جەنگ/تیرۆری جیهانگیری ئیمپریالیستەكان و رۆڵ و ئەركی رێكخراوە مەدەنیەكانیان!

نووسینی: سەلام عەبدوڵڵا
———————————

رێكەوت نیە لە سەردەمی جیهانگیری سەرمایەی دارایی و بەزۆر سەپاندنی بژاردە ئابوورییەكەی(لیبرالیزمی نوێ) دوو دیاردەی لەبەرچاو بەجیهانی دەبن(1-رەوتە تیرۆریستە ئەسلامیەكان لە رۆژهەلاتی ناوین دەستی باڵایان دەبێت و بە(هەرشە لە ئاسایشی جیهانی)باسدەكرێت. سوپاس بۆ نعوم چۆمسكی و چەندین ئەندامی كۆنگریسی ئەمریكی كە بە ئاشكرا رایانگەیاند(قاعیدە و داعش بەرهەمی سیاسەتی ئەمریكييه. 2- رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی) و پێكەوە جیهان بەرەو نائارامی و عەسكەرتاری و جەنگ و تیرۆر دەبەن.
من بۆ پێکەنین ناڵێم(ململانی ئێمە لەسەر ئاستى جیهان لەگەل 500کەسە کە بۆنیان یان نەبوونیان هیچ لە ژیان ناگۆڕێت. ئەو مرۆڤخۆرانە پێویستیان بە ئێمەیە نەک ئێمە بەوان، بەڵام ئەوان توانیویانە خۆیان بە باشترین و چڕترین شێوەى دەسەڵات و ئابوورى و سیاسەتى دیکتاتۆرى خۆیان رێکبخەن و ئێمەش لەناو پەرتەوازى، پەراوێزخستنى یەکتر، بەرچاوتاریکی و نەزانی، هاوپەیمانى خۆفرۆشانە ئەگلێینەوە).

لەچوارچێوەى(Think-Thank)ى هاوبەشى هەردوو حزبی(کۆمارى و دیموکرات)ئەمریکا، رۆناڵد ریگان لە 1983ێندوقی نیشتمانى بۆ دیموکراسى(NED- نید)یان وەک رێکخراوێکی ناحکومى و کۆمەڵگەى مەدەنى سەربەخۆ دامەزراند. کۆنگرێسى ئەمریکی وملیاردێر(جۆرج سۆرۆس) لە چوارچێوەى ئەرک و نەخشەکانى سیاسەتى وەزارەتى دەرەوەو(cia)، خەرجییەکانى بە ربڕی 100ملیون دۆلار دابیندەکات. مەبەست لە دامەزراندنی ئەم رێکخراوە”بۆ پشتیوانیکردنى رێکخراوە دیموکراسییەکان لە جیهانە شانبەشانى ئەم رێکخراوە، رێکخراوی(وەکالەتى ئەمریکی بۆ گەشەپێدانی نیودەوڵەتی-USAID-)و(Freedom Hause)لە 90 وڵات چالاکن.

بەرپرسانی ئەم رێکخراوانە بریتین لە(ئەندامانى کۆن و نوێى کۆنگریس، وەزارەتى دەرەوەو، ئەنجومەنى چاودێرى کۆمپانیەکان وەک-ئیکسون، بۆینگ، فۆرت…هتد)و بەرپرسیاریێتیەکەیان لەنێوان حکومەت، کۆمپانیا زلهێزەکان و رێکخراوە ناحکومیکان دەگۆڕان. بۆ نموونە ئێستا ئەنجومەنى(نید) کە بە(سپۆنسەرى شۆڕشی رەنگەکان)ناودەبرێت بریتین لە:
• پڕۆفیسۆر فۆکۆیاما(نووسەر، سیاسەتمەدار و ئابووریناس- کۆتایى مێژوو-)
• ئەلیوت ئەبرامز(جێگرى راوێژکارى ئاسایشى نەتەوەیی لە ئیدارەى بوش بۆ کاروبارى رۆژهەڵاتى ناوین.)
• مادلین ئۆلبرایت(وەزیرى پێشووى دەرەوى ئەمریکا)
• مویسیس نەعیم(وەزیرى بازرگانى و پیشەسازی فەنزویلا لە 2005-2006
• رۆبێرت زۆلیگ(جێگرى سەرۆکی گروپی گۆڵدمان سایکس)
(نید) لە پشت رێکخراوە ناحکومەییەکان(ngo) و حزبە”ئۆپۆزیتسیون”ەکانى شیشان، لیبیا، سوریا، ئۆکراین، فەنزویلا، یەمەن، ئیران، هۆنک کۆنک، تبت، روسیا، کوبا، ئەکوادۆر، هایتى و پۆلیڤیا بە پارە، راگەیاندن، رێکخستن، راپۆرت، کۆنفرانس، خولی فێرکردن و وۆرک شۆپەکانیان راوەستاوە.
لەم بارەیەوە چى دەوترێت:
میشیل شوسودوفسکی(پرۆفیسور لە زانکۆ اوتاوا لە کەنەدا) دەڵێت: ئەو پارەیە رەگەزێکە لە رەگەزەکانى درووستکردنى ئۆپۆزیتسیون. هەروا لە ساڵی 2003، رەند پاول(ئەندامی حزبی کۆماری ئەمریکا)چالاکیەکانى ئەم رێکخراوە بە(نایاسایی)ناوبرد.
– ئیڤۆ مورالیس(سەرۆک حکومەتى پۆلیڤیا) پەیوەندی تەلەفۆنى لەنێوان رێکخەرانى خۆپیشاندانەکە و سەفارەتى ئەمریکی. هەروا پاشان حکومەت و کرێکارانى کەرتى کشتوکاڵی توانیان پاش بەرنامەى هاریکارى دارایى لە پێناو دیموکراسى، کۆمپانیاى(کیمونکس)ى ئەمریکی شاربەدەر بکەن
– رۆژنامەیەکی ئۆکوادۆر دونووسێت: 4 رێکخراو ناحکومى بەبڕى 1.8ملیون دۆلار سوودمەندبووە.
– لەپاش بومەلەرزەکەى هایتى ساڵی2010، سەرۆکى حکومەتەکەى(ئەرستید) دەبینێت زۆربەى هاوکارییەکان بۆ حکومەتەکەى، دەڕوات بۆ رێکخراوە ناحکومییەکان و ئۆپۆزیتسیون!
– لە 2013 پارەى هەردوو رێکخراوە ئەمریکییەکە بۆ وڵاتانى ئەمریکاى لاتین گەیشتە 60 ملیون دۆلار.
– بەرپرسەکانى(وەکالەتى گەشەپێدان نیودەوڵەتى) تاوانبارن بە دەستوەردانى سیاسى لە وڵاتێک خاوەن سەروەرى و لەوانە دەستوەردانی بەرێوبەرى ناوچەکە(مارک فایرستاین). بە بۆچوونى ئیڤا کولینجیر(رۆژنامەنووسى فەنزەویلی) فایرستاین لەساڵی2013چاوی بە کەسایەتەکانى ئۆپۆزیتسیونە راستڕەوەکان وەک ماریا کۆرینا ماتشادۆ، خۆلیو بۆرخیس و رامۆن و سیاسەتمەدارى ستراتیژى خوان خوسیە ریندون بۆ داڕشتنى پلانى هەڵوەشاندنی حکومەتى فەنزەویلا.
– لە لیبیا رێکخراوەکانی ngoو راێژکارانی کۆمەڵگەى مەدەنى لە مانگی2/2011دەستیانکرد بە درووستکردنی نائارامی: بە مەبەستى روخاندنى قەزافی، بەنهێنی چەک بۆ چەکدارکردنى ئۆپۆززیتسیون دەنێردرا. رێکخراوگەلى جیهانى وەک(ICC) بە بەکارهێنانى زانیارییەکانى رێکخراوە ناحکومیەکانیان بەکارهێنا بۆ ژەهراویکردنی راى گشتى و هەر لەم کاتەشدا ناتۆ دەستى بە خۆ ئامادەکردن دەکرد بۆ بۆردومانکردنى بەرفراوان وڵاتەکە. هەر کە بۆردمانکردنەکە دەستى پێکرد، کۆماندۆ تایبەتەکانیش ئەرکەکانى خۆیان جێبەجێ دەکرد. بەم شێوەیە(هێزى لیڤیاتانى)و(سیستێمەکانى ئەدمێنیستراتۆر)دەستبەدەست کارەکانى یەکتر تەواودەکەن.
– دەستوەردان لە هەڵبژاردنی روسیا. پشتیوانیکردنى(Golos) ى روسى. ئەگەر وڵاتێک دەست لە هەڵبژاردنى ئەمریکا تێوەردات، ئەوا لەوانەیە کەسەکان بە لەسێدارەدان یان زیندانی هەتاهەتایى سزابدرێت یان هێرشى چەکدارى بەسەر ئەو وڵاتە بکەن!
– پشتیوانیکردنی رێکخراوەکانى ngoلە میسر وەک 6ئەپرل، ئەنتسار قازى و بزووتنەوەى لاوان لە یەمەن، ناوەندی مافی مرۆڤ لە بەحرێن0لە 1983دامەزراو بە پارە پشتیوانیان کرد).
– پشتیوانیکردنی رێکخراوە ناحکومیەکان، راستڕەوەکانى ئۆکراین لە (Maidan)ى کیف،
– پشتیوانیکردنی ngo لە بورما.
– هەوڵی نائارامی لە مەلایو.
– هەولی دا “بەهارى عەرەبی” لە روسیاى سپی بەرێگاى رێکخراوە ناحکومیەکان دەستپێبکات ودەسەڵاتى ئەلکسندەر لۆکاشینکو بروخێنن.
– پشتیکوانیکردنی تیرۆریستەکانی شیشان لە قەوقاز

– ویکیلیکس برووسکەکانى وەزارەتى دەرەوەى ئەمریکا بڵاوکردەوە کە باس لە چاکییەکانى وەکالەتى گەشەپێدان نیودەوڵەتى دەکات لە فەنزویلا و لەوانە گەشەپێدانى ستراتیژى دژ بە حکومەتى فەنزەویلا و دووپاتى ئەو هاریکاری داراییە دەکات بۆ بەهێزکردنى خۆپیشاندانەکانى ساڵی 2009.
• دانبیتۆن(بەرێوبەرى پەیوەندییە نیودەوڵەتییەکان لە ناوەندی ئابوورى و سیاسەت-CEPR- لە واشینتون دەڵێت: پارەکان لە ئەمریکاى لاتین بۆ سەندیکاى کرێکاران لە فەنزویلا(CTV) رۆیشت کە رۆڵى سەرەکى هەبوو لە کودەتاکەى 2002 و ئەو کەسایەتى و رێکخراوانە کە ئاژاوە لە وڵاتەکەیان دەنێنەوە.
• دژایەتیکردنی شوعییەت و هێزى چەپ بە گشتى و بەکردەوە لە دژى دەسەڵاتى ساندنیست لە نیکاراگوا.
• لە 1984-1985پشتیوانیکردنی رێکخراوی خوێندکارى راسترەو و ئەنتى کۆمونیست لە فەرەنسا(Unionnational inter-univsitaire) بە بڕی 575.000دۆلار و (بەرەى ناسیونال)راستڕەو. بەهۆى ئاشکراکردنی ئەم هاریکاریە لەلایەن رۆژنامەى(لیبرلتسیون) رێکخراوی (نید)هێدى هێدى پشتیوانیکردنەکەى راگرت.
• دژ بە وڵاتى چین، پشتیوانیکردنى دالاى لاما(هاورێی میگویل سیرانو-سەرۆکی حزبی ناسیونال سۆسیالیزمى شیلی-) و ناڕەزایەتییەکانى تبتییەکان لەناو لە دەرەوەى تیبت کردو دەکەن. لەم چوارچێوەیە پشتیوانى(ICT- کەمپەینی جیهانى بۆ تبت ساڵی 1988لە واشنتون دامەزرا). دکتۆر میشائیل پرسبۆرى لە پەیمانگەى هودسن سەبارەت بە ناڕەزایەتیەکان لە چین وتى: هەمووى تاوانى ئەمریکا نیە، بەڵام راستە بەشى زۆرى تاونى ئەمریکایە).
•
• پشتیوانیکردنى وڵاتەکەیان لە بزووتنەوە تیرۆریستەکانى جیهان، بۆ نموونە: مارام غۆندیل(سەفیرى بریتانى لە ئەنگۆلا دەنووسێت( سافیمبى دڕندەیەکە، بەهۆى شەهوەتى بۆ دەسەڵات، نەهامەتیەکی گەورەى بۆ گەلەکەى هێنا)، بەڵام ئەمریکا پشتیوانى(جۆناس سافمبی) کرد لە جەنگ دژى نیلسون ماندیلا؛، پشتیوانى قاعیدە، تالبان، حکومەتى سعودیەى عەەربی و وڵاتانى کەنداو(گەنداو)، حکومەتى فاشیستى بینۆشیت، کۆنتراکانى نیکاراگوا…هتد.
• غراهام فرلر(کارمەند لە بەشتى شیکارى ئەستخباراتى ئەمریکی دەڵێ: بڕوام وایە ئەمریکا داهێنەرى سەرەکى داعشە) و بەهەمان شێوە(نەعوم چۆمسکى واى وت)، ژەنەرال ویسلى کلارک و سەرۆکی هاوپەیمانى ناتۆ لە1997-2000 لە کەناڵی cnnوتى: (ئێمە داعشمان درووستکرد بۆ لەناوبردنی حزب الله)، هیلارى کلنتون(ئێمە موجاهیدەکانمان درووستکرد بۆ بەکارهێنانیان لە جەنگەکان)، سیناتۆر(راند پاول)یش لە کفتوگۆى سى ئین ئین وتی: ئێمە چەکدارکرد).
• ولیام بلوم(مێژوونووسى ئەمریکی لەبوارى کارى موخابەراتى)لە کتێبەکەى(الدولە المارقە)، دەنووسێت: پاش ئابرووبردنەکەى(ووترغیت) سی ئاى ئەى ناچار بوو کارە(قیزەوەنەکانى) بە رێکخراوێکی نوێ بسپێرێت، رێکخراوێک دەنگێکی(جوانى) هەبێت و ناویان لێنا(ێندوقی نیشتمانى بۆ دیموکراسى-نید) و بیرۆکەکە ئەو بوو، ێندوقەکە بە ئاشکرا ئەو کارانە ئەنجام بدات کە(سی.ئاى.ئەى) لە دەیان ساڵی رابردوودا بە نهێنی ئەنجامیانی دەدا. بەبۆچوونى بلوم( ئەم رێکخراوە لە 1980دەستى باڵای هەبوو لە ئیرانغیت). نووسەر بۆچوونی ئەلن ڤاینشتاین-یەکەم سەرۆک و بەشداربوو لە دامەزراندیNED- دەهێنێتەوە: (زۆربەى ئەو کارانە کە ئیمرۆ ئەنجامی دەدەین، وەکالەتى ئەستخباراتى ئەمریکى پێش 25ساڵ ئەنجامیانی دەدا).
• پشتیوانى 90 رێکخراوی ناحکومى لە میسر لەلایەن وەزارەتى دەرەوەى ئەمریکا لە مانکی4/2011 بە بڕی 14ملیون دۆلار
• پشتیوانیکردنی ژەنەرال سورى (ریاز ئەسعەد)و مەشقکردنی جەماعەتەکەى لەسەر زەوى تورکیا.
هاوڵاتى ئەمریک ولیام بلوم دەنووسێت: ئەگەر من سەرۆکی ئەمریکابم، لە ماوەى چوار رۆژ سنورم بۆ تیرۆر دادەنا:
• یەکەم رۆژ داواى لێبوردنم لە بێوەژنەکان و هەتیوەکان و ملیونان مرۆڤى تر دەکرد کە بەهۆى ئیمبراتۆریەتى ئەمریکا ئاستى بژێویان گەیشتە ئەوپەڕى هەژارى.
• دووهەم رۆژ رایدەگەیەنم کە دەستێوەردانی ئەمریکا لە جیهان کۆتاییهات و ئیسرائیل چیتر 51ئەستێرەى ئاڵاى ئەمریکا نیە، بەڵکو وڵاتێکی دەرەکیە.
• لە رۆژى سێهەم بودجەى سەربازی بە رێژەى 90%کەمدەکرد و ئەم بڕە پارەیە وەک قەرەبووکردنی قوربانیانى ئەمریکا لە جیهان خەرجدەکرد.
• چوارەم رۆژ تیرۆرم دەکەن.
ئەمریکا-ناتۆ بەرێگاى ngoبشێوى لە جیهان درووستدەکەن و خزمەت بە جەنگ و تیرۆر و سەرلەنوێ دابەشکردنی جیهان دەکەن بەناو”دیموکراسى و مافی مرۆڤ”، بەڵام هەروا بۆیان بەسەر نەچووە و موقامەتێکی ئینسانى و مەزن رووبەروویان دەبێتەوەو بۆ نموونە لە ئەمریکاى لاتین بەهۆى هوشیارى هاوڵاتیان و بەهێزى بەرەى چەپ و شوعیەکان شکستیان پێهێنراوە. ئایا بۆچى رێکخراوە ناحکومیەکان ، “ئۆپۆزیتسیون” و رۆژنامە و گۆڤارە”سەربەخۆ”کانى کوردستان لەبەرامبەر ئەو راستیانە بێدەنگن؟ ئایا ئەو بێدەنگیە پەیوەندی نیە بە خەرجى؟ ئایا ئەو بەرێزانە راستى بە خەڵک دەگەیەنن یان خەڵک جەواشەدەکەن؟! ئایا بەشێک نین لە تیرۆر و گەندەڵی و زوڵمی چەوسێنەران؟!

