Skip to Content

بۆ دەبێت یادی گازبارانی هەڵەبجە بکەینەوە  ئامانج لەیادەوەری چیەو دەستكەوتەکانی چین ؟

بۆ دەبێت یادی گازبارانی هەڵەبجە بکەینەوە ئامانج لەیادەوەری چیەو دەستكەوتەکانی چین ؟

Closed
by ئازار 17, 2018 General, Genocide


عومەر محەمەد- سلێمانی
١٦/٣/٢٠١٨

—————————————

ئەرکی ئێمەیە یادەوەرییەکانی جینۆساید هەرلە فەیلیەکانەوە، هەتا بارزانیەکان و هەڵەبجەو ئەنفال وشەنگال، بەگرنگیەوە تەماشایان بکەین و بەگرنگیەوە بەرەو پیریان بچین و یادیان بکەینەوە، بەڵام لەوەگرنگتر ئامانجی یادەوەرییەکانە، چۆنێتی ئاراستەکردن و پەیامی یادەوەرییەکانە، پەیام بۆناوخۆی خۆمان و بۆ دەرەوەی خۆمان، ئایا بەراست ئێمە هەتا چەند ساڵی تر دەبێت بگرین ؟ گریان جێمان پێدەبەخشێ ؟ ئەی پەیام چیمان پیدەبەخشێ هونەری یادکردنەوە چیە، بۆچی باشە ؟ ئەم کۆستانە لەیاد بکەین باشترە یان بەزیندویی بیانهێڵینەوە ئەگەروامان کرد چ بەرهەمێکیان دەبێ ؟ ئەم پرسیارانە هەموویان گرنگ وجەوهەرین، ئەمانە تەنها پابەندنین بەهەستی ساتەوەختی یادەکانەوە، وەک چاولێکەریی، بەڵکو پابەندن بەئایندەمانەوە، هەلبەت بەئاوردانەوەیەکی ڕەخنەگرانەی ئازایانەی رابوردومان .

ئەمساڵ ١٦ی ئازاری ٢٠١٨ یادی سیهەمین ساڵەی یادەوەری گازبارانی هەڵەبجەو ئەنفالە واتا ٢٦ ساڵی رەبەقە خۆمان بەبێ سانسۆری بەغدا یادی هەڵەبجە دەکەینەوە، بەڵام دەبێت ئازایەتی ئەوەمان تێدابێت بپرسین هەتا ئێستا چۆن یادمان کردووەتەوە ؟ چیمان بەدەست هێناوەو چێمان لەدەستداوە؟ ئەگەر بە ئازایانە وەڵاممان وەرگرتەوە، ئینجا دەبێت هەلوەستەیەکی ئازایانەش بکەین و لەخۆمان بپرسین ئەی لەمەودوا چۆن یادەکان بکەینەوە؟ چۆن قەرەبووی کاتی لەدەستچومان بکەینەوە، ئایا ئێمە بوێری ئەوەمان هەیە دەستکاری ماڵی خۆمان بکەین ؟ لەبنەرەتەوە بوێری ئەو پرسیارانەمان هەیە لەخۆمانی بکەین ؟ یان لێیهەڵدێین و وەک رابوردو یادێکی پڕخەرجی بێبەرهەم دەکەینەوە !؟ ئاخر یادەوەری بەهای ئەخلاقی و سیاسی و یاسایی هەیە، ئەگەر یادەوەریمان بوێت دەبێت ئەم بەهایانەمان بۆگرنگ بێت، دەنا کەس بروا بە خۆنمایشکردن و خۆنواندن و فرمێسک و وتاری بێکردارمان ناکات .!

ئەی کەوایە گرنگی یادەوەری چیە؟

یەکەم : با باسەکەمان لە فەلسەفەوە نە ئاڵێنین و زۆر بەسادەیی بدوێین، گرنگی یادەوەری لەبنەرەتەوە پابەندە بەمافی مرۆڤەکانەوە، چ ئەوانەی بوون بەقوربانی تاوانەکەو چ ئەوانەی لەژیاندا ماون و چ ئەوانەی زەرەمەند بوون، تەنانەت ئەوانەشی زەرەرمەندی راستەوخۆنەبوون و تارادەیەک سەلامەتن، بەڵام ئایا ئەمانە بەبێ دادپەروەری و سەروەری یاسا بەدی دێن ؟ کەواتە مەرجی یەکەمی یادەوەری دادپەروەریی و گەرانەوەی شکۆیە بۆ ئینسانەکان و ژیانێکی سەلامەت و شکۆدار بۆهەمووان.

