تیرۆربه‌رهه‌می فكری توندڕه‌وی یه!! … عبدالرحمن رسول
تیرۆریزم بزوتنه‌وه‌یه‌كی كونه‌په‌رستانه‌ودژبه‌سه‌رجه‌م جوانییه‌كانی مرۆڤایه‌تییه,تیرۆر هەڵقوڵاوی فەلسەفەوئایین وبیروباوەڕی توندڕەوی وڕەجحییە,تیرۆریزم دژبه‌عه‌قڵ وگه‌شه‌ی عه‌قڵ وسه‌رجه‌م به‌هره‌وتوانامرۆڤایه‌تییه‌كانه,تیرۆریزم هه‌مووپلان وهه‌نگاوێكی كۆنه‌په‌رستانه‌ودژبه‌مرۆڤایه‌تی ده‌نێت بۆڕێگری وله‌مپه‌ردانان له‌گه‌شه‌ی ئازادی ڕاده‌ربڕین وئازادی سه‌ماوهه‌ڵپه‌ركێ وشایی وگۆرانی وشانۆوگه‌شه‌ی هونه‌ری شێوه‌كاری وپه‌یكه‌رتاشی وهونه‌رووه‌رزشه جۆراوجۆره‌كان كه خۆشی وئاسووده‌یی وسوود به‌مرۆڤه‌كان ده‌به‌خشن,تیرۆریزم له‌گه‌ڵ گه‌شه‌كردنی له‌هه‌رشوێن وناوچه‌ووڵاتێكدائه‌مانه هه‌مووی له‌ناوده‌بات,هه‌موو هه‌وڵێكده‌دات تیرۆریزم بۆشكستهێنان به‌گه‌شه‌وده‌ركه‌وتنی هه‌رجوڵه‌وگه‌شه‌یه‌كی عیلمانیه‌ت وشارستانیه‌ت له‌كۆمه‌ڵگاكاندا,پلانی جۆراوجۆرڕێکدەخات بۆلەناوبردنی کەلتووروسوونەت ودابونەریتی پێکەوەگونجاندن وبەرنامەڕێژی دەکات بۆلەناوبردنی ئاشتی پێکەوەژیانی خەڵکانی خاوەن ئایین و نەتەوەوڕگەزەجیاوازەکان.ئه‌گه‌ربۆی بكرێت ئه‌م جیهانه ده‌كاته جیهانێك ئاوێته به‌كۆنه‌په‌رستی وڕه‌جحی وگه‌ڕانه‌وه‌ی كۆمه‌ڵگابۆسه‌ده‌تاریكه‌كانی ناوه‌ڕاست وبەربەرێت وکۆیلایەتی,كه‌هه‌رچی جیاوازی فكری وئایینی وفه‌لسه‌فه‌ی زانست وزانیاری وبیروباوه‌ڕوبۆچونه‌جیاوازییه‌كانه‌ناهێلێت ته‌نهایاساوده‌ستووری كۆنه‌په‌رستی ودژه‌به‌شه‌ری ئایینی به‌زۆر به‌بێ گه‌ڕانه‌وه‌وپرسكردن بۆڕاوبۆچوونی خه‌ڵك ئه‌م هێزه‌كۆنه‌په‌رسته ئه‌وده‌ستووره‌كۆنه‌په‌رسته‌به‌زۆر ده‌سه‌پێنن خه‌ڵكی كۆمه‌ڵاگاڕاپێچی چه‌وسانه‌وه‌وسوكایه‌تی جۆراوجۆرده‌كه‌ن.كه‌واته تیرۆر وبزوتنه‌وه‌ی تیرۆریزم ته‌نها سوودله‌توندڕه‌وی وه‌رناگرێت به‌ڵكوبه‌شێكی كاریگه‌رودانه‌بڕاوی توندڕه‌وییه,سه‌رچاوه‌ی فه‌لسه‌فه‌ی توندڕه‌وی له‌گه‌ڵا تیرۆروبزوتنه‌وه‌ی تیرۆریه‌ك سه‌رچاوه‌ویه‌ك بناغه‌ی فكری وفه‌لسه‌فییه ئه‌ویش له‌ناوبزوتنه‌وه‌ی ئایینی وناسیۆنالیستی داجێگیربووه وڕه‌گی داكوتراوه,هه‌ربۆیه‌شه ده‌وڵه‌ته‌فاشی ودیكتاتۆره‌كان وهێزوحیزب وگروپه جۆراوجۆره‌كان له‌ژێرپڕوپاگه‌نده‌ی پیرۆزی ئایینی ونه‌ته‌وه‌ییدا وزۆرجار ته‌یافه‌گه‌ری وعه‌شائیریدا ده‌رگاكانی توندڕه‌وی ودژه‌به‌شه‌ری به‌ره‌وڕووی كۆمه‌ڵگای خۆیان كۆمه‌ڵگاكانی تری جیهان ده‌كه‌نه‌وه,هه‌مووهه‌وڵێك ئه‌نجام ده‌ده‌ن سڵ له‌هیچ هه‌نگاوێك ناكه‌نه‌وه هه‌تاوه‌كو به‌پێی قۆناغه‌كان بۆئامانجه‌توندڕه‌وی وكۆنه‌په‌رستی ودواكه‌وتوه‌كان هه‌نگاوبنێن,دووباره‌وچه‌نده‌هاباره‌فكروبۆچوونه‌دواكه‌وتوودژه‌ئینسانییه‌كان ئارایشت ده‌درێت وده‌مه‌زه‌ندده‌كرێته‌وه.