په‌یامنێرانی بێسنوور :

لێرە پەیامنێرانی بێسنوور وەك رێكخراوێكی” بێلایەن” بە رۆژنامەنووسان دەناسرێت، بەڵام بەراستە بێلایەنن و تاقە خەمیان ئازادی كاری رۆژنامەگەرییە؟
لە وتارێكی (یان مایەر) لە سایتی (ئەمریكا 21 رۆژی 4/5/2010)هاتووە: لە رابردوودا رێكخراوە ناحكومییەكان وەك رێكخراوی پەیامنێرانی بێسنوور و رێكخراوی مافی مرۆڤی ئەمریكی(HRW) پێش هەموو شتێك هێرش بۆ حكومەتە پێشكەوتنخوازەكان دەكەن، بەڵام هەمان كات لەبەردەم پێشلكردنی مافی مرۆڤ لەلایەن حكومەتە هاوپەیمانەكانی رۆژئاوا وەك كۆلۆمبیا، مەكسیكۆ و توركیا بە وریاییەوە هەڵویست دەردەبڕێت. ئەم رێكخراوە بە دوژمنانی ئازادی میدیا دەڵێت(دڕندە)، بۆ نموونە لە كۆلۆمبیا بە سەرۆك ئەلڤارۆ ئۆروبی نا، بەڵكو بە چەكدارە شوعییەكان(FARC) دەڵێت(دڕندە)و بێدەنگی هەڵدەبژێرێت لەبارەی بارودۆخی كارەساتئامێزی سۆسیوئیكۆنۆمی زۆربەی خەڵكی وڵاتەكە.)
ئەم رێكخراوە وەك زۆربەی رێكخراوەكانی”كۆمەڵگەی مەدەنی” لە وڵاتە جۆربەجۆرەكان لەلایەن وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا یان ملیاردێرەكانەوە وەك (جۆرج سۆرۆس)وە بە مەرجی خزمەتكردنی ئامانجەكانیان پشتیوانی دەكرێن. سۆرۆس بۆ نموونە وەك لە رۆژنامەی(فرايتاگ) هاتووە: ملیاردێر سۆرۆس بەرێگای جامبازی داراییەوە لە دژی وڵاتاندا، دەوڵەمەندو بەناوبانگ بوو.لە1992 كاتی كێبركێكی لەگەل (فوند) كرد، ئەژنۆی بانقی بریتانیای شكاند و نزیكەی یەك ملیارد دۆلارى قازانج كرد. ئەو بڕە پارەیە لە گیرفانی هاوڵاتی بەریتانی دەركرا…هەروا لەگەل رۆبڵی(رووسی)يش بەهەمان شێوە…سۆرۆس لەپشت بەناو” شۆرشه‌ رەنگاڵەكان بوو وەك شۆڕشی گوڵاڵە لە جۆرجیا، شۆڕشی پرتەقاڵی لە ئۆكرانیا و شۆڕشی نێرگس لە قیرغستان) و ئەمرۆش وەك چالاكترین و گەوەرترین كەسایەتی بۆ دوژمنایەتی رووسیا ده‌ژمێردرێت.
پیتر شۆل-لاتور لە كتێبەكه‌ى (2007 ، Russland im )بە وردی باسی پەیوەندی سۆرۆس و رێكخراوی گەشەپێدانی ئەمریكی یان دەزگای نیشتمانی دیموكراسی دەكات و چۆن پێكەوە ملیونان دۆلاریان تەرخان كرد بۆ فشاری راگەیاندن و بە ملیونه‌ها بەیاننامە، نامیلكەیان بڵاوكرده‌وه‌ و خه‌رجی كەناڵی تەلەفززیون و رادیو یان بۆ خولی فێركردنی ناوەندی هێرشی چەكدارانەلەلایەن خودی (جۆرج سۆرۆس)ورێكخراوەكەی(Open Society Fundation- دەزگای كۆمەڵگەی كراوە).
لە بەدواچوونێكی رۆژنامەی(یونگە ڤێڵت) كە لە ڤیكیپیدیا بڵاوكراوەتەوە لەژێرناوی(كێ دارایی پەیامنێرانی بێسنوور دابیندەكات؟ سۆرۆس و پشەسازی چەك؟ هاتووە: پەیامنێرانی بێسنوور لەلایەن موڵتی ملیاردێری ئەمریكی(جۆرج سۆرۆس)وە پشتیوانی دارایی دەكرێت، بە ملیونان دۆلار پشتیوانی لە سەندیكای سۆلیدارنۆی پۆلۆنی دەكرد و بەهەمان شێوە رێكخراوی(NED)ئەم كارەی دەكرد. هەروا پشتیوانی لە لایه‌ن لەلایەن خاوەن چەكسازی فەرەنسی سیرجی داسولت و كۆمپانیای فیفیندی و ملیاردێر فرانكسۆس پینوالت ده‌كرا .

ئەم رێكخراوە ( DED) لە رێساكانی هەل قۆستنەوەی بۆنەكان دەرنەچووە. بەهۆی سیاسەتی شەڕئەنگیزی ناتۆ لە دژایەتیكردنی رووسیا و وەك بەشێك لە هەوڵی زیندووكردنەوەی جەنگی سارد و گەرمكردنی بازاڕی چەكسازی و كەشوهەوای ملیتاریستی لە دنیا، بەبۆنەی وەرزشكاری لە(سۆشی)ساڵی 2014، هاوشانی رێكخراوی مافی مرۆڤی ئەمریكی دەستيان كرد بە هێرش لە سەر رووسیا و بە(خراپترین بارودۆخی مافی مرۆڤ لە رووسیا لە دەیان ساڵی رابردوو )وه‌سفكرد) رۆژنامه‌ی 0.لی مۆند دیبلۆماتی)فه‌ره‌نسی لە مانشێكی مانكی 7/2007نووسیویەتی(دارایی پەیامنێرانی بێسنوور لەلایەن- نید، سی.ئای.ئەی-و حكومەتی ئەمریكییه‌وه‌ دابیندەكرێت) هەر لەو وتارەشدا ئاماژە بۆ پرسیارێكی گۆڤاری(Blauer Bote Magazin)دەكرێت(ئایا پەیامنێرانی بێسنوور بەشێكی نەپچراون لە هێزی رۆژنامەنووسانی ناتۆ؟) و لە سایتی (ترێند ئۆنلاین)یش وتارێكی نووسەر(ernard Schmid)لە مانگی 6/2016بڵاوكروەتەوە و تێدا هاتووە: سەرۆكی پەیامنێرانی بێسنوور (رۆبیرت مینراد)لە 2014بە پشتیوانی حزبی رەگەزپەرەست(بەرەی ناسیونال) هەڵبژێردرا و بوو بە پارێزەری شاری(beziers). لە 27،28 و29/5/2016 حزب و نزیكەی 2000ئەندامی لایەنە راستڕە توندڕەوەكانی فەرەنسا لەم شارە كۆبوونەوە بۆ كاركردن لەسەر بەرنامەی 51خاڵ بۆ دامەزراندنی بزووتنەوەكی نوێ بەناو(متمانەت هەبێت بۆ داواكردنی مافەكانت). لە خاڵە گرنگەكانیان بۆ نموونە(هەڵوەشاندنی 2رەگەزنامەیی بێجگە لە هاوڵاتیە ئۆروپییەكان و هەڵوەشاندنی مافی بەیەكگەیشتنی ئەندامانی خێزانە پەنابەرەكان، قەدەغەكردین مافی مانگرتن، درێژكردنی كاتی كاركردن و دواخستنی تەمەنی خانەنشینی لە 62ساڵ خزمەت بۆ 65ساڵ خزمەت، كار و خانوو یەكەمجار بۆ فەرەنسییەكان، …هتد.

دیارە ساڵی 2007، ساڵێكی رەش بووە بۆ رێكخراوی(پەیامنێرانی بێسنوور). ئیلكە گرۆس و ئیكارد زیكر لە 3/2/2007 وتارێ بڵاودەكەنەوە بەناوی(ئەركی بەگەوچاندن: پەیامنێرانی بێسنوور پارە لە ئەمریكا وەردەگرن) لە رۆژنامەی (یونگە ڤێڵت، 1/8/2007)و دەنووسن: لە شەوی27/5/2007كەناڵی كەرتی تایبەتی(RCTV)لە پەخشكردن راگیرا، نوێنەرانی رێكخراوی پاریسی بۆ پاراستنی مافی مرۆڤ(پەیامنێرانی بێسنوور)لە نووسینگەی كەناڵەكە لە كاراكاس بوون)
ئەم دوو نووسەرە بە روونی خزمەتكاری پەیامنێرانی بێسنوور بۆ سیاسەتی ئەمریكی و هێزە راستڕەو و كۆنەپەرەستەكان روونتر دەكەنەوە: (بێجگە لە فەنزویلا، كوبا لە فۆكۆسی ئەم رێكخراوەیە: كوبا بە گوێرەی راپۆرتەكەیان لە 2007ی ئەم رێكخراوە پاریسییە دەنووسن>>دووهەم زیندانە بۆ رۆژنامەنووسان لە جیهان<< سەرچاوەی دارایی (پ. بێسنوور) لە وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا بەرێگای(دەزگای نیشتمانی بۆ دیموكراسیNED)ە و 90%ی ئه‌و بڕە پارەیەش لە باجی كرێكاران و كارمەندان و هاوڵاتیان وەردەگیرێت. رێكخراوی(نید)یش وەك یەكێك لە دامەزرێنەرانی(Allen Weinstein)لەبارەی شێوازی كاركردنی رێكخراوەكەی و هاوشێوەكانی لە 1991دەڵێت: زۆر لەو كارانەی ئێمە ئەمڕۆ ئەنجامی دەدەین، پێشی 25 ساڵ لەلایەن cia بە نهێنی ئەنجام دەدران. ستۆپ، ستۆپ!

