سارا عومەر، لە دیبەیتێکی سەرکەوتوودا … گۆران هەڵەبجەیی
ڕۆژی 5شەممە ڕێکەوتی 09.20،2018 لە هۆڵێکی مەزن لە کۆمۆنی Taastrup کە [400] کەس لەخۆدەگرێت ، خانمی کورد سارا عومەر ،شاعرو ڕۆماننووس ،دیبەیتێکی ساز کرد. دیبەیتەکە سەبارەت بە ڕۆمانی [مردوو شۆر ]بوو کە خودی سارا خان بەر لە کەمتر لە ساڵێک نووسیویەتی.
ئەم دیبەیتە کتێبخانەی کۆمۆنی Taastrupبەهاوکاری ناوەندەکەمان ، {ناوەندی سیکولاری کوردی لەدانمارک} سازی کردبوو. لە ڕاستیدا ئەم چالاکیە لەسەر پێشنیاری ئیمە بوو ، ئیدی پاش ڕێکەوتن لەسەر لایەنەکانی چالاکیەکە هەنگاو بۆ ئامادەکاری نرا.
هۆڵەکە تەوا پڕبوو لە خەڵک کە زۆربەیان دانمارکی بوون و لە ناوەندەکەشمانەوە ژمارەیەکی بەرچآو ئامادەبووبوون.
نگین خان کە پزیشکی نەخۆشی ژنانە، دیبەیتەکەی زۆر بەجوانی و ژیرانە بەڕێوە برد . ئەو پرسیارانەی ئاراستەی سارای دەکردن زۆر بایەخدارو گرنگ بوون .سارا خان لە وەڵامی پرسیارەکانی نگین خاندا، دوو کاتژمیر قسەی کرد .ئاخافتنەکانی سارا هێندە کاریگەرو بەئازار بوون ئامادەبووان تامەزرۆبوون پتر گوێی بۆ ڕادێرن ،بەڵام کاتەکە بەرەو کۆتایی دەچوو، بۆیە پاشان بوار درا بە ئامادەبووان پرسیار و سەرنجی خۆیان بخەنە ڕوو .ئەویش بەمتمانە بەخۆبوون و بە سەلیقە و لێهاتوویی، وەک دەڵێن [پڕبەپێستی خۆی}وەڵامی پرسیارەکانی دایەوە ،بۆنمونە لە وەڵامی بەڕێزێکدا گووتی [من شتێکم نەنووسیوە کە ڕووی نەدابێت] ،یاخود لە وەڵامی خوشکێکی موسوڵماندا ،کە گووتی ناتوانم بڕوا بەهەموو ئەو شتانە بهێنم کە لە ڕۆمانەکەتدا هاتوون. لە وەڵآمدا سارا گووتی[ گەر لەو وڵاتەی کە بەڕێزت تێیدا لەدایکبوویت، یا وەک هەواڵ نەتخوێندبێتەوەو نەتبیستبێت کە کاری وا قێزەوەن دەرهەق بە مێینە کرابێت ،ئیدی مانای ئەوە نیە کە لە شوێنێکی تر ڕووینەدابێت].
ئەوەی جێگەی سەرنج بوو نیگین خانی بەڕیوەبەری دیبەیتەکە بوو کە هەمووانی سەرسام کرد بە لێهاتووی و بە قسە خۆشەکانی کە جاروبار لە دووتوێی دیبەیتەکەدا دەیخستنە ڕوو .
لە کۆتایدا ئامادەبووان بە چەپڵە و هەستانە سەرپێ خۆشحاڵی خۆیان دەربڕی و سوپاسی هەردوو خانمیان کرد. جێگەی ئاماژەیە لەکۆتایی دیبەیتەکەدا سارا خان واژۆی لەسەر ڕۆمانەکەی خۆی بۆ ئەو کەسانەکرد کە لەوێ کڕیبوویان.
پاش کۆتایی دیبەیتەکە ،بەرپرسی بەشی کەلتووری لە کتێبخانەی تاستروپ کە هاوکات بەرپرسی ئەو ئەو چالاکیە بوو[ Christence Stubbe ]هات بۆلام وسوپاس و خۆشحاڵی خۆی بۆ ئەم کارە سەرکەوتووە دەربڕی، هاوکات ستایشی کردین بەوەی کە دوو خانمی بەتوانامان بۆ ئەو دیبەیتە دەستنیشان کرد . گووتی هەردووکیان [فەنتاستیسک] بوون واتە بلیمەت بوون . وە زۆر خۆشحاڵ بوو بە سەرجەم چالاکیەکە ،هەربۆیە پێشنیاری کرد لە ئایندەدا چالاکی هاوبەشی دیکە ئەنجام بدەین.
ڕۆمانی [مردوو شۆر] بە کوورتی
*ئەم ڕۆمانە ئاوێنەی بەشێکە لە کەلتووری دواکەوتوی ڕۆژهەڵاتی نێوین کە ئاینی ئیسلام فاکتەرێکی بەهێزی ئەو کەلتوورە پیاوسالاریەیە .ڕۆمانەکە ڕاچڵەکینێک ، هاوکات گوزەرێکە بە نێو دونیای پڕ نەهامەتی ژیانی مێینەدا ،کە چەوساندنەوە بە هەموو شێوەکانیەوە خۆی تێدا نمایش دەکات .سارا زۆر بە وردی تیشکی خستووەتە سەر هەژان و ئازارەکانی ژن لە کوردستاندا، کە جوخزێکە لە کەلتووری ڕۆژهەڵاتی نێوین. سارا عومەر بۆمان دەگێڕێتەوە کە چۆن مێینە تائێستاش وەک کاڵایەکی بێنرخ مامەڵەی پێوەدەکرێت ،دەکوژرێت ،دەچەوسێنرێتەوە ،خەتەنە دەکرێت،بەکەم تەماشادەکرێت .لێدەدرێت ،سوکایەتی پێدەکرێت.
زۆربەی کاراکتەرەکان کوردن و ژینگەی ڕوداوکانیش کوردستانی باشوورە ، بەتایبەتیش سلیمانی کە سارا خان بە [زاموا] پێناسەی کردووە .هەروەها بەشێکی گچکەی ڕۆمانەکەی لە وڵاتی دانمارکدا بەرجەستە کردوە.
*ئەم ڕۆمانە لەیەکەم چاپیدا لە ماوەی هەفتەیەکدا [55]هەزار دانەی لێ فرۆشرا.
*تا ئێستا پڕ فرۆشترین کتێبە لەدانمارک.
*چەندین خەڵاتی بەدەست هێناوە.
*وەرگێڕدراوەتە سەر سویدی و نەرویجی ،لەو دوو وڵاتەش ژمارەیەکی زۆری لێ فرۆشراوە.
*لە زۆربەی شارو شارۆچکەو کۆمۆنەکانی دانیمارکدا سەبارەت بە ڕۆمانەکەی دیبەتی بۆ سازکراوە .
*میدیای دانمارکی گرنگیەکی زۆری پێداوە و تا ئێستاش ئەو گرنگیە بەردەوامە.
گۆران هەڵەبجەیی
