکە درەنگ فریا کەوت!!. بەڵام لە ڕوانگەی منەوە پارتی لە چوارچێوەی سیاسەتی ئەمەریکی دا سیاسەتی پێکهێنانی دەوڵەتی کوردی هەبووە و ئێستاش پەلەقاژەی بۆ دەکات. هەلوێست لەسەر ئەم باسە لە بەشی دووەمدا دێت.

ئەگەر ئەوە ڕاستیەک بێت، ڕاستیەکی دیکە ئەوەیە کە هەموو کەس بارزانی و پارتی دەناسێ وە دەزانی کە بەبێ ئەمریکا و تورکیاو … ناتوانێت بڕیارێکی وا بدات…مەگەر مێژوو درۆ دەکات. یان مەگەر پارتی و بارزانی ئاڕاستەی سیاسیان گۆڕیوە بۆ لایەکی دیکە. بەڵام هیچ لایەکی دیکەی زلهێز ڕیفراندۆمی قبوڵ نەکردووە. پارتی وەک هێزێکی بورژوایی و نوێنەری سەرسەختی بازاڕ و نیولیبڕال، ناتوانێت وە بۆی نیە کە بڕیاڕێکی سەربەخۆی لەم چەشنە دەربکات، بە تایبەت لە هەلومەرجی ئینتقالی ئەمرۆدا… ئەمە ئەگەر واز لە ناسینی پارتی و مێژووی ئەم هێزە بهێنین.
خەڵکی کوردوستان، پێویستە بەشداری ئەم یاری یە نەکەن، وە هوشیارانە ڕوبەڕووی ئەم سیاسەتە ببنەوە و لەمبارەوە لە هەلومەرجی ئێستادا، ئەگەر دەیانەوێت ڕیفراندۆمێک بکرێت کە ڕیفراندۆمی خۆیان بێت و ئەنجامەکەی بەپێی دەنگی ئەوان بێت و نەکرێتە وەرقەیەکی سیاسی بۆ بەند و بەست و سازانی ژێر بەژێری سیاسی ئەوا پیویستە: لەم ریفراندۆمەدا بە مەرجەوە بەشداری بکەن، مەرجێکی رۆشن ئەویش ئەوەیە کە: لە فۆرمی دەنگداندا خاڵێک زیاد بکرێت بەم شێوەیە: دەست بەجێ ئەنجامی ڕیفراندۆمەکە دەخرێتە بواری جێبەجێکردنەوە، ئەنجامی ڕیفراندۆم هەر چیەک بێت، ئەوە لەماوەی ٦-١٢ مانگدا ڕادەگەیەنرێت. واتە ئەگەر خەڵک دەنگیان دا بە جیابوونەوە لە عێراق ئەوە لەو ماوەیەدا سەربەخۆیی و دەوڵەت لە کوردوستان ڕادەگەیەنرێت.

