نامه‌ی ئه‌پیكۆرس بۆ میناكایۆس … و. له عه‌ره‌بیه‌وه: ئه‌مین بۆتانی
پێویسته مرۆڤ دوودڵ نه‌بێ له وردبوونه‌وه‌ی فه‌لسه‌فیانه له هه‌ڕه‌تی ته‌مه‌ندا، هه‌ر وه‌ك چۆن ده‌بێ له پایزی ته‌مه‌نیشدا وردبوونه‌وه‌ی فه‌لسه‌فیانه شه‌كه‌ت و ماندووی نه‌كا. كاتێك پرسه‌كه په‌یوه‌ندیی به بایه‌خدان به رۆحه‌وه هه‌یه؛ هه‌رگیز كات زوو و دره‌نگی بۆ نیه، وه‌ك چۆن كه‌سانێك هه‌ن ده‌ڵێن كه هێشتا كات بۆ وردبوونه‌وه‌ی فه‌لسه‌فیانه نه‌هاتووه یان كاته‌كه‌ی به‌سه‌رچووه، به هه‌مان شێوه‌ی ئه‌وه‌ی ده‌ڵێ هێشتا كات نه‌هاتووه بۆ گه‌یشتن به شادمه‌ندیی یانیش كاته‌كه هه‌ر به‌سه‌رچووه. له‌سه‌ر مرۆڤ پێویسته له گه‌نجی و پیری فه‌لسه‌فیانه وردبێته‌وه، له دۆخی دووه‌م بۆ گه‌ڕاندنه‌وه‌ی گه‌شیی لاوێتی له میانی یادكردنه‌وه‌ی رۆژانی رابردوو؛ له دۆخی یه‌كه‌میش بۆ مكوڕی و دامه‌زران، وه‌ك كه‌نه‌فتێك له رووی داهاتوودا سه‌ره‌ڕای كه‌فوكوڵی گه‌نجێتی. بۆیه كۆشش و گه‌ڕان پێویسته بۆ دۆزینه‌وه‌ی ئامرازه‌كانی شادمه‌ندیی، چونكه مرۆڤ به دۆزینه‌وه‌ی؛ هه‌موو شتێكی چنگ ده‌كه‌وێ؛ و دوای له‌ده‌ستدانیشی هه‌موو شتێك ده‌كا بۆ وه‌ده‌ستهێنانی.
سه‌یری ئه‌و بنه‌مایانه بكه كه پێمدابووی و كاریان پێ بكه، بزانه كه لێره‌دا ئه‌و توخمه پێویستانه هه‌ن بۆ ژیانێكی شاد. ئه‌وه بیر خۆت بهێنه‌وه كه خوداوه‌ند هه‌بوویه‌كی شادی ناكۆتایه وه‌ك ئه‌وه‌ی له وێناكردنی هاوبه‌ش بۆ خوداوه‌ندێتی دیاره و هیچ ئاوه‌ڵناوێك بۆ شادمه‌ندی و نه‌مریی ناخرێته پاڵی. باشتر وایه بیر له‌هه‌ر شتێك بكه‌یته‌وه ئه‌و شادمه‌ندی و نه‌مرییه ده‌پارێزێ. خوداوه‌ند هه‌یه؛ ئه‌وه له سه‌ره‌تای بۆچوون دیاره، به‌ڵام سروشته‌كه‌ی ئه‌وه نیه كه خه‌ڵك بڕوای پێیه‌تی. ئه‌وه‌ی خوداوه‌ندی عه‌وام ره‌تده‌كاته‌وه به هیچ شێوه‌یه‌ك بێبڕوا نیه، به‌ڵكو بێبڕوای راسته‌قینه ئه‌وه‌یه كه هه‌مان ئه‌و ئاوه‌ڵناوانه ده‌خاته پاڵ خوداوه‌ند پێشتر به باڵای عه‌وامدا هه‌ڵیبڕی بوو. ئه‌م بۆچوونانه مه‌زه‌نده نین به‌ڵكو خه‌یاڵپڵاوییه. لێره‌وه‌ش شه‌ڕ هه‌مووی بۆ مرۆڤی شه‌ڕانگێزه و چاكه‌ش هه‌مووی بۆ مرۆڤی چاكه‌كاره. عه‌وام راهاتووه وێنای تایبه‌تی بۆ چاكه‌مه‌ندیی هه‌بێ، هه‌ر بۆیه ده‌یانبینی به ته‌نیا ئه‌و خوداوه‌نده‌یان پێ قبووڵه كه به‌و چاكه‌مه‌ندییانه‌ی ئه‌وان قایله، بێجگه له‌وه ئه‌وانه‌ی دی گشتی ناجۆر و نابه‌جێن.