ئەمرۆ هەواڵێك لە سایتی ئاوێنە و ڤیدیویەك لە یوتوبم بینی، تێدا رێكخراوی(ستوپ دژە گەندەڵی بە هاوكاری رێكخراوی ئەمریكیNED)بەبۆنەی بڵاوكردنی دوا راپۆرتی ساڵانەی پڕۆژەكەیان(بەهێزكردنی لێپرسینەوەو دەسەڵاتی یاسا لە هەرێمی كوردستان)، خەڵاتیان دابەشكرد. وەك لە هەواڵەكە هاتووە(لەنێو 22میدیای لەسەر دۆسیەی گەندەڵی، ئاوێنە بە پلەی یەكەم دیاریكردووە.). لێرە دووبارە پرسیار هەیە: كێ لە پشت سەرنووسەری گۆڤار و رۆژنامە و رێكخراوە مەدەنیەكان راوەستاوە؟ رۆژنامەنووسەكان چی دەكەن لەلای قونسولی ئەمریكی لە كاتێكدا رۆژنامەنووسە ئەمریكییەكان و ئەمنستی ئینترناسیونال و چەندی رێكخراوی تر حكومەتی ئەمریكی بە پێشلكاری مافی ئازادی رۆژنامەگەری و تاك تۆمەتباردەكەن؟! بۆ نموونە(وەزارەتی دادی ئەمریكی جاسووسی لەسەر پەیویەندییە تەلەفۆنیەكانی ئاژانسی AP دەكەن-14/5/2013) بۆچی هیچ رەخنەیەك ئاراستەی سیاسەتی تیرۆریستی هاوپەیمانان ناكەن بەڵام خەریك دوورگەیەكن(كۆریای باكوور)كە دەیان ساڵە خەڵك هیچ هەواڵێكی نازانێت؟ بۆچی باسی رۆڵی ئەمریكی ناكەن لە دامەزراندن و بەهێزكردنی قاعیدە و داعش بەڵام وەك(….) دەرژێنەوە بەسەر شوعییەكان؟!

بەهۆی جەهلەوە بێت یان بە هوشیاری، زۆرێك لە رۆژنامەنووس، نووسەر و رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی كاری جەواشەكاری قیزەوەن دەكەن و(خەرجی وەردەگرن)لە رێكخراوگەلێكی گەندەڵ، ئاژاوەچی كە جەنگ و تیرۆر لەجیهان بڵاودەكەنەوە و هەرگیز بێلایەن نین و رێكخراوی ئەمریكی(National Endowment for Democracy)كە كورتكراوەكەی(NED)ە وەك نموونە دەهێنمەوە و چۆن بەشێكە لە (تینك-تانك) و پاشان رێكخراوێك لە چوارچێوەی ستراتیژی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریكا و دژایەتی كۆمونیزم دەكات:
ئەگەر سترافۆر سێبەری (سی ئای ئەی)یە، ئەوا NED رووی یاسایی و داراییەكەیە. ئەگەر هەر كەسێك گومانی هەبوو لەوەی كە ئاژاوەكان لە فینزویلا ئەمریكای لەپشتەوەیە، ئێستا ئەو گومانە رەویەوە: گەورەترین ئاژانسی جیهانی(AP- لە 1848وە دامەزراوەو ئێستا 280 نووسینگەی هەیە لە جیهان) بەڵگەی بڵاوكردەوە لەسەر ئەوەی وەزاەرتی دەرەوەو و(NED) لە ساڵی 2013 بڕی 7،6ملیون دۆلار بۆ گروپە ئۆپۆزیتسیونەكانی فینزویلایان خەرجكردووە. دوو كەسایەتی گەورەی ئۆپۆزیتسیون(لیوناردۆ لۆپیتس و ماریا كۆرینا ماچودا) لە فەبروەری رابردوو لە هەمووان زیاتر بانگەوازیان بۆ توندوتیژی دەكرد بۆ ئەوەی دەسەڵاتی مادورۆ بڕوخێنن, پەیویەندی بە جاسوسێتی بۆ ئەمریكاوە هەیە. NEDو ئاژانسی جیهانی ئەمریكی بۆ گەشەپێدان(USAID) بڕە پارەكەیان گەیاندۆتە حزبەی(Primero Justici)و حزبی(Voluntad Popular) و رێكخراو ناحكومی(Sumate).
لە وتارەكەی رۆژنامەی گرانمای حزبی شوعی كوبا بەناوی(ئەمریكا خەرجی توندوتیژیەكان لە فێنزویلا دەدات) ئەم زانیارییەش هاتووە: (حكومەتی پۆلیڤی رێكخراوی گەشەپێدانی ئەمریكی(USAID) لە وڵاتەكەی دەركرد بەهۆی كاركردنی بۆ لەناوبردنی حكومەت و هاوكات حكومەتی ئیكوادۆریش پشتیوانی دارایی رێكخراوی ناوبراوی قەدەغەكرد بۆ پڕۆژەكان لە وڵاتەكەی.

رێكخراوی( ئوساید ) له‌لایه‌ن جۆن كه‌نه‌دی له‌ ساڵی 1961 دامه‌زرا و ده‌ستی هه‌بوو له‌ كاره‌ تێكده‌رانه‌كانی جۆرجیا له‌سه‌رده‌می شیڤرنادزه‌و هاتنه‌ سه‌ركاری میشائیل شكاشڤیلی له‌ سالی 2004و نینا بۆردژانادیس وه‌ك سه‌رۆكی په‌رله‌مان ئه‌وه‌ی له‌م ڕۆژانه‌ بۆم ده‌ركه‌وت : رێكخراوی (WADI )يش له‌گه‌ل(ئوساید) كارده‌كه‌ن و خه‌رجی وه‌رده‌گرن، به‌مه‌رجێك سوور ده‌زانن سه‌رچاوه‌ی ئه‌م رێكخراوه‌ كێیه و وبۆچی كارده‌كه‌ن .‌
NED چییە و كێ دایمەزراندووە و سەرۆكی بووە؟
بە مەبەستی لەناوبردنی”ئیمبراتۆریەتی شەڕ- مەبەستیان یەكێتی سوڤێتە” وەك خاڵی دەستپێكی دەزگا هەواڵگریەكان(cia ئەمریكی و IM16 ی بریتانی و ASAS ی سترالی)، رۆناڵد ریگان لە 1982 رێكخراویی(NED) ی دامەزراند و لە لەندەنەوە رایگەیاند. ئەم رێكخراوە هەر كۆمەڵەیەكی یاسایی ئەمریكی نیە یان تەنها ئامێرێكی وەكالەتی هەواڵگری مەركەزی، بەڵكو دەزگایەكی هاوبەشە لەبەرژەوەندی هەواڵگری ئوسترالیا و بەریتانیاش كاردەكات، بۆیە ریگان لە لەندنەوە راگەیاند.
بۆ ئەوەی راستی ئەم راستیە بشاردرێتەوە، رێكخراوەكە داوای لە هاوپەیمانەكانی كرد رێكخراوی هاوشێوەی خۆی دامەزرێنن، بەم شێوەیە دەوڵەتی كەنەدی لە 1988 رێكخراوی(ناوەندی ماف و دیموكراسی)دامەزراند و كار لەسەر هایتی دەكرد و پاشان بایەخی بە ئەفغانستان دا. بەهەمان شێوە بریتانیا لە 1991 دەزگای(ویستمنستر بۆ دیموكراسی)دامەزراند و بواری كاركردنی بۆ ئۆروپای رۆژهەڵات تەرخانكرد.
كاتێ كۆنگرێسی ئەمریكی لە 22/11/1983دەنگی بۆ دامەزراندی(نید)دا، نەیانزانی پێشتر بە نهێنی بوونی هەبووە بە گوێرەی رێنمایەكانی سەرۆكایەتی. ئەم بەڵگەنامەیە فەرمانی لابردنی نهێنی باش دوو دەیە لەسەر دەركرا و كاروباری”دیبلۆماسی گشتی” رێكدەخست.

نووسەری فەرەنسی(تیری میسان- بەرپرسی سایتی ڤۆڵتیر-) لە وتاری(نید رووخساری یاسایی cia)ە، پرسیار دەكان:
ئایا دەكرێت هنری كیسنجەر بەرێوبەری(NED) نوێنەری كۆمەڵگەی مەدەنی بێت؟
كاروبارەكان بەو شەفافییەتە نەبوو، چونكە هەموو كارمەندە گەورەكان كە پلەی ناوەندیان هەبوو لە ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی ئەمریكی، بەرێوبەری (نید) بوون، بۆ نموونە وەك(هنری كیسنجەر، فران كارلوتشی، بیرژنسكی، بول وولف ویتز) كە بێ گومان وەك كەسایەتیگەلی خەباگێری ئیدیال لە پێناوی دیموكراسی نارۆنە مێژووەوە، بەڵكو وەك شەیتانگەلی توندوتیژی.
دارایی(نید) بە جیا گفتوگۆی لەسەر ناكرێت، چونكە رێنمایی وەردەگرێت لە ئەنجومەنی ئاسایشی قەومی بۆ جێبەجێكردنی ئۆپیراتسیونی بەرفراوان لەنێوان ئاژانسە هەواڵگرییە جیاوازەكان و پارەكان لە(ئاژانسی یارمەتی جیهانی)دەگوێزێتەوە بەبێ ئەوەی ئەو بڕە پارانە لە حیسابەكەی دەربكەوێت تا نەخرێتە چوارچێوەی حكومی. هەروا (نید) پارە لە cia وەردەگرێت پاش ئەوەی بەرێگای كەرتی تایبەتەوە سپی دەكرێتەوە لەلایەن دەزگای سمیت ریتشاردسون، دەزگای جۆن م. اولاین یان دەزگای هاری برادلی.
بۆ نموونە ئەمریكا نزیكەی یەك ملیارد دۆلاری خەرج كردووە لەسەر حزبە سیاسیی و كۆمەڵەكان لە وڵاتێكی بچووك وەك كە دانیشتوانەكەی 4 ملیون كەس تێناپەڕێنێت وەك لوبنان. وەزارەتی دەرەوە و(نید)نیوەی ئەو پارەیە كە تەرخانكرابوو بۆ لوبنان خەرج كرد و نیوەكەی تریشی cia بەنهێنی خەرجی كرد.
لە ساڵی 2003 و بە بۆنەی 20ساڵ دامەزراندینەوە، نید هەستا بە پیشاندانی سیاسی گشتی چالاكییەكانی و دەركەوت خەرجی زیاتر لە 6000 رێكخراوی سیاسی و كۆمەلاتی لە وڵاتانی جیهان لە ئەستۆگرتووە و دامەزراندنی چەندین دەزگا و رێكخراو بۆ خۆی گەڕاندەوە وەك سەندیكای(سۆلیدارنۆ) لە پۆلۆنیا، میساقی 77 لە چیكۆسلۆڤاكیا و اتبور لە سربیا و رادیوی 92 و رۆژنامەی ازلوبوجنج لە یوگسلافیای جاران و زنجیرەیەك لە دەزگاكانی راگەیاندنی”سەربەخۆ” لە عیراق.
NED رووی تری روخساری موخابەراتی ئەمریكیە بۆ لەناوبردنی شوعییەت لە كیشوەری ئاسیا. ئەمە تۆمەتێك نیە بخرێتە ئەستۆی ئەم رێكخراوە، كردەوە و رەفتار و پەیوەندی و ئەركەكانی پیشانی دەدات بەشێكی ترسناكە لە سەپاندنی وەحشیگەری لە جیهان:
– رێكخراوی فەرەنسی UNI كۆنەپەرەست كە لە دژی بزووتنەوەی خوێندكاران لە 1968دامەزرا، پشتیوانی دیكتاتۆر و گەندەڵەكانی ئەفریقای دەكرد. ساڵانە بۆ نموونە لە 1984-1985بڕی 575هەزار دۆلار لە نید وەرگرت. ئەم زانیاریە لە رۆژنامەیی(لیبراتسیون) بڵاوكرایەوەو كۆتایی بەو گەندەڵییە هێنرا. نید لە دژی بەشداری حزبی شوعی فەرەنسی لە حوكمڕانی بە ملیونان دۆلار پشتیوانی لە ناسیونال فرۆند و ئەوانی تر كرد.
– لەسەرەتای هەشتاكاندا تینك تانكی شەرنەگیزی و فراوانخوازی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریكا بوو. ئەركە سینترالەكەی بریتی بوو لە هێرشكردن بۆ سەر حكومەتە ماركسیەكانی ئەمریكای لاتین وەك حكومەتی ئیل سلڤادۆر و حكومەتی ساندنستیەكان لە نیكاراگوا و هاوكات پشتیوانی لە حزبی كرستیانە دیموكراتەكان لە شیلی كرد كە كودەتای ژەنەڕاڵ بینوشیتی لێكەوتەوە.
– لە پشكنینی نووسینگەی نید لە قاهیرە بەڵگەنامەی زۆریان دەستكەوت بۆ ئەوەی (ئەخوان موسلمین) لە “شۆڕشی مەیدان” دەسەڵات بەدەست بگرێت. ئایا هەندێ حزب و رێكخراوی ئیسلامی لە كوردستانیش بە رێگای نیدەوە لە خزمەتی ستراتیژی ئەمریكا كاردەكەن؟
تییری وتارەكەی بەم رستەیە كۆتایی پێدەهێنێت: (ئەو توانا بێسنوورانە بە سەرپەرشتی ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتمانی ئەمریكا لە ژێردەستی-نید-هەیە نەك رێگە نادەن بە پشتیوانی دیموكراسی، بەڵكو كاردەكەن ئەگەر لە هەركوێ هەبێت، ژەهرای بكەن.)
لە هەرێمی كوردستان و عیراق چەندین رێكخراو كاری جاسووسێتی و دژایەتی شوعییەت دەكەن(پێشی دوو رۆژ برادەرێكم وتی بەشداری خولێكم كردووە، لەسەرەتای داتاشاوەكەیان وێنەی داس و چەكوش لەگەل كەلەسەری مرۆڤ پیشاندەدەن!) بەڵام بە خودی نید وەك پاشماوەیەكی جەنكی سارد، رێكخراوێكی هەیە بەناوی(سەنتەری ئەمریكی بۆ هاوپشتی كرێكارانی جیهان(ACILS)!
ئایا وەزارەتی ناوخۆی هەرێم ئاگاداری رۆڵی(نید)ە و چالاكییەكانی بەلایەوە ئاساییە بۆیە لە ئاستیاندا بێدەنگن؟ ئایا نووسینگەی رێكخراوە ناحكومییەكان بەخۆیان بەرهەمی(نید)ن؟ ئایا رۆڵی (نید) پێشێلكردنی سەروەری وڵات نیە؟ یان وڵات بە ئاگاداری حزبەكان كراوە بە خۆراكی گورگەكە و هیچ ناڵێن و ناكەن؟ ئایا حەق نیە داوا لە یەك بە یەكی رێكخراوە ناحكومییەكان و رۆژنامە و گۆڤارە”سەربەخۆكان” بكەین: خەرجییەكەیان كێ دابینی دەكات؟!(ئەبێ خۆیان سەرچاوە داراییەكانیا ئاشكرا بكەن)
حەقیقەتێكمان لەبەرچاوە: سوپای ئەمریكا و چەندین وڵاتی تر لە هەرێم چالاكن و تازە”رێگە”بە دامەزراندنی 5 بنكەی سەربازی دراوە، كۆمپانیای ئیكسون مۆبیل و شیڤرۆن و شەریكەكانیان و (بی پی)بریتانی و گلوبالی فەرەنسی و هاوشێوەكانیان ساڵانێكە بست بە بستی وڵات دەپشكنێنن و بەرهەمیان هەیەو بانقی جیهانی و صندوقی دراوی جیهانیش فەرمانی خۆیان دەردەكەن و حكومەتی هەرێمیش یەك بە یەكیان لە دژی ئێمە جێبەجێ دەكات، بۆیە بارودۆخەكەمان بەم ئاستە وێرانكراوە. (نید) بەشێكی ترسناكە لەو بەرنامەیە و باڵی دیبلۆماتی و سوپای تێكدانە و ئەوانەی بەناوی(دژایەتی گەندەڵی و ئازادی رۆژنامەگەری) وەك رێكخراوی (ستۆپ) و هاوشێوكانی خەرجی گیرفانیان لێی وەردەگرن و ئەو رۆژنامە و نووسەرانە دەیانناسن و بێدەنگیان هەڵبژاردووە و ئەوانەی دەڕۆنە خزمەتی(معالی قونسلی ئەمریكی)، پێیان خۆشبێت یا نا، بەشێكن لە بەرنامەی تیرۆر و جەنگ و ماڵوێرانی ئیمپریالیستەكان!
كەواتە:
– ستوپ (NED) و هاوشێوەكانی لە كوردستان و عیراق
– ستوپ كۆمپانییەكانی هاوپەیمانان لە كوردستان و عیراق!
– ستوپ سوپای ئەمریكا و هاوپەیمانان لە كوردستان وعیراق!
– ستوپ بانقی جیهانی و صندوقی دراوی جیهانی لە كوردستان و عیراق!
سوسیالیزم(شوعییەت) یان بەربەرییەت…بەهێزبێت خەباتی شوعی و چەپ لە كوردستان و عیراق!
ژیانی عەدالەتی ئاشتی و ئازادی عەدالەتی كۆمەلایەتی خەیاڵ نیە!