خۆ رەنگە بەدەستهێنانی هوشیاریش لەم بارەیەوە هەروا ئاسان نەبێت، بەلای کەمەوە پێویستی بە قۆناغی دادوەری راگوزەری (عدالة الانتقالیة) وە هەیە. بەڵام دۆخی ئێمە وەک هی کەس نیە، نەوەک هی ئەرمەنەو نەوەک هی جووەکان، بەلای کەمەوە ئەوان دوڵەتیان هەیە، بەڵام ئێمەی کورد وەک دەوڵەتمان نیە، دەسەڵاتی خۆجێیەتیش هێشتا خاوەنی تێورێک نیە بۆ سیاسەت و دەوڵەتی میراتگریش هێندە سەرۆکاری لەگەڵ دیموکراسیەت و بنەماکانی مافی مرۆڤ نیە، کەواتە هەر دەبێت خۆمان قۆڵی لێهەڵماڵین و چاوەروانی دەوڵەت و دەسەڵاتداران نەبین .ئەی کەواتە خۆمان کێین ؟ لەپێشەوە هەموو ئەوانەی هەست بەگرنگی یادەوەری و دروستکردنی مێژوو و داهێنانی کەلتورێکی باڵا دەکەن . ئەرکی ئەوانەیە یەکەم هەنگاوهەڵگرن .

دووهەم : دۆکێومێنتکردن و لێکۆلینەوە لەتاوانەکە و ناسینی مەرجعی فیکری ئەنجامدەری تاوانەکەو خۆ دورخستنەوەو خۆداماڵین لە رەفتاری جەلاد – بە بریاردەرو ئەنجامدەرەوە، ئاخر ناکرێت جەلادو قوربانی هەردوکیان هەڵگری یەک فکرو یەک رەفتاربن ! کەواتە ئەرکێکی گرنگ و هەنووکەیی لەمەوداوامان لە یادەوەریدا بەعس ناسییە! ئینجا ریشەکیشکردنی بەعسیزم و رەفتارەکانی نەک هەر لەو شوێنانەی تاوانەکەی لێ ئەنجامدراوە، بەڵکو لەتەواوی هەریمی کوردستاندا، لەناوخانەوادەو فەرمانگەو دەزگاکانی خۆبەرێوەبەرێتیدا دەبێت بەعسیزم ببێتە شەرمێکی گەورە، دەبێت ببێتە شەرمێکی رۆشنبیری و کۆمەڵایەتی .

سێهەم : بەو پێیەی لەماوەی ٢٦ ساڵی دەسەڵاتدارێتی خۆماڵیدا، لەیادەکاندا زۆرترین بەڵێندراوەو کەمترینیان جێبەجێکراون، زۆرترین درۆکراوەو کەمترین کارکراوە، دەشێت یادەوەری داهاتوو ئەم نەنگیەشمان چارەسەر بکات و بەپێچەوانەی رابوردووەوە، راستگۆیی و پابەندی ئەخلاقی بەرهەم بهێنێت، ئێمە ئەگەر بۆ هەر شەهیدێک بۆ هەر ئەنفال کراوێک تەنها یەک درۆ لەخۆمان یاساغ بکەین، ئەوا ئەوەندەمان شەهیدو ئەنفال هەیە ڕاستگۆترین میللەتی سەر روی زەمین دەردەچین خاوەنی ٢٦ ساڵ بەلێنێ جێبەجێنەکراونین ؟ کەواتە با دەست پێبکەین و رابووردو لەبیر بکەین .

چوارەم : یادەوەری دەبێت لێبوردەیی بەرهەم بهێنێت ئاشتبوونەوەی گشتی بەدوای خۆیادا بهێنێ و ببێتە چەک وئامرازێکی باش وکاریگەری دژایەتی گەندەڵی وچاوچنۆکی، لەپێشەوە داب ونەریتێک دابهێنێ کەوا هەموو قوربانیەکان تیدا هەست بەشکۆمەندی بکەن، بۆنمونە لە رۆژی ١٦/٣دا خەڵکی شار بەتایبەتی خەڵکی شار وەک رۆژانی جەژن بەماڵانەوە بگەڕین وگەردن ئازایی لەیەکتری بکەن، ئەوانەی بەهەر هۆیەکەوە دڵیان لەیەک رەنجاوە ئاشت ببنەوەو دڵێ منداڵەکانیان خۆش بکەن و رۆحی گیان بەخت کردووەکان و شەهیدەکان ئاسودەبکەن و بریندارانی چەکی کیمیایی دڵخۆش بکەن و سەروەری و ئاسودەییەک بهێننە کایەوە کە نەوەکانی ئایندە لەسەری بڕۆن .

