کورتە ڕانانێک بۆ کتێبی( مەی لە ڕوانگەی ئایینی ئیسلامەوە)ی کارزان کۆیی … نووسینی : عەبدوڵا سڵێمان(مەشخەڵ)

کتێبی (مەی لە ڕوانگەی ئایینی ئیسلامەوە) لە نووسینی توێژەر کارزان مستەفا سابیر عەتار (کارزان کۆیی)یە و چاپی یەکەمی لە ٢٠١٩ بڵاو بۆتەوە، کتێبێکە دوای هەوڵ و ماندووبوونێکی زۆر نووسراوە. نووسەر زۆر بە وردی گەڕانێکی دوور و درێژی بەنێو سەرچاوە و نووسراوەکانی بیرمەند و شارازایانی ئیسلامدا کردووە و ئارگیومێنتەکانی خۆی بۆ چەسپاندنی بەڵگەکانی، هەر لەو نووسین و سەرچاوانەوە وەرگرتووە. بەواتایەکی تر کارزان کۆیی نەهاتووە لێکدانەوە و هەڵسەنگاندنەکانی خۆی بکاتە سەنگی مەحەک و سەکۆی ڕەتکردنەوەی ئەوتێزانەی ئیسلام، لەسەر مەی و خواردنەوە، بەڵکو هاتووە ئیسلام خۆی چی وتووە ، ئەویش ئاوای باس کردووە. لەگەڵ چاپبوون و بڵاوبوونەوەی ئەم توێژینەوە زانستییە، هێرشێکی بەرفراوان بۆ سەر ئەم کتێبە و نووسەرەکەی دەستی پێکرد چ لەلایەن دەزگا و یەکێتییە فەرمییە ئیسلامییەکان یان لەلایەن ئیندیڤیجواڵ لەچەشنی مەلا و بانگخوازە ئیسلامییە دابەستییەکانی کوردستان کە جگە لە تاریکیی هیچ شتێک بە خەڵکی ستەمدیدەی کوردستان بەڕەوا نابینن. ئیفلاسی ئەم هێزە ڕەشانە لەوەدایە هیچ ئارگیومێنتێکی زانستییان نییە تا بیخەنە ڕوو جگە لە ڕق و تووڕەیی، جگە لە سووکایەتی و بەدناوکردن، جگە لە هەوڵدان بۆ ناشیرینکردنی نووسەر تان توێژەر.

هەر لەم سۆنگەیەوە ئەو هێزانەی کوردستان وەک ئەوەی زەمین لەرزەیەکی فیکریی گەورە ڕووی دابێ، کەوتنە ڕەتکردنەوەی ئەو هەوڵە جوانە و تێکۆشان و هەوڵیاندا کاک کارزان کۆیی بەدناو و کارەکەشی بێ ئەرزش بکەن. ئەمە نە یەکەمجارە لە مێژووی ئەو هێزە تاریکانە و نە دواجاریش دەبێ کە سەرکوتی هەر دەنگێک بکەن کە دژ بە ڕەوتی کۆنەپەرستانەی خۆیان هەنگاوی هەڵهێنابێ. مێژووی ئایینی ئیسلام مێژوویەکە پڕ لە خوێن و کوشتن و بڕین و غەدر و سەرکوت و کۆیلەیی و بەکورتی مێژووی ئایینی ئیسلام مێژوویەکی تاریکە کە هیچ ئینسانێک ناتوانێ شانازی بەو تاریکستانە بکات مەگەر تاریکبیرەکان نەبێت. ئیتر بەمجۆرە بڵاوبوونەوەی ئەم کتێبەی کاک کارزان کۆیی بۆ ئیسلامی سیاسیی کوردستان وەک تەقینەوەی بورکانێک وایە و بە ئەرکی خۆیان دەزانن بۆ ئەوەی ماهییەتی بێبەهایییان کەشف نەبێت، بەر بەم جۆرە هەوڵانە بگرن. لێرەوە بۆ ئێمەی خوێنەر و ڕەخنەگر دەتوانین بایەخی ئەم کتێبە بەمجۆرە ببینین :
یەک : ئەم کتێبە توێژینەوەیەکی ناوازەیە و بۆ یەکەمجارە لە مێژووی نووسینی کوردیدا بەم ڕوونیی و ئاشکراییەوە دەخرێتە بەر دیدەی خوێنەری کوردزمان.
دوو : کتێبێکە بێ هیچ زۆر لەخۆکردنێک لە ئەنجامی خوێندنەوەیەکی چڕ و هەمەلایەنە نووسراوە و لێزانانە پەنجەی خستۆتە سەر خاڵە لاوازەکانی ئایینی ئیسلام لەهەمبەر خواردنەوە و ئاماژەکردن بە پەیوەندی پەیامبەر و نزیکترین ئەسحابەکانی ئیسلام و خلافەتە یەک لە دوای یەکەکانی ئیسلام و ڕەتکردنەوەی ئەو درۆ گەورەیەی کە دەڵێ مەی حەرامە لە ئایینی ئیسلام.
سێ : تێزەکانی ئەم کتێبە لەنێوان پشتگیریی و دژایەتی کردنیدا لەلایەکەوە وەکچۆن دار بە شارە زەردەواڵەدا بکەی ئاوا مەلا و بانگخوازی ئیسلامی هێنایە قسە و دژایەتیان کرد و فەتوای نابەجێ و بێمانایان لەدژی کارزان کۆیی دەکرد و لەلایەتی تریشەوە هەر خوێنەرێکی عەلمانی و پێشکەوتووخواز کتێبەکەی خوێندبێتەوە، پێشوازییەکی شایستەی لێکراوە.
چوار : ئەرگیومێنەکانی لە سەرچاوە و کتێبە بڕواپێکراوەکانی ناو خودی جیهانی ئیسلامەوە هەڵهێنجاوە و خستۆتە ڕوو.
پێنج : بە ڕوونی و بە جوانی ئەیسەلمینێ کە مەی لە ئایینی ئیسلامدا حەرام نەکراوە و لە هیچ دەقێکی قورئان و لە هیچ فەرموودەیەکی پەیامبەر یاساغ نەکراوە.
شەش : هێند بە متمانەوە توێژینەوەکەی ئەنجامداوە کە ئامادەیە بەرگری لە ئیجتیهادەکەی خۆی بکات
حەوت : وریایانە کتێبەکەی بەجۆرێک داڕشتووە کە لەگەڵ هێنانەوەی هەر ئایەت و فەرموودەیەک وێنەی فەرموودەکەی گرتووە و بە جوانترین شێوە تەرجەمەی کردووە و مۆری خۆشی لێداوە، تا ئیسلامی سیاسی نەتوانن هێرشی بکەنە سەر و دەستکاری نووسینەکەی بکەن و لە بەهای هەوڵەکەی بهێننە خوار.

