سه‌فه‌رنامه‌ی عاشق … قادر سه‌مه‌د
دێمه‌وه شار
به گیانێکی په‌ژموورده‌ی
ناو جه‌سته‌یه‌کی شه‌که‌ت
به دڵێکی پڕ له ژان و برینداری
سیا ساڵی غوربه‌ت
دێمه‌وه شار
سۆزی شمشاڵی شوان
حوزنی مه‌قامی سه‌فه‌ر
ئه‌مهێنێته‌وه لای گۆیژه و سه‌یوان
پیاسه‌یه‌کی ئێواران
ئه‌مبات بۆ باخی گشتی و لای په‌یکه‌ره‌که‌ی (دیلان) ١
((ئه‌ی گیانه…. دیارم ده‌یری عیشقه، جێ به‌سووتن بێ له‌وێ ئه‌گرم….
كه من مشتێ چڵ و چێوم به چی بم كه‌ڵكی كێ ئه‌گرم))) ٢
عاشقێکی سیابه‌ختم بۆ ته‌نها پرسیارێک
ئه‌چمه لای (وه‌یس) ٣..وه‌یسی خۆمانه
لێ ئه‌پرسم؟ سوچی من بوو یان خه‌تای یار
نه‌بووینه دوو عاشقی به‌خته‌وه‌ری ئه‌م ژیانه
به سۆزی شمشاڵی شوان
ڕوحم باڵ ئه‌گرێ و ئه‌فڕێ بۆ دوور
بۆ ئه‌نوای چه‌په‌کی ده‌یجوور و نه‌به‌دی
بۆ ژووره ته‌ریک و ته‌نهاکه‌ی (خوداداد عه‌لی)
((ئه‌ڵوه‌ن…ئای…ئای …ئه‌ڵوه‌ن…ئامان ئه‌ی ئه‌ڵوه‌ن باوانم…. سه‌رچه‌شمه‌ی بیستراوانم ئای دیه‌م ئه‌ڵوه‌ن…ئه‌رێ گیانه ئه‌ڵوه‌ن هاتیه به‌به‌رزی داران… ئه‌یا له چه‌کمه‌ی شۆڕه سواران….ئای ئه‌ڵوه‌ن ئای…ئای…)) ٤
نه‌غمه‌ی عود و حوزنی مه‌قام
ئه‌ملاوینێ بۆ چه‌ند ساتێ
فیراقی یار و دووری دیار
له ناخه‌وه به‌کوڵ ئه‌مگریه‌نێ
فرمێسک به به‌چاوانما دێنی
ئه‌م گیانه به‌سوێیه‌م ناسره‌وێ
بۆ هه‌توانی برینی دڵی شه‌یدای
حه‌ز ئه‌کات له سۆزی مه‌قاماتدا بخه‌وێ
ئای چه‌ند خۆش دێته به‌ر گوێم
به تانوپۆی ده‌شته‌که‌ی گه‌رمیان
سه‌دای زایه‌ڵی مه‌قامی (خورشیدی)
به سۆزی ده‌نگه‌که‌ی (مه‌ردان)
(سه‌دای…سه‌دای…سه‌دایی ته‌پڵی دڵ…ئازیزه‌ی چه‌تۆی ده‌روندا…
ده‌نگ دانه‌وه‌ی ئه‌فلاک یه‌تیمه‌ی ئای شێوه‌ی هامووندا) ٥
هه‌ست ئه‌که‌م ناخم
وه‌ک ئهو ده‌شته‌ی گه‌رمیان سووتاوه
له ئارانی کاکی به‌کاکیدا
هه‌وارێک بۆ ژوانی عاشقان نه‌ماوه
وه‌ک لاوه ڕه‌شپۆشه‌که‌ی گه‌رمه‌سێر
دێوانه‌ی که‌نیشکه خاسێک بووم
له گه‌رد و تۆزی بیابانا وون بووه نه‌ماوه
وه‌لێ هه‌ر چاوه‌ڕوانی ده‌که‌م
له به‌ڵێنی ژوانێکدا بگه‌ڕێته‌وه بۆ لام
له په‌رجوویه‌کی خودایدا
بداته‌وه له زه‌نگی ده‌رگام
هه‌ر ئه‌ڕۆم شنه‌ی شمشاڵ ئه‌مبات
بۆ ده‌شتی حه‌یران
به خودای غه‌ریبیت ده‌که‌م شاره‌که‌ی مناره..
