ڤیستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی سلێمانی … شاهۆ عارف
ناوی گەورە و شاری وێران!
ڤیستیڤاڵە سینەماییەکان لەسەر چەندین ئاست خزمەتی گەورە بە فیلم دەکەن و بەشێکی دانەبڕاوی فەزای سینەمایین. ڤیستیڤاڵ ئەشێت ببێت بە یەکەمین ڕووبەری بەرکەوتنی فیلم و بینەرەکانی، ئەشێت سەرەتایەک بێت بۆ کۆکردنەوەی سەرنج لەسەر فیلمەکان و دۆزینەوەی بازاڕ و گەورەکردنیان. ڤیستیڤاڵ ئەشێت هونەرمەندەکان لە یەکتر نزیک بکاتەوە، ئەشێت بۆ هەندێکیان بە تایبەت تازەکارەکان پاڵنەر و هاندەرێکی گەورەبێت. ڤیستیڤاڵ ئەشێت بزوێنەری ئابوری شار و وڵاتێک بێت. دواجار ڤیستیڤاڵ حوکمە. حکومێکی کاتی و جوزئیە بەسەر فیلمدا.
ڤیستیڤاڵەکانی فیلم ئەمڕۆ لە زۆر شار و وڵاتی دونیادا هەن، تەنانەت هەندێک شار زیاتر لە ڤیستیڤاڵێکی فیلمی هەیە. سازدانی ڤیستیڤاڵ سەرباری لایەنە پۆزەتیڤەکانی بە نیسبەت فیلمەوە، چەندین دیوی تاریک و زیان بەخشی هەیە. بۆ نموونە بوەتە وەسیەلەیەک بۆ حکومدان بەسەر باش و خراپی فیلمدا. بێگومان هەڵسەنگاندن و دیاریکردنی باش و خراپی فیلم پرۆسەیەکی ئاڵۆز و تەمومژاوییە. ئاسان نییە بزانین بۆچی سینەمای ئۆزۆ و بریسۆن لە پاش مەرگیانەوە دەست پێدەکەن؟ بۆچی فیلمەکانی گۆداری بیرمەند و فیلمسازی گەورەی فەرەنسی براوەی یەکەمی هیچ ڤیستیڤاڵێک نین؟ ناکرێت باوەڕ بە پێوەری ڤیستیڤاڵ بکەین وەکو داوەرێک بەسەر فیلمەوە.
جگە لەوەیش، زۆرجار ڤیستیڤاڵەکان دەست بەسەر بیرکردنەوەی دەرهێنەرەکاندا دەگرن و خەڵات دەدەنە ئەو جۆرە فیلمانەی کە مەبەستیانە، ئەمەیش وا دەکات فیلمەکان بە ئاڕاستەی پێوەرەکانی ئەو ڤیستیڤاڵانەدا بڕوات. وەکو هەندێک لە کوردستان لەم ساڵانەی دوایدا فیلم لەبارەی هەڵەبجە و داعش و فێندەمێنتاڵیزمی دینی و مەسەلە خوازراوەکانەوە دروست دەکەن بەبێ ئەوەی ڕۆژێك لە ژیانیاندا بەرکەوتنێکی واقیعی و فیکریان لەگەڵ ئەم بابەتانە هەبوبێت. لەگەڵ ئەمانەیشدا زۆرجار ڤیستیڤاڵەکان ئامانجی بزنس و بازرگانیکردن دەخەنە پێش زەرورەتی هونەریەوە. لەوانەیشە هەندێک ڤیستیڤاڵ وەکو ڤیستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی سلێمانی ڕەهەندی سیاسی و شەڕە زۆن و خەیاڵی بەرگری لە شاری ڕۆشنبیری سازاندبێتی.