ئەم خاڵەی سەرەوە مەرجە. ئەگەرچی بۆ ڕیفراندۆم مەرج دانانرێت، بەڵام ئەو مەرجە سیاسەتی پارتی سەپاندویەتی بەسەر خەڵکدا. خۆیان خەڵکیان ناچار کردوە کە مەرج دابنێن. خۆیان بە ئاشکرا بە خەڵک دەڵێن: خەڵکینە گاڵتەتان پێدەکەین. ئەگەر نا لە کوێی دونیا ڕیفراندۆمێک کراوەو بە خەڵکەکەش وتراوە وەرن دەنگ بدەن بەلام کار بە ئەنجامەکەی ناکەین، یان مەرج نیە کار بە ئەنجامەکەی بکەین. بۆیە دانانی مەرجێکی ئاوەها بۆ ئەم ڕیفراندۆمەی پارتی پێویستە.
بەبێ مسۆگەر کردنی ئەم مەرجە هەر جۆرە دواکەوتنێکی ئەو ڕیفراندومە لە ژێر هەرناوێکدا بێت و لەسایەی هەر بۆچون و ئایدۆلۆژیا و سیاسەتێکدا بێت، ڕاستەوخۆ هوشیارانە یان ناهوشیارانە دەبێتە سیاسەتی دواکەوتنی پارتی. سیاسەتی پێدانی وەرەقەیەکی ئیمزاکراوە بە بارزانی و پارتی کە بەئارەزووی خۆیان و هەرکاتێک بیانەوێت کایەی سیاسی و بەند و بەست بە دەنگی خەڵکەوە بکەن. هەر هێزێک بێ ئەو مەرجە دوای ریفراندۆمی پارتی بکەوێت ئەوە بەرپرس دەبێت بەرانبەر بەخەڵکی کوردوستان. دواکەوتنی پارتی بەبێ ئەو مەرجە نیشانەی ئەوەیە کە ئەو کەسە یان ئەو هێزە، هەلومەرجی دیاریکراو و مێژووی دیاریکراوی بەهیچ شێوەیەک لەبەرچاو نەگرتووە. وەرەقەیەکی داوەتە دەست پارتی و ئەویش بەپێی سیاسەتی خۆی بەکاریدەهێنیت.

کاراکردنەوەی پەرلەمان و ئەو قسەو قسەلۆکانەی کە لەلایەن نوسەران و هەندێک سەرانی بزووتنەوەی کوردایەتی یەوە باسدەکرێت لە سەر ڕێکخستنی نێو ماڵی کورد هیچ پەیوەندیەکی نیە بە خواستی خەڵکەوە. ئەوان ڕێک بوون، وە ماڵەکەیان زۆر ڕێکخراوبوو، هەر لەو کاتەدا موچە قرتکرا، هەرئەوکاتیش کارەبا نەبوو، گەندەڵی لەو پەڕی دابوو … ڕێکخستنی نێو ماڵی کورد مانای دابەشکردنی سەرەوت و سامانی کەڵەکەبووە لە نێو حزبەکاندا بۆ ئەوەی کەسیان زویر نەبن، وەک هەلومەرجی ئێستا. هەموو پێکەوە بیخۆن و خەڵکیش بێ موچە و بێ کارەبا و بێکار بێت و لەشەری داعش یشدا ڕۆڵەکانیان بکوژرێن. خەڵکی کوردوستان ئەگەر دەیەوێت نەکەوێتە نێوان بەرداشی پارتی و یەکێتی یەوە وە ئەگەر دەیەوێت ریفراندۆمێکی گشتی و ئازاد بکات و هەروەها لایەنی کەمی خواستەکانی دابین بکات، چارێکی دیکەی نیە جگە لە هاتنە مەیدانی وەک هیزێکی سەربەخۆی سیاسی و دابینکردنی ئەو مەرجەی سەرەوە لەم ڕیفراندۆمەدا. لە ڕوانگەی منەوە ئەگەر ئەم مەرجە ببێتە مەسەلەیەکی کۆمەڵایەتی گەورە، ئەوە پارتی واز لە ڕیفراندۆمەکەی دەهێنێت.

