کێ ئۆپۆزیسیۆنی گۆڕانکاری ڕیشەیی یە…؟ … موزەفەر عەبدوڵا
لەدوای ڕاگەیاندنی ئاکامی شانۆگەری هەڵبژاردنەوە تا ئێستا کە بەسەرکەوتنی ڕەهای پارتی و بارزانی تەواو بوبەسەر نەیارە قەومی و ئیسلامی یەکانیدا جرتو فرتو هەراوهوریای پێکهێنانی حکومەتی هاوبەش بەسەرکردایەتیپارتی و ئۆپۆزیسیۆن بونی حکومەکەشیان بۆتە یەکێک لە هەواڵ و پرس و ڕا گەرمەکانی راگەیاندنەکان و ڕای گشتی.
تا ئەو جێگایەی دەگەریتەوە بە پیکهێنانی حکومەتەوە ئەوە مەسەلەکە دیارە کە پارتی چەند لایەنی خاوەن هیزیمیلیشایی ،بە تایبەتی یەکێتی ،ڕازی دەکات بۆ ئەنجامدانی ئەو کارە. وە ئەو بەناو حکومەتەش بە دڵنیایی یەوە زۆر بێدەربەست تر دەبیت نەک هەر لە دەستەبەرکردنی مافە سەرەتاییەکانی خەڵک بەڵکو هەوڵدەدات هێرش و فشارەکانیچەند قات زیاد بکات بۆ زیاتر کەڵەکە کردنی سەرمایەکەیان لە ریگای دزی و گەندەڵی و سکهەڵگوشینی _ تقشف_خەلکەوە و بۆ رازی کردنی ئامانج و مەبەستە ئابوری و سیاسیەکانی نیولیبرالیەکان و دەزگا مافیاییەکانیان.
بیگومانە بەرامبەر ئەم سیاسەتانەی ئەم بەناو حکومەتە کۆنە تازەیەی پارتی و بارزانی نارەزایەتی خەلکیش پەرەتردەسەینی.
زۆرینەی جەماوەری برسی و هەژار کراو زیاتر دەبنە نەیاری موعارزی ئەو حکومەتو دەسەڵاتە.
بەلام وەک ئاماژەمان پێدا هەندیک لایەن لەوانە گۆران و کۆمەل و یەکگرتو و نەوەی نوێ و حزبی شیوعی هەراوهوریای ئۆپۆزیسیون بون دەکەن بۆیە پرسیارەکە لەمبارەیەوە ئەوەیە کێ ئۆپۆزیسۆنی گۆرانکاری ڕیشەیی یە؟
سەرەتا ئەوە بڵیین کە جگە لە حزبی شیوعی کوردستان تا ئیستا هیچ لایەک هەڵوێستی ڕاشکاوی خۆیان رانەگەیاندوە .بۆیە ئەگەری ئەوە زۆرە پارتی هەرچۆنێک بێت جڵەوی ئۆپۆزیسیۆن بونیان بگریت و بە فشار یان بە دەمچەو کردنبیت ڕایان کێشیتە ناو حکومەتەکەوە تا ئەمجارە چەند ساڵ حکومەتەکەی بە ئارامی کار بکات .
بەلام تا ئەو جێگایەی دەگەرێتەوە بە وەڵامی پرسیارەکەوە بەکورتی ئەوەیە کە هەمو ئەو لایەنانەی کە دەستیانداوەتەوە هەراوهوریای ئۆپۆزیسیۆن بونی حکومەت بە حزبی شیوعیشەوە ناتوانن ببنە ئۆپۆزیسیونێ راستەقینەیگۆڕانکاری ڕیشەیی. بەو پێ یەی هەمو ئەمانە بزانن یان نا بروا بکەن یان نا کە هەمو ئەو پرۆسە سیاسیەی چەنددەیەیە بەناوی پەرلەمان و هەڵبژاردن و پێکهێنانی حکومەتی دیموکراسی یە وە هەیە سەرلەبەری شانۆگەریەکەیگاڵتەجاری یە. هەمویان وەک ئەو سەدان هەزار خەڵکە ئازادیخوازانەی کە دەنگیان نەدا دەزانن کە هەمو پرۆسەکەگاڵتەجاریە .
بۆیە کاتێک سەرجەم پرۆسەکە سیناریۆیەکی گاڵتەجاریە و تەنها بۆ شەرعیەتدانە بە دەسەڵاتی میلیشایی پارتی و یەکیتیو هەمو ئەوانەی بەرژەوەندیان تیایدایە ئیتر ئۆپۆزیسیۆن بونی حکومەتیش تەنها دیاردەکی ڕواڵەتی و هەروەکهەڵبژاردنەکەگاڵتەجاڕانەیە.