سەرچاوەكان

1- http://www.granma.cu/idiomas/aleman/unser-amerika/4sept-Vereinigte%20Staaten.html
2- تییری میسان: صندوقی نیشتمانی بۆ دیموكراسی نید” رووی یاسایی وەكالەتی هەواڵگری ناوەندی ئەمریكایە
3- Die CIA und ihr menschliches Antliz
4- Geheime Dieste Im Irak
5- “greater middle east’, Bernhard Schmid
6- Die USA nehmen mit Milionen Dollar jaerich massiv Einfluss auf die medien, weltweit.
بێویژدانی كۆمپانیای كانیبال: ستراتفۆر-Stratfor)وەك نموونە
لە 1996 یەكێك بەناوی(جورج فریدمان) كۆمپانیایەكی تایبەتی بەناوی(ستراتفۆر)لە بواری لێكۆڵینەوە، هەواڵ و جیوپۆلیتیك و ئاسایش و پڕۆژەی دوارۆژی جیۆپۆلەتیك و كێشەكان لە جیهان دادەمەزرێنێت. ناوەكەی لە لێكدانی چەند پیتێكی یەكەمی دوو وشە بەكارهێناوە(Strategic Forecasting) كە مانای( پێشبینی ستراتیژی)یە. پسپۆرەكانی بریتین لە پۆلەتەلۆگ، ئیكۆنۆمیست و پسپۆرانی ئاسایش كە بەرێگای”هەواڵگر”و سەرچاوە نهێنییەكانیەوە لە هەموو جیهان هەڵویست و راوێژكاری و پێشنبیەكانی بڵاودەكاتەوە. گۆڤاری (Barrons) لە 2010 بە سێبەری cia ناوی برد. ئەوەی لەژێر بەڕەی ئەم تینك تانكە بوو، لە 2012 پلاتفۆرمی ویكیلیكس هێنایە سەر بەڕە: 5ملیون ئیمیلی ئەم دەزگایە بڵاوكردەوە.
پەردە لەسەر رووی جۆرج فریدمان و دەزگاكەی لادرا و ئەمەش پەیامی دامەزرێنەری سترادفۆردە بۆ شێوازی كارو ئەركەكانی لە نووسێنیكیدا بۆ هاوكارێكی لە فەنزەویلا لە 6/دیستەمبەر/2011: ئەگەر سەرچاوەكە بەهاداربوو، دەبێ بیهێنیتە ژێر ركێفی خۆت. هێنانە ژێر ركێف واتە، كۆنترۆڵكردنی سەرچاوەكە بە شێوەی دارایی، سیكسی یان دەروونی تا ئەو خاڵە كە ئامادەدەبێت لەگەلت رێكبكەوێت.).
كۆمپانیەكەی فریدمان لەسەر نهێنیەكان دەژێ. نزیكەی 30 هەزار كڕیاری هەیە و لەناویاندا سەر بە سوپای ئەمریكا، مێنیجەری صندوقی هیگیدە، سیاسەتمەداری گەورە و كۆمپانیای بانناسیونالی هەیە. هۆكاری بەخشینی دارایی بۆ ئەم كۆمپانیە تا ئێستا نادیار بوو، بەڵام ئێستا ئیدی (هاكەر)ەكان چوونە ناو تۆری كۆمپانیاكە و هەموو شتێكیان خستە بەرچاو: كۆنتڕۆڵی دەروونی سەرچاوەكانی زانیاری، گەیاندنی زانیاری لە رۆژهەڵاتی ناوین و جاسوسیكاری بۆ كۆمپانیای كیمیاوی(Dow Chemical).
لەبارەی بڵاوكردنی زانیارییەكانی كۆمپانیاكە، فریدمان وڵامی هیچ پرسیارێك ناداتەوە، چونكە وڵامدانیان دووبارە تاوانباری دەكەنەوە. بۆ نموونە: ستراتفۆر چ جۆرە پەیوەندییەكی هەبوو لەگەل سەفارەتەكانی ئەمریكا؟ جێگەركەی(فرید بورتون) بەخۆی جاسوسی دەزگای ئاسایشی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا بووە. كۆمپانیا گەلێ وەك (داو شیمیكاڵ) و (كۆكا كۆلا) راوێژ لەم كۆمپانیایە وەردەگرن، چونكە وەك دەزگای ئاسایش كاردەكەن بەڵام وەك دەزگای ئاسایش كۆنتڕۆڵ ناكرێت.
فریدمان تۆمەتی ئەوەی سێبەری ciaە، رەتدەكاتەوە.
فریدمان كە خاوەن دەزگای پیشبینی جیوپۆلەتكی دوارۆژە لە جیهان و لە كتێبەكەی ساڵی 1991(جەنگی داهاتوو لەگەل ژاپۆن-430لاپەڕە)و كتێبی(100 ساڵی داهاتوو) پێشبینیەكانی نووسیوە لەبارەی جەنگی ئەمریكا لەگەل پۆلەندا، توركیا، بەڵام نەیتوانی پێشبینی هاككردنی كۆمپانیەكەی بكات!
لە گفتوگۆیەكی ((Der Aktionaerلەگەل فریدمان بە روونی بانگەواز بۆ رەگەزپەرەستی دەكات دژ بە پەنابەران، لەمەشدا بە میتۆدی(جەنگی كلتورەكان)و باسی جیاوازی كلتوور دەكات و ئەم گومانە دەخاتەڕو : فەرموو چۆن ئەم وڵاتە-ئەڵمانیا-پێكەوەژیانی مرۆڤ فەراهەم بكات كە كلتوور و عەقڵییەتیان بەو شێوەیە توندڕەوبن بۆ نموونە وەك پەنابەرەكانی رۆژهەڵاتی ناوین.)
لە درێژەی قسەكانی: هەمیشە ئینتگراتسیونی بیانییەكان بۆ ئۆروپا كێشە بووە….پرسیارە زۆر گرنگەكە ئەمەیە: چۆن یەكێك دەبێتە ئەڵمان یان ئۆروپی. ئەمە زۆر سەختە).
هەروا چەندین بۆچوونی تر كە لە نەخوێندەوارێكی ئاواییە دووردەستەكانی گەرمیانیش نایبیستی.
لە ڤیدیویەك(لە یوتوب بەناوی پێشێلكردنی مافی چاپدان، كوژراوەتەوە) دیك براند-بەرێوبەری بەرنامەی هاوبەش لە ئەنجومەنی شیكاگۆ بۆ كاروباری جیهانگیری پێشوازی لە فریدمان دەكات. لەم گفتوگۆیە فریدمان نموونەی قیزەوەنترین سیاسەتی رۆناڵد ریگان بەهەند وەردەگرێت و دەڵێت: ئەو سیاسەتە كە من وەسیەتی رۆناڵد ریگانم كرد، لە عیراق و ئیران بەكاریهێنا. ریگان پشتیوانی لە هەردوو لایەنی جەنگەكەی دەكرد كە لە(1980-1988)و دژ بە یەكتری بجەنگن.
بۆ رسواكردنی پلانە دژە ئازادی ئینسانییەكانی ستراتفور، هەر یەك لە چالاكوانی ئەنۆنیمۆس(بارێت بڕاون)بە 5ساڵ زیندانی و چالاكوانی ئەكوپی(جیرمی هاموند) بە 10 زیندانی لەلایەن دادگاكانی ئەمریكا مەحكومكران. لە كوردستان كێ چاوساغی بۆ تینك-تانكی ستراتفۆر دەكات؟ كێ پێشتر چاوساغی بۆ ئینتەرپرایز دەكرد؟!
ئەگەر دەتانەوێت بە كەرامەت و سەربەرزی بژێن، پشت لەهەموویان بكەن، خۆفرۆشی و خیانەت و سەتەمكار بە مەسەلەكی ئاسایی، ویژدانفرۆشی جێگای”شانازی”، بۆیە تاقە یەك رێگایە هەیە: شوعییەت و شێوە ژیان و كاری هەرەوەزی بكەن بە ماڵی خۆتان!
پرسیار: هەموومان دژ بە وەحشیگەری داعش لە فەرەنسا ناڕەزایەتیمان دەرخست، بەڵام بۆچی لە د1ی وەحشیگەری فەرەنسا لە كوشتنی خەڵكی مەدەنی هیچ ناڵیین؟ لە لاپەڕە نهێنیەكانی cia و هەواڵگری بریتانی لەبارەی سالانی 1947-1963بڵاوكرانەوە
سكەنداڵێك بە نموونەی حزبێكی نەرویژی!
حزبی كرێكارانی نەرویژ خۆی بە نوێنەری كرێكارانی وڵاتەكەی دەزانێت، بەڵام سەرۆكەكەی(یانس شتۆلتنبێرگ)كە پێشتر سەرۆكوەزیرانی ولاتەكەی بووە، ئێستا سەرۆكی(هاوپەیمانی ناتۆ)یە كە دەزگایەكی سەربازی جیهانییە و دەستی لە میلیتاریزەكردنی جیهان و كوشتنی مەدەنی و بەرپاكردنی جەنگی ئیمپریالیستی لە چەندین وڵاتانی دنیا هەیە.
ئەم حزبە رێكخراوێكی هەیە بەناو(فریاگەوتنی میللی نه‌رویژ) و لە دوو خاڵی سەرەكیدا لە سایتەكەیان، خۆیان بە خوێنەران دەناسێنن و دەنووسن، ئێمە:
– رێكخراوێكی بزووتنەوەی كرێكارانین بۆ هاوپشتی مرۆیی
– رێكخراوێكی سیاسی سەربەخۆین.
زۆر ئاسایی دەبوو ئەگەر بەرپرسانی ئەم حزبە ببن بە سەرۆكی بزووتنەوەی ئاشتی یان ژینگەپارێزی و رێكخراوێكی جیهانی ئەنتی فاشیست، بەڵام نەك ناتۆ كە دوژمنی سەرسەختە دژ بە كرێكاران و گەلانی ژێردەستەی جیهان بە كرێكارانی نەرویژەوە!
ئەمە سكەنداڵ و ئابرووچوونێكی گەورەیە بۆ كرێكارانی نەرویژ و بە گشتی بۆ خەڵكی ئاشتیخوازی نەوریژ.
دەبێ دەستلەكاركێشانی شتۆلتنبێرگ و مەحكومكردنی هەڵویستی ئەم حزبە ببێت بە داواكاری رێكخراوی فرایاكەوتنی میللەتی نەرویژ!
خەڵكی نەرویژ پێویستی بە هاوپەیمانی ناتۆ نیە!
(رەش-بیرەكانی) كۆسا نۆسترا لە كوردستان!
(پەیمانگەی ئینتەرپرایزی ئەمریكی و مایكل روبن وەك نموونە)
لەبەر ئەوەی زۆر كەس هەیە خۆیان لە مرۆڤی ئۆروپی و ئەمریكی، كەمتر دەزانن، بۆیە دەبینین حزب و رێكخراو وكەسانی گەندەڵ و تاوانباری ئەو وڵاتانە وەك ئازادیخواز و لایەنگری داپەروەری بە خەڵكی نەگبەتی وڵاتەكەم دەفرۆشنەوە و مایكل رۆبن و پەیمانگەی ئینترپرایزی ئەمریكی نموونەیەكیانە. ئایا پەیمانگەی ئەنتەرپرایز كێن و چیان كردووەو چی دەكەن؟