بزوتنه‌وه‌ی كۆنه‌په‌رستی هه‌رگیز ناتوانن خۆیان داببڕن له توندڕه‌وی چونكه هه‌مووكات و هه‌مووقۆناغێك وهه‌مووسه‌رده‌مێك به‌هه‌رهۆكاروبیانوێكه‌وه‌بێت توندڕه‌وی وفه‌لسه‌فه‌ی توندڕه‌وی وبۆچون وبیروباوه‌ڕی توندڕه‌وه‌ی وهه‌ڵسوكه‌وتی توندڕه‌وی وگفتوگۆی توندڕه‌وی وهه‌ڕه‌شه‌ی كوشتن یان هه‌ڕه‌شه‌ی …وجنێووپێچه‌وانه‌ی ته‌واوه‌به مرۆڤایه‌تی ومرۆڤدۆستی وخۆشه‌ویستی وئازادی وژیانێكی سیكۆلاروشاره‌ستانی ویاساكانی دیموكراسی ومه‌ده‌نی وسه‌رده‌می یه.له‌مێژوویی مرۆڤایه‌تی چه‌ندین نمونه‌ی جۆراوجۆری توندڕه‌وی له‌دژی مرۆڤایه‌تی ئه‌نجامدراوه نه‌ك به‌رامبه‌رمرۆڤه‌كان به‌ڵكوئه‌وه‌نده ڕه‌جحی ودواكه‌وتوبون ته‌نانه‌ت دژی به‌رهه‌مه‌عه‌قڵی یه‌كان وزانستی یه‌كانیش نه‌ك توندوتیژبوون به‌ڵكو سه‌رجه‌میان سووتاندن وله‌ناوبردوون ,ڕۆژی 10ی شوبات مه‌غۆله‌كان به‌سه‌ركردایه‌تی هۆلاكۆ له‌ساڵی 1258زایینی كاتێك شاری به‌غدادیان داگیركرد,گه‌وره‌ترین ناوه‌ندی شاره‌ستانی مرۆڤایه‌تییان له‌وسه‌رده‌مه‌دا سووتاندو وێرانكرد,چه‌ندین ڕۆژ گه‌رماوه‌كانی به‌غدادیان پێ گه‌رم كردن,مێژوونوسی فه‌ره‌نسی لۆمباردۆ له‌باسی به‌ربه‌ریه‌تی مه‌غۆله‌كاندا نووسی وێتی كه‌ڕه‌نگی ڕووباری دیجله‌له‌لایه‌ك سووربوبووبه‌خوێنی مرۆڤه‌كان وله‌لایه‌كیش ڕه‌ش بووبووله‌ڕه‌نگی مه‌ره‌كه‌بی ئه‌و كتێبانه‌ی فڕێدرابوونه‌ڕووباری دیجله‌وه.له‌سه‌رده‌می قۆناغی ئێستاشدا ئه‌وه‌ی كه ڕێكخراوی تیرۆریستی ئیسلامی داعش ده‌ی كات له‌م سه‌رده‌مه‌دازۆر خه‌راپتره له‌مه‌غۆله‌كان ,له‌دوایی وه‌رگرتنی ده‌سه‌لات له شاری موسڵ وچه‌ندناوچه‌یه‌كی تری عێراق و سووریابه‌خه‌راپترین جۆروشێوازمرۆڤه‌كانی چه‌وساندنه‌وه‌ومافه‌سه‌ره‌تایی وبنه‌ڕه‌تیه‌كانی مرۆڤی پێشێلكردوئه‌وانه‌ی كه خاوه‌ن ئایینی جیاوازبوون وئیسلام نه‌بوون به‌شێكی زۆریان به‌ئاشكراسه‌رده‌بڕین وئازارده‌دان,به‌شێكی زۆرله‌ژنان كچان ده‌كرانه‌جارییه وخزمه‌تكاری خۆیان ,به‌بێ گه‌ڕانه‌وه‌بۆخواستی كچه‌یان ژنه‌كه كاری جنسی وسێكسیان له‌گه‌ڵ ئه‌نجام ده‌دان یاخودكڕین وفرۆشتنیان پێده‌كردن,به‌شێوازی جۆراوجۆرئازاریان ده‌دان وده‌یان ده‌چه‌سانه‌وه,پیاوان وگه‌نجانیان سه‌ربڕیون یان ئه‌ندامی نێرینه‌یان بڕیون كاتێك پێیان گووتن وه‌رن ببن به‌موسوڵمان ئه‌وانیش ڕه‌تیان كردۆته‌وه,هه‌رچی شوێنی پیرۆزی یه‌زیدی ومه‌سحی و