هەر لایەنیک کە بانگشەی ئۆپۆزیسیۆنی ئاڵوگۆڕی ڕیشەیی بکات پێویستە بەرلەهەر هەنگاوێک کاروخەبات بکات بۆکۆتایی پێهێنانی سەرجەم دۆخ و پرۆسە سیاسیەکە کە لە ڕاماڵینی دەسەڵاتی میلیشاییدا بەرجەستە دەبێتەوە.
هەمو لایەک هەم خەڵک و هەمو هەمو لایەنیکی سیاسی و خودی پارتی و یەکیتی ئەم راستی یە دەزانن کە ئەوەیدەسەڵاتدارە دەستورو یاساو دەنگدان و هەڵبژاردنی پەلەمان و حکومەتی ئاکامی هەڵبژاردن نی یە بەڵکو باڵادەستیسیاسی و ئابوری یە بەهێزی چەکی میلیشایی بەناوی پێشمەرگەو ئاساییش و پۆلیس و پاراستن وزانیاری و دژە تیررەوە.هەمو ئەم هێزەش لە ژێر دەستی کوڕگەلی بارزانی و تاڵەبانی و چەند سەرۆک خێڵیکی تردان.
هیچ کەسو لایەنو دەوڵەتو ڕژێمیک لە دونیاش ناتوانێت نوکولی لەم واقعە بکات.
جا کە ئەمە دۆخ و پرۆسەکە بێت ئیتر هەر لایەنێک پروپاگەندەی ئۆپزیسیۆن بکات بێ بنەمایە.
هەڵبەت ئەم ڕاو هەڵوێستە نەک هەر بە نیسبەت هەمو ئەو لایەنە قەومی و ئیسلامیانەی وەک گۆران و کۆمەڵ ویەکگرتو و نەوەی نۆێوە ڕاستو دروستە بەڵکو بەنیسبەت حزبی شیوعیشەوە هەر ڕاستە. ئەگەری تا ئێستا حزبیشیوعی بڕیاری ئۆپۆزیسیۆن بونی داوە بەڵام ئەم ڕاو بۆچونو هەڵوێستە بۆ ئەوانیش هەر وایە. یانی ئەوانیش تا ئێستاناتوانن نایانەوێت ببنە ئۆپۆزیسیۆنیک بۆ گۆڕانکاری قوڵو ڕیشەیی و ڕاستەقینە.دەکریت بۆ سەلماندنی دروستی ئەمڕاوبۆجونو هەڵوێستە ئاماژە بەچەند فاکتەرو بەڵگەیەک بکرێت لەوانە:
یەکەم حزبی شیوعی لە روی ئاسۆ و ئامانجی فکری و سیاسی یەوە جیاوازی قولی ڕیشەیی خۆی لەگەل ئەم پرۆسەیەودۆخەکەی بە رون و ڕاشکاوی رانەگەیاندوە. لە باشترین حالەتدا لەو روەوە ئۆپۆزیسیۆنیکی ناسیول چەپیریفۆرمخوازە. تەنانەت ئەگەر دۆخە سیاسی یەکەو سەرجەم پرۆسەکەش لەبارو واقعی بوایە هەر ئەو جۆرەئۆپۆزیسیۆنە دەبو.
بە مانایەکی تر ئۆپۆزیسیۆن بونی حزبی شیوعی ئۆپۆزیسیۆن بونەکەی بەلشەفیەکانی روسیاو ئەلمانیاو ئیتالیای سەردەمی لینین و رۆزا لۆکسەمبروگ و کارل لیبنخت و گرامشی و لۆکاش نین .نەک هەر لەروی کاتەوە بەلکو لەرویئاسۆ و ئامانج و پراتیکی سیاسیشەوە.
هەڵبەت حزبی شیوعی جگە لەوەی ئەمە هەنگاوی یەکەمجارێتی هەڵویستی بەناو ئۆپۆزیسیۆن بون دەگریت لەم نزیکسی ساڵە دا لە کاتیکدا زۆرایەتی جەماوەر وتی نا بۆ دەسەلاتی میلیشایی و سیناریۆ گاڵتەجاریەکانی.
بە مانایەک حزبی شیوعی لە جیاتی رۆڵی پێشڕەوی سیاسی بگێڕایە بەلام زۆر شل و خاو کەوتە دوای جەماوەرەوە.
جا هەمو ئەم هەڵوێستە هەلپەرستانەیەشیان بەوە شاردەوە گوایە ئەندام پەرلەمانەکەیان نایەوێت موچە زۆری ئیستا وموچەی خانەنشینی وەردەگریت و نە ۳ پاسەوانیشی دەویت.
