Skip to Content

دیاردەی كۆچكردنی خەڵك و بێباكی حكومەتی هەرێمی كوردستان!.. نووسینی: مەهدی خەلیل

دیاردەی كۆچكردنی خەڵك و بێباكی حكومەتی هەرێمی كوردستان!.. نووسینی: مەهدی خەلیل

Closed
by ئاب 20, 2025 General, Uncategorized



لەوەتەی مرۆڤ بوونی هەیە دیاردەی كۆچكردنی خەڵك لە ناوچەیەكەوە بۆ ناوچەیەكی تر بوونی هەیە، ئیتر بە هوكاری جۆراوجۆر، لە سەردەمی ئێستادا گرنگترین و بەربڵاوترین هوكارەكانی كۆچكردنی خەڵك بەهوی شەڕ و كوشتارەكانی مرۆڤەكانەوەیە لە نێوخۆیاندا.
هەرچی سەبارەت بە هەرێمی كوردستانی عێراقە، لە پێش ڕاپەرینی 1991 خەڵك كۆچیان دەكرد بۆ وڵاتانی تر بۆ خۆ رزگاركردن لە دەست ستەمەكانی رژێمی سەدام، بەڵام لە دوای ئەوەی دەسەڵاتی سیاسی كەوتە دەست پارتی دیموكراتی كوردستان و یەكێتی نیشتمانی كوردستان بە هوی ستەمی دەسەڵاتی پارتی و یەكێتیەوە ئازادی هەتا دەهات بەرتەسكتر دەبووەوە ئەمە جگە لەوەی هێزی چەكداری حیزبی دەستیانگرت بە سەر هەموو سەكتەرەكانی ژیاندا، هیزی خێڵەكی و عەشیرەتگەریان زیندووكردەوە، كۆمەڵێك حیزب و گروپ و مەلای ئیسلامی درووست بوون كە بەداخەوە دووبارە بە هوی پشتگیری و پاڵپشتی پارتی و یەكێتیەوە نەك گەشەیانكرد بەڵكو دەست تێوەردانیان دەكرد لە هەموو شتێكی خەڵكدا، دژی ئازادیەكان وەستانەوە بەتایبەتی ئازادی ژنان، ئەم كارانەی پارتی و یەكێتی وایكرد سەدان كەس تیرۆركرا بە هوی بیرباوەڕ و چالاكی سیاسیەوە، هەزاران كچ و ژن تیرۆركران لە ژێر ناوی ناموس پارێزیدا، سەدان كەس خرانە زیندانەوە بە هوی ناڕەزایەتی بوونیان لە بەرنامە و سیاسەتی پارتی و یەكێتی.