ده‌زگای كۆنراد ئه‌ده‌نه‌وه‌ر

رێکخراوی( Konrad adenauer Stiftung) لە هەریم چالاکە. ئەم رێکخراوە رۆلى سەرەکى هەبوو لە هاتنە حکومەتى (موریسیو ماکرى) لە ئەرژەنتین . لە 5 /ئەیلول هانز بورتینک لە زارى سەرۆکى پیشیوى ئەم دەزگایە لە 2003 وتى : ئەم پیاوە دەبێتە سەرۆکى ئەرژەنتین . من شانازى دەکەم کە دەزگاکمان هەر لە سەرەتاوە لەم پرۆسەیە بەشدارى کردووە .) .
دەزگاى کۆنراد ئەدەنەوە پشتیوانى لە حزب و لایەنە راسیست و ئەنتى کۆمۆنیستەکانى ئۆکرانیا دەکات ، بۆ نموونە پشتیوانى لە(فیتالى کلیتشکۆ)دەکات کە بە ئاشکرا (سلاوى هیتلەرى)یانە دەکات .
ئەلمانیا بەرێگاى ئەم جۆرە رێکخراوانەوە شانبەشانى دەزگاى هەواڵگرى(BND)و ئینیستیتوتى ( غۆتە )وە بەشدارى لە تیرۆر و دامەزراندنی حکومەتە دیکتاتۆر و فاشیستەکان دەکات ، بۆ نموونە: شانبه‌شانی CIA ، رۆڵێكی خوێناوی هه‌بوو له‌ كوده‌تای بینوشیت له‌ شیلی . ئه‌م ده‌زگایه‌ نووسینگه‌ی هه‌یه‌ له‌ سلێمانی .
وتارەكەی مایكل رۆبن بۆ خەڵك خوێنرایەوە
لە وتارەكەی ناوبراو بۆ خۆپیشاندەرانی ئازادیخوازی سلیمانی، هاتووە(ئەمریكا پێویستە لە دەسەڵاتدارانی ئێوە زۆر توڕە بن….ئێمە ئەمەمان كرد بۆ دەستەبەركردنی حوكمی یاسا و دادپەروەری).
لەبەر ئەوەی رۆبن پێیوایە ئێمە بێئاگاین لە ناعەداڵەتی، هەژاری و گەندەڵی و لانەوازی و قەرزاری هاوڵاتییەكانی ئەمریكا، بۆیە هاتووە وەك رزگاركەرێك قسەمان بۆ دەكات. حكومەتی ئەمریكی و پەیمانگەی ئینترپرایز بەهۆی چەندین جەنگ و پشتیوانیكردنی حكومەت و رێكخراوە تیرۆریست و دیكتاتۆرییەكان و پێشێلكردنی جاڕنامەی نەتەوە یەكگرتووە، بە گەندەڵی و تاوان، تاوانبارن و پێشی هەموو شتێك خیانەت لە پەیامەكەی ئیبراهیم لینكۆلن دەكەن! رۆبن و پەیكانگەكەی دەبێ بە زووترین كات بۆ بەردەم دادگا راپێچ بكرێن!
گەندەڵی و تاوانكاری پەیمانگەی ئینتەرپڕایزی ئەمریكی
هێشتا راپۆرتەكەی كەشوهەوای جیهانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكان بڵاونەكرابووەوە، لۆبی پیشەسازی بڕە پارەیان تەرخان كرد بۆ لێكۆڵەران تا راپۆرتی نابراو بە هەڵە بخەنەوە. وەك(گاردیان) ئیمڕۆ لە كۆتایی دیداری پسپۆڕان لە پاریس بڵاویكرەوە>پەیمانگەی كۆنەپارێزی ئەمریكی(ئینتەرپڕایز) 10هەزار دۆلار و نرخی هاتووچوو بە هەر زانایەك دەدەن بۆ بەرگرتن بە راپۆرتی نابراو< لە درێژەی وتارەكە هاتووە: ئینتەرپڕایز یەكێكە لە(تینك تانك)ە كاریگەرەكانی كۆنەپارێزە نوێكانە كە رۆڵی سەرەكی بینیوە لە جەنگی عیراق.... كۆمپانیای نەوتی(ExxonMobl) سپۆنسەری ئەم پەیمانكەیە و بۆ ئەو مەبەستە 1،6ملیون دۆلاریان بۆ خەرجكردووە. قسەكەرێكی كۆمپانیاكە وتی كۆمپانیاكەمان ساڵانە 1% لە داهاتە گشتییەكەی بۆ ئینتەرپەڕایز تەرخان دەكات. ئەم پەیمانگەیە پەیوەندی نزیك لەگەل ئیدارەی بوش هەیەو زیاتر لە20كارمەندی، جاران وەك راوێژكار لە حكومەتی بوش كاریان كردووە. زانایان لە راپۆرتەكەی پاریس هیچ گومانێكیان نەهێشت لەوەی كە مرۆڤ هۆی گۆِانكارییەكانی كەشوهەوای سەرزەمینە...سووتەمەی وەك خەڵوزو نەوت لەو پەرەسەندنە بەرپرسیارە. مرۆڤایەتی هەڕەشەی رەشەبای زەبلاح و بەرزبوونی ئاستی دەریا و قۆناغی وشكایی لێدەكرێ. مایكل خۆی بە قسەكەری خەڵك دەزانێ! بین ستیوارد(چالاكوانێكی رێكخراوی ژینگەپارێزی گرین پیس)بە توندی رەخنەی لە ئینتەرپرایز گرت و وتی: ئینتەرپەرایز لە فابریكێكی هزر زیاترەو كرێگرتەن و وەك رۆشنبیر، كۆسا نۆسترای حكومەتی بوشن. ئەمانە نوێنەری كۆشكی سپین لە بواری حاشاكردن لە گۆڕانی ژینگە....ئەوانە لەئاستی زانست و رەوشت دۆڕاندیان و ئەوەی دەیانەوێت بریتیە لە جانتای پڕ لە پارە. ئایا مایكل رۆبن و برادەرو دۆستە كوردە رەشبیر و بەرپرسی هەندێ رۆژنامە و گۆڤارە كۆسا نۆسترای كۆنەپارێزە راستڕەوەكانی ئەمریكا نین لە كوردستان؟! تۆماس پانی لە2/2/2007لە وتارێك بەناو(هاوپەیمانیەكی بكوژ)دەنووسێ: لە لێكۆڵینەوەكەی ئەنجومەنی كەشووهەوای(UN) كە ئیمڕۆ لە دنیا هەڵای نایەوە، هاتووە: (بەڕوونی دەركەوتووە كە مرۆڤ بەرپرسە لەبەرامبەر گۆڕانی كەشوهەوا...پەیمانگەی ئینتەرپرایز پارەیەكی زۆری تەرخانكردووە بۆ زانا، سیاسەتمەدارو ئابووریناسەكان تا وتار دژ بە راپۆرتەكەی نەتەوە یەكگرتووەدا بنووسن و لە"گۆڤارە سەربەخۆكان"بڵاوی بكەنەوە....ئەم هەوڵە لە بەرژەوەندی"هاوپەیمانییەكی بكوژ"ی زلهێزە...جاران لی رایموند(جێگری سەرۆكی پەیمانگەی ئینتەرپرایز)بەڕێوبەری كۆمپانیای نەوت(ExxonMob)بوو. هەروا پەمانگەكەی رۆبن شانبەشانی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا لە كۆبوونەكەی(براتسلاڤا)ساڵی2000بەشداری كرد! لەم كۆبوونەوەیە بڕیاردرا بۆ پێشێلكردنی رێككەوتنەكەی هیلسنكی بۆ(پێكەوەكاركردن و ئاسایشی ئۆروپا). ئیمزاكەرانی ئەم رێككەوتننامەیە(ئەمریكا و زۆربەی وڵاتانی ئۆروپا)بە ئەركی خۆیان زانیوە ((لە داهاتودا هەرگیز نابێ رێ بدرێ بە بەكارهێنانی توندوتیژی بۆ گۆڕینی سنوورەكانی دەوڵەتانی ئۆروپا.)) مایكل رۆبن باسی یاسا و عەداڵەت دەكات، بەڵام ئایا دەزانێ ماوەی پتر لە 20 ساڵە زیندانی سیاسی و رۆژنامەنووس مۆمیا ئەبو جەمال(سەر بە رێكخراوی پڵنگی رەش) بەناهەق زیندانی كراوەو لەوانەیە لە هەر كاتێك لەسێدارەی بدەن، بەڵام سەرەڕای ناڕەزایەتییە جیهانییەكان، هێشتا هەر ئازاد نەكراوە. لە وڵاتە"ئازادەكەی برادەرە بێلایەنەكەمان"مافی مانگرتنیش لە كرێكاران قەدەغە دەكرێ! شایانی باسە پەیمانگەی ئینتەرپرایز لە1943دامەزراوە وەك دەزگایەكی تایبەت بە لێكۆڵینەوە بۆ بەرگی لە سیستێمی سەرمایەداری و رەفتاری كۆمپانییە گەورەكان و بەرژەوەندیەكانیان، بەڵام پاشان بواری خوازراوی بەرفراوانتر بوو. ئایا كوردستانی عیراق هاوپەیمانێكی باشە؟ ئەوە ناوی ئەو راپۆرتەیە كە لەلایەن ئینتەرپرایز لە 13ی ئاب/2008بڵاوكراوەتەوەو نووسەرەكەی(مایكل رۆبن)ەو تێدا بە تووندی رەخنە لە پارتی و یەكێتی دەگرێ و هەندێ نهێنی ئابرووچووانەو مەترسیدار دەردەخات. لەو راپۆرتە(پارتی كرێكارانی كوردستان)بە تیرۆریست ناودەبات و دەنووسن”تیرۆرستییەكەی دۆزی نەتەوەی كورد پیس دەكات… هەردوو حزبەكە بە بەمامەڵەكردنیان لەگەل ئیران، خیانەتیان لە متمانەی ئەمریكا كرد”…و زۆر شتی تر.
ئینتەرپڕایز لە13ی ئاب/2008
جاش و موستەشارە كوردەكانی ئینتەرپرایز!

زۆرێك لە رۆژنامە، گۆڤارو كەناڵی تەلەفزیونی بەشێوەیەك باسی پەیمانگەی ئینتەرپرایز و مایكل رۆبن دەكەن، وەك بڵێی رێكخراوی كۆمەڵگەی مەدەنی و كەسایەتی بێلایەنن و كارەكەیان تەنها ئەوەیە بەشێوەیەكی مەدەنی و ئاشتیخوازانە كاردەكەن. ئەمە درۆیەكی شاخدارو مەترسیدارە، گاڵتەكردنە بە خوێنەر و خەڵكی كوردستان، چونكە:
1- كارل روف یەكێكە لە سەرانی ئەو پەیمانگەیە و هاوكات یەكێك بوو لە گەورە موستەشارەكانی جۆرج بوش و نزیكە لە زانكۆی (بۆب جۆنس) لە ساوت كارۆلینا(سەنترێكی راستڕەوە توندڕەوەكان)ەو هەر خۆیشی سەرپەرشتی هەڵبژاردنی (بوش)ی كردووە. كارمەندانی ئەم پەیمانگە”سەربەخۆیە” وەك مایكل لادین و (جاشوا میرۆفیك) پێكەوە لەگەل هەڵۆ كۆنەپارێزەكان وەك جیمس ولسی(سەرۆكی رابردووی هەواڵگری ئەمریكا)، جاك كامب(كاندیدی حزبی كۆمارییەكان بۆ سەرۆكایەتی ئەمریكا1996 و یاریدەری وەزیری بەرگری بۆ سیاسەتی ئاسایشی نیودەوڵەتی)كاردەكەن، واتە”دەستی شاراوە”ی وەزارەتی دەرەوەو بەرژەوەندییە ئابوورییەكانی ئەمریكان. یەكێك لە گەورە لێكۆڵەری ئەو پەیمانگە”بێلایەن و زانستی و ناحكومییە”ناوی (جۆن بولتن)ە كە بالیوزی ئەمریكا بوو لە نەتەوە یەكگرتووەكان. ئەم”ئەستێرە بێلایەنە” لە 29/8/2010بانگەوازی بۆ بۆردومانكردنی بنكەكانی پیتاندی ئەتۆمی ئیرانی كرد. ئەم كامەندەی سەر بە رێكخراوێكی”ngo”ە لە وتارێكیدا لە رۆژنامەی ووڵ ستریت ساڵی 1997نووسیویەتی(ئەو پەیماننامە نیودەوڵەتییانە كە ئەمریكا مۆری دەكات یاساگەلێك نین رێزیان لێ بگیرێت، بەڵام وەك پێویستییەكی سیاسی زیانی نییە لەگەل گۆڕانی بارودۆخ لێی پاشگەز ببینەوە).
كۆنەپارێزە نوێكان بەیەكچاو تەماشای نازیەت، شوعییەت و بزووتنەوە ئیسلامیەكان دەكەن، ئێستا ئیتر منیش سەیرم نایەت لەوەی كە (رەش-بیران)، هەندێ گۆڤار لە هەرێم وەك سەگی هار هەمان ئەم كارە ئەنجامدەدەن.

ئاژاوەی داهێنەرانە!