دیینه‌كانی جیاوازله‌ئیسلام هه‌یه هه‌موویان وێران كرد وڕووخاند,مۆزه‌خانه وشوێنه‌هونه‌ری وشانۆوپه‌یكه‌رتاش ووێنه هونه‌ری یه‌كان سه‌رجه‌میان شكێندران وسووتان ووێرانكاران,ڕۆژانه له‌ژێرده‌سه‌ڵاتی كونه‌په‌رستانه‌ی داعش خه‌ڵك گولله‌باران كراوسه‌ربڕدرا,ڕێكخراوی تیرۆریستی داعش له‌ئایدایاوفكروفه‌لسه‌فه‌ی ئیداره‌ییدابه‌ڕایخۆیان پشت به‌سه‌رچاوه‌كانی ئیسلام ده‌به‌ستن وسه‌رچاوه‌ی بنه‌ڕه‌تیشیان قورئانه,ئه‌وجۆره‌ڕێكخراووگرووپ وحیزبانه له‌هه‌رشوێنێك گه‌شه‌بكه‌ن ئه‌و ناوچه‌وكۆمه‌ڵگایه نه‌ك به‌ره‌ودواوه‌ده‌گێڕنه‌وه‌به‌ڵكوهه‌رچی بنه‌مایی ئینسانی جوان وشاره‌ستانی ومرۆڤایه‌تییه له‌ناوده‌به‌ن,ئه‌وه‌ی له‌ئاكاروئه‌فكاری ڕێكخراوی تیرۆریستی داعیشیش نزیكه كه ده‌وڵه‌تی ئیسلامی ئێرانه‌كه به‌هه‌مان شێوه‌وجۆر به‌ده‌ستوورویاساكۆنه‌په‌رسته‌كانی به‌ڕاوبۆچوونی به‌رپرسانی ڕژێمی سێداره‌ی ئیسلامی ئێران بۆده‌ستوورویاساكان سه‌رچاوه‌ی بنه‌ڕه‌تی وسه‌ره‌كییان قورئانه وده‌وڵه‌ته‌كه‌یان ئیسلامی یه هه‌ربۆیه هیچ ڕاوبۆچون وتێڕوانینی ترقبوڵناكرێت,هه‌ربۆیه هاوشێوه‌ی مه‌غۆله‌كان وڕێكخراوی داعش,مرۆڤه‌كان ده‌چه‌وسێنێته‌وه‌وئازارده‌دات ومافه‌كانی مرۆڤ پێشێل ده‌كات,ڕژێمی كۆنه‌په‌رستی ئیسلامی ئێرانه له‌به‌رامبه‌ر خه‌ڵكی ئێران به‌گشتی وكۆمۆنیست وئازادیخوازویه‌كسانیخوازان و ژنان و گه‌نجان ولاوان به‌تایبه‌تی زۆرخه‌راپتره له‌مه‌غۆل وڕێكخراوی تیرۆریستی داعشی ئیسلامی كه ڕۆژانه گه‌نجان ولاوان وژنان وڕۆژنامه‌نووسان وئازادیخوازویه‌كسانیخوازان به‌بیانوی جۆراوجۆر له‌سێداره‌ده‌دات,هه‌مووساڵێك ئه‌وڕژێمه‌دژه‌به‌شه‌رییه به‌پێی ڕاگه‌یاندن و ڕێكخراوه‌كانی مافی مرۆڤ وڕێكخراوه‌مه‌ده‌نییه‌كان له‌پێشه‌وه‌ی سه‌رجه‌م ئه‌و ولاتانه‌یه كه‌یاسای كۆنه‌په‌رستانه‌ودژی به‌شه‌ری له‌سێداره‌دانی تێدابه‌ڕێوه‌ده‌چێت,كه‌واته ڕژێمی سێداره‌ی ئیسلامی ئێران یه‌كه‌مین ولاته بۆسه‌ركوتی ئازادییه‌كان وئازادی ڕاده‌ربڕین ومافه‌ئینسانییه‌كان,ئه‌وڕژێمه پڕاوپڕه‌له‌یاسای كۆنه‌په‌رستانه‌ی توندوتیژی كه‌ڕۆژانه‌به‌رامبه‌رخه‌ڵكی زه‌حمه‌تكێش وكرێكاروژنان وكچانی عاشقی ئازادی وهونه‌رمه‌ندوشانۆكاروڕۆژنامه‌نووس وخوێندكارومامۆستاوفه‌رمانبه‌روئازادیخوازویه‌كسانیخوازان به‌كارده‌هێنێت وزۆربێڕحمانه‌ئازاریان ده‌داوده‌یان چه‌وسێنێته‌وه‌یان به‌ره‌وزیندانه‌كان وپه‌تی سێداره‌ڕاپێچیان ده‌كات به‌ئاشكراله‌سێداره‌یان ده‌دات.