پوتین، بۆ ترامپ “پشت لە کورد بکە”! … ئاشتی ئیبراهیم ئەفەندی
میدیا جیهانییەکان، پەنجە بۆ ئەوە درێژ دەکەن کە گوایە لە سەر داوای “پوتین”، سەڕۆکی ئەمریکا “ترامپ” بڕیاری کۆتایی هێنانی دا بە بەرنامەی دەزگای (سی. ئای.ئەی) ئەمریکیی، کە تایبەت بوو بە مەشق پێکردن و ڕاهێنانی سەربازیی و پڕچەک کردنی ئۆپۆزسیۆنی سوریا کە یەکێک لەوان “یەپەگە”بوو.
بەرنامەی دەزگای (سی. ئای.ئەی) ئەمریکیی بە ڕەزامەندبوونی ئیدارەی “ئۆباما” بوو لە ساڵی ٢٠١٣دا، کە ئەو کات شەڕی دژ بە داعش و جەنگی سوریا لە ئەوپەڕی گەرمییدا بوو وە ئەمریکا ئەو کات پێداگری دەکرد لە لابردنی “ئەسەد”، وەکو داشێکی “روسیا” و کەساییەتیەکی بەهێز کە داکۆکی لە بەرژەوەندییەکانی “روسیا”ی دەکرد لە ناوچەکە دژ بە بەرژەوەندییەکانی ئەمریکا.
هەنوکە، “ترامپ” بۆ نزیک بوونەوە لە “پوتین”، بە پێچەوانەی “ئیدارەی ئۆباما”، دژاییەتی هاورێی و خوازی “روسیا” ناکات لە “سوریا”، کە ئەویش مانەوەی “ئەسەد”ە لە دەسەڵات. ئەمە لە کاتیکدایە کە تەنها سێ مانگ پێش ئێستا “ئەمریکا” بڵاویکردەوە کە “ئەسەد” چەکی قەدەغەکراوی کیمیاویی بەکارهێناوە دژ بە خەڵکی سیڤیل لە “سوریا”، بەوهۆیەوە ئەو کات ئەمریکا هێرشی ئاسمانی ئەنجامدا دژ بە بنکەی ئاسمانی “ئەسەد” لە سوریا”. “نیککی هالی” سەفیری ئەمریکا ئەو کات ددانی بەوەدا نا و گوتی ” بە هیچ شێوەیەک هیوامان نییە کە ئاشتی و ئاسایش بەرقەرار بێت لە ناوچەکە بە مانەوەی “ئەسەد” و ئەو حکومەتەی کە ئێستا لە دەسەڵاتە”!
بەگوێرەی میدیا جیهانییەکان کە ئاماژەیان پێداوە، “ترامپ” ملکەچە بۆ مەرجی “پوتین” وە “ئەمریکا و روسیا”، ڕێککەوتن کە “ریفۆرم” بکرێت لە دەستوری “سوریا” لە ئاییندەیەکی نزیک دا. بۆ ئەو مەبەستە “پوتین” لە کۆبونەوەی لەگەڵ “حەسەن ڕوحانی و ئەردوغان” کە لە “سۆچی” ئەنجامدرا گوتی ” سورییەکان دەبێت چارەنووسی خۆیان و وڵاتەکەیان دیاری بکەن. بێ گومان پرۆسەی “ریفۆرم” ئاسان نابێت و پێویست دەکات هەموو لایەنەکان، لە هەندێک شت ببورن و هەوڵی سەرخستنی بدەن یەکێک لەوان حکومەتی “سوریا”یە.
