سیاسه‌ت وه‌ك ڕه‌نگدانه‌وه‌ی شه‌ڕی به‌رژه‌وه‌ندیه‌كان ! … عه‌بدوڵا ساڵح
ڕوداوه‌كانی دوای ١٦ ئوكتۆبه‌ر كوردستانی خسته قۆناغێكی نوێ ، چ حزب و لایه‌نه سیاسیه‌كان ، چ ڕۆژنامه‌نوسان ، شیكه‌ره‌وه سیاسیه‌كان ،نوسه‌ر و ڕۆشنبیران ، هه‌ر یه‌كه له ڕوانگه‌ی خۆیه‌وه ، یاخود دروستتر بیڵێن له ڕوانگه‌ی به‌رژه‌وه‌ندی سیاسی خۆیه‌وه ئه‌م بارو دۆخه‌یان دایه به‌ر باس ولێكۆلینه‌وه ، ئه‌وه‌ی زۆرینه پێداگری له‌سه‌ر ده‌كا ئه‌م ووشه‌ی ( كورد ) بوونه‌یه ! بۆیه زوربه‌یان به ( شكستی كورد ) ی ناو ده‌به‌ن ،ئه‌م ووشه‌ی ( كورد ) ه پرسیارێكی گرنگ ده‌وروژێنێ ، ئاخۆ مه‌به‌ست له كورد كێیه ؟ هیوادارم له‌و چه‌ند دێڕه‌ی خواره‌وه‌دا وه‌ڵامێكی ئه‌م پرسیاره‌م دابێته‌وه به‌خوێنه‌ر، دڵنیاشم وه‌ك چۆن هاوڕام هه‌یه هه‌روه‌ها دژی ئه‌م بۆچونه‌ش كه‌م نین .
ئابوری بنه‌ما و ژێر خانی سیاسه‌ته ، سیاسه‌تیش به ڕۆڵی خۆی ده‌شكێته‌وه به‌سه‌ر ئابوریدا و هه‌ردووك له په‌یوه‌ندیه‌كی دایله‌كتیكیدا كاریگه‌ریان له‌سه‌ر یه‌كتره ، ئه‌مه تێزێكی زۆر ساده‌یه زوربه‌ی خوێنه‌ران باشتر له من لێیحاڵین .هه‌موو سیاسه‌تی دنیا بۆ ئه‌وه داڕێژراوه من چۆن بژیم وتۆ چۆن بژی ، واته سیاسه‌ت به مانا گشتیه‌كه‌ی بۆچۆنیه‌تی دابینكردنی ژیانی تاكه له نێو كۆمه‌ڵگادا ، ده‌وڵه‌ت به‌هه‌موو دام و ده‌زگاكانیه‌وه ، كاری سه‌ره‌كی ڕاگرتنی ئه‌م بار و دۆخه‌یه له به‌رژه‌وه‌ندی لایه‌نێك دژ به‌لایه‌نێكی كه ،ئه‌م چۆنیه‌تی ژیانه هیچ په‌یوه‌ندیه‌كی نیه به نه‌ته‌وه ، ئایین ، ڕه‌گه‌ز ، پێست ..هتد، واته جه‌وهه‌ری باسه‌كه ژیانه وتوێكڵه‌كه‌شی ئه‌و زاراوه عاتیفیانه‌ن .
ڕیفراندۆمه‌كه‌ی ئه‌م دواییه وئه‌و شكسته‌ی به‌دوای خۆیدا هێنای، كاریگه‌ریه‌كی به‌رچاوی هه‌بوو له‌و پێشهاتانه‌ی ئه‌مڕۆ، ئه‌گه‌ر شه‌خسی بارزانی پێشه‌نگ و ئالا هه‌ڵگری ئه‌م شكسته بوو، ئه‌وا به هه‌مان ئه‌ندازه هه‌موو ئه‌وانه‌ی هاوهه‌ڵوێستی بوون هه‌ر یه‌كه له شوێنی خۆی و به‌گوێره‌ی به‌رپرسیاره‌تی خۆی ئۆباڵی ئه‌م شكسته‌و ئه‌م بارو دۆخه‌ی ده‌كه‌وێته ئه‌ستۆ، به‌ڵام ئه‌وه هه‌رگیز ئه‌و ڕاستیه ناشارێته‌وه كه ئه‌م شكسته ،له‌سه‌ر بنه‌مای سیاسه‌ته فاشیله‌كانی ئه‌و ده‌سه‌ڵاته ،هه‌ر به‌ڕێوه بوو، به‌ڵام ڕیفراندۆم پرۆسه‌ی ئه‌م شكسته‌ی پێشخست.
من پێم وانیه خاڵی لاوازی ڕیفراندۆم ته‌نیا شه‌خسی بارزانی بووبێ، چونكه بارزانی به‌ر له‌وه‌ی كه‌سایه‌تیه‌ك بێ ، تاكێك بێ ،دیارده‌یه‌كه ، بێگومان تاك ده‌وری هه‌یه له ڕێڕه‌وی مێژوودا ، لینین – گاندی – ماندێلا وه‌ك نموونه ، به‌ڵام تاك خۆی زاده‌ی واقعێكی ئابوری سیاسی كۆمه‌ڵایه‌تیه وئه‌وكه‌سایه‌تی و تاكانه له مانگه‌وه نه‌هاتۆته خوارێ !