ڕژێمی كۆنه‌په‌رستی توركیاكه‌ماوه‌ی چه‌ندین ساڵه‌حیزبێكی ئیسلامی به‌ناوی پارتی دادوگه‌شه‌پێدانی توركیاده‌وڵه‌تی توركیائیداره‌ده‌دات وبه‌ڕێوه‌ده‌بات,ڕۆژانه‌مافه‌مه‌ده‌نی وئینسانییه‌كان وئازادی ڕاده‌ربڕین وئازادی ڕاگه‌یاندن له‌پاشه‌كشه‌دان له‌ئێستاڕۆژانه‌هه‌واڵی داخستنی ته‌له‌فیزیۆن وڕادیۆوڕۆژنامه‌وگۆڤارێك ئه‌بیسترێت,ته‌نانه‌ت ته‌له‌فیزیۆنی مناڵانیش داده‌خات كه‌به‌زمانی كوردی په‌خشی به‌رنامه‌كانی خۆی بڵاوده‌كرده‌وه,ڕۆژانه‌سوپاوپۆلیس ده‌چه‌نه‌سه‌رماڵی كه‌سانی سیاسی وڕۆشنبیروئازادیخوازویه‌كسانیخوازبه‌بیانوی جۆراوجۆرڕاپێچی زیندانه‌كانیان ده‌كات وئه‌شكه‌نجه‌وئازاریان ده‌دات,ده‌وڵه‌تی توركیایی ئیسلامی ڕۆژانه هێرش ده‌كاته‌سه‌رناوچه‌كوردنشینه‌كان وگوندوشاروشارۆچكه‌كانیان بۆمبباران ده‌كات وێرانده‌كات كه‌زۆرجارچه‌ندین ژن ومنداڵ ده‌بنه‌قوربانی یان كه‌م ئه‌ندام ده‌بن وبریندارده‌بن,له‌ژێرسایه‌ی ئه‌وده‌سه‌ڵاته‌ئیسلامی یه كۆمه‌ڵگای توركیاڕۆژانه له‌پاشه‌كشه‌دایه‌له‌پرۆسه‌ی به‌مه‌ده‌نی كردن وشاره‌ستانی كردن ودیموكراسی كردندا ,یاساسیكۆلاروشاره‌ستانییه‌كان به‌پێی پلان وبه‌رنامه كاری له‌سه‌رده‌كرێت بۆپاشه‌كشه‌پێكردن وگۆڕینیان به‌یاسای كۆنه‌په‌رستانه‌ی دژه به‌شه‌ری نادیموكراسییانه‌وفاشییانه به‌كورتی له‌توركیادا ڕۆژانه‌خه‌ڵك توندوتیژی به‌رامبه‌رئه‌نجام ده‌درێت.كۆمه‌ڵگای عێراق به‌درێژایی چه‌ندین ساڵه به‌هۆی هه‌بوونی ده‌سه‌ڵات وسیسته‌مێكی ناسیكۆلار ونامه‌ده‌نی,به‌هۆی هه‌بوونی سیسته‌مێكی كۆنه‌په‌رست ودواكه‌وتوانه ڕووبه‌ڕووی توندوتیژی بۆته‌وه,سیسته‌م وده‌ستووری عێراق سیسته‌م وده‌ستوورێكه زۆر نیزیكه له‌ئێران,هه‌ی مه‌نه وكاریگه‌ری ده‌سه‌ڵاتی ئێران زۆربه‌باشی هه‌ستی پێده‌كرێت زۆرجار واده‌زانیت له‌ژێرده‌سه‌ڵاتی ده‌وڵه‌ت ویاساكانی ڕژێمی ئێران دایه كۆمه‌ڵگای عێراق,هه‌ربۆیه له‌عێراقدا ناتوانێت هیچ هه‌نگاوێكی شاره‌ستانی ودیموكراسی به‌ره‌وپێشه‌وه‌بچێت,به‌گشتی سیاسییه‌كانی عێراق له‌ڕووی سیاسی وئایدۆلۆژێیه‌وه‌سه‌ربه‌خۆنین سه‌رجه‌م هێزوحیزبه‌كانی ناوده‌سه‌ڵات سه‌ربه‌خۆنین وناتوانن سه‌ربه‌خۆیانه هه‌نگاوی ئاینده‌ی دیاری بكه‌ن,هه‌ربۆیه‌ش ناتوانن زاڵبن به‌سه‌ركێشه‌وقه‌یرانه‌ئه‌منی وئاسایشی وئابووری و…. هیتد پاش چه‌ندین هه‌ڵبژاردن تائێستانه‌تواندراوه ئه‌منێتی وئاسایشی شاری به‌غداد كه‌پایته‌ختی عێراق وچه‌ندین شاروشارۆچكه‌وگوندودێهات بپارێزرێت سه‌ره‌ڕای هه‌بوونی سووپاوپۆلیس وئاسایش وچه‌كداری جۆراوجۆر له‌ژێرناوی جۆراوجۆردا,ڕۆژانه ته‌قینه‌وه وكۆمه‌ڵكوژی له‌ناوبازاروشوێنه‌گشتی یه‌كانی خه‌ڵك به‌رده‌وامه‌كه هاوڵاتی عێراق ده‌بنه‌قوربانی.