“ترامپ”، کارتی کورد بەکاردەهێنێت و بۆ گەیشتن بە ڕێککەوتنی فەرمیی لەگەڵ روسیا. بە گوێرەی میدیا جیهانییەکان بێت، هەر دوو لایەن گەیشتونەتە ڕێککەوتن. ملکەچ کردنی “ئەمریکا” بۆ خوازی “روسیا” خاڵێکی گرنگە بۆ ڕێککەوتنی نێوانیان بۆ پاراستنی بەرژەوەندییەکانیان لە ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دا. بەڵام هێشتا روون نییە کە ئایا “ترامب” بەرامبەر بەچی ئەو کارتەی بەکارهێناوە؟ هەروها فەرامۆش کردنی “کورد” لەو ڕێککەوتنانە دا تا چ ئاستێکە و ئایا دووبارە “ڕۆحانی و ئەردوغان” لە ئایینەدەدا ڕێگەیان بۆ تەخت دەکرێت کە وەک پیشەی هەمیشەیان دووبارە دەستبکەن بە “بەکۆمەڵ بە کوشتنداننی میللەتی کورد یان نا” !؟
لە داهاتوویەکی نزیکدا لە ئەنجامی ئەو ڕێککەوتنە دا و چەقۆ وەشاندن لە پشتەوە،ئەگەری ئەوە هەیە کە بزوتنەوەی رزگاری “کورد”، بۆ ماوەیەک تووشی سەختی و بەرزیی و نزمیی بێت، بەڵام بە دڵنیاییەوە، هەرگیز ئەو ڕێککەوتنە لە ڕەگەوە چارەسەرێکی بنچینەیی نەدۆزیوەتەوە بۆ کێشەکانی ناوچەکە وە هەرگیز نابێتە هۆکاری سەقامگیر بوونی ئاشتی و ئاسایش لە ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستتدا وە نابێتە هۆکاری ئەوەی کە “روسیا و ئەمریکا” بەبێ کێشە تەنها بە کڕینی سەڕۆکی وڵاتەکان لە توانیاندا هەبێت بەرژەوەندییەکانیان پیادە بکەن بە بێ گرفت و کێشەی جدی.
کۆتایی جەنگی “داعش”، ئەوە ناگەیەنێت کە دژەکان لە نێوان شەو ڕۆژێکدا بوون بە دۆستی یەکتر بە تایبەتی دوژمنایەتی “ئەمریکا و روسیا” کە ڕەگێکی مێژووی هەیە. یان کۆتایی هێنان بە گرفتی نێوان “تورکیا و ئیران”، کە سەدان ساڵە دوو هاوسێی نەگوجا و ناکۆکن ئەوەی ناوی متمانە بێت لە نیوانیانندا نییە! یان گرفتی نێوان “روسیا” و “تورکیا” کە وەک دوو هاوسێ لە میژوودا تەنیا خەریکی کێشە و گرفت و جەنگ بوون. یان ناحەزی نێوان “ئەمریکا و ئیران” و بە پێچەوانەوە، یان ناکۆکی نێوان “ئەمریکا” و “تورکیا” کە تا ئێستا “ئەمریکا” داڵدەی “گولەن”ی دوژمنی “ئەردوغان”ی داوە لە وڵاتەکەی وەک “گیسکەکەی هەیاس” بەکاری دەهێنێت. لەدەرئەنجامدا دەردەکەوێت کە ئەم لایەنانە بە میلیۆنان گرفتیان لە نێواندا هەیە کە هەمووی بە هەڵواسراوەیی ماون.
بە کۆتایی جەنگی “سوریا”، بزوتنەوە ئیسلامییە توندڕەوەکان کۆتاییان نەهاتوە، تا هەنوکە هەن لە ناوچەکە، بەڵام لە ژێر دەیان ئاڵا و ناوی تردا کار دەکەن وە بەکار دەهێنرێن لەلایەن زلهێزە ناوچەییەکان و دنیا وە پشتیوانی ماددی و مەعنەوی دەکرێن بۆ بە زەبەلاح کردنیان دژ بە یەکتر. کێشەی مەزهەبی و ئایینی تا ئێستا لە ناوچەکە لە لوتکەدایە کە هەمیشە مەترسی تەقاندنەوەی لێ دەکرێت بۆ هەڵگیرساندننی شەڕی مەدەنی، سەڕەرای ئەوەش کێشەی سیستەمیی سیاسیی، یاسا و دەستوور لە ژێر فشاری هێزی سەربازیی و بە گوێرەی بەرژەوەندیی دەسەڵاتداران دەنوسرێنەوە.