بارزانی تاكیشه و دیارده‌شه – په‌دیده‌یه – ئه‌م دیارده‌یه له‌شكرێكی به دواوه‌یه و هه‌ر یه‌كه‌ش له‌ئه‌ندامی ئه‌و له‌شكره له‌شكرێكی دیكه‌ی له‌گه‌ڵدایه به‌جۆرێك شه‌كڵێكی قوچمان – هه‌ره‌م – مان بۆ دروست ده‌كا كه شه‌خسی بارزانی له سه‌ری ئه‌و قوچه‌كه‌یه قه‌راری گرتوه، به‌شی هه‌ریه‌ك له ئه‌ندامانی ئه‌و له‌شكره به‌نده به دوور و نزیكی له‌م قوچه‌كه‌یه . ئه‌و ڕایه‌ڵه سه‌ره‌كیه‌ی هه‌موو ئه‌وانه‌ی كۆكردۆته‌وه، به‌رژه‌وه‌ندی ئابوریه، دابه‌شكردنی سه‌روه‌ت و سامانه له ڕێگای كۆنترۆل كردنی ده‌سه‌ڵاته‌وه، واته دا‌به‌شكردنێك له‌سه‌ر بنه‌مای ،هه‌موو شتێك بۆ ئه‌وان وچیش ده‌مێنێته‌وه بۆ باقی خه‌ڵكه‌كه . ئه‌گه‌رئه‌م وێنایه وه‌ك ده‌سبیحێكی هه‌ڵڕژاو سه‌یر بكه‌ین، ئه‌وا به‌رژه‌وه‌ندیه ئابوریه‌كه ئه‌و داوه‌یه كه ئه‌و ده‌نكانه كۆده‌كاته‌وه وه‌ك ده‌سبیح ڕێكیان ده‌خا . ( كورد ) بوون چه‌ترێكه خۆیانی تێدا وێنا ده‌كه‌ن ده‌نا فڕی به‌سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندی هه‌موو كۆمه‌ڵگای كوردزمانه‌وه نیه، ئاخۆ به‌رژه‌وه‌ندی سكێكی برسی ، كرێكارێكی بێكار، ده‌ست فرۆشێك ، فه‌رمانبه‌رێكی بێموچه چی بی تاكو بیخاته ژێر چه‌تری ئه‌م ( كورد ) بوونه‌وه‌و له‌گه‌ڵ ئه‌ندامانی ئه‌و له‌شكره‌ی باسم كرد كۆیبكاته‌وه !؟ ڕه‌نگه ته‌نیا ئه‌وه‌ی به‌یه‌كزمان ده‌دوێن بیانخاته ڕیزی ئه‌وانه‌وه ده‌نا من شتێكی تر شك نابه‌م ، كه‌مێك تێڕامان له‌و ته‌ڕحه و پێداچونه‌وه به مێژووی ئه‌م دیارده‌یه‌ی ئه‌و ده‌سه‌ڵاته‌ی به‌رهه‌م هێناوه ڕاستی ئه‌و بۆچونه‌مان ده‌خاته به‌ر چاو .
ئه‌گه‌ر ئه‌م تێزه پڕاوپڕبێ به بارزانی و له‌شكره‌كه‌ی ، ئه‌وا بێ سێ ودووبۆ تاڵه‌بانی وله‌شكره‌كه‌ی ئه‌وانیش به‌هه‌مان شێوه ! گۆڕان و ئیسلامیه‌كانیش ئه‌گه‌رده‌سه‌ڵات بگرنه ده‌ست سیاسه‌تێك پیاده ده‌كه‌ن له ناوه‌رۆكدا هه‌ر هه‌مانه به‌ڵام له شكلدا ڕه‌نگه‌جیاوازی هه‌بێ .
ئاخۆ چ به‌رژه‌وه‌ندیه‌ك شاسوار عه‌بدولواحد و ئه‌و گه‌نجانه‌ی ئه‌و ڕوی ده‌میان تێ ده‌كا كۆده‌كاته‌وه، ئه‌گه‌رچی من دیارده‌ی فره‌ده‌نگی وفره گروپ به حاڵه‌تێكی پۆزه‌تیف لێكده‌ده‌مه‌وه، لانی كه‌م له خیتابی سیاسی و ڕه‌وشی كۆمه‌ڵایه‌تی شتێكی جیاوازتر له‌و حاڵه‌ته ته‌قلیدی و سونه‌ته دواكه‌وتوانه ته‌ڕح ده‌كه‌ن ، به‌ڵام ئه‌گه‌ر بنه‌ما ئابوریه‌كه له‌به‌ر چاو بگرین ده‌رده‌كه‌وێ كه له‌شكری ئه‌و گه‌نجانه‌ی ئه‌و ڕوی ده‌می تێكردون له‌كاتی گرتنی ده‌سه‌ڵاتیدا جگه له بوون به خاوه‌نی سه‌همێك یا چه‌ند سه‌همێك له سه‌روه‌ت وسامانی گۆمه‌ڵگا هیچی تر نابێ ، ئه‌وه‌ی كه شاسوار پێیان ده‌ڵێ : هه‌موتان ده‌توانن وه‌ك من بن له خه‌ون به‌ولاوه شتێكی تر نیه !
