یاری ئهردۆگان لهسهر دووپهت یا چهند پهتێكه ؟! …. عهبدوڵا ساڵح
دوێنێ له نوێترین پهیامیدا ، ئهردۆگان داوای له سعودیه كرد ئهو ١٨ تاوانبارهی دهستیان بووه له كوشتنی وهحشیانهی جهمال خاشهقچی ڕۆژنامه نوسی بهرههڵستكاری سعودی، ڕادهستی دادگای توركیا بكات بۆ لێكۆڵینهوه لهگهڵیان .
ئهو ڕوداوه ههر له 2/10/2018 ، كاتێك ناوبراو چووه ناو قونسوڵخانهی وڵاتهكهی و كوژراو تا ئێستاش لاشهكهشی بێسهرو شوێنه ، دهزگاكانی ڕاگهیاندنی بهشێكی زۆر له وڵاتانی دنیا ، بهتایبهت ئهمریكا و ڕۆژئاوای بهخۆیهوه سهر قاڵ كردوه و بۆته بابهتی سهرهكی ئهو دهزگایانه .
ئهم داوایهی ئهمڕۆی ئهردوگان له شكڵدا وا ڕهچاو دهكرێ گوایه بهدواداچونی دادپهروهرانهیه بۆ دهرخستنی ڕاستیهكان لهو تاوانهدا ، بهڵام له ڕاستیدا ئهردۆگان مهبهستیهتی كلیلی چارهسهری ئهو كێشهیهی به یهكجاری بكهوێته دهست تاكو له حاڵی ڕازی بوون بهو داوایه له لایهن سعودیهوه ، ئهردۆگان بتوانێ بههرهبهرداری سیاسی و دارایی لهو بابهته بكا لهگهڵ سعودیه و ئهمریكا وتهنانهت ئهوروپاش چونكه :
یهكهم / ئهمریكای ترامپ وسعودیهی محهمهد كوڕی سهلمان ،كه گومان دهكرێ ناوبراو نهخشهداڕێژهر و فهرماندهركهری ئهو تاوانه بووبێت ،لهسهر یهك خهتن لهو بارهوه و ههرچۆنێك بێت مهبهستیانه بابهتهكه دیزه بهدهرخۆنه بكرێ به قازانجی دهسهڵاتدارانی سعودیه و به كهمترین سزا لێی بێنه دهرهوه ، ئهوهش وا دهكا كه ئهردۆگان ئیپتیزازی سعودیه بكا له بهرامبهر به لاڕێدابردنی لێكۆڵینهوهكان ولهو حاڵهتهشدا ڕهزامهندی ئهمریكا وهدهست بێنێ و ئهویش ههم له مهنبهج و له ههڵوێست له بهرامبهر هێزهكانی سوریای دموكرات بهلای توركیادا بشكێتهوه و ههم له مهڕ سزا ئابوریهكانی لهسهر توركیا لهپهروهندهی قهشه ئهمریكیهكهدا نهرمی زیاتر بنوێنێ .
دووهم / لهمهسهلهی دهمڕاستی سونهكاندا سعودیه دهورێكی زیاتر بۆ توركیا قایل بێت و ههروهها كێشهی قهتهر لهگهڵ ههندێك وڵاتانی خهلیج یهكلایی بكرێتهوه و سعودیه لهو بارهوه نهرمتر بێ ئهمهش به خاڵێكی ئیجابی لهلایهن قهتهرهوه بۆ توركیا ههژمار بكرێ .
سێیهم / پهیامێكی توركیایه بۆ ئهوروپا كه ئێمهش لهسهر ههمان خهتی ئێوهین لهمهڕ ئاشكرا كردنی ئهوانهی لهو كارهساته تێوهگلاون و ئهوروپاش دهرگای چوونه ناوهوهی توركیا بۆ یهكیهتیهكهی ئاوهڵاتر بكا .
ڕوداوهكانی دوای بوونی محهمهد كوڕی سهلمان به جێنشینی پاشایهتی سعودیه ئهوه نیشان دهدهن كه سیاسهت به میزاجی شهخسی ، بهتایبهت بۆ وڵاتێكی وهك سعودیه ، ئهنجامی كارهساتباری لێدهكهوێتهوه ، ئهم كوڕه ، دوای دهركهوتنی وهك ژمارهیهكی بههێزی نێو سیاسهتی سعودی ، كۆمهڵێك ههنگاوی نا كه تا ئهندازهیهك نامۆن به سیاسهتی باوی دنیای سهرمایهداری هاوچهرخ، ههر له ههڵایساندنی جهنگی یهمهن ، بهرهو گهمارۆی ئابوری قهتهر ، دهست بهسهرداگرتنی سهعد حهریری و ناچار كردنی بهدهست لهكار كێشانهوهی له سهرۆكایهتی وهزیرانی لوبنان ، زیندانی كردنی دهیان ملێونێری سعودی له ڕیاز به تۆمهتی خۆدزینهوه لهدانی باج ، زیندانیكردنی سهدان چالاكوانی مهدهنی ، بهتایبهتی ئهو ژنانهی داوای مافی زیاتری خۆیان دهكرد دوای ڕێگهدانی ژنان به شوفێری و دواترینیان كوشتنی وهحشیانهی جهمال خاشهقچی له كونسوڵخانهی سعودیه له ئهستهنبوڵ، نیشانهی ئهوهن كه ئهم ڕهفتارانه لهگهڵ سیاسهتی ئهمڕوی دنیای سهرمایهداریدا زۆر گونجاو نین مهگهر دهست ئاوهڵایی سعودیه نهبێ بۆ ترامپ ، بۆیه دهبێ ڕێگاو شوێنی دیكهیان بۆ دابنرێ ، تاكه ڕێگای لۆژیكی دهرباز بوونی سعودیه لهو تاوانه به لهسهر كار لابردنی تاوانباری سهرهكی محهمهد كوڕی سهلمان كۆتایی دێت و ئهو دۆسیهیه دادهخرێ ! كه ئهویش لهمڕۆدا بهدوور دێته بهر چاو ههرئهوهشه وای كردوه ئهردۆگان گهمه سیاسیهكه بهو شێوازهی خۆی دهیهوێ بباته پێشهوه.
له دنیای سهرمایهداری ئهمڕۆدا بچوكترین ( ئهخلاقی سیاسیش ) بهدی ناكرێ ، كوشتنی وهحشیانهی خاشقچی بهو شێوازه و ههوڵی ههموو لایهنه بهشدار بوهكان بۆ بههرهبهرداری سیاسی لێی، بهدوور له ههموو بههایهكی ئینسانی و بهكهم گرتنی ژیانی مرۆڤ، بهڵگهی زیاترن بۆ ئهوهی ئهم سیستمی سهرمایهداریه جگه له سیاسهتی كوشت وكوشتار وبرسیكردن وفریودان ودرۆ و فرت و فێڵ و بهكهم گرتنی بههای ئینسانی هیچ وهسیلهیهكی تری بهدهستهوه نهماوه بۆ بهردهوامی حوكمڕانی خۆی لهسهر كۆمهڵگای بهشهری .
27 / 10 / 2018