فلاشباک.. لە دەفتەری بیرەوەریی رۆژانەوە/19.. ستیڤان شەمزینی
بەشی نۆزدە
هاوڕێ.. خۆکوشتن بڕیارێکی عەقڵانییە.. هاوڕێ.. ئەمڕۆ لە خوێندنەوەی رۆمانی “الاخوە کارامازوف”ی دیستۆیفسکی بوومەوە، ژیان ئەو فەوزایەیە کە برایانی کارامازۆڤ مومارەسەی دەکەن و ئەنجامەکەشی بە زیندان و شێتبوون و گرێی دەروونی و ئازاری ویژدان کۆتایی دێت، وەک ئەوەی بەسەر ئەو سێ برایەدا دێت لەم رۆمانەدا. لەم رۆمانەدا بە روونی هەست بە “گرێی ئۆدیب” دەکەین، رۆمانەکە دانسقەیە و توانا سنووردارەکەی من دەرەقەتی وەسفی نایەت. هاوڕێ.. خەون مەبینە چوونکە خەون بینین لەم وڵاتەدا تاوانە و دەکرێ رۆژێک لە قەنارە بدرێی لەسەری. بیر بکەرەوە “دیۆنسیۆس” چۆن “مارسیاس”ی نزیکی خۆی لە سێدارە دەدات بە پاساوی ئەوەی “مارسیاس” لە خەونیدا کوشتوویەتی. هاوڕێم بڕیاری عەقڵانی ئەوەیە پێش ئەوەی لەسەر خەونێک لۆرکائاسا بمانکوژن، چاکترە خۆکوژیی ئەنجام بدەین. خۆکوشتن ترسنۆکیی نییە، تۆ بڕوا دەکەیت ڤان کوخ و سادق هیدایەت ترسنۆک بووبن؟.
هاوڕێ، ژیان لەوە ناماقووڵترە خۆمان سەرقاڵی دۆزینەوەی پاساو بکەین تا ماقووڵیی ژیان بۆ خودی خۆمان بسەلمێنین. ئێمە چۆن ئەتوانین خۆمان فریو بدەین، کاتێ لە پەنجەرەی فەلسەفەوە دیمەنی تۆقێنەری چنینەوەی ژیان لەلایەن مەرگەوە ئەبینین؟. ئەڵێم ژیان پووچە، با لە پووچێتییەکی تێبگەین و لەززەتی لێ وەربگرین، هەر کات توانای لەززەت وەرگرتنمان نەدا، پێش ئەوەی مەرگ سەنگەرەکە بەسەرماندا بڕوخێنێ، با بە خۆکوژیی خۆمان بدەینە بەر رێژنەی مەرگ. خۆمان بدەینە دەست عەدەم و گەڕانەوە بۆ هیچ. هاوڕێ.. سەیری ئەو خەڵکە بکە، چەند دڵخۆشن بێ ئەوەی بزانن بۆچی؟. سەیری بکە چۆن مەرگیان بە ناوی ژیانەوە دەرخوارد دەدرێ و هێشتاش توند توند دەستیان بەو ژیانەوە گرتووە کە لە راستیدا مەرگە؟. سەیر بکە ئەو خەڵکە چۆن لە قەفەزدا زەماوەند و شایی بۆ ئازادیی ئەگێڕن؟! سەیر بکە چۆن کاغەزێکی وەک پارە جڵەو و رەشمەی کردوون؟ هیچ هەستیش بەوە ناکەن پارە بۆتە خودایان. سەیر بکە بزانە ئەژدیهای کەلتوور چۆن خەریکی چنینی پەتی سێدارەی گەردنی ئازادییەکانمانە؟ ئەو ئازادییانەی یارمەتیمان ئەدەن چێژ لە پووچی ژیان وەربگرین.
هاوڕێ.. تۆ ببینە خەڵک چۆن ئەسڵەمنەوە لە بیروڕاکانم. دەسەڵات و حزبەکان و ئایدۆلۆجییەکان بە خەتەرم ئەزانن! ئەزانی بۆچی؟ چوونکە لە هەقیقەتی ژیان تێگەیشتووم کە نهێلیزمە. لەبەرئەوەی ئازادیی مەعنەوییمان بەدەستهێناوە!. رەهابووم لە هەموو کۆت و بەندە کۆمەڵایەتییەکان و لە تەڵزگەی ترادیسیۆنە باوەکان خۆم دەرباز کردووە. ئازادیی شتێکی خۆش نییە. ئازادیی هەمیشە راڕایی و شڵەژانی دەروونییە. بۆیە زۆربەی مرۆڤە ئازادەکان لە ئاوێنەی کۆمەڵگەوە بە شێت ئەبینرێن. خۆشبەختی لە کۆیلەیی و نەزانیندایە. ئەگەر ئەتەوێ چێژ وەربگری لەم ژیانە پووچە ئەبێت خۆیشت پووچ بیت و گاگەلی بڕۆیت لەگەڵ ژیان.
هاوڕێ.. ئێستا تێگەیشتی من بۆ هەمیشە تەنها و گۆشەگیر و پەڕاگەندەم لە ناوەوە؟ ئێستا تێدەگەیت نوکتە و گاڵتە و گەپەکانم هەوڵێکە بۆ دەربازبوون لەم هەستی تەنهاییە. کێ تێدەگات لێم؟ هاوڕێ بەس تۆ تێدەگەی. هاوڕێ کەسێکی ئیحساساتیم و هەموو بڕیارێکم لای دڵمە نەک لای ئاوەزم، زۆرجاریش داوام لێدەکەن دڵم زیندە بەچاڵ بکەم، چوونکە سادەیی ئەو منی فەوتاند “دیارە دڵ بە مانا مەجازییەکەی نەک ئەو ترومپایەی کاری پاڵاوتنی خوێنە”. هاوڕێ تۆ تاکە هاوڕێمی، ئەی ئازارە نەبڕاوەکانم. هەر بۆیە رازی دڵم بۆ تۆ باس ئەکەم. تۆ بە وەفاترین هاوڕێی و لەگەڵم ئەمێنیتەوە تا هەتایە. ئەی ئازارە شیرینەکانم تۆ تاکە هاوڕێی هەموو رۆژگارەکانی.
ستیڤان شەمزینی
9-9-199
تێبینی: ئەم بەشە لە لاپەڕە 64-67 کتێبی “فلاشباک”چاپ و بڵاوکراوەتەوە. کتێبەکەش لە سەرەتای ساڵی 2017 چاپ بووە
