خوێندنەوە و ئەلف و بێی دۆزەخ… شوان عەباس بەدری
ئەڵێن کتێب خوێندنەوە دەرگای ژیانت بەڕوودا ئەکاتەوە ، بەڵام ڕاستییەکەی ئەمەیه ، کتێب خوێندنەوە هەنگاونانە بۆ ناو جیهانی خەمۆکی و گۆشەگیری ، کتێب دەرگایەکە بۆ ناو جیهانێکی جەهەنەم ئاسای تاقەت پروکێن ، کە دەسکی ئەو دەرگایەت بادا و هەنگاوت نایە ئەو دیو دەرگاکەوە ، ئیدی جگە لە تاریکی و ڕەشبینی و نائومێدی و لە هەمووی سامناکتر هۆش هیچی تر نابینیتەوە و ئەو کرانەوەی هۆش و تێگەیشتنەش لە ماهییەتی ڕاستەقینەی ژیان ، ژیانت دەکات بە دۆزەخێکی بێکۆتایی و بێمانا و کەسایەتیت یا هزرت یا دەروونت پڕ ئەبێت لە خۆڵەمێشی خۆخواردنەوەی سووچی تەنیایی ، تەنیاییەک کە گەر ئاگاداری نەبیت وەک خورە ، هێدی هێدی ناخت ئەخوات و چێژ هیچ مانایەکی بۆت نامێنێ .
زۆر جار دووچاری یاخیبوونێکی پڕ لە هەڵەت ئەکات و زۆر جاری تریش بە بێ ئەوەی بە خۆت بزانیت تەمەنت بە با ئەدات و لەناو زیندانی وەهمدا یەخسیر ئەبیت .
کتێب و خوێندنەوەی زۆر یەکەمین و دوایەمین دوژمنی مرۆڤە ، هەموو ئەلف و بێیەکی ناو کتێب و نووسینەکان جۆرە کەلەپچییەکی تایبەتی نەبینراون کە قوڵبەستی خۆیانت ئەکەن و هەڵتئەدەنە ناو ئوقیانووسێکی بێ کۆتایی مرەکەب و قەڵەم و ئایدیا و هزری جۆراوجۆری پڕ لە درۆ و بەرژەوەندی .
نووسەر و بیرمەندەکان درۆزنترین تاکەکانی ناو کۆمەڵگەن و کۆمەڵگە بەرەو هەڵدێرێکی سامناکی پێچاوپێچ دەبەن و هەر وەک سیستەمە تۆتالی و دیکتاتۆری و ئایدلۆژییەکان لە هزر و کەسایەتیت دائەماڵن و ئەتکەن بە کۆیلەیەکی گوێڕایەڵی قەڵەمەکانیان .
ڕۆشنبیر و قەڵەم بەدەستەکان لە بەردوەشێنەکانی کۆمەڵگە سەرەتاییەکانی مرۆڤ زۆر دڕندەترن و بەردەوام بە ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ لە ڕێی نووسین و قسەکانیانەوە مێشکت ئەشۆن و بۆ کام لایەنە سیاسییەی بیانەوێ ، بە شووڵی نوکە قەڵەمەکانیان و نووکی شمشێری زمانیان پەلکێشت ئەکەن و تۆش مەڕئاسا تەنها سەرئەلەقێنی و چەپڵە لێئەدەی .
نە ببە بە دۆن کیشۆتی ناو ڕۆمانەکەی سێرڤانتێس و نە ببە بە گورگی بیابانەکەی هێرمان هسە و نە سیزیفەکەی کامۆ ، بخوێنەرەوە و ماوە ماوە لە خوێندنەوە خۆت داببڕە تا ژیان نەبێت بە زیندانێکی ژەنگاوی بێمانای بێچێژ و سادق هیدایەت ئاسا بەردەوام لە چاوەڕوانی مەرگدا دووکەڵی جگەرەکەت بە با نەدەی !
فەلسەفەی خوێندنەوە واتە گەیشتن بە کەناری ئارامی ، بەڵام زۆر جار لە ناو ژاوەژاوی فەیلەسوفە هەمەچەشنەکاندا وون ئەبیت و هەتا ئەبەد ناگەی بە کەنارە ئارامەکەی هزر و دەروونت !
وون بوون و وەهم و قوڵبەستکردنیش ئا لەو ژاوەژاوەوە دەست پێئەکات و هەندێک جاری دیکەش هۆشیاری زیاد لە ئەندازە ئەبێتە جەلادێکی قامچی بە دەستی بێ بەزەیی و ناخت شەقار شەقار ئەکات .
خوێنەری ناشی کۆیلەیەکی دەستەمۆیە و خوێنەری جدیش زیندانییەکی ئەبەدی ناو زیندانە دۆزەخ ئاسا بێماناکەی ژیانە !
شوان عەباس بەدری