به‌درێژایی ده‌سه‌ڵاتی حیزبی به‌عس خه‌ڵكی عێراق كرایه قوربانی سیاسه‌ته قه‌ومی وناسیونالیستی یه‌فاشی یه‌كه‌ی حیزبی به‌عسی كه به‌هه‌زاران كه‌س بوونه‌قوربانی وفشاری جۆراوجۆر وتوندوتیژی وجۆراوجۆربه‌رامبه‌رنه‌ته‌وه‌ی غه‌یره‌عه‌ره‌ب وئایینی غه‌یره‌ئیسلام ,واته وانه‌ی خاوه‌ن ئایین نه‌ته‌وه‌ی جیاوازبوون هه‌میشه ده‌چه‌وسانه‌وه وسوكایه‌تییان پێده‌كرا,له‌خه‌ڵكی كوردزمان به‌هه‌زاران كه‌س ئه‌نفالكرا وبه‌هه‌زاران گوندوشارۆچكه‌ی,خه‌ڵكی ئازادیخوازویه‌كسانیخوازله‌سه‌رده‌می ڕژێمی به‌عس زیندانی ده‌كران یاخود له‌سێداره وگولله‌باران ده‌كران,به‌كورتی له‌سه‌رده‌می 35ی ساڵه‌ی فه‌رمانڕه‌وای حیزبی به‌عس كۆمه‌ڵگای عێراق زۆرترین توندوتیژی وكوشتنی تێدا ئه‌نجامدرا,له‌دوای ڕووخانی ڕژێمی به‌عس وهاتنه‌سه‌ركاری حكومه‌تی تازه هه‌تاسه‌رده‌می ئێستا به‌هۆی خه‌راپی به‌ڕێوه‌بردنی عێراقه‌وه دیسان كۆمه‌ڵگای عێراق ڕاپێچی شه‌ڕوئاواره‌یی ونائه‌منێتی وكوشتن وتوندوتیژی جۆراوجۆر كراوه‌یه.له‌باشووری كوردستان زیاترله25ساڵ ده‌سه‌ڵات وسیسته‌م له‌لایه‌ن حیزبه‌قه‌ومی وئیسلامییه‌كانه‌وه به‌ڕێوه‌ده‌چێت,پاش چه‌ندین هه‌ڵبژاردن وبه‌ڵێن دان به‌خه‌ڵك كه‌چی ڕۆژبه‌ڕۆژله‌پاشه‌كشه‌دایه له‌ڕووی كارگێڕی ئیداری وله‌ڕووی پاراستنی ئاسایش وئه‌منێتی ڕۆژنامه‌نووسان وچالاكوانی سیاسی ومه‌ده‌نی,به‌درێژایی ده‌سه‌ڵاتی یه‌كێتی وپارتی به‌چه‌ندین هه‌زارله‌ژنان وكچان ڕه‌شه‌كوژكران یان سووتان وخنكێندران به‌شێكی زۆری تاوانباران هه‌ردادگایش نه‌كران,له‌هه‌رێمی باشووری كوردستان به‌چه‌نده‌ها ڕۆژنامه‌نووس وچالاكوانی سیاسی وهه‌ڵسوڕاوی كۆمۆنیست وئازادیخوازویه‌كسانیخوازتیرۆركران كه‌مترین كه‌سیش له‌تاوانباران دادگایی نه‌كراو,له‌هه‌رێمی باشوری كوردستان ڕۆژانه‌گه‌شه‌به‌فه‌رهه‌نگ وفكروسونه‌تی كۆنه‌په‌رستی ده‌درێت كه‌به‌ئاشكرا هانده‌رێكی كاریگه‌ره‌بۆگه‌شه‌ی توندوتیژی وتوندڕه‌وی وتیرۆرله‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا له‌ئێستاحكومه‌ت وسیسته‌م له‌قه‌یران وكێشه‌ی گه‌وره‌یی بێكاری ونه‌بوونی خزمه‌تگوزاری گشتی وه‌كوپێویست ونه‌بوونی گه‌شه‌ی به‌رهه‌مهێنانی ناوخۆیی و..هیتدڕۆژبه‌رۆژئه‌م قه‌یران وكێشانه‌ی له‌سه‌ركه‌ڵه‌كه‌ده‌بێت,ناڕه‌زایی وبێزاری خه‌ڵك له‌وجۆره‌سیسته‌مه دواكه‌وتوه‌زیاترده‌بێت به‌كورتی له‌ژێرسایه‌ی ده‌سه‌ڵات وسیسته‌م وحكومه‌تی باشووری كوردستان هه‌نگاوبه‌هه‌نگاو وسات دوای سات له‌پاشه‌كشه‌دایه‌له‌چه‌سپاندنی مافه‌كانی مرۆڤ وئازادی ڕاده‌ربڕین ویاسامه‌ده‌نی وسیكۆلار ودیموكراس وشاره‌ستانییه‌كاندا .