كورد له هاوكیشهی میحوهربهندی …….. ستار چاوشین
پَیش رووخانی بلۆكی سوسیالیستی، دوو میحوهری سیاسی ههبوو، یهكێتی سۆڤیهتی جاران و ولایهته یهكگرتووهكانی ئهمریكا، ئهم میحوهر بهندی یه بهجهنگی سارد دهناسرا، ولاتان دابهش بوبوون به سهر دوو زلهێزی جیهانی، پاش ههڵوهشانهوهی یهكێتی سۆڤیهت له سهرهتای نهوهتهكانی سهدهی بیستهوه، ئهمریكا وهك هێزی یهكهمی دونیا مایهوه، تهنیا له رێگهی بریارهكانهوه به ڤیتۆ ریگری له ههژمونی ئهمریكا دهكرا ئهویش به كهمی، ئهمه ئهگهر ئهمریكا پێویستی به بریار ببایه لهو ئاسته، پاش بههاری عهرهبی به تایبهت له گهڵ جهنگی ناوخۆی سوریا، رووسیا وهك جێگرهوهی یهكێتی سۆڤیهتی جاران، له جاران باشترنا بهڵام هاوشێوهیهك له جاران له جهمسهری پێشووی خۆیهوه دهركهوتهوه، توانی رووبهرووی ئهمریكا ببێتهوهو دهست له كارو باری جیهان وهربدات، بێتهوهو ناو هاوپهیمانێتی یهكانهوه، لهشكركێشی بكات، باڵا دهستی سهربازی ههبێت له ناوچهكه،
تا یهكێتی سۆڤیهت وهك محوری رۆژههڵات ههڵنهوهشاوه، كورد وهك هێزێك له نێوان ولاتانی دابهشكراودا له سهدهی رابردوو ههمیشه قوربانی بوو، لهگهڵ ههڵوهشانهوهی باشور به راپهرینێك بوبه خاوهنی زهوی، كارگێری و حكومرانی، دهسهڵاتی خۆی، له بهرنهبوونی دوو جهمسهری كورد وهك هێزێكی نوێ ی لۆكاڵ وه له بهر باردۆخی ناوچهكه زۆربهی ولاتان به تایبهت ئهمریكا پشتیوانیان كردو مایهوه،
رووخانی بلۆكی سۆشیالیزم،بۆشایی محوهری رۆژههلاتی دروست كردبوو ئهم بۆشاییه رێگهی خۆش كرد ئێران وهك دهوڵهتێك له ناوچهكه خۆی نمایش بكات و دهربكهوێت، رهنگه ئهو كات و ئێستاش ئێران نهوهك هێزی سهربازی و ئابوری وه نهوهك خاوهن پێگهی نیو دهولهتی توانای رووسیای نهبێت، بهڵام نكوڵیش لهوه ناكرێت له ململانێكاندا توانای ههژمونگهرایی ههبووه له ناو چهكه،
پاش بههاری عهرهبی و مانهوهی سوریا و سهرۆكهكهی له سهر دهستی ئێران و رووسیا، وهك ریسكێك هیشتنهوهی له بهرامبهر ئهمریكا سوریا و ئهسهد مایهوه، جارێكی تر رووسیای گهیاندهوه ئاستی بلۆكبهندی رۆههڵات له بهرامبهر ئهمریكا، له ههمان كات پێگهی ئێرانیشی له ناوچهكه به هێزكرد،
ئێران له شوێنێك نهوهستا، له وڵاتانی دراوسێ یهوه پێگهی خۆی و پانتایی دهسهڵاتی سیاسی گهورهتركرد، له لوبنان سهرهتا حزب الله، پاشان تهواوی وڵات، حكومهت و سوپا، له یهمهن حوسیهكان، له له ئێراق( حكومهت، پهرلهمانی زۆرینه، مهرجهعیهت، هێزی سهرباز به ناوی حشد )هوه ههمووی له قازانجی خۆی هێنایهوه، له سوریاش خودی دهولهت خۆی به تهواوی له ژێر فهرمانیدایه،
ئهم باڵا دهستی و ههژمونگهراییهی ئێران، ترسی خسته سهر وڵاتانی كهنداو، لهگهڵ تهواو بوونی جهنگی داعش ئیدی ئێران خهریكی پهرینهوهیه بۆ سنورهكانی ولاتانی كهنداو، به تایبهت عهرهبستانی سعودیه،
ئهمرۆ ولاتان له رۆژههڵات له نێوان دوو محوهر دابهش دهبن، ئێرانی شیعهو عهرهبستانی سوننه، به تهواوهتی ئهوه ساغ نهبۆتهوه ئهمریكا به تهواوی لهگهڵ محوهری عهرهبستانی سعودیهو كهنداوه یان نه، ئهگهر چی سهردانی ترامپ بۆعهرهبستانی سعودیهو رێككهوتنی ئهو وڵاته ئهوهمان پێ دهڵێ ئهمریكا خۆی سهرپهرشتی محوهری سوننه دهكات، له لایهكی ترهوه گومان له ئێدارهی نوێ ی ئهمریكا دهكرێت له ئیراق، چونكه له ئێراق رێگهی خۆش كرد به دروست بوونی حشد له ماوهی جهنگی داعش هاوشێوهی دروست بوونی حزب الله له لوبنان و حوسیهكان له یهمهن،