دووه‌م شت؛ بیركردنه‌وه‌ی خۆت له‌سه‌ر ئه‌وه چڕ و یه‌كلا بكه‌وه كه مه‌رگ شتێك نیه په‌یوه‌ندیی به ئێمه‌وه هه‌بێ، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی چاكه و خراپه هیچ راستیه‌كیان بۆ نیه بێجگه له وژدانی ئێمه‌دا نه‌بێ. لێره‌دا درككردنی ئه‌و راستییه‌ی كه مه‌رگ شتێكی ئه‌وتۆ نیه، وامان لێ ده‌كا خۆشی له‌و ژیانه فانییه وه‌رگرین به بێ ئه‌وه‌ی داوای مانه‌وه‌ی هه‌تا هه‌تایی بكه‌ین و ته‌نانه‌ت ئاهێكی بۆ هه‌ڵكێشین. هه‌ڵبه‌ت ئه‌ویش له میانی ئه‌وه‌ی هیچ شتێك له ژیان ئه‌و كه‌سه ناترسێنێ به‌و راستییه گه‌یشتبێ كه له‌ده‌ستدانی خودی ژیان هه‌رگیز مایه‌ی ترسلێنیشتن نیه. ئه‌وه‌ی دان به‌وه‌دا ده‌نێت له مردن ده‌ترسێت نه‌ك له‌به‌ر ئه‌وه‌ی دۆخێكی ترسناكه كه دێ، به‌ڵكو له‌به‌ر ئه‌وه‌ی چاوه‌ڕوانكردنی خودی مه‌رگ شتێكی مه‌ترسیداره، بێگومان ئه‌و كه‌سه كه‌سێكی گێل و گه‌مژه‌یه.
گه‌مژه‌ییه مرۆڤ خه‌م دایبگرێ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی مردن به‌دواوه‌یه‌تی، چونكه مه‌رگ شتێكه هه‌ر كاتێ هات هیچ زه‌ره‌ر و زیانێك ناخاته‌وه. به‌م شێوه‌یه مه‌ترسیدارترین شت كه مرۆڤ لێی ده‌ترسێ مه‌رگه؛ هه‌رگیز شتێك نیه په‌یوه‌ندیی به ئێمه‌وه هه‌بێ، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی مه‌رگ هیچ بوونێكی نیه هه‌تا ئێمه زیندووین، كه هاتیش ئه‌وساكه ئێمه بوونمان نه‌ماوه. كه‌واته مه‌رگ به‌لای زیندووان و مردووانه‌وه وه‌ك یه‌ك هیچ بوونێكی نیه. به مانای؛ مه‌رگ به‌لای هه‌ندێكه‌وه بوونی نیه و هه‌نده‌كه‌ی دیكه‌ش بوونیان نه‌ماوه. به‌مجۆره؛ عه‌وام جارێكیان له مردن ده‌ترسن به‌وه‌ی كه شه‌ڕ و خراپه‌ی هه‌ره گه‌وره‌یه، جارێكی دیكه‌ش ئاره‌زووی ده‌كه‌ن به‌هۆی ئه‌وه‌ی سنوورێك بۆ شه‌ڕانگێزییه‌كانی ناو ژیان داده‌نێ. مرۆڤی دانا له مه‌رگ ناترسێ، ژیانیش بار نیه به‌سه‌ریه‌وه، هه‌روه‌ها ده‌رچوون له بوون بریتی نیه له شه‌ڕ و خراپه.
هه‌مدیس زۆر و زه‌وه‌ندیی خۆراك مایه‌ی خۆشی نین بۆمان به‌ڵكو ئه‌وه جۆره چاكه‌كانی خۆراكن چێژ و له‌زه‌تمان پێ ده‌به‌خشن، به هه‌مان شێوه ئه‌وه‌ی ده‌بێته مایه‌ی به‌خته‌وه‌ریی ره‌ونه‌قی ژیانه نه‌ك ته‌مه‌ندرێژیی. ئه‌وانه‌شی ئامۆژگاریی گه‌نجان ده‌كه‌ن روو له ژیان بكه‌ن و پیره‌كانیش به پیر مه‌رگه‌وه بچن كه‌سانی ساده و ساویلكه‌ن، نه‌ك له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ژیان به‌لای پیره‌كانیشه‌وه هه‌مان ره‌ونه‌قی هه‌یه، به‌ڵكو له‌وه‌دا ساده و ساویلكه‌ن كه نازانن خه‌می ده‌ستله‌ملانی ژیان و خه‌می وه‌پیر مه‌رگه‌وه چوون له راستیدا هه‌ردووكیان یه‌ك خه‌من. خراپتر له‌و ساویلكه‌بوونه‌ش ئه‌و كه‌سه‌یه پێی وایه كه نه‌بوون بریتییه له كرۆكی چاكه:
كه له‌دایك ده‌بین، به زووترین كات له ده‌رگاكانی هادیس ره‌ت ده‌بین.*
ئه‌وه‌ی قسه‌یه‌كی له‌مجۆره به مكوڕی و له دڵه‌وه ده‌كات، بۆ خۆی ناكوژێ؟ چونكه به‌ده‌سته‌كانی خۆی ده‌توانێ ئه‌و رێگاچاره‌یه تاقیبكاته‌وه هه‌ر كاتێك بیه‌وێ. ئه‌وه‌یشی كه به گاڵته‌جاڕییه‌وه ئه‌و قسه‌یه ده‌كات؛ بێگومان ئه‌وه ده‌بێته گاڵته‌جاڕییه‌ك له‌و شوێنه‌ی پێویستی به رژدی و راستییه. با ئه‌و نموونه‌یه له‌به‌رچاو بگرین كه ئاینده بۆ ئێمه نیه، به‌ڵام هاوكات ئه‌وه‌نده‌ش نامۆیه نیه پێویست نه‌كا چاوه‌ڕوانی بین له‌به‌ر ئه‌وه‌ی هه‌ر دێ، یانیش وه‌ڕس و بێزار بین لێی هه‌روه‌ك ئه‌وه‌ی ئه‌و ئاینده‌یه له داهاتوودا بمێنێته‌وه و هه‌رگیز نه‌گات.
سێیه‌م شت ئه