له دووره‌وه گوێم لێیانه
له‌سه‌ر قه‌ڵاتێ…وه‌ک سه‌دای سه‌ڵای ڕۆژی جومعه
حه‌یرانبێژان ده‌ستیان له بن گوێیانه…
(( حه‌یران ده‌رێم… ئایای.. ئایای… ئایای… ئه‌من ده‌رێم بابه قه‌راتی پیره هه‌ولێرێ گه‌لێک قه‌دیمه ده‌رکه‌ی دووده‌ری…ئه‌من ئه‌ڕۆکه سه‌ر له سپیانێ زه‌ینی خۆم ده‌ده‌مه نازدار حه‌یرانێ ده‌هاته‌وه له‌سه‌ر جۆگه‌که‌ی شێخ الله‌ی جوته شه‌مامه شه‌مامه‌ی باخه‌ران بایه‌کی شه‌ماڵی لێ ده‌دا چه‌نده شیرین ده‌ژا و ده‌له‌ری…سه‌ر و په‌رچه‌می نازدار حه‌یرانم گه‌لێک جوانه هاتینه خوارێ به‌سه‌ر برژانگ و برۆیه..ئه‌من قه‌وله‌کم داوه ده‌ست له شۆخه‌نازی هه‌ڵناگرم یان خودا گه‌ووره ده‌مکۆژێ یان ده‌مده‌ن له سێداره‌ی حمه ئاغای کۆیه)٦
هێنده‌ی حه‌یرانه‌کانی ئه‌نگۆ غه‌ریبم
فیراقی یارێ.. گه‌لێک قورس و گرانه
زامی دڵ و سووتانی ناخم
چاره ناکارێ به‌سه‌ت حه‌کیمی دنیایه
ئای له کۆمای ئهو خه‌م و مه‌راقه
سه‌خته‌ی له ناخ و گیانما‌یه
بانگی نازداره‌که‌ی خۆمم لۆ بکه‌ن
وه‌ی به حه‌یرانی بم… تامه‌زرۆم بێته ژوانێ
چاوه‌ڕوانی ده‌که‌م له باخه‌که‌ی گڵکه‌ندێ
هێدی هێدی.. ئه‌ڕۆم
ده‌چمه زێدی عه‌شق و سایه‌ی دارڤینێ
سۆزی شمشاڵ ئه‌مباته
ده‌ڤه‌ری لاوک و ستران و دیرۆکی ئه‌ڤێنێ
(ده‌خه‌یلۆ….ده‌خه‌یلۆ…چه‌مێ چه‌ته‌لێ چه‌مێکه ساره خه‌یلۆ…که‌سێ خێرخواز جوابێکه ببا ژ خا‌لێ من عبدۆ به‌گێ…به‌لێ چه‌مێ چه‌ته‌لێ ده‌شتێ پوتینه..وڵاتێ غه‌ریب و غوربه‌تێ کارێ خۆبکه خه‌یلۆ….ده‌خه‌یلۆ …هاواره عه‌سکه‌رێ ڕۆمێ ده‌ستێ می خستینه که‌له‌پچێ…. به‌رێ من دانا ڕێکا دووره وه نه‌زانم کو دا ده‌چمه…. به‌ندێ ڕۆمیا به‌نده‌کی گرانه….ده‌ستیه من ده که‌له‌پچه دا ڕزیانه… ده خه‌یلۆ وه‌ز گرتمه غه‌ریبیه) ٧
ئه‌ز ده‌خوازم به ئاوێ ساره‌ی چه‌مێ
به‌ده‌نێ خۆ پاکژ بکه‌م له گه‌ردی خه‌مێ
له مه‌راقی وڵاتی غه‌ریب و غوربه‌تێ
له پرێ (ده‌لال) ده‌رباز ده‌بم
ده‌چمه مه‌مله‌که‌تی (زین و مه‌مێ)