ئەو ڕێککەوتنە نەیتوانیوە چارەسەرێکی بنچینەی دروست و تەندروست و ڕەوا بدۆزێتەوە بۆ گرفتی کەمە نەتەوەکان لە ناوچەکە، بۆ نمونە ( ٦) میلیۆن کورد لە “ئیران”. (٥) میلیۆن کورد لە عیراق. (٢٠) میلیۆن کورد لە تورکیا خاوەن شۆڕش و پارتی ئۆپۆزسیۆنن، کە گوێیان لێ نەگیراوە تا ئەو ساتە لە “جەنگ”ی پارتیزانین دژ بە “تورکیا و ئیران” بۆ ساندننی مافە ڕەواکانیان. لە دەرئەنجامدا دەردەکەوێت کە ئەو ڕێککەوتنە تەنها ڕێککەوتنێکی کاتییە، وە لە ئاییندەیەکی نزیک هەمان کێشە و گرفت لە ناوچەکە دا لە فۆرمێکی تردا خۆیان دەنوێنن.
بڵاوکردنەوەی وێنەی “ترامپ و پوتین و ڕۆحانی و ئەردوغان” بە زەردەخەنەوە، تەنیا کارێکی چەواشەکاری میدیاکاران و سیاسییەکانن بۆ ڕای گشتی جیهانی و دژایەتی یەکتر، ئەو وێنانە و ئەو زەردەخەنە ساختانە کە لە میدیاکان دا بڵاو دەکرێنەوە لە توانایاندا نییە ئەو ڕاستییانە بشارنەوە کە ئەم چوار لایەنە بە خوینی سەری یەکتر تینون!
ئەمڕۆ، ئەگەر “پوتین و ترامپ و ئەردوغان و ڕۆحانی” خوازی نەتەوەیی “کورد” ی بێدەسەڵاتی ، وڵات داگیرکراو فەرامۆش بکەن و بە قوربانی بەرژەوەندییە سیاسیی، ئابووریی، سەربازییەکانی خۆیانیان بکەن وە پێیان وابێت بە ڕێگەی کڕینی “سەرانی کوردی خۆفڕۆش” خواست و ئارەزووە سیاسییەکانی ئەو میللەتە زیندەبەچاڵ دەکەن! ئەوا بێ گومان خەیاڵیان خاوە وە ئەو ڕێککەوتنە ئەوا ناگەیەنێت کە لە توانیاندا هەیە دەنگی زوڵالی نەتەوەیەکی “٤٠” میلیۆنی کپ بکەن بۆ خواست و مافەڕەواکانیان، ئەو دەنگەی بە درێژای مێژوو هەوڵی دەمکوت کردنی دراوە بە ئاگر و ئاسن لە لایەن دوژمنەکانی، ئەو دەنگەی لە قۆناغە جیاجیاکاندا سەرانی کوردیی بەکرێگیراو خیانەتییان لێکردوەو فڕۆشتویانە بۆ بەرژەوەندیی، سەڕەڕای هەموو ئەوانەش تا ئەمڕۆ ئەو دەنگە بە زوڵاڵی ماوە و هەر دەمێنێ
———————————-
سەرچاوە:
https://www.washingtonpost.com/world/national-security/trump-ends-covert-cia-program-to-arm-anti-assad-rebels-in-syria-a-move-sought-by-moscow/2017/07/19/b6821a62-6beb-11e7-96ab-5f38140b38cc_story.html?utm_term=.d0f6c2eff2ae
http://www.newsweek.com/us-ally-working-russia-iran-talks-assad-syria-721972
http://www.newsweek.com/us-cut-support-moderate-syria-rebels-improve-russia-ties-moscow-639762
http://www.newsweek.com/russia-not-us-calling-shots-middle-east-iran-iraq-646052