ئەمانەو بەگشتی پێویستە شارێکی وەک هەڵەبجە بکرێتە شارێکی مێژوویی نەک بە تابلۆیەک بکرێتە پارێزگاو لەناوەرۆکیشدا هەر قەزاکۆنەکەی جاران بێت، ئەمەش هەربەتەنها بەهۆی گازباران و ئەو تاوانەوە نا کە دەرهەقی کراوە بەڵکو هۆكاری مێژوییشی بەتەنیشت ناوە مەعنەوییەكەی هەڵەبجەوە هەیە، كە لە سۆنگەی پرۆسەی جینۆسایدوئەوتاوانە گەورەیەی دەرهەقی كراوەو هەڵەبجەی بەدنیادا ناساندوە.
ئەوەی دەبێت لە بەرچاوبگیرێت لەپێش هەموو هۆكارەكانی ترەوە هەڵەبجە بەرلە تاوانەکەش شاری شاعیران بووە، نابێت ئەم سامانە مەعنەوییەی لێ دابماڵدرێت ئینجا تاوانی گەورەی دەوڵەتی عێراق‌و ناوە مەعنەویەكەی ئێستاشی بخرێتە سەر، كە دەبوو زۆر زووتر وەكو هەنگاوی یەکەم بۆ خۆ بنیاتنانەوەو گیانی بەرەنگاری بكرایەتە شارێكی مێژویی وەک قودسی فەلەستینیەكان‌و نەجەفی شیعەكان‌و هیرۆشیمای ژاپۆنیەكان، بۆئەوەی بەڕوی دكتاتۆرییەتی بەعس‌و شۆڤێنێتی عەرەبی‌و بێدەنگی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیدا بخرایەتە سەرپێ .

هەركەس بڵێت پێشتر وەها پرۆژەیەك لە توانادا نەبووە راست ناكات، چونكە دەیان بەڵگەی حاشا هەڵنەگر بەردەست وئامادەن، كە پێچەوانەكەی بسەلمێنن، دەبوو ئەوسا یەكێتی و پارتی کە خۆیان بەنوێنەری خەڵكی كوردستان دەزانی، لەبری خۆسەپاندن نەك لە بودجەی حزبەكانیان تەنانەت لە قورگی ئەندام‌و كادرەكانیشیان بگرتایەتەوە بۆ وەها تەحەدایەك‌ و بنیاتنانی پرۆژەیەكی (سومبل)ی نەتەوەیی، بەلای كەمەوە، ئەگەر بڵێن ئەوەمان پێنەدەکرا خۆ دەیانتوانی شەڕی ناوخۆ نەكەن‌و ئەگەركردیشیان دەیانتوانی هەڵەبجەو گەرمیان و ناوچە ئەنفالکراوەکان نەیكەن. بزانە ئەگەر وەها هەستێکیان هەبوایە سنوری شەریشیان بەرتەسک نەدەبووە ؟ ئایا مەیدانێکیان دەما بۆ سەنگەر لەیەکگرتن ؟ بەڵام بەداخەوە ئەو سەروەختە ئاستی تێگەیشتن نەك لە مافی مرۆڤ و تاوانی جینۆساید بەڵكو لەوەها پرۆژەیەكیش لەخاڵی سفردا بوو. ئەو داهات‌و هاوكاریانەش كە بەناوی هەڵەبجەوە كۆیان دەكردەوە نەیانخستە خزمەتی ئەو شارەو خەڵكەكەیەوە. دەنا هەرگیز رۆژمان بە ئێستا نەدەگەیشت.