خالێکی تر سەبارەت بە ئۆپۆزیسیۆن بونەکەی حزبی شیوعی ئەوەیە وەک خۆیان دەڵین کە زۆریک لە ئەندام ولایەنگرانی وەک خەڵکی ئازادیخواز بایکۆتی هەلبژاردو وتی نا بۆ دەسەلاتی میلیشایی. تەنانەت ئەندامی کۆمیتەیناوەندیان ئەمە هەڵوێستی رادیکانەی راشکاوی بوو بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ئەم حزبە مودەعی یە شیوعی یە هەڵوێستیبایکۆیشی هەڵنەبژارد. ئەمە جگە لەوەی ئەوانەی دەنگیشیان داو زۆر کەم دەنگی بەو حزبە داوە. ئەمانە سەرەڕایئەوەی لەهەمو دەورەکانی پێشو ئەندام پەرلەمانەکانی پێشوی ئەو حزبە ئەوەندەی لایەنگری دەسەلاتی ناوچەیی ئەودەسەلاتە میلیشایی یە بونە تەنانەت بە قەد نوینەرەکانی گۆران و ئیسلامیەکان ناکۆکو رکابەری دەسەلاتی پارتی ویەکیتی نەبونە. هەروەک لەناو ڕای خەڵکدا باوە ئەندام پەرلەمانەکانی حزبی شیوعی وەک موچە خۆری پارتی وان.
بەهەر حاڵ ئەم هەنگاوەی ئەمجارەی حزبی شیوعی سەرەڕای سەرنج و ڕەخنەو ناڕەزایەتی یەکانمان هەرهەنگاوێکی پۆزەتیڤە. وە ئەگەر لە داهاتودا پەیوەست بن بە هەمو ناڕەزایەتیەکانی جەماوەرەو ئاسۆ و ئامانج و کاریخۆیان جیاکەنەوە لەم دەسەلاتەو سیناریو گالتەجاریەکانی هەلبژاردن. ئەوە ئەگەرێ هەیە بۆ وەرچەرخانیان بەلایبەرەی ئۆپۆزیسیۆن و نەیاری راستەقینەو شۆڕشگێرانەی جەماوەری یەوە.
پێویستە ئەوش بڵێین کە ئەم هەنگاو و هەڵوێستەی حزبی شیوعی ئاکامی هەوڵو خەباتو ململانێی کۆمەڵكێک ئەندام وهەڵسوڕاوی ڕادیکالێ چەپو کۆمۆنیستی ناو ئەو حزبەیە.
جا لەم ڕوانگەیەوە ئەگەر سەرنجی دۆخی سیاسی و پرۆسەی گالتەجاری هەڵبژاردن و پێکهێنانی بەناو حکومەت وبەناو ئۆپۆزیسیۆنی بۆرژوا قەومی و ئیسلامی نیو لیبرالیەکەی نەوەی نوێ هەتا دەگاتە حزبی شیوعیش، لەپالسەرنجەکانمان بۆیان هتد ،بدەین ئەمانە هیچیان ئۆپۆزیسیۆنیک نین کە بیانەوێت و بتوانن و ئامادەو ویستیان هەبێت بۆگۆڕانکاری ڕیشەیی کە لەم قۆناغەدا خۆی لە کۆتایی پێهێنانی شۆڕسگێڕانەی دەسەڵاتی میلیشایی قەومی و خێڵەکی وبنەماڵەیی پارتی و یەکێتی و هاوپەیمانەکانیان دەبینێتەوە.
ئۆپۆزیسیۆن و نەیاری ڕاستەقینەو ڕیشەیی ئەم دەسەڵاتەو ئەم دۆخەو سەرجەم ئەم پرۆسەیە ئەو جەماوەرەئازادیخوازەو رەوتو لایەنە سیاسی یە کۆمۆنیست و چەپانەیە کە وتی نا بۆ گالتەجاڕی هەڵبژاردن و دەسەلاتیمیلیشایی.ئەگەر ئەم دەنگی نایەیە جەماوەریە رەوتو ریکخراوە چەپو کۆمۆنیستەکان، لە پێشیانەوە حزبی کۆمۆنیستیکریکاری، بتوانن کۆیانکەنەوەو ڕێکیانخەن و بیانکەنە هێزێکی سیاسی کۆمەڵایەتی ئەوە دەبنە نەیارو بەدیلی سەرەکیئەم دەسەڵاتە میلیشایی یەو ئاڵوگۆڕی ڕیشەیی قوڵیش بەدی دینن بە قازانجی خۆیان.
۱۸.۱۱.۱۸
موزەفەر عەبدوڵا