ئەمە تیئۆری گەورە فەیلەسوفی كۆنەپارێزە راستڕەوەكانە(لیڤی شتراوس)ە كە كۆنەپارێزە راستڕەوی ئەمریكا كاری پێدەكەن. ناواخنەكەیشی ئەمەیە: جەماوەر لەناو هەرانانەوە غەرق بكەن تا نوخبە بتوانێ جێگیربوونی بارودۆخەكەی دابین بكات). لە ئەمریكا شتراوسییەكان ناسراون و گۆڤاری(كۆمینتەری)دەردەكەن. پرۆفیسۆر نۆرمان پۆتهۆراس سەرپەرشتی دەكات و بە گرنگترین بەرهەمی كۆنەپارێزەرە نوێكانە.
مافیای چەك و ئەتۆم لەسەرووی یاسان!
لە وڵاتی(ئازای سەرمایەی دارایی، كۆمپانیای بانناسیونال وجەنگ و هەژاری) بە گوێرەی راپۆرتی لیژنەی چاودێریكردنی ئەتۆم، لە 23/3/2011ئاشكرای كرد كە ئەركی راگەیاندنی هەڵەی كەرەستە و”لەكاركەوتن” كە لەوانەیە رووداوی كارەساتئامێزیان لێ بكەوێتەوە لە زیاتر لە یەك لەسەر سێی حاڵەتەكان، پشتگوێ خراون).
حكومەتە مەدەنی و دیموكراسیەكەی”بەڕێز”رۆبن تەنها لە ساڵی2008دا وەك پەیمانگەی تۆژینەوەی ئاشتی جیهانی بڵاویكردووە، بودجەیەكی خەیاڵی بۆ جەنگ تەرخان كردووە(1.464 بلیون دۆلار)!. ئێستا ئۆباما درێژە بە كارو ئەركەكانی سەرۆكەكانی پێشتری دەداو پشتیوانی لەو دیكتاتۆرانە دەكات كە لە سەدام یان ئەحمەدی نەژاد كەمتر نین، بۆ نموونە بە بڕی 60ملیارد دۆلار 84 فرۆكەی جەنگی(ف.15)، 70هیلیكۆپتەر لە جۆری ئەپاچی، بە سعودیەی عەرەبی دەفرۆشێت. بەڵام ئاشكرایە ئاشتییەكەی(ئینتەرپرایز) شێوەی تری هەیە، بۆ نموونە لە ووڵ ستریت جۆرنال نووسراوە: تەنها بە پڕچەككردنی سعودیەی عەرەبی بە فرۆكەی جەنگی، كار بۆ نزیكەی 77هەزار كەس لە كۆمپانیای بۆینگ دابین دەبێت. ئۆباما ئێستا خەریكە زەمینە بۆ بازرگانی بە سیستێمی(تات) خۆشدەكات. راكێتەكانی ئەم سیستێمە دەگاتە دەرەوری و بەرزی ئەتمۆسفێری زەمین. ئیمارات بە بڕی 7ملیارد دۆلار نموونەیەكی هاوشێوەی ئەو سیستێمە كرێوە لەگەل 147راكێت.

وا باشە رۆبن لەبری ئەوەی درووشمی”عەدالەتی كۆمەڵایەتی و ئازادی” بەخەڵكی كوردستان بفرۆشێ، وا باشە خۆی و پەیمانگە”زانستی و بێلایەنەكەی” خەریكی گەندەڵی بۆرسەی ووڵ ستریت و لابردنی قەرزی بانقەكان لەسەر ملیونان هاوڵاتی ئەمریكا ببێت و وەك كەسێكی”ئازادیخواز”بە بەڵگەوە بیسەلمێنێ كە تەرخانكردنی پتر لە یەك بلیون دۆلار بۆ وەزارەتی بەرگری، باشتر وایە بۆ ئاشتی تەرخانی بكەن و بەمە خۆشەویستی گەلانی دنیا دابیندەكەن! وەك هاوڵاتییەكیش تكا لە برادەرە دژ بە گەندەڵییەكانی دەكەم، بەڵكو نەختێ مەشوەرەت بە”سەرۆكی مێژوویی”وڵاتەكەی بدەن بۆ خزمەتكردنی خانەشینەكانیان و خزمەتگوزاری تەندرووستی بۆ هەژاران و بێكار و لانەوازەكانیان باش بكەن نەك بە گوێرەی بەرنامەی(Medicaid) كەمی بكەنەوە!، ئاخر باش نییە 23ملیون ئەمریكی بە بێ بیمەی تەندرووستی بژین: ئەمە بۆ ئاشتی جیهانی خراپە و پێشێلكردنی جاڕنامەی مافی مرۆڤە! هەروا(باج)یش كەم بكەنەوەو كرێی كار زیادبكەن تا هەموو ئەمریكا لەسەر قەرز نەژێن و تۆزێك كەرامەت بۆ هاوڵاتییەكانیان دابین بكەن!
ئێمە خۆمان ئەقڵ و توانامان هەیە بۆ خەباتكردن لە پێناو عەدالەتی كومەڵایەتی كە حكومەتەكەی ئەو بە ئاگر و ئاسن لە دژیدا رادەوەستێ، وەك نزیكترین مێژووی ئەمریكای لاتین و دژایەتیكردنیان بۆ شوعییەت پێماندەڵێن!
ئەوە چارەنووسی ئەو رەشبیرە جاش قەڵەمانەیە كە خۆیان بۆ ملكەچی و جاشایەتی و خۆفرۆشتن بە ئەم یا ئەولایەن تەرخانكردووەو بەردەوام خۆیان وەك كەسانی دڵسۆزی”بێلایەن”و دژ بە گەندڵی و دڵسۆزی عەدالەتی كۆمەڵایەتی بە هەژاران دەفرۆشن و لەراستیدا ئەجندای كۆنەپەرەستی و تاوان جێبەجێ دەكەن…

ئێوە سەری ئازادی دەبڕن!

ئێوە جامبازی بە عەدالەتی كۆمەڵایەتییەوە دەكەن!
بەرەی هەژارەكان و ئاواتەكانیان و دژایەتی كەندەڵی لەشوێنێكی ترەو لەو شوێنە دەست پێدەكاتەوە كاتێ دوژمنەكانیان دەناسنەوەو بە خۆیان داخوازییەكان رادەگەینن و پێشكەش دەكەن. داخوازییە رەواكانی ستەمدیدەكان لەبەرچاون، گرنگ ئەوەیە نەهێڵین یاری بە ئازار و نەگبەتییە رۆژانەكانمان و بە قوربانیان بكرێ…
تێبینی: كۆسا نۆسترا رێكخراوێكی تاوانبارییە لە ئەمریكا و خۆیان بەشێوەی مافیەكانی سیسیلیا رێكخستووە.
ئایا دامەزراندنی راگەیاندكارانی سوور پێویستە؟!
ئەمە نامەیەكە بۆ ئەو رۆژنامەنووسانە كە خۆیان بە كەسانی چەپ دەزانن و بە هەموو شێوەیەك هەوڵدەدەن پێگەكەی لەناو كۆمەڵگە بەهێزبكەن لە سەردەمێكدا كە راگەیاندنی ئیمپریالییستی دنیای سەرمایەداری و پەلوپۆكانی هاوشانی(سوپای ناتۆ، صندوقی دراوی جیهانی، دەزگا سیخوڕیەكان، دادگای نیودەوڵەتی، بانقی جیهانی، G7، G20، شانەكانی بیركردن-Think tank) هەنگاودەنێن و بە وردترین شێوە خۆیان رێكخستووە.
بۆ نموونە: زانیاری بە هاوڵاتیان نادرێت لەبارەی (كودەتا نەرم)ەكەی بەرازیل، هیرشكردن بۆ فەنزەویلا، بەرەی چەپ لە توكیا، پیلانگێڕی ئەمریكا دژی ئۆكرانیا و قەدەغەكردنی حزبی شوعی لە چەند وڵاتێك، بارودۆخی زیندانەكانی ئەمریكا، یەكگرتنی چەپ لە سپانیا، جەنگی ئەمپریالیستی لەوڵاتانی ئەفریقا و زیانیان بە ژینگە و هەزاران رووداوی رۆژانەی جۆراوجۆری جیهانی كە راستەوخۆی كاریگەریان لەسەر ژیانی ئێمە هەیە. ئەوەی لە كەناڵەكانی تەەلەفزیون بڵاودەكرێنەوە لە ئاژانسە سەرمایەدارەكان وەردەگرن و تەنانەت ئەو كەناڵانە كە پەیامنێریان لە هەندی وڵات هەیە، زانیاری لەبارەی موقاوەمەت، خەباتی شوعی و چەپەكان بە هاوڵاتیان نادەن.

ئەی ئێمە؟

پەرتەواز، كەمكردن لە بایەخ و رۆڵی یەكتر، ناڕۆشنی لە هەڵویستەكان و لە ئەنجامدا نەیارەكانمان سوودیان لەم لاوازییە وەرگرتووە.
ئێمەش ئەتوانین بەرێگای جۆربەجۆر هەوڵ بدەین بۆ ئەوەی توانامان چڕبكەینەوە بۆ دامەزراندنی(ناوەندی راگەیاندنی سوور، رۆژنامەنووسانی سوور، هەواڵنێرانی سوور، راگەیاندكارانی سوور)ی هاوبەش لەبواری راگەیاندنی ئەلكترۆنی، كاغەز، رادیو، تەلەفزیون، هەوالً و راپۆرت و
ئامانجی ئێمە پێكەوە بریتی بێت لە شكاندنی تیرۆری ئەنتی كۆمونیزم و هێرشی بەرفراوانی سەرمایەدارانی جیهان و ناوخۆ لە دژی(مافە چینایەتییەكانمان و گەوجاندنی جەماوەر و درۆكردن و پۆشینی تاوانی جەنگە ئیمپریالیستییەكانیان و ملیتاریزەكردنی ژیان لەسەرزمین و تێكدانی ژینگە).
ئەم نووسینە هەنگاوی یەكەمە و هیوادارم هەر راگەیاندكارێك لەلای خۆیەوە بە پێشنیار و رەخنە و بۆچوونی ئەرێنی هەوڵ بۆ قووڵكردن و بەهێزكردنی ئەم پێشنیارە بكات.
(رەش-بیرەكانی) كۆسا نۆسترا لە كوردستان!
پەیمانگەی ئینتەرپرایزی ئەمریكی و مایكل روبن وەك نموونە
لەبەر ئەوەی زۆر كەس هەیە خۆیان لە مرۆڤی ئۆروپی و ئەمریكی، كەمتر دەزانن، بۆیە دەبینین حزب و رێكخراو وكەسانی گەندەڵ و تاوانباری ئەو وڵاتانە وەك ئازادیخواز و لایەنگری داپەروەری بە خەڵكی نەگبەتی وڵاتەكەم دەفرۆشنەوە و مایكل رۆبن و پەیمانگەی ئینترپرایزی ئەمریكی نموونەیەكیانە. ئایا پەیمانگەی ئەنتەرپرایز كێن و چیان كردووەو چی دەكەن؟