له‌سووریاش به‌هۆی به‌رده‌وامی سیسته‌می دیكتاتۆری حیزبی به‌عسی فاشی قه‌ومی كه‌بۆته‌هۆكارێك بۆبه‌رده‌وامی زیاتربوونی شه‌ڕی ناخۆو ته‌قینه‌وه‌و كوشتن وئاواره‌یی ونه‌پاراستنی ئه‌منێت وئاسایشی خه‌ڵك كۆمه‌ڵگایی سووریا وێرانترده‌بێت ورۆژانه گرووپ وڕێكخراوی كۆنه‌په‌رستی توندڕه‌وسه‌رهه‌ڵده‌دات,توندوتیژی وكوشتن زیاترده‌بێت,ئه‌وه‌ی له‌رۆژئاوای كوردستان ده‌گوزه‌رێت ژیانی خه‌ڵك زۆرناله‌باره خه‌ڵكی له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی ده‌بێت شانبه‌شانی ئازادیخوازان شه‌ڕله‌دژی تیرۆریستان بكات له‌هه‌مانكاتدا ده‌بێت له‌خه‌می په‌یداكردنی بژێوی رۆژانه‌وئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی شاروگونده‌كانیانبن.كۆمه‌ڵگای ئه‌رده‌ن ویه‌مه‌ن وبه‌حرێن وسعودیه وولاتانی تری ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست به‌هه‌مان شێوه‌ی وڵاتانی عێراق وتوركیاوئێران وسووریا به‌هۆی هه‌بوونی سیسته‌می قه‌ومی وئایینی به‌رده‌وام گیرۆده‌ی گه‌شه‌ی توندوتیژی وسه‌پاندنی یاساكانی كۆیله‌یی وچه‌وساندنه‌وه‌و دژه‌ئینسانین هه‌ربۆیه له‌سه‌رجه‌م ئه‌ووڵاتانه‌شدا هه‌روه‌ك عێراق وباشووری كوردستان وسووریا وتوركیا و…هیدمه‌جال وكارئاسانی گه‌شه‌ی تیرۆریزم فه‌راهه‌م كراوه.ئه‌م ده‌وڵه‌تانه‌ی كه‌له‌ڕۆژهه‌لاتی ناوه‌ڕاست هه‌ن وه‌كوده‌وڵه‌ت ناتوانن دژی تیرۆروتیرۆریزم بن له‌به‌رئه‌وه‌ی هه‌رخۆیان ده‌رگاكانی تیرۆریزم ده‌كه‌نه‌وه,سیسته‌م وجۆری ده‌وڵه‌تداری وئیداره‌دانیان به‌جۆرێكه كه‌به‌شێكی زۆر كاریگه‌رن بۆگه‌شه‌ی فه‌رهه‌نگ وبیروباوه‌ڕوفكروفه‌لسه‌فه‌ی تیرۆروتیرۆریزم,هه‌رگیزناتوانن پاشه‌كشه‌بكه‌ن له‌م جۆره‌پابه‌ندبوونه‌یان به‌فكروسیسته‌م وئایدیای كۆنه‌په‌رستی وڕه‌جحی تیرۆره‌وه چونكه‌هه‌ركاتێك ئه‌وده‌وڵه‌ته‌كۆنه‌په‌رستانه‌پاشه‌كشه‌بكه‌ن له‌مه‌بده‌ئوفه‌لسه‌فه‌ی ئیداریی ئه‌م جۆره‌ی كه‌هه‌یانه ئه‌وابه‌دڵنییایه‌وه‌خۆیان تووشی ركودوهه‌ره‌سی ئیداری وحكومداری ده‌بن چونكه هه‌رله‌سه‌ره‌تاوه‌بناغه‌ی حكومدارییان له‌سه‌ربنه‌ماوفه‌لسه‌فه‌ی دواكه‌وتووكۆنه‌په‌رستی وتافه‌گه‌ری ودژه‌ئینسانی بووه هه‌رله‌به‌رئه‌وه‌شه‌هه‌رگیزئه‌وڕژێمه‌كۆنه‌په‌رسته‌وفاشی یه قه‌ومی ودینییانه له‌ناوه‌ڕۆكدادژایه‌تی توندوتیژی وتیرۆرناكه‌ن ئه‌وه‌ی كه‌له‌شێوازوڕاگه‌یاندنه‌كانیشداجارجارباسی ده‌كه‌ن ته‌نهاله‌پێناوی به‌رژه‌وه‌ندییه‌تایبه‌تی وده‌وڵه‌تی وحكومداری خۆیانه ته‌واودووره‌له‌به‌رژه‌وه‌ندییه ئینسانییه‌كان.