
سێ شیعری مەحمود دەرویش … وەرگێڕانی: ئارا بەرزان
گەرهاتوو تەنهابووی
گەر کرا
تەنها بوی ،
بە خۆت بڵێ:
مە نفا، ڕەنگ و ڕووی خۆی گۆڕیوە ،
ئە بو (تەمام) شپرزە نە بوو
کاتێ روبەروی خۆی بۆوە
( نە تۆ تۆی نە هەواریش هەوار )
شتە کان لە بری تۆ ،
هە ستی نیشتیمانیت لە کۆڵ ئە نێن:
لە قوژبنێکی بە جێ ماوو
گوڵێکی کێوی دەڕۆی
پەڕە سێلکە یە ک ،
لە پیتی « ح »ی ناوەکەت
بە دە نوک
لە نێو بە رگی دارهە نجیرێکی شکاو دا
ئە کڕێنێ
دەستەکانت
مێشهەنگونێک، پێوەی دەدا
کاتێ
لە پشت ئە م پەرژینەوە
بۆ پەڕی سۆنە یە کی ئە بەی .
یان تۆ
ژنێک ڕە نگە فریوی دابێتی ،
تۆ … نا تۆ نا، دەڵێ ی
( ئەرێ لە کۆی روخسارم جێهێشت )
دواتر لەدەرەوەی شتە کان
لە هە ستە کانی
خۆت دە گە ڕێ ی ،
لە نێو دڵخۆشی دا ،پێ ئە کەنی و
لە داروخانە، قاقا
ئێستا خۆت دۆزیە وە
بە خۆت بڵێ:
گەرامەوە بە ،تە نها
بە کە م بوونی دوو مانگ
بە لام (هەوار، هەر هەوارە)
———————————
بیر لە وانی تر بکە وە
کاتێ تۆ خواردنی نا شتا، دا ئە نێ ی ،
بیر لە وانی تر بکە وە .
( بیرت نە چێ ،خواردنی کۆترە کان )
کاتێ تۆ، خە ریکی، جە نگی خۆتی ،
بیر لە وانی تر بکە وە .
( بیرت نە چێ ،ئەوانە ی لە ئاشتی دە گە رێن )
کاتێ تۆ ،پارەی ئاو ،دە دەی ، بیر لە وانی تر بکە وە ،
( ئەوانە ی شیره خۆرەی ، هە وەرە کانن )
کاتی تۆ ،دە گە رێیتە وە ،ماڵ ، ماڵی خۆت ،
بیر ،لە وانی تر ،بکەوە
( بیرت نە چێ گە لی ژێر دە وارە کان )
کاتی تۆ ،دە خە وی و ،ئە ستێرە کان ،ئە ژمێری
بیر ،لە وانی تر بکە وە .
( ئەوانە ی بۆ خە ۆێک ، شۆێنێک شک نابە ن )
تۆ بە خوازە کان ،خۆت ،ئازاد دە کە ی
بیر ،لە وانی تر ،بکەوە
( ئەوانەی بێ ماف کراوون ،لە دووان )
وە کاتێ تۆ بیر لە ئەوانی ،دوور ،ئە کە یتەوە ،
بیر لە خۆت ،بکە وە
( بڵی: بریا لە تاریکیدا مۆ مێک بایە م )
————————-
هێلین ، ئای لەو بارانە
رۆژی ،سێ شە م
بە هێلین گە یشتم .
لە سە عات سێ دا
سە عاتی بێ کۆتایی لە بێزاری
بە ڵام، دەنگی باران
دەگەڵ ژنێکی وەک هێلین
لا واند نهوه بوو بۆ سە فەر
باران ،
ئەی لە و هە موو
ئۆخژنە ،
ئۆخژن بۆ ئاسمان
بۆ خۆی ،
باران
ئای لە و هە موو ناڵینە .
ناڵینی گورگ بۆ جنسە کەی
بارانێک ،
لە سە ر بانێژە ی ،وشک
بانێژەی ،ئاڵتونی ،
سە ر گومە زی ،کە نیسە کان
- خاک چە نێک ،لە منەوە دورە
وە چە ندێک دوورە ،عیشق لە ،تۆوە
غه رییه كه به ،نان فرۆشکە ،هێلین
لە خیابانێکی تە سک ،
وەک گۆرەویە کانی ،دەڵێ: - نا زیاتر لە لەفزێک ……..و باران
باران برسیە ،بۆ درەخت
باران برسیە ،بۆ بەرد
غە ریبە کە ،
بە نان فرۆشە کە دەڵێ :
هێلین ،هێلین
هەر ،ئێستا
بۆنی ئەو نانەی ،کە لێت دێ
سەر ئە خیتە ،بە لە کۆنی ئەو ،ولاتە دورانە
تا قسە کانی ( هۆمیر ) ، بژنە وە
ئایا ،ئاوی سەر شانت سەر ،ئە خرێت
بۆ ئەو درختە، وشکەی ،ناو قە سیدە
پێ ی دە ڵێ : ئای ،لە و بارانە
ئای ،لەو بارانە
غە ریبە کە ،بە هێلین ،دە ڵێ :
تابکرێ لە ،ئاو بروانم
نێرگس م دەوێ.
ئاوی تۆ ،لە لە شمدایه ،دە ی ،چاوی لێ بکە
هێلین ،لە ئاودا ،خە ونمان هە یە —– ئە یبینی
مردوووکان ،بۆ ناوی تۆ ،لە کە نارتا ، گۆرانی دەڵێن :
هێلین ،هێلین ، وەک، مانگ
بە تە نها ، بە جێمان مە هێڵە
ئای لەو بارانە
ئای لە و بارانە
غە ریبە کە
بە هێلین دە ڵێ:
من پێشتر ،لە لە سە نگەری ،تۆدا
وە شە ڕ ،هاتوم
لە خۆێنی ئاسیای من بێ بەری نی
وە لە و خۆێنە نارۆشنە ی
وا لە دە ماری گولانی تۆدا
هێلین
چە ند ،زالم بون
ئە غریقیە کانی ،ئە و زە مە ن و ،ئەو سەر دە مە
(ئۆلیس )
چەند درندە بوو ،
تامەزرۆ بوو بۆ سە فەر
له خه یاله کانی دەگەرا ،لە سە فەردا
ئەو قسانەی ،کە نە موێرا ،بیڵێم وتم
وە ئەو قسانە ی ،کە دەموێرا بیڵێم ،بە هێلینم ،نە وت
بە لام هێلین ،
تێ دە گا لە و قسانە ی غە ریبە کە ،کە نە یوێرا بیڵێ
وە دەشزانێ
چی بەو بۆنە دە ڵێ
وا لە ژێر باراندا ئە شکێ پێ ی دە ڵێ
شە ری تەروادە رووی نە داوە
نا، لە هیچ کاتێ
نا، لە هیچ دە مێ
ئای لە و بارانە
ئای لە و بارانە