گاهێ گوڵبارانی گڵکۆی ئهو دوو عاشقه ئه‌که‌م
گاهێ به‌ردبارانی گۆڕه‌که‌ی (مه‌رگه‌وه‌ر) ئه‌که‌م
ڕوو ده‌که‌م خودای ئاسمانێ
((خودایه هه‌ر که‌سێکی ده‌بێته باعیسی دوو دڵان…خێر له موڵک و ماڵی نه‌بینێ..ڕۆژی حه‌شرێ به نه‌فره‌ت بێتن له‌گه‌ڵ شه‌یتانی له‌عینی) ٨
ئه‌فسوونی سۆزی شمشاڵ ئه‌مبات بۆ موکریانێ
ده‌چمه لای به‌یت بێژان و چڤینی گه‌رمی دیوه‌خانێ
ئای…گه‌لۆ….مه‌ده‌د یارێ له من گه‌لۆ..ئه‌وه دڵێ منی غه‌ریب و غه‌ریبه ماڵوێرانه و کۆست که‌تووه ..چه‌ندی له ئێشه ..چه‌ندی له ئۆفه..چه‌ندی له برینه…. ئه‌من ده‌لێم به کۆڕه لاوان به هه‌رزه‌کاران هه‌ر که‌سانێکی ناسکۆڵه‌ی من ناس ناکات دوو خاڵی ڕه‌شی عه‌قره‌بی له قوڵکی گه‌ردنێ ده‌ڵێی سوره‌تی شاهینه..هه‌ر که‌سانێکی ئهو خاڵانه ڕاموسێ له بۆ دنیاێی سه‌ته له بۆ قیامه‌تێ پێی قایم ده‌بێته‌وه دینه…سه‌د ماشه‌ڵا ده‌ڵێی که‌وی نه‌خشینه..ئه‌من سه‌د حه‌یف و دوو سه‌د مه‌خابن له دنیایه ده‌مکوژێ بۆ وی مه‌حبوبێ جوان و جوان چاک و که‌ڵه‌گه‌ت هه‌موو شه‌وێ به ده‌ستێکی پڕ بازنگ و به قامکێکی شوش و باریک پڕ ئه‌نگوستیله هه‌ڵده‌ستێته‌وه سه‌ر لانکی… گوله‌کی له دوو دینه….) ٩
ئه‌منی عاشقی سیابه‌خت ده‌بمه میوانی ناوه‌ختی
شه‌وانی درێژی… کۆڕی.. ئهو به‌یت بێژانه
عه‌شقی لاس و خه‌زاڵ، ئه‌وینی خه‌ج و سیامه‌ند
حه‌سره‌تی عه‌شقه‌که‌ی برایمۆک وێرد و به‌یتی سه‌ر زاریانه
ئه‌ڤینی زین و مه‌مێ.. دێوانه‌یی فه‌رهادی کۆهه‌که‌ن
ناسر و ماڵماڵ…. له ناو حوزنی به‌یته‌وه دێ
خودا بۆ ئه‌بێ عاشقان ئه‌وه چاره‌نوسیان بێ؟
ئاواته خوازم له ده‌ورانێکی دی ئهو به‌خته‌م هه‌بێ
داستانی ئه‌وینی ئاسمانیم به به‌یتی ئهو شه‌وانه بێ
شمشاڵی کاکی شوان زیاتر ئه‌ملاوێنێ
باڵ ئه‌گرم… ئه‌ڕۆم بۆ دوور
بۆ سێبه‌رێ دارگوێزێکی نزیک سنوور
له دووره‌وه گوێم له سۆزی ده‌نگی ((کێمنه‌یی))یه