له‌لایه‌ن ڕژێمی ئیسلامی ئێران ڕۆژانه گه‌نجان وژنان وڕۆژنامه‌نووسان وڕۆشنبیران له‌سێداره ده‌درێن ئه‌ی ئه‌مه‌تیرۆرنیه؟ڕۆژانه خه‌ڵكی ناڕازی به‌وڕژێمه سه‌ركوتگه‌ره‌به‌بیانوی جۆراوجۆرده‌خرێته‌زیندانه‌كانه‌وه له‌سه‌رجه‌م مافه‌ئینسانییه‌كانیش بێبه‌شده‌كرێت وئه‌شكه‌نجه وئازاری جۆراوجۆرده‌درێن ئه‌ی ئه‌مه توندوتیژی نییه؟بێگومان به‌بۆچوونی من هیچ جیاوازێك نییه له‌نێوان ڕێكخراوی تیرۆریستی ئیسلامی داعش وسیسته‌می كۆماری ئیسلامی سێداره‌ی ئێران هه‌ردووكیان تیرۆریستن ,ڕژێمی كۆنه‌په‌رستی ئیسلامی ئێران به‌درێژایی به‌ڕێوه‌بردنی ده‌سه‌ڵاتی به‌هه‌زاران له‌ژنان وپیاوانی كۆمۆنیست وئازادیخوازویه‌كسانیخواز ولاوان وڕۆژنامه‌نووسان و ئۆپۆزیسیۆنی ئێرانی له‌ناوخۆیی ئێران له‌سێداره‌داوه یاخودله‌باشووری كوردستان وعێراق وده‌وڵه‌تانی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست وئه‌وروپاتیرۆركردووه, به‌شێكی زۆری ڕێكخراووحیزب وگرووپه‌ئیسلامی یه توندڕه‌وتیرۆریستی یه‌كان له‌لایه‌ن ڕژێمی ئیسلامی ئێرانه‌وه هاوكاری كراوون وبه‌رده‌وام هاوكاری ده‌كرێن نموونه زۆره ناردنی هاوكاری بۆئیسلامی توندڕه‌وه‌كانی عێراق و ئه‌فخانستان وپاكستان وبه‌حرێرن ویه‌مه‌ن وئه‌رده‌ن و میسروتونس و…هیتدبۆیه‌ناكرێت جیاوازی هه‌بێت له‌گه‌ڵ تیرۆریزم.ده‌وڵه‌تی توركیابه‌هۆی فه‌رمانڕه‌وایی ئیسلامی یه‌كانه‌وه وێڕایی ڕۆژانه‌درێژه‌به‌سه‌ركوت وئیستبدادوچه‌وسانه‌وه‌ی خه‌ڵكی ده‌دات له‌هه‌مانكاتداله‌پێناوی پاراستنی به‌رژه‌وه‌ندییه‌كۆنه‌په‌رسته‌كانی دا زۆرجارهاوكاری زۆرباشی ڕێكخراوی تیرۆریستی ئیسلامی داعش ده‌كات وهاوكاری هیزه‌توندڕه‌وه‌كانی ناوچه‌كه‌ده‌كات بێگومان ئه‌وهه‌نگاوانه‌ی توركیابه‌ئاراسته‌ی هاوكاریكردنی تیرۆریستان هێزه‌توندڕه‌وه‌كان به‌شێكی زۆرگاریگه‌ره‌بۆگه‌شه‌ی وه‌عشیگه‌ری ولۆمپۆلیزم وبه‌گه‌ڕخستنی قه‌سپخانه له‌ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست وپاشان له‌وڵاتانی تری جیهان .هه‌ربۆیه پێویسته له‌گه‌ڵ دژایه‌تی كردنی تیرۆروتیرۆریزمدا دژایه‌تی سه‌رجه‌م هه‌نگاوه‌كۆنه‌په‌رست ودژه‌به‌شه‌رییه‌كانی ده‌وڵه‌تانی ئێران وتوركیاوسیسته‌م وده‌وڵه‌تانی تریش بكرێت ناكرێت به‌هیچ شێوه‌یه‌ك وبه‌هه‌ربیانوێكه‌وه‌بێت چاوپۆشی له‌هه‌رهه‌نگاوپیلانی كۆنه‌په‌رستانه‌ودژه‌ئینسانی بكرێت كه‌به‌هه‌رهۆوهۆكارێك بێت هاوكاروپشتیوانی گه‌شه‌ی فكروفه‌لسه‌فه‌ی توندڕه‌وی وتیرۆرن ئه‌مه‌ش له‌پێناوی به‌رگرتن به‌سه‌رجه‌م كۆمه‌ڵكوژی وته‌قینه‌وه‌وسه‌ربڕین وكوشتن وسوكایه‌تییه‌كان به‌ئینسانه‌كان.