بەهەرحاڵ هەنگاوەكان هەرچۆنێك بن گرنگ ئەوەیە بۆ لەمەولا كۆسپی بەردەم بەمێژوویی کردنی شاری هەڵەبجە نەبن .
ئیدی ئەورۆژە بەسەرچوو بە دنیا بڵێین ئێمە بەوئەندازەیە ستەمكاریمان دەرهەقكراوە، چونکە ئێستا هەم هەلومەرج جۆرێکی ترەو هەم کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش باشتر دەناسین بەڵكو لەو تێگەیشتنەوەبێ‌ ، كە كورد خۆی لەسەربنیاتبنێتەوەو هەرجۆرە توندرەوی‌و دڵرەقی‌و بەدكارییەك بەسوكایەتی بۆسەر زیندووەکانی و یادەوەری و قوربانیەكانی ببینێ‌ وئاگاداری بەهای مرۆڤ بێت و لەهەر هەنگاوێكیدا بەرپێی خۆی ببینێ‌‌و جیهانبینی بنیاتنەرانە بێت، بۆیە پێویستە لەو دیدگایەوە تەماشای هەڵەبجە وەک شوێنێک بۆیادەوەری بكەین نەك هەموو بەهای ناوە مەعنەویەكەی هەڵەبجەو دۆسێ گرنگەكەی لە ئیمتیازی بە پارێزگابونیدا كورتبكرێتەوەو لە هەموو كاتێكدا بەچاویاندا بدرێتەوەو بڵێین لەوە زیاتر چیترتان دەوێ‌ ؟ ئەوەنیە كردوومانە بەپارێزگا. ئەگەر وایان گووت ئیدی ناوچەکانی تریش مافی خۆیانە بڵێن ئەی ئێمە ؟

ئێستا هەموو لەوە تێدەگەین کە هەڵەبجە تەنها ناوی شارێك نیە، بەڵكو رەمزێكی گەورەی یادەوەری جینۆسایدی ئێمەیەو ناوێكی مەعنەوی کوردە، ئەوەش فاكتەرێكی گرنگە كە بكرێتە شارێكی مێژویی ، راستە یەكەم هەنگاو بەپارێزگابوونێتی، هەرچەندە من زۆر ترسم لەو هەنگاوەش هەیەوهەر زوو ئەم ترسەم بەبۆنەی بەپاریزگابوونیەوە نوسی، (ئەم ئیمتیازە لەبری ئەوەی خەونەكانی بەرەو سەرەوە بەرن بیكوژن لەبری ئەوەی گەورەی بكەن تەواو بچوكی بكەنەوە، ترسم لە پێنەگەیشتنی ڕەگەزەكانی هەیە).

ئیدی بۆیادەوەرییەکانی ساڵانی داهاتوو دەبێت ئەم شارە رێگاوبانی باشی هەبێت، هۆتێلی شایستەو چێشتخانەی باشی هەبێت كە توانای قەرەباڵغی هەبێ‌. هۆڵی شایستەی بۆ كۆبونەوە وسمیناری تێدابێت. بە هیوام دوای یادی سی ساڵە نەك هەر بەرپرسانی هەرێمی كوردستان بەڵكو هەموو ئەو كەسایەتی و رێكخراوانەی كەمتەرخەم‌و بەرژەوەندی خوازبوون، شەرم لە كردەوەكانی رابوردویان بكەن ئیدی یادەوەرییەکان لەبری ئەوەی تۆوی ئومێدی بچێنن ئومێدومتمانە ببەخشنەوە، ئەمەش هیچ خۆشخەیاڵی نیە بەڵکو ئومێدو ئیرادەیەو ئێمەش هیچمان لە نەتەوەکانی تر کەمترنیە دەسەڵاتێکی دادپەروەرنەبێت .

ئەگەربخوازن دەتوانن لە ئێستا بەدواوە كات بەفیڕۆ نەدەن. چیدی بۆیان نالوێت و ناكرێت تەنها بە تابلۆیەك‌و دانانی پارێزگارێك‌و بەرێوەبەرە گشتیەكان كە هەموویان پیكەوە كاندیدی حزب بن ئارایشتی قەزایەك بكەن‌و ناوی پارێزگای لێبنرێت، بەڵكو دەبێ‌ پارێزگای هەڵەبجە لە ناوەرۆكدا لە هەموو پارێزگاكانی هەرێمی كوردستان جیاواز بێت، پارێزگایەك خاڵی بێت لەبارەگای حزب‌وهێزی چەكدار بەو واتایەی بكرێتە شارێكی سیمبولی‌و مێژویی‌و لە خزمەتی دۆزی سیاسی كوردستانیشدا بێت. وەک بەپارێزگاكردنی هەڵەبجە نەبووە دەستپێكی بەخۆداچوونەوە بایادەوەری سی ویەک هەمین ساڵە، چ لەروی روخسارەوە چ لە ناوەرۆكدا شارێك بێت جیاواز لەوانی دی. ئەرکی هەڵەبجەییەکانیشە بێ گوێدانە جیاوازی حزبەکان تەنانەت بێ گوێدانە جیاوازی ئاین و ئایدۆلۆژیا هەنگاوی بۆهەڵهێنن بەتایبەتی ئەمە بۆهەڵەبجە زۆر پیویستە چونکە لەوێ جگەلە ئیسلام کاکەیی زۆرهەن وجگەلەیەکێتی وپارتی حزبی تریش زۆرن .