ههموو ئهو باسانهی سهرهوه بۆ ئهوه بوو بلێم ئێمهی كورد له كام محوهری سیاسین..؟ بوونمان ئهندامێتی محور بهندی یه، یاخود سهربازی محوری بهرژهوهندی دی و ولاتی دین..؟
بۆ وڵامی ئهم پرسیاره دهبێت بگرێینهوه بۆ رووداوی 16ئۆكتۆبهر،
به ههموو پێوهرێك ئێمهی كورد دهبوو له محوهری ئهمریكا بین، بهڵام دابهش بوونمان و لایهنگری بهشێكی سهربازی و سیاسیمان بۆ ئێران و بێدهنگی ئهمریكا به گرتنهوهی كهركوك، ئهوهمان پێدهڵێت هێشتا ئێمهی كورد له ناو محوهر بهندی ئهمریكا نهبووین وه نین، وه نهبوینهته بهشێك لهو دوو محوهری یه، ئهمهش هۆكارهكهی روونه، ئهمریكا له ئێراق كهسێتی تری لامهبهسته له محوهری ئهو دابێت، بهو نیازی تهواوی ئێراق وهك محوهری خۆی بهێلێتهوه، ئهمریكا له 16ئۆكتۆبهر ماسیهكی گچكهی كوردانهی هاوپهیمانی كرد به قوربانی ماسیهكهی گهورهی عهرهبی هاوپهیمانی ئێراقی( عبادی وهك وههمی ئهمریكا)،
دوای لێدانی ساروخه بالیستیهكهی حوسیهكان له یهمهنهوه بۆ ریاز ناوچهكه بۆ جهنگێك خۆی ئاماده دهكات،كورد ئهگهر له محوهر بهندی یه ئهوا دهبێت نیشانهكانی دهربكهون، پشتیوانی و پشتگیری هێزه سهربازی یهكهی بكرێت،ئهگهر وا نیه، چۆن دهتوانێت خۆی لهم جهنگه بپارێزێ.؟ ئهگهر توانی خۆپاراستنی نیه،چۆن دهبێته ئهندامی چالاكی ئهو محوهر بهندی یه به پرۆژهی سیاسیهوه..؟ دواتر وهك ئهنجام سود مهند بێت،؟!
به دیدی من دوو كێشهی بنهرهتی ههیه كه كورد ناتوانێت وڵامی ئهو پرسیارانه بداتهوه، بۆ ئهوهی بتوانێت بریار بدات، سهربازی محوهری دی نهبێت، یاخود سود له محوری سهركهوتوو وهربگرێت له ئهنجام،
یهكهم: كورد توانای یهكگرتنی هێزهكانی نیه له ناو یهك محوهر دا، سلێمانی وهك جوگرافیاو دهسهلاتی سیاسی، له ژێر ههژموونی ئێران كهركوكیش نمونهی زیندووه، دووهم: ههولێریش وهك ناوهندی بریاری سیاسی كورد(به بێ سلێمانی) توانای بریاری محوهر بهندی نیه، چونكه نیوه توانا معنوی و سهربازی یهكهی له دهست ئهدات، قورساییی سیاسی و سهربازی كهمدهبێتهوه،
له لایهكی ترهوه هێشتا روون نیه ناوهندی ههولێر وهك بریاری سیاسی كورد و ههرێم وهرگیراوه وهك ئهندامی چالاكی ئهو محوهره ئهمریكیه، سعودیه، سوننی یه، یاخود هێشتا ئهمریكا پێگهی عبادی به گهورهتر له كورد دهزانرێت، وه دهبێت كورد له ژێر چهتری ئهودابن.؟
ئهگهر ئهمه نهكرا، پرسیارێكی تر دێته پێشهوه چۆن كورد خۆی بپارێزێت.؟ چۆن به چ شێوهیهك نابێته سهربازی محوری تری سیاسی ولاتان، خاكهكهی ناكاته گۆرهپانی جهنگی وڵاتان، چاڵدێرانی تر به شێوازی تر دوباره نابێتهوه،
كورد لهم قۆناغه سیاسیه وا باشتره له ناو حكومهتی ههرێمی كوردستان بۆ ئهوهی خۆی له لهتبوون خۆی بپارێزێ ده سهیركهر بێت، وا باشتره خۆی له محوهر بهندی بپارێزێ، چونكه ئهگهر بهشدار بوو ئهوا به یهكگرتووی نامێنێتهوه، لهت دهبێت وهك ئهوهی له شانزهی ئۆكتۆبهر لهت بوو،
ئهگهر نهتوانرا ئهمه بكرێت، به دیدی من ههردوو لا ههول بدهن له ناو ههردوو محور وهك خاوهن بهرژهوهندی ههرێمی خۆیان بمیننهوه، بهڵام نهبنه دوژمنی یهكتر، تا دوای جهنگه چاوهرانكراوهكه.
ببورن من وشهی محوهرم به كار هیناوه له جیاتی جهمسهر.