به‌پابه‌ندبوون به‌فه‌لسه‌فه‌وبیروباوه‌ڕی ئینسانی وئازادیخوازی ویه‌كسانیخوازی وسیكۆلاریستی ومه‌ده‌نی وشاره‌ستانی ده‌بێت یه‌كه‌مین هه‌نگاوه‌بۆدژایه‌تی كردنی توندوتیژی وتیرۆریزم,پێویست ده‌كات گه‌شه به‌فه‌لسه‌فه‌ی ئینسان دۆستی بدرێت ئێمه‌ناكرێت ته‌نهاله‌ڕووسه‌ربازی وچه‌كداری دژایه‌تی تیرۆربكه‌ین ووه‌سه‌ركه‌وتوش نابین له‌به‌رئه‌وه‌له‌داهاتوودائه‌گه‌ری سه‌رهه‌ڵدانه‌وه‌ی ڕێكخراوی تیرۆریستی هه‌یه‌كاتێك كارنه‌كرێت وهه‌نگاونه‌درێت بۆكه‌م كردنه‌وه‌وله‌ناوبردنی بیروباوه‌ڕی توندڕه‌وی,ئه‌بێت ئه‌وه‌بزاندرێت سه‌ركه‌وتنه‌كانی سه‌ربازی وچه‌كداری كاتین.ده‌بێت هه‌مووئینسانێك ئه‌وه‌باش بزانێت كه‌ته‌قینه‌وه وكوشتن وسه‌ربڕین وئاواره‌یی ووێرانكردنه‌كانی ئه‌مڕۆیی ڕێكخراوی تیرۆریستی ئیسلامی داعش به‌رهه‌می تازه‌نییه‌بۆمرۆڤایه‌تی كه‌هه‌رله‌خۆیه‌وه‌دروست ببوێت وگه‌شه‌ی كردبێت له‌به‌رئه‌وه‌ی ڕێكخراوی تیرۆریستی ئیسلامی داعش به‌رهه‌می چه‌ندین ساڵه‌ی ڕابه‌ران وپێشه‌وایانی مه‌لاوعناصروموبه‌لیخانی ئیسلامی بووه كه‌له مزگه‌وت وزانكۆوپه‌یمانگا وخوێندنگاكان به‌ناوی كردنه‌وه‌ی به‌شی ئایینی وئیسلامی وله‌كه‌ناڵه‌جۆراوجۆره‌كانی ڕاگه‌یاندنی بیستراو وبیندراوه وئازادانه‌ده‌رگایان بۆكراوه‌ته‌سه‌رپشت بۆبڵاوكردنه‌وه‌ی ته‌بلیخاتی ژه‌هراوی توندڕه‌وی دژه‌به‌شه‌ری ودژه‌ئینسانی ده‌وڵه‌ت وحكومه‌ته‌كان خۆیان كارئاسانیان بۆكردوون ودامه‌زرێندراون وپاره‌ومووچه‌ی مانگانه‌یان بۆته‌رخان كردوون به‌شێكی زۆریش له‌كۆمه‌ڵگه‌دا كه‌گه‌نجان ولاوانن خوێندنی زانكۆوپه‌یمانگاكان ته‌واوده‌كه‌ن به‌ڵام بێكارن.ئه‌وه‌به‌رهه‌می ده‌وڵه‌ته‌قه‌ومی وئیسلامی یه‌كانه وسه‌رمایه‌داری یه له‌پێناوپاراستنی ده‌سه‌ڵاتیان ده‌رگابۆفه‌لسه‌فه‌وبیروباوه‌ڕی كۆنه‌په‌رستی وڕه‌جحی ودژئینسانی ده‌كه‌نه‌وه,ئه‌وه‌به‌رهه‌می ئه‌وكۆمه‌ڵگایانه‌یه‌كه‌تائێستائایین له‌ده‌وڵه‌ت جیانه‌كراوه‌ته‌وه,یان ئایین له‌په‌روه‌رده‌وخوێندن جیانه‌كراوه‌ته‌وه,مه‌لاوعناصرانی ئایینی به‌رده‌وام كارئاسانیان بۆده‌كرێت هه‌تاوه‌كو ته‌ده‌خول بكه‌ن له‌زۆرینه‌ی بواره‌كانی كۆمه‌ڵگاداكه‌له‌ڕاستی دا به‌گشتی سه‌رجه‌م بواره‌كان ئه‌ركی سیسته‌می حكومه‌ته كه به‌رنامه‌ڕێژی بكات بۆچاره‌سه‌روچالاككردنی سه‌رجه‌م بواره‌كان به‌پشت به‌ستن به‌پسپۆڕی وكارگێری ئیداری پێشكه‌وتوو.