پارێزگایەكی نوێ‌ داماڵراو لە چەك

ئەگەر هەتا ئێستا لەباری مەعنەوییەوە هەڵەبجە نەبووەتە سەنتەری پاراستنی مافەكانی مرۆڤ، دەبێ‌ لەمەولا وای لێبكرێت تەنانەت لەوە زیاتر بڕوات‌وببێتە دەروازەی ئاشتبوونەوەی گشتی بۆهەموو هێزە ناكۆكەكان‌و عەقڵیەتی خوێنرێژی بگۆرێتە سەركێبەركێی مەدەنی‌و خزمەتگوزاری، چەندە كارێكی جوان دەبێت ئەگەر هەڵەبجە ببێتە پارێزگایەكی لەچەكدا ماڵراو، هەرهیچ نەبێت بۆ رێزگرتن لەومرۆڤانەی بەگازی كیمیایی كوژران وبرینداربوون، پاراستنی مافی مرۆڤ لە ناوخانەوادەو خیابان‌و فەرمانگەكانیدا لە لوتكەی واتاكانی خۆیدابێ‌. لە سەر ئاستی دەرەوە تەحەدایەكی گەورەی بیری شۆڤێنی و دەمارگیری بێت، لە ناوخۆش ببێتە بنیاتنەرەوەی تاكی كوردو دوربێت لە هەموو پێشێلكاری‌و توندوتیژییەك.

كۆبونەوەو كۆنگرە گرنگ‌و چارەنوسسازەكان لە هەڵەبجە ئەنجامبدرێن بەو واتایەی پابەندی ئەخلاقیان بەراسپاردەو ئەنجامەكانیەوە هەبێ ‌‌و هێڵێكی سوربێت بۆ هەرجۆرە نیازخراپیەك‌و لە بەرامبەریشدا پێگەیەكی شایستەی هەر نیازپاكیەك بێت. وەك شەرەفێك وەزارەتی كاروباری شەهیدان‌و ئەنفالكراوان ببرێتە ئەو شارەو تیایدا وەزیر بەجۆرێك بجوڵێتەوە لەبری بێباكی ئەژنۆی بلەرزێ‌ لە هەنگاوو بریارەكانیدا، هۆڵی ستانداردی بە باشترین‌و پێشكەوتوترین ئاست لێ‌ دروستبكرێت‌و كۆنگرەو كۆنفرانسە نێودەوڵەتیەکانی جینۆسایدی لی ببەسترێ‌. هەڵبەت نابێت ئەم گرنگی پێدانە بەتەنها لە هەڵەبجەدا کورتبکرێتەوەو نابێت ئەم ئیتیازانەش بەجۆرێک مامەڵەیان لەگەڵدا بێت لەبری رێزوشکۆ سوکایەتی بەشوێنانی تر لێبکەوێتەوە.

زۆرگرنگتر دەبوو وەک بایەخی یادەوەری هەڵەبجە لە بری پارێزگا بکرایە بەشارێكی مێژوویی هەتا لە باری سمبولییەوە لە پارێزگا هەڵكشاوترولە باری مەعنەویشەوە لە ئاستی پایتەختی هەرێمی كوردستاندا بێت و فرۆكەخانە‌و یاریگای نێودەوڵەتی‌و رێستۆرانت‌و هۆتیل وکافتریای باشی تێدابێت، تەنانەت بكرێتە شوێنی بریاردانی سیاسی و پەیمانی ئاشتی نێوان حزبەكانی كوردستان‌و لەوانەش گرنگتر داوا لە بەغدا بکرێت بەشێكی دادگای تایبەت بەتاوانە گەورەكانی لێ دابمەزرێ‌ .