هه‌موو ئه‌و ده‌سه‌ڵاتدارانه‌ی ئێستاو ئه‌و ده‌سه‌ڵاتخوازانه‌ی داهاتو شه‌ڕی ده‌ست به‌سه‌رداگرتنی سه‌روه‌ت وسامانیانه و هه‌ریه‌كه بۆ له‌شكره‌كه‌ی خۆی ئیتر مه‌سه‌له‌ی ( كورد ) بوون و كوردایه‌تی جگه له سه‌رپۆشی ئه‌م تاڵان و بڕۆیه هیچی دیكه نیه ! به‌كورتی ده‌سه‌ڵاتی كه‌مینه به‌سه‌ر زۆرینه داو له‌و ڕێگایه‌وه ده‌ست به‌سه‌ر داگرتنی سه‌روه‌ت و سامانی هه‌موو كۆمه‌ڵگاو دابه‌شكردنه‌وه‌ی به‌و پێوه‌ره‌ی كه ئه‌وان دایده‌نێن ، نمونه‌كه‌شی زه‌ق و ئاشكرایه، ئه‌م كۆمه‌ڵگایه‌ی ئه‌مڕۆی ئێمه !
ئه‌گه‌ر پێچه‌وانه‌ی ئه‌م حاڵه‌ته بهێنینه به‌ر چاو ، واتا ده‌ست به‌سه‌رداگرتنی سه‌روه‌تو سامان له‌لایه‌ن زۆرینه‌وه‌و دابه‌شكردنی ،تا ئه‌ندازه‌یه‌ك ،به یه‌كسانی به‌سه‌ر هه‌موو تاكێكی كۆمه‌ڵدا، یان لانیكه‌م هێنانه كایه‌ی سیستمێك هاوشێوه‌ی وڵاتانی ڕۆژئاوا ، ئه‌وا ده‌بینین ئه‌م ژیان و گوزه‌رانه چۆن سه‌ر له‌به‌ر قڵپ ده‌بێته‌وه ، ئه‌مه خه‌ون نیه واقیعه ، به‌ڵام به‌نده به ئیراده‌ی ئینسانه‌كانه‌وه.
له‌ڕاستیدا ده‌بوو چه‌پ و كۆمۆنیسته‌كان به‌و كاره هه‌ستابان ، به‌ڵام ئه‌وه‌ی ئێمه ئه‌مڕۆ ده‌یبینین جیاوازه ، به‌داخه‌وه ئه‌وان له په‌راوێزی كۆمه‌ڵگادا قه‌راریان گرتووه ! له‌بری ئه‌وه‌ی له‌سه‌ر بنه‌مای ئه‌م واقیعه ئه‌وان ڕوداو بخوڵقێنن ئه‌وه‌تا چاوه‌رێ هێزه‌كانی كه‌مینه ن تاكو ڕوداوێكیان بۆ بخوڵقێنن و ئه‌وانیش به‌یاننامه‌ی له‌سه‌ر ده‌ربكه‌ن !
به بۆچونی من هه‌موو ئه‌و ته‌رحانه‌ی ئه‌مڕۆ خراونه‌ته ڕووبۆ چاره‌سه‌ری ئه‌م شكسته، هه‌ر له حكومه‌تی كاتی تا حكومه‌تی ڕزگاری نیشتمانی ده‌چنه‌وه خانه‌ی دووباره به‌رهه‌م هێنانه‌وه‌ی ئه‌م ده‌سه‌ڵاته ماوه‌به‌سه‌رچوه به‌ڵام له شكڵ و شێوازێكی تردا!
خۆڕێكخستنی خه‌ڵك و هێنانه مه‌یدانی ئیراده‌ی سه‌ربه‌خۆی خۆیان و خه‌بات بۆ به‌ده‌سته‌وه گرتنی ده‌سه‌ڵات ودوور خستنه‌وه‌ی ئه‌م چڕوچاوه شكستخواردوانه ، به‌دووریش له‌و ته‌ڕحانه‌ی ئه‌مڕۆ وه‌ك به‌دیل باسیان لێوه‌ده‌كرێ، تاكه ڕێگایه بۆ ده‌رباز بوون له‌م بار ودۆخه ، گومانم نیه ئه‌وه كارێكی سه‌خته به‌ڵام موسته‌حیل نیه !
عه‌بدوڵا ساڵح
20 / 11 / 2017
Dengekan
دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.