بەبۆچوونی من ڤیستیڤاڵی فیلم ئەوکاتە مانای ڕاستەقینەی خۆی وەردەگرێت کە خۆکرد بێت. واتە ڕەوتی گەشە و بەرەوپێشچوونی کلتوری سینەما داوای بکات و بیخوازێت نەک وەسیەلە بێت بۆ ئامانجی تر! ئایا ئەم ڤیستیڤاڵە نێودەوڵەتیە لە هەلومەرج و قەیرانێکی ئاوادا چ زەرورەتێک دروستی کردووە؟ ئایا بەڕاستی کلتوری سینەمایی لە کوردستان گەیشتۆتە ئەو ئاستەی بۆنەی نێودەوڵەتی بخولقێنێت؟ ئایا ئەم هەڵایە چ خزمەتێکی فیعلی بە فەزای سینەمایی سلێمانی دەکات؟ ئایا مەعریفەی سینەماکار و نوسەر و ڕەخنەگری ئێمە لەو ئاستەدایە توانای خوێندنەوە و هەڵسەنگاندنی سینەمای لە ئاستی دونیادا هەبێت؟ مرۆڤ توشی ڕاچڵەکین ئەبێت کە بیر لە وەڵامی ئەم پرسیارانە دەکاتەوە. وەک چۆن هەموو کایەکانی تر ئیفلیج و پەککەوتەن و باند و گروپی مافیا ئەیبات بەڕێوە، کایەی سینەمایش لەوە بەدەر نییە.
ئەم شارە کە خاوەن ئەم پۆلە سینەماکار و هەڵسەنگێنەر و جوری فیلمەیە بۆچی چوار کتێبی باشمان لەبارەی سینەماوە نییە؟ بۆچی ڕەوتێک، گۆڤارێک، لانی کەم یانەیەکی سینەمایمان نییە؟ بۆچی ئەم پارە زەبەلاحە لە دروستکردنی هۆڵی سینەمادا سەرف ناکرێت؟ بۆچی ئەم سەرمایە ناخرێتە خزمەت دروستکردنی فیلمەوە؟ یان یارمەتی گروپێک گەنجی پێنادرێت کە دەیانەوێت فیلم دروست بکەن؟ وەڵامەکە ئاسانە؛ ئەوەی ئەمڕۆ حیزب و کۆمپانیاکانی حیزب ئەیانەوێت ئەم گوتار و بیرکردنەوە ڕیشەیی و بونیادیە نییە، ئەوان خۆیان بە کڵێشەکان و ئایکۆنەکان سەرقاڵدەکەن کە ئەچنە خزمەت ستراتیژی حیزبەوە.
ئەوانەی دوێنێ خەریکی دەرکردنی یاسابوون بۆ سینەما و ئەمڕۆ خەریکی کەسابەتی ڤیستیڤاڵن، خۆیان پێناسەی خۆیان دەکەن. ئەوان ناتوانن بیر لە بناغە و بنچینەکانی کلتوری سینەما بکەنەوە و هیچیان بۆ ئەو مەبەستە لەدەست نایەت. ئەوان بە بڕوانامەی قەبەوە توانای ئەوەیان نییە مێژووی فیلم و کاری سینەمایی ئەم ناوچەیە بخوێننەوە و تیۆریزەی بکەن. ئەوان ناتوانن کتێبێک، وتارێک تەنانەت ڕیڤیوێک دەربارەی فیلمێک بنوسن. ئەوان پاڵەوانی شاشەکان و بینەری فیلمی تەلەفیزیۆنەکانن، زۆربەیشیان دوور و نزیک ئاگاداری فیلم و سینەما نین. ئەوان پێیان وایە ڤیستیڤاڵ پنتی ناساندنی کورد و دۆزی کوردە بە دونیا کەچی پێگەیەکی ئەلیکترۆنی کۆپیکراویان داناوە و پێیان شەرمە زمانی کوردی بۆ ئەو پێگەیە و ژێرنووسی کوردی بۆ فیلمە پەخشکراوەکان زیاد بکەن! ئەگەر قەراربێت لە ئێستادا ڤیستیڤاڵێک هەبێت، ئەبێت ئەو ڤیستیڤاڵە لۆکاڵی بێت فیلمە نێوخۆییەکان هەڵسەنگێنێت، لەبری خەڵات بەخشین و پارە سەرفکردن لە بیانیەکاندا، یارمەتی دەرهێنەر و سینەماکارە لۆکاڵیەکان بدات و باربۆیان بکات.
Dengekan
دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.