ئەگەر دەسەلاتدارانی كورد بیانەوێ‌ دەتوانن هەڵەبجە و شوێنەكانی تریش وەك كارتێك لەبەرامبەر دەوڵەتی عێراقدا بەكاربهێنن و بیكەنە شاری مێژویی‌وسمبولی ئەوكاتە، بە سروشتی خۆی وەك قەرەبووكردنەوەیەكیش دەبووە دەستكەوتێكی سیاسی، بەڵام ئەگەربەبێ‌ ناسنامەی جینۆساید بكرێتە پارێزگا ئەوسا ئەگەر دەستكەوتیش بێت هیچ بۆ كوردو هەڵەبجەییەكان ناگۆرێت بەڵكو تەنها دەبێتە دەستكەوتێكی ئیداری نەك سیاسی‌و مەعنەوی .

لەراستیدا هەق نیە رۆشنبیرانی كورد بەگشتی‌و هەڵەبجەییەكان بەتایبەتی بەوە قایل بن شارەكەیان كە گەورەترین تاوانی سەدەی بیستەمی دەرهەقكراوە بكرێتە پارێزگایەك‌و بەس، چونكە ئەو دەستكەوتە نە هێندە گەورەیە هەتا لەئاستی ئەوتاوانەدا بێ‌ كەدەرهەقی كراوە نە هەڵەبجەیەكانیش لەمەینەتی ڕزگار دەكات، بەداخەوە رۆشنبیران و رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنیش لەو ئاستەدابوون كە بە پارێزگاكردنی هەڵەبجەیان بەدەستكەوتی مەزن ناوبرد. ئەمە ئاماژەبوو بۆئەوەی چەندە لە جێنۆسایدو قەرەبووی ئەو تاوانە تێگەیشتوون، دەنا هەڵەبجە شایانی ئەوەیە بکرێتە شارێك كە دنیا سەرسام بكات نەك بیكەنە قەزایەكی گەورەتر لە ئێستاو ناوی پارێزگای لێبنێن.

سەرباری ئەو مایەپوچیەی رابوردوشمان، هیشتا ئومێدم هەیە، ئاورێک لە ٢٦ ساڵی یادەوەری تاوانەکان بدەینەوەو بەبیرێکی فراوانترو نیازێکی جوانتروئامانجێکی بایەخدارەوە بەپیر یادەکانمانەوە بچێن ونەک هەر دادپەروەری بەڵکو کۆمەڵێک نەتریتی جوان وبەرز بهێنینە ئاراوە کە هەم خۆمان دڵخۆش بکات وهەم دنیا سەرسام بکات، کۆمەڵێک ئەرکی زۆر ئاسان بەڵام زۆر واتادار لە ئەستۆ بگرین و هەموولایەکمان لێی سودمەند بین.

بەهیوام لەیادەوەرییەکانی ساڵانی داهاتوودا هەڵەبجە بەراستی ببێتە پایتەخی ئاشاتی و خەڵکەکەی قۆڵی لێهەڵبماڵن و شارەکەیان لەچەک دابماڵن و ئاشتی و میانرەوی و ژینگە دۆستی ببێتە شوناسی شارەکە وهەموو ئەم خەسڵەتانە لەشارەکانی تریشدا رەنگ بدەنەوە.

بەهیوام لە یادەکانی تری تاوانی جێنۆسایددا کۆمەڵگەیەکی تری پێچەوانەی ئێستابین راستگۆو ژیاندۆست و میانرەوبین، ناتوندوتیژو رەفتار بەرز، لاشەرو ژینگە دۆست بین. رۆژانی یادەوەری بکەینە رۆژانێک بۆ خوێن نەرشتن وسەربرین رۆژانی یادەوەری قوربانیەکانمان نەک هەرمرۆڤەکان تەنانەت پەلەوەرو ئاژەڵەکانیش ژیانیان پارێزراوبێت، رۆژانێک بێت نەک قەسابخانەکان ودوکانی مریشک سەربرەکان تەنانەت چێشتخانەو کەبابخانەکانیش خاڵی بن لەگۆشت . رۆژانێک پراوپربن لە رێزو شکۆی مرۆڤ و زیندەوەرانی دی یادەوەرییەک بەرێوەبەرین هەموو دنیا شەرم لەبێدەنگی خۆی لەبەرانبەر تاوانەکان بکات کە دەرهەقمان کراون .

Previous
Next
Kurdish