ئه‌یبینم قاتێکی شاڵی خورمایی.. مشکیه‌کی ها له‌سه‌ر
سۆزێکی غه‌مگین له ئه‌وکی پڕ گرینیه‌وه دێته ده‌ر
((ئارۆ ڕام کۆته‌ن کۆنه هه‌واران…دماو باڵا کێو وه‌شین نه‌و یاران…هه‌رچه‌نه‌م که‌ده‌ن خه‌یاڵانو تو..گه‌رمه‌شینمه‌ن دووباره جه‌نۆ………….) ١٠
ئاسووده ئه‌بم به‌م سۆزه جوانه
هه‌توانی برینی ناخ و دڵانه
فیردوسی خودایه ئه‌م ده‌شته به‌رینه
ژێر هه‌ر دارێکی په‌ناگای ئه‌وینه
سه‌رمه‌ست و خه‌یاڵ به‌م سروشته جوانه
بێ ئاگا له دنیا و خه‌می زه‌مانه
زه‌نگی کاتژمێری به‌یانی به ئاگای هێنام
له جاران زیاتر شه‌که‌تی دنیام
مه‌خابن له خه‌ونه‌که‌شه‌م یارۆم هه‌رنه‌دی
چاره‌نوسمانه… فیراقی ئه‌به‌دی
قادر سه‌مه‌د
17-7-2020
په‌راوێز:
١ . مامۆستا حه‌مه‌ساڵح دیلان ڕوویه‌کی دیاری شاری سلێمانی خۆزگه په‌یکه‌رێکی له‌به‌رده‌م باخی گشتی بۆ دروست ئه‌کرا…
٢. شیعری مه‌حوی به مه‌قامی سه‌فه‌ر گوتراوه له لایه‌ن چه‌ند هونه‌رمه‌ندێکه‌وه له‌م شیعره سۆزی دیلان له‌گه‌ڵمادایه
٣. (وه‌یس) مه‌به‌ست له وه‌یسی قه‌ره‌نی مزاره‌که‌ی له سنه له ڕۆژهه‌لاتی کوردستان..له گۆرانیه کوردیه‌کاندا ناوی هاتووه با بچینه سه‌ر وه‌یس وه‌یسی خۆمانه..گۆرانیه‌که‌م به‌کارهێناوه.
٤. ئه‌ڵوه‌ن مه‌قامی… به‌ده‌نگی هونه‌رمه‌ند خوداداد عه‌لی گوتراوه.
٥. مه‌قامی خورشیدی به‌ده‌نگی مامۆستا عه‌لی مه‌ردان گوتراوه شیعری مه‌وله‌وی.
٦. حه‌یرانێکی ده‌شتی هه‌ولێر به ده‌نگی هونه‌رمه‌ند محه‌مه‌د عه‌زیز گوتراوه
٧.ئه‌م لاوکه به‌ده‌نگی کاوێس ئاغا و هونه‌رمه‌ندانی تر گوتراوه.
٨. له ئه‌وه‌ڵ سه‌حه‌ره‌که‌ی مامه سێوه پێویستی کرد له‌و جێگایه‌دا به‌کاری بهێنم.
٩. ئه‌م جۆره له گه‌لۆ به‌ده‌نگی ڕه‌سوڵی نادری و فه‌تاح سه‌وزه‌واری گوتراوه.
١٠. ئه‌م سۆزه‌ی هه‌ورامان به‌ده‌نگی مامۆستا عوسمان کێمنه‌ی و هونه‌رمه‌ندانی هه‌ورامان گوتراوه
Dengekan
دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.