وتارەكەی مایكل رۆبن بۆ خەڵك خوێنرایەوە

لە وتارەكەی ناوبراو بۆ خۆپیشاندەرانی ئازادیخوازی سلیمانی، هاتووە(ئەمریكا پێویستە لە دەسەڵاتدارانی ئێوە زۆر توڕە بن….ئێمە ئەمەمان كرد بۆ دەستەبەركردنی حوكمی یاسا و دادپەروەری )
لەبەر ئەوەی رۆبن پێیوایە ئێمە بێئاگاین لە ناعەداڵەتی، هەژاری و گەندەڵی و لانەوازی و قەرزاری هاوڵاتییەكانی ئەمریكا، بۆیە هاتووە وەك رزگاركەرێك قسەمان بۆ دەكات. حكومەتی ئەمریكی و پەیمانگەی ئینترپرایز بەهۆی چەندین جەنگ و پشتیوانیكردنی حكومەت و رێكخراوە تیرۆریست و دیكتاتۆرییەكان و پێشێلكردنی جاڕنامەی نەتەوە یەكگرتووە، بە گەندەڵی و تاوان، تاوانبارن و پێشی هەموو شتێك خیانەت لە پەیامەكەی ئیبراهیم لینكۆلن دەكەن! رۆبن و پەیكانگەكەی دەبێ بە زووترین كات بۆ بەردەم دادگا راپێچ بكرێن!
گەندەڵی و تاوانكاری پەیمانگەی ئینتەرپڕایزی ئەمریكی
هێشتا راپۆرتەكەی كەشوهەوای جیهانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكان بڵاونەكرابووەوە، لۆبی پیشەسازی بڕە پارەیان تەرخان كرد بۆ لێكۆڵەران تا راپۆرتی نابراو بە هەڵە بخەنەوە. وەك(گاردیان) ئیمڕۆ لە كۆتایی دیداری پسپۆڕان لە پاریس بڵاویكرەوە>پەیمانگەی كۆنەپارێزی ئەمریكی(ئینتەرپڕایز) 10هەزار دۆلار و نرخی هاتووچوو بە هەر زانایەك دەدەن بۆ بەرگرتن بە راپۆرتی نابراو< لە درێژەی وتارەكە هاتووە: ئینتەرپڕایز یەكێكە لە(تینك تانك)ە كاریگەرەكانی كۆنەپارێزە نوێكانە كە رۆڵی سەرەكی بینیوە لە جەنگی عیراق.... كۆمپانیای نەوتی(ExxonMobl) سپۆنسەری ئەم پەیمانكەیە و بۆ ئەو مەبەستە 1،6ملیون دۆلاریان بۆ خەرجكردووە. قسەكەرێكی كۆمپانیاكە وتی كۆمپانیاكەمان ساڵانە 1% لە داهاتە گشتییەكەی بۆ ئینتەرپەڕایز تەرخان دەكات. ئەم پەیمانگەیە پەیوەندی نزیك لەگەل ئیدارەی بوش هەیەو زیاتر لە20كارمەندی، جاران وەك راوێژكار لە حكومەتی بوش كاریان كردووە. زانایان لە راپۆرتەكەی پاریس هیچ گومانێكیان نەهێشت لەوەی كە مرۆڤ هۆی گۆِانكارییەكانی كەشوهەوای سەرزەمینە...سووتەمەی وەك خەڵوزو نەوت لەو پەرەسەندنە بەرپرسیارە. مرۆڤایەتی هەڕەشەی رەشەبای زەبلاح و بەرزبوونی ئاستی دەریا و قۆناغی وشكایی لێدەكرێ. مایكل خۆی بە قسەكەری خەڵك دەزانێ! بین ستیوارد(چالاكوانێكی رێكخراوی ژینگەپارێزی گرین پیس)بە توندی رەخنەی لە ئینتەرپرایز گرت و وتی: ئینتەرپەرایز لە فابریكێكی هزر زیاترەو كرێگرتەن و وەك رۆشنبیر، كۆسا نۆسترای حكومەتی بوشن. ئەمانە نوێنەری كۆشكی سپین لە بواری حاشاكردن لە گۆڕانی ژینگە….ئەوانە لەئاستی زانست و رەوشت دۆڕاندیان و ئەوەی دەیانەوێت بریتیە لە جانتای پڕ لە پارە. ئایا مایكل رۆبن و برادەرو دۆستە كوردە رەشبیر و بەرپرسی هەندێ رۆژنامە و گۆڤارە كۆسا نۆسترای كۆنەپارێزە راستڕەوەكانی ئەمریكا نین لە كوردستان؟! تۆماس پانی لە2/2/2007لە وتارێك بەناو(هاوپەیمانیەكی بكوژ)دەنووسێ: لە لێكۆڵینەوەكەی ئەنجومەنی كەشووهەوای(UN) كە ئیمڕۆ لە دنیا هەڵای نایەوە، هاتووە: (بەڕوونی دەركەوتووە كە مرۆڤ بەرپرسە لەبەرامبەر گۆڕانی كەشوهەوا…پەیمانگەی ئینتەرپرایز پارەیەكی زۆری تەرخانكردووە بۆ زانا، سیاسەتمەدارو ئابووریناسەكان تا وتار دژ بە راپۆرتەكەی نەتەوە یەكگرتووەدا بنووسن و لە”گۆڤارە سەربەخۆكان”بڵاوی بكەنەوە….ئەم هەوڵە لە بەرژەوەندی”هاوپەیمانییەكی بكوژ”ی زلهێزە…جاران لی رایموند(جێگری سەرۆكی پەیمانگەی ئینتەرپرایز)بەڕێوبەری كۆمپانیای نەوت(ExxonMob)بوو. هەروا پەمانگەكەی رۆبن شانبەشانی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا لە كۆبوونەكەی(براتسلاڤا)ساڵی2000بەشداری كرد! لەم كۆبوونەوەیە بڕیاردرا بۆ پێشێلكردنی رێككەوتنەكەی هیلسنكی بۆ(پێكەوەكاركردن و ئاسایشی ئۆروپا). ئیمزاكەرانی ئەم رێككەوتننامەیە(ئەمریكا و زۆربەی وڵاتانی ئۆروپا)بە ئەركی خۆیان زانیوە ((لە داهاتودا هەرگیز نابێ رێ بدرێ بە بەكارهێنانی توندوتیژی بۆ گۆڕینی سنوورەكانی دەوڵەتانی ئۆروپا.)) مایكل رۆبن باسی یاسا و عەداڵەت دەكات، بەڵام ئایا دەزانێ ماوەی پتر لە 20 ساڵە زیندانی سیاسی و رۆژنامەنووس مۆمیا ئەبو جەمال(سەر بە رێكخراوی پڵنگی رەش) بەناهەق زیندانی كراوەو لەوانەیە لە هەر كاتێك لەسێدارەی بدەن، بەڵام سەرەڕای ناڕەزایەتییە جیهانییەكان، هێشتا هەر ئازاد نەكراوە. لە وڵاتە”ئازادەكەی برادەرە بێلایەنەكەمان”مافی مانگرتنیش لە كرێكاران قەدەغە دەكرێ! شایانی باسە پەیمانگەی ئینتەرپرایز لە1943دامەزراوە وەك دەزگایەكی تایبەت بە لێكۆڵینەوە بۆ بەرگی لە سیستێمی سەرمایەداری و رەفتاری كۆمپانییە گەورەكان و بەرژەوەندیەكانیان، بەڵام پاشان بواری خوازراوی بەرفراوانتر بوو. ئایا كوردستانی عیراق هاوپەیمانێكی باشە؟ ئەوە ناوی ئەو راپۆرتەیە كە لەلایەن ئینتەرپرایز لە 13ی ئاب/2008بڵاوكراوەتەوەو نووسەرەكەی(مایكل رۆبن)ەو تێدا بە تووندی رەخنە لە پارتی و یەكێتی دەگرێ و هەندێ نهێنی ئابرووچووانەو مەترسیدار دەردەخات. لەو راپۆرتە(پارتی كرێكارانی كوردستان)بە تیرۆریست ناودەبات و دەنووسن”تیرۆرستییەكەی دۆزی نەتەوەی كورد پیس دەكات… هەردوو حزبەكە بە بەمامەڵەكردنیان لەگەل ئیران، خیانەتیان لە متمانەی ئەمریكا كرد”…و زۆر شتی تر.
ئینتەرپڕایز لە13ی ئاب/2008

جاش و موستەشارە كوردەكانی ئینتەرپرایز!
زۆرێك لە رۆژنامە، گۆڤارو كەناڵی تەلەفزیونی بەشێوەیەك باسی پەیمانگەی ئینتەرپرایز و مایكل رۆبن دەكەن، وەك بڵێی رێكخراوی كۆمەڵگەی مەدەنی و كەسایەتی بێلایەنن و كارەكەیان تەنها ئەوەیە بەشێوەیەكی مەدەنی و ئاشتیخوازانە كاردەكەن. ئەمە درۆیەكی شاخدارو مەترسیدارە، گاڵتەكردنە بە خوێنەر و خەڵكی كوردستان، چونكە:
1- كارل روف یەكێكە لە سەرانی ئەو پەیمانگەیە و هاوكات یەكێك بوو لە گەورە موستەشارەكانی جۆرج بوش و نزیكە لە زانكۆی (بۆب جۆنس) لە ساوت كارۆلینا(سەنترێكی راستڕەوە توندڕەوەكان)ەو هەر خۆیشی سەرپەرشتی هەڵبژاردنی (بوش)ی كردووە. كارمەندانی ئەم پەیمانگە”سەربەخۆیە” وەك مایكل لادین و (جاشوا میرۆفیك) پێكەوە لەگەل هەڵۆ كۆنەپارێزەكان وەك جیمس ولسی(سەرۆكی رابردووی هەواڵگری ئەمریكا)، جاك كامب(كاندیدی حزبی كۆمارییەكان بۆ سەرۆكایەتی ئەمریكا1996 و یاریدەری وەزیری بەرگری بۆ سیاسەتی ئاسایشی نیودەوڵەتی)كاردەكەن، واتە”دەستی شاراوە”ی وەزارەتی دەرەوەو بەرژەوەندییە ئابوورییەكانی ئەمریكان. یەكێك لە گەورە لێكۆڵەری ئەو پەیمانگە”بێلایەن و زانستی و ناحكومییە”ناوی (جۆن بولتن)ە كە بالیوزی ئەمریكا بوو لە نەتەوە یەكگرتووەكان. ئەم”ئەستێرە بێلایەنە” لە 29/8/2010بانگەوازی بۆ بۆردومانكردنی بنكەكانی پیتاندی ئەتۆمی ئیرانی كرد. ئەم كامەندەی سەر بە رێكخراوێكی”ngo”ە لە وتارێكیدا لە رۆژنامەی ووڵ ستریت ساڵی 1997نووسیویەتی(ئەو پەیماننامە نیودەوڵەتییانە كە ئەمریكا مۆری دەكات یاساگەلێك نین رێزیان لێ بگیرێت، بەڵام وەك پێویستییەكی سیاسی زیانی نییە لەگەل گۆڕانی بارودۆخ لێی پاشگەز ببینەوە).
كۆنەپارێزە نوێكان بەیەكچاو تەماشای نازیەت، شوعییەت و بزووتنەوە ئیسلامیەكان دەكەن، ئێستا ئیتر منیش سەیرم نایەت لەوەی كە (رەش-بیران)، هەندێ گۆڤار لە هەرێم وەك سەگی هار هەمان ئەم كارە ئەنجامدەدەن.
ئێوە سەری ئازادی دەبڕن!
ئێوە جامبازی بە عەدالەتی كۆمەڵایەتییەوە دەكەن!
بەرەی هەژارەكان و ئاواتەكانیان و دژایەتی كەندەڵی لەشوێنێكی ترەو لەو شوێنە دەست پێدەكاتەوە كاتێ دوژمنەكانیان دەناسنەوەو بە خۆیان داخوازییەكان رادەگەینن و پێشكەش دەكەن. داخوازییە رەواكانی ستەمدیدەكان لەبەرچاون، گرنگ ئەوەیە نەهێڵین یاری بە ئازار و نەگبەتییە رۆژانەكانمان و بە قوربانیان بكرێ…

تێبینی: كۆسا نۆسترا رێكخراوێكی تاوانبارییە لە ئەمریكا و خۆیان بەشێوەی مافیاكانی سیسیلیا رێكخستووە.
تاوانەكانی حكومەتی ئەمریكا پاش 1945 تا ئێستا(بە كورتكراوی )
یەك بە یەكتان درووشم و بەڵێنی گەیاندنی راستی بە بینەرانتان داوە، بەڵام بۆ جارێكیش نەمانبینی و نەمانبیست رەخنەیەك ئاراستەی سیاسەتی ئیمپریالیزمی ئەمریكی و هاوپەیمانەكانی بكەن. بێدەنگی ئێوە لە تاوانەكانی حكومەتی ئەمریكا كه‌ له‌دوای 1945 تا ئێستا گه‌یشته‌ نزیكه‌ 25ملیون مرۆڤ ، تەنها لە جەهالەت، دووڕوویی و خۆفرۆشی سەرچاوەی گرتووە: چەتەی قەڵمهەڵگرن. قەڵەهەڵگری. راگەیاندنەكانی ناو خودی ئەمریكا و جیهانی سەرمایەداری سەر بە حكومەتەكانیان نەك ئۆپۆزیتسیونەكانیان زیاد یان كەم رەخنە ئاراستەی حكومەتەكانیان دەكەن، بەڵام ئێوە ئەوەندە بێئاست و كەسایەتین بۆ خاتری چەند دۆلارێكی چڵكن بێدەنگیتان هەڵبژاردووە و تەنانەت كار گەیشتووەتە ئەو رادەیە قونسوولی ئەمریكی بە بەرگریكار لە ئازادی بە خەڵكی كوردستان بناسێنن و زۆرێكتان تەشریف دەبەن بۆ لای”جەنابی عالی”. ئێوە بەم هەڵویست و رەفتارە مافی رەوای بینەران پێشێل دەكەن و بوون بە بەشێك لە ئامێری گەمژادندن و نەزانی و سیخوڕی و چەتەیی و شەرەفی قەڵەمتان خستوەتە ژێرپێی سیستێمی تاوان و تیرۆر و چەوسانەوە لە جیهان.