هەشت : خوێنەر دەتوانێ ئەوە ببینێت کە کتێبەکە لە لاپەڕە ٢٧٠ کۆتایی هاتووە. بۆیە دانانی بەشەکانی نێوان لاپەڕەکانی ٢٧٠ بۆ ٣٢٦ وەک زانیاری گشتی بە سوودن، بەڵام هیچ ئیزافەیەکیان نەخستۆتە سەر توێژینەوەکە. نووسەر دەیتوانی ئەو باسانە کە پڕ زانیارین و بەهای مەحریفیی خۆیان هەیە،وەکو پاشکۆیەک لە کۆتایی کتێبەکەوە دای بنایە، نەک وەک بەشێک لە توێژینەوەکە.
نۆ : دواجار کتێبی مەی لە ڕوانگەی ئایینی ئیسلامەوە پەنجەرەیەکی تازەی خستە نێو تاریکستانی جیهانی ئیسلامەوە تا لەو دەربیجەیەوە خوێنەر بتوانێت کۆمەڵێ ڕاستی و لەهەمان کاتیشدا کۆمەڵێ زانیاری ئاوەژوو ببینێت و بەرچاو ڕوونییەکی قەشەنگی پێببەخشێت تا بتوانێ مۆرکی ئیسلامی سیاسی و کاریگەرییەکەی لەسەر ژیانی کۆمەلایەتی کورد کاڵتر و کاڵتر بکاتەوە.
کتیبی (مەی لە ڕوانگەی ئایینی ئیسلامەوە)، هەوڵێکی جوانی کارزان کۆییەو نووسەر توانیویەتی لەو توێژینەوەیەیدا ئامانج بپێکێ و لێدانێکی بەزەبر لە ئیسلامی سیاسی و ئەو درۆ و بانگەشە فریوودەرانەیەی ئیسلامی سیاسی سەبارەت بە حەرامی مەی، بدات و ئەو بەستەڵەکی تابۆ و حەرام و یاساغە بشکێنێت. من بانگەوازی سەرجەم خوێنەری کورد زمان دەکەم کە ئەم کتێبە وەکچۆن بە سەلیقەیەکی جوانەوە نووسراوە، بەپشووەیەکی درێژەوە بیخوێننەوە و هەڵی بسەنگێنن و پر بە مانای وشەی چێژ، چێژی لێ ببینن.

نووسینی : عەبدوڵا سڵێمان(مەشخەڵ)
تشرینی یەکەمی ٢٠١٩

Mashkhal

ساڵی 1964 لە شاری کەرکوک لە دایک بووە. خوێندنی سەرەتایی و ناوەندی و ئامادەیی وپاشان پەیمانگای تەکنەلۆجیای لە ساڵی 1986 هەر لە کەرکوک تەواو کردووە. لە سەرەتای هەشتاکانی سەدەی رابردووەوە شیعر دەنووسێ و لە زۆربەی گۆڤار و رۆژنامەکانی کوردستان و دەرەوەی کوردستان و سایتە ئەلەکترۆنییەکان شیعر و وتاری رەخنەیی ئەدەبی و سیاسی و جەماوەری بڵاو کردۆتەوە.