لەسەر پایەی بێ باوەڕی بە پارتی، ڕێفراندۆم کراوەتە باسێکی سیاسی گەورەی ئەمڕۆی نێو کۆمەڵگای کوردوستان. ئەمە پۆینتێکە مانای گەورەی سیاسی هەیە بۆ هەموو هێزە سیاسیەکان، هەموو ئەو هێزە سیاسیانەی خۆیان بە بەرپرس دەزانن سەبارەت بە چارەنوسی سیاسی ئایندەی خەڵکی کوردوستان. ئەم پۆینتە، بێ باوەڕییە بە پارتی دیموکراتی کوردوستان و سەرکردەکەی. ئەم بارە زادەی بیرۆکەی ئەم کەس و ئەو نووسەر و ئەو هێزی سیاسی نیە، بەڵکو مێژووی سیاسی ئەم ‌‌هێزە و سەرکردەکەیەتی سەبارەت بە خەڵکی کوردوستان. بۆیە بەجیا لەوەی کە لە هەلومەرجی ئێستادا چۆن بیر دەکەینەوە سەبارەت بە سەربەخۆی و پێکهێنانی دەوڵەت لە کوردوستان دا، پێویستە لەسەر هەرکەسێک وە هەر هیزێکی سیاسی لە کوردوستاندا، ئاگاداری ئەم ڕیفراندۆمە بێت و خۆی نەخاتە دووی پارتی و لایەنی کەمی ئەوە مسۆگەر بکات کە دەنگەکەی یان دەنگی خەڵک ناکرێتە وەرەقەی سیاسی بە دەستی پارتی و بارزانی یەوە. بۆ ئەوەش ئەو مەرجەی کە لەسەرەوە ئاماژەمان پێدا هێجگار پێویستە.

بەشی دووەمی ئەم باسە باسی دەوڵەتە لەکوردوستان. دەوڵەتێک کە ئەگەر پێک بێت لە سایەی ڕیفراندۆمی پارتی دا دەوڵەتی بزووتنەوەی کوردایەتی دەبێت بە ڕابەری پارتی، دەوڵەتی بارزانی دەبێت. لە هەلومەرجی ئەمرۆدا گومانێک لەمە نیە، وە هەر کەس و لایەنێک گومانی لەمە هەبێت یان لە دەرەوەی مێژوو دەژی یا بەرژەوەندی هەیە لەگەڵ پارتیدا. بەڵام ئەم دەوڵەتە چۆن وە لەسایەی چ هەلومەرجێکی سیاسی جیهانی وناوچەیی و لۆکەلی عێراق و کوردوستاندا پێکدیت؟! کەواتەباسی کۆنکرێتی ئێمە بۆ دەوڵەت ئەوەیە لە کام هەلومەرجی سیاسی دیاریکراو لە باری مێژوویەوە ئەم دەوڵەتە پێکدێت؟! ئایا بە شێوەیەکی کۆنکرێت لەم هەلومەرجەدا “هەلومەرجی ئینتقالی مێژوویی” جیابوونەوەی کوردوستان و پێکهێنانی دەوڵەتی کوردی بەڕابەری بارزانی بەقازانجی چینایەتی کرێکار و خەباتی ڕزگاریخوازانەی لەئاستی ئەنتەرناسیوناڵی و ڵۆکەڵیدا دەشکێتەوە؟! واتە دەبێتە هۆی یەکگرتوویی و یەکڕیزی زیاتری ئەم چینە لە ئاستی عێراق و ناوچەکەدا؟! یان هەلومەرجی خەباتکارانە و ژیان و گوزەرانی چینی کرێکار باشتر دەکات لە ئاستی عێراق و کوردوستاندا؟! یان کێشەو ململانێی نەتەوەیی بنبڕ دەکات و لە کۆڵ ئەم کێشەیە دەبینەوە؟! وە ئایا ئاراستەی مێژووی سەرمایەداری سەبارەت بە “مافی چارەنوسی نەتەوەکان” و بەتایبەت باسی دیاریکراوی ئێمە لەسەر کوردوستانی عێراقە، لەسەردەمی گلۆبال و تێربوونی سەرمایە و لەم هەلومەرجە ئینتقالی یەدا چی بەسەر دێت؟! ئایا ئاڵوگۆرەکانی چارەکەسەدەی ڕابوردوو چیمان پیدەڵێت لەمبارەوە؟! وەڵامی ئەمانەو گەلێک پرسیاری دیکە لە بەشی دووەمی ئەم باسەدا دەخوێنینەوە.

٢٦. حوزەیران.٢٠١٧
saman.karim5@gmail.com

Previous
Next
Kurdish