لێرە ئەم زانیاریانە بڵاودەكەمەوە بەو هیوایە بۆ جارێكیش بێت، ئەم زانیاریانە(ئێستا هەموویان دەڵێن ئەیانزانین)بگەیەنن بە رای گشتی!
– ئەڵمانیا1945: موخابەراتی ئەمریكی(CIC) لە پسپۆرانی پۆلیسی نازی و چاشەكانی سوپایەك دادەمەزرێنن لە 35 هەزار كەس لە دژی یەكێتی سوڤێت و بەشی هەواڵگری نازی(Fremde Heere Ost) وەك0رێكخراوی(Gehlen) و بە یارمەتیان كاری تێكدەرانە و نائارامی لە رۆژهەلاتی ئۆروپا ئەنجامدەدا. لە پاشاندا لە رێكخراوی(كێلین) دەزگای هەواڵگری ئەڵمانی(BND) دادەمەزرێنن. یەكێك لە كارمەندان و پسپۆری- گستاپۆ كە لەلایەن موخابەراتی ئەمریكا وەرگیرا و لە دەستگیركردن پارێزرا ناوی(كلاوس باربی-klaus Barbie-) كە لە شاری لیۆنی فەرەنساوە دیپۆرتكردنی جووە فەرەنسییەكانی بۆ ئۆردوگای لەناوبردن رێكدەخست. (باربی) لە 1951 لەلایەن(cia)وە بەناوی(كلاوس ئەڵتمان)رەوانەی پۆلیڤیا كرا و لەوێوەوە كۆماندۆی تیرۆركردنی سیاسەتمەدار و سەندیكاییە چەپەكان لە وڵاتانی ئەمریكای لاتین بەرێوەدەبرد.
– چین(1945-1949): لە جەنگی ناخۆی چین، لە دژی كۆمونیستەكان، پشتیوانی لە (شین كای شیك) دەكەن ولێرەش سەربازە دیلەكانی یابان كە پاش ژێركەوتنی وڵاتەكەیان لە جەنگی جیهانی دووهەم، بەكاردەهێنن.
– فلیپین(1945-1953): لە دژی حكومەتی چەپگەرای(Huks) و خەڵتانی خوێن كرا و پاشان چەتەكانی لە وڵاتەكە دامەزراند و (فیردیناند ماركۆس)یان كرد بە(پیاوە بەهێزەكە).
– ئیتالیا1947-1948): (cia) هێزەكانی مافیا و گروپە تیرۆریستە راستڕەوەكان لە دژی كۆمونیست و سۆسیالیستەكان چەكداردەكات. بۆ ئەم مەبەستە پسپۆرەكانی چەتەكاری لە ئەمریكاوە رەوانەی ئیتالیا دەكەن.
– یونان(1949-1949): ئەمریكا پێكەوە لەگەل سوپای بەریتانیا لە(جەنگی ناوخۆی یونان) كاردەكەن بۆ شكاندنی بزووتنەوەی موقامەتی ئەنتی فاشستی كە لە دژی ئەڵمانە داگیركەرەكان خەباتیان دەكرد. موخابەراتی ئەمریكی دەزگای بەدناوی(KYP)لەم وڵاتە دادەمەزرێنێت.
– 1950(ئەمریكا): ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی(NSC) بەناوی فایلی(68) ستراتیژی تازە دادەرێژێت و یەك ملیون سەرباز لە 675بنكەی سەربازی لە جیهان تەرخاندەكات. ئەم هێزە تا 1975دەستوەردانی سەربازی لە 215ئەنجام دەدەن.
– پۆرتۆریكۆ(1950): كۆماندۆیەكی ئەمریكا راپەڕینێك بۆ سەربەخۆیی نیشتمانی لەناودەبەن.
– كۆریا(1950-1953): ئەمریكا لە كێشەی كۆریا لەشكركێشی دەكات و پشتیوانی لە حكومەتی كۆریای باشوور دەكات و لە نەتەوە یكگرتووەكانپشتیوانی بۆ دابیندەكات. فرۆكەوازنی ئەمریكا 12000بنكە و دەزگا لە كۆریای باكوور وێراندەكات و نزیكەی 2 ملیون مرۆڤ دەكوژن و 500هەزار كەس لە كۆریای باشوور كیانلەدەستدەدەن.
– ئێران(1953): حكومەتی هەڵبژردراوی موصەدەقە لە 1951، نەوتی كۆمپانیای(ئەنگلۆ-ئێران) خۆماڵیدەكات. پاش دوو هەفتە لە هەڵبژاردنەكە، هێزێكی سەربازی مەشقپێكراو لەلایەن (cia) كودەتادەكەن و ئەمریكا شای ئێران دەكات بە حاكمی وڵاتەكە و هێزە شوعی و دیموكراتەكان كۆمەڵكوژی و زیندان دەكەنز
– گواتیمالا(1954): ئەمریكا كودەتایەك دژ بە حكومەتی(ئاربێنز) رێكدەخات. ئەم حكومەتە ویستی چاكسازی كشتوكاڵی بكات و كۆمپانیای ئەمریكی(United Fruit ) خۆماڵی بكات. پاش سەركەوتنی ئەم كودەتایە، حكومەتە دیكتاتۆری سەربازییەكەی 140 هەزار هیندیە سوورەكانی كوشت یان بێسەروشوێن كرد.
– میسر(1956): ئەمریكا هەوڵیدا بۆ نائارامی لە میصر كە جەمال عەبدولناسر یەكێك لە سەرۆكەكانی حكومەتە بێلایەنەكان بوو. عەبدولناسر (قناە سویس)ی خۆماڵیكرد، بۆیە ئەمریكا پێكەوە لەگەل بەریتایا و ئیسرائیل جەنگیان لەدژی میصر بەرپاكار و بەناوی(جەنگی سویس) نێوبانگی دەركرد.
– لوبنان(1958): 14 هەزار سەربازی ئەمریكی وڵاتەكە داگیردەكەن.
– كوبا(1961): لە 1/1/1959 كاسترۆ سەركەوتنی شۆڕش بەسەر حكومەتی دیكتاتۆری سەربازی پاتیستا راگەیاند.كاتێ‌ شۆرشش بەڵێنەكانی بە خۆماڵیكردنی زەمین جێبەدێ كرد، ئەمریكا بڕیاری ئابلۆقەدانی كوبای راگەیاندو كاری سەربازی بۆ تێكدانی وڵاتەكە جێبەجێكرد. لە 1960 ئەمریكا دەستیكرد بە بۆردومانكردنی پاپۆڕی فەرەنسی(Coubre) وتی و لە ئەنجامدا 81 كەس كوژرا و 300كەس برینداربوون. لە 1961 موخابەراتی ئەمریكی بە پشتیوانی دارایی سەرمایەدارەكانی كۆمپانیای(یونایتد فروتی)لە گواتیمالاوە سوپای چەتەكان پێكهێنا و دوورگەی بەرازی سەر بە كوبایان داگیركرد و راستەوخۆ سیستێمی موشەكی دژی ئاسمانی كوبایان بۆردومانكرد و هێشتا ئابلۆقەكەی درێژەی هەیە.
– كۆنگۆ/ زائیر(1961): چەتەكانی cia سەرۆك (لۆمەمبا)ی ئەنتی ئەمپریالیستیان تیرۆركرد. چەتەكان دەسەڵاتیان بەدەستەوە گرتز
– لاوس(1962): سەرەڕای ئەوەی رێككەوتننامەی ژنێف بوونی سوبای بیانی لە وڵاتی لاوس قەدەغە دەكات، بەڵام ئەمریكا هێزێكی سەربازی نهێنی”Us- Armee Clandestine” پێكدەهێنێت كە هێرشیان بۆ (ڤێتنام)یشیان كرد. ئەم سوپایە لە 35هەزار چەتە پێكهات كە خەڵكی چیانشینی چاندنی مادە هۆشبەرەكانن و خەرجی سوپاكە لە پارەی بازرگانی بەم مادەیە دابینكرا.
– ڤێتنام(1963-1975): ئەم وڵاتەش داگیركرد و لە ئەنجامدا 3 ملیون ڤێتنامی تیرۆردەكەن، نیو ملیون كەمئەندام و 900هەزار منداڵ بێ دایك وباوك، بەڵام لەدواییدا بەسەرشۆڕی شاربەدەر كرا.

– ئەفریقیای باشوور(1963-1990):

Cia بە فڕۆكەی زانیاری پشتیوانی لە حكومەتی ئەپارتەهایدی(رەگەزپەرەست) و خەباتگێرانیان حزبی شوعی ئەفریقای باشوور تیرۆركرد. 120 هەزار ئەندامی(ANC) تیرۆركران و (نیلسۆن ماندیلا) كە ئەنامی لیژنەی مەركەزی حزبی شوعی بوو، زیندانی كرد.
– بەرازیل(196 -1990) : كاتێ‌ سەرۆكی هەڵبژێردراو(Joao Goulart) بە وریاییەوە دەستی بە ریفۆرمی زەوی كرد و سنوری دانا بۆ بڕی ئەو پارەیە كە بۆ دەرەوەی وڵات بڕوات و كۆمپانیایەك كە شەركی كۆمپانیایەكی بانناسیونالی ئەمریكی(ITT)خۆماڵیكرد، ئەمریكا كودەتایەكی سەربازی رێكخست.
– كۆماری دۆمۆنیكان(1963): لەبەر ئەوەی سەرۆكی هەڵبژێردراو(جوان بوش) دەستی بە چاكسازی كۆمەلایەتی كرد لەلاەین سوپاوە لە دەسەڵات لابرا و، كاتێ خەڵك رژانە سەر شەقام بۆ گەڕاندنەوەی سەرۆكە هەڵبژاردووەكەیان، ئەمریكا 23هەزار سەربازی نارد و راپەڕینەكەی دامەرگاندەوە.
– ئیندنوسیا(1965): لەژی حكومەتی ئەنتی ئیمپریالیستی سوكارنۆ، موخابەراتی ئەمریكی هەستا بە ئامادەكردنی سوپا. كاتێ (بەرەی گەل) كە پشتیوانی لە سوكارنۆ دەكرد، دەسەڵاتی سوپا لاببەن، ئیتر هێرش بۆ خەڵك لەلایەن سوپاوە دەست پێكرد و سەدانهەزار كەس تیرۆركران.
– یونان(1967): پاش چەند هەفتەیەك لە هەڵبژاردن، cia دەستیكرد بە كودەتا دژ بە حكومەتی دیمركراتی پاپانئەندریو بەرپادەكەن و لەماوەی یەك مانك 8هەزار كەس تیرۆركرا و پاشان 7ساڵ لە دەسەڵاتی فاشیستی دەستپێدەكات.

– پۆلیڤیا(1967): cia كاروباری سوپا دژ بە پێشمەرگەكان بەرێوە دەبات و تشی گیڤارا و هاوڕێیەكانی تیرۆردەكەن.
– شیلی(1970-1973): سلڤادۆر ئەلیندی لە هەڵبژاردنی 1970 وەك پاڵێوراوی (بەری گەل) بە زۆرینەی دەنگ بۆ سەرۆكایەتی هەڵبژێردرا. كاتێ‌ وەزیری بەرگری وڵات(رینە شنایدەر) بەرووی داواكاری cia بۆ بەرپاكردنی كودەتا، كۆماندۆیەكی نهێنیان نارد و (رینە)یان تیرۆركرد. هەروا پاش 3 ساڵ لە كاری تێكدەرانە و درووستكردنی نائارامی، پیاوی ئەمریكا (ژەنەرال بینوشیت) كودەتاكەی cia جێبەجێكرد و سەرۆك (ئەلیندی)یان تیرۆركرد. یاریگای سانتیاگۆ كرا بە زیندان بۆ دەیان هەزار شوعی و چەپ و سەندیكایی و لایەنگرانی سەرۆك حكومەتی دیموكرات و یەك بە یەكیان لەلایەن كۆماندۆی كوشتن، تیرۆركران و لەوانە سروودبێژی بەناوبانگ(ڤیكتۆر گارا). وەزیری دەرەوەی ئەمریكا( هنری كیسنجەر) لەبارەی هەڵویستی حكومەتی وتی: (ناكرێت ببینم و رێگەبدەم بەوەی چۆن وڵاتێك دەبێتە ماركسی، تەنها لەبەر ئەوەی خەڵكەكەی كەم ئەقڵن.
– هۆندۆراس(1972): پاش گیركردنی راستەخۆی سوپای ئەمریكا و كودەتای سەربازی لە ساڵی 1972، لە ساڵی 1975و 1978كۆبوونەوەیەك بۆ نووسینی دەستوور دەسەپێنێت كە سۆسیالیست و شوعی و لە هەڵبژاردن بێ بەشدەكرێن..

– قوبروس(1974): ئەمریكا پێكەوە لەگەل حكومەتی فاشیستی یونان كودەتایەك بەرپادەكەن لە دژی حكومەتی دیموكراتی سەرۆك (ماكاریوس) كە لە هەڵبژاردن دەنگی هێناوە. ماكاریوس لە هەوڵی تیرۆركردنی رزگاری بوو. كاتێ‌ هێزە دیموكراتەكان حكومەتی دیكتاتۆری فاسیستیان لەناوبرد، وەزیری دەرەوەی ئەمریكا بۆ لای حكومەتی توركیا بای دایەوە و قوبرسیان داگیركرد. هەزاران كەس تیرۆركران و 200 هەزار كەس ناچاربوون ماڵ و حاڵیان بەجێ بهێڵن.
– تەیموری رۆژهەڵات(1975): ئەمریكا ئامادەنەبوو دان بە سەربەخۆیی ئەم وڵاتە بنێت كە لە لەلایەن بزووتنەوەی(فریتلین) بانگەوازی بۆ كرا تا لە دەسەڵاتی داگیركاری پورتوگال رزگاریان ببێت. لەبری ئەوە پشتیوانی لە رژێمی سوهارتۆی ئیندنوسیای كرد كە بەخۆی كرێگرتەی سیاسی و ئابووری ئەمریكایە. لە ئەنجامی ئەم داگیركردنە 200هەزار هاوڵاتی تیرۆركران.

– ئەرژنتین(1976): بەسەرپەرەشتی cia كودەتای سەربازی لە د1ی حكومەتی مەدەنی بەرپاكرا. كۆماندۆی كوشتن لەسەر داوای رژێمی ڤیدیلا تیرۆریان لە وڵات بڵاوكرد. هەزاران تێكۆشەر تیرۆر و بێسەروشوێن كران(دایكانی كۆڕەپانی دی مایۆ تا ئێستا بەدوای چارەنووسی جگەركۆشەكانیانن). Cia پایتەختی ئەرژەنتین(بۆینس ئایرس) كرد بە بنكەی سەنتڕاڵی خۆی بۆ ئەوەی كۆماندۆی تیرۆركردنی تێكۆشەران لەسەر ئاستی ئەمریكای لاتین بەرێوەبەن.
– ئەنگۆلا(1976-1982): ئەمریكا بە چەك پشتیوانی لە كۆماندۆی تایبەت دەكات كە هاوكات لەلایەن حكومەتی رەگەپەرەستی ئەفریقای باشوور پشتیوانی لە هێزە چەكدارەكان دەكەن كە لە دژ بە حكومەتی رزگاریخوازی نیشتمانی وڵاتەكە دەجەنگن و وڵاتە لەناو جەنگی ناوخۆ وێران دەكەن.

– عیراق-ئیران(1980-198 )
– ئەفغانستان(1980-1990 (
– نیكاراگوا(1981-1985 (
– ئێل سلفادۆر(1981-1992 (
– فاڵكلاند/مالڤیناس(1982 (
– لوبنان(1982-1984 (
– گرینادا(1983 (
– لیبیا(1983 (
– هایتی(1986 (
– پۆلیڤیا(1986 (
– پەنەما(1989-1990 (
– عیراق(1991 (
– سومالیا(1992-1994 (
– بوسنیا(1993-1995 (
– كرواتیا(1995 (
– ئەفغانستان(1998 (
– سودان(1998 (
– یوكسلاڤیا(1999 (

– ئێستا قۆناغێكی تر لەئارایە و درێژەی سیاسەتی تیرۆر و داگیركردن و نائارامیە لە جیهان:
– ئابلۆقەدانی رووسیا لە هەموو قۆڵەكانەوە.
– دەستوەردان لە ئۆكرانیا و پشتیوانیكردنی دارایی و راگەیاندن بۆ نازییە تازەكان،
– هەڕەشەكردن و هێرشی راگەیاندن و دامەزراندنی بنكەی سەربازی و سیستێمی موشەكی دژ بە كۆریای باكوور
– كودەتای”سپی” لە بەرازیل
– ئابلۆقەدانی ئابووری فنزەویلا و پشتیوانیكردن لە حزب و گروپە راستڕەكان و پشێوی و تێكدانی بارودۆخی وڵاتەكە.

ئیمبراتۆرییه‌ت ئه‌مریكا له‌ پێشره‌ویه‌ بۆ به‌رفراوانكردنی جه‌نگ له‌ وڵاتانی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست به‌ره‌و ئه‌فریقیا و ئه‌مریكای لاتین و دوا هه‌وڵی تیرۆركردنی مۆدۆرۆ سه‌رۆكی فه‌نزویلا و رێكخستنی مانۆڤه‌ری ناتۆ له‌ نه‌رویژ مانگی11 /2018تازه‌ترین نموونه‌یه‌!
ئێمه‌ش بانگه‌وازی خۆشبه‌ختی و ئاشتی بۆ مرڤایه‌تی دووپاتده‌كه‌ینه‌وه‌!

Salam Abdullah