ئەو هوكارانەی لە سەرەوە ئاماژەمان پێكرد وایكرد سەدان و هەزاران خەڵك بەناچاری پەناببەنە بەر كۆچكردن، بەشێوەیەك كۆچكردن لە هەرێمی كوردستان زیادیكردووە لە مێژووی هەرێمی كوردستاندا نموونەی نەبووە، خەڵك ناچار بووە بەرگەی هەموو ئازار و برسێتی و تەنانەت خنكان لە دەریاكاندا بگرن بە مەبەستی خۆ رزگاركردن و گەشتن بە ژیانێكی باشتر، بەهیوای ئەوەی بگەن بە ژیانێكی ئارام و بێ كێشە، بەڵام كاتێك ئەو خەڵكە دەگەن بە یەكێك لە وڵاتانی ئەوروپا رووبەرووی دەیان گرفت دەبنەوە، نموونەی دابڕان لە كەس و كار و هاوڕێكانیان و تووشی تەنهایەكی تەواو دەبنەوە چوونكە زمان نازانن ناتوانن تێكەڵی خەڵك ببن و هاوڕێ بدۆزنەوە، هەروەها توشی بەریەككەوتنی كەلتورەكان دەبنەوە زۆر یاسا و رێسا و دابوونەریتی كۆمەڵگای ئەوروپا جیاوازە لە گەڵ كوردستان زۆر زۆر قورس دەبێت بۆیان كە بتوانن لە یاسا و رێسا و كەلتور و دابوونەریتی وڵاتی دووەم تێبگەن و تێكەڵی بن، بۆیە توشی جۆرێك لە تەنهایی و گۆشەگیری دەبن ئەمەش وادەكات توشی دەیان گرفتی دەروونی و خەمۆكی ببن، هەروەها ئەگەر شانسیان هەبێت زوو داوای مافی پەناهەندەیەكەیان قەبووڵ بێت ئەوە باشترە بەڵام زۆر جار وا رێك دەكەوێت كە چەندین ساڵ لە چاوەڕوانیدا بمێننەوە و لەبەر ئەوەی مافی كاركردنیان نیە دەبێت لەو شوێنانە بژێن كە دەوڵەت بۆی دابینكردوون و بەو بڕە پارەیە ژیان بكەن كە دەوڵەت بۆیانی دابینكردووە، واتە مانەوە لە ژیانێكی سادە كە تەنها بتوانن خواردنێكی سادە بخۆن و جارجاریش بتوانن جلێكی دەستی دوو بكڕن، هەروەها ئەگەریش مافی كاركردنیشیان پێ بدرێت دووبارە رووبەڕووی گرفتێكی تر دەبنەوە كە ئەویش گرفتی زمانە زۆربەی كارەكان دەبێت زمان بزانیت ئەگەر نە كارت دەست ناكەوێت، گرفتی هەرە گەورەی پێش ئەم پەناخوازانە ئەوەیە كە هەمیشە لە ترسدا دەژێن ئایە مافی پەنابەریان پێ دەدرێت یان دەیانگەڕێننەوە بۆ كوردستان كە ئەوان لە ترسی كوشتن و لە ناوچوون لە دەستی هەڵهاتوون.
لە هەمووی سەیرتر ئەوەیە كە حكومەتەكەی پارتی دیموكراتی كوردستان و یەكێتی نیشتمانی كوردستان زۆر بێباكە لەوەی كە خەڵكەكەی كۆچ دەكەن هەرگیز هەوڵی نەداوە هوكاری كۆچكردنی خەڵك دەستنیشان بكات و پاش دەستنیشانكردنی رێگا چارەی گونجاو بۆ هەر هوكارێك لە هوكارەكان بدۆزێتەوە.
بۆ نموونە:
لەسەر بیروباوەڕ و ناڕەزایەتی خەڵك لە حكومەت زیندانەكانی پڕ نەكات لە خەڵك، كاتێك خەڵك خۆپیشاندان دەكات و داوای مافەكانی دەكات بە گولە و تێهەڵدان و زیندانیكردن وەڵامی خەڵك نەداتەوە، رێگا نەدا گروپە ئیسلامیەكان بە گشتی و مەلاكان بەتایبەتی دژ بە ئازادی ژنان و ئازادیە گشتیەكان بانگەشەی توندووتیژی بكەن و هانی خەڵك بدەن بۆ توندوتیژی، رێگا نەدات سەرۆك عەشیرەت و بەرپرسەكانی حیزب دەسەڵات و هیزەكانیان بەكار بهێنن بەرانبەر بە هەركەس بیانەوێت.
بەڵام بەداخەوە ئەوەی كە هەرگیز بۆ حكومەتەكەی پارتی و یەكێتی گرنگ نەبووە و نیە ژیانی خەڵكە، كۆچی خەڵكە ئازار و مەینەتیەكانی خەڵكە تەنها شت بۆ حكومەتی هەرێمی كوردستان گرنگ بێت زیاتركردنی سامانەكەیەتی لە سەر حیسابی خەڵك، گرنگ ئەوەیە رۆژانە و مانگانە تەنكەرە نەوتی قاچاغ بفرۆشن و سامانەكەیان زیاتر و زیاتر بێت ئیتر با خەڵك هەژار بێت با خەڵك كۆچی بە لێشاو بكات با ئازادی بەرتەسك بێتەوە هێچ كێشەی بەرپرسەكانی پارتی و یەكێتی نەبووە و نیە و نابێت.

نووسینی: مەهدی خەلیل
ئەندامی رێكخراوی داكۆك لە بەریتانیا

mm

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.

Previous
Next
Kurdish
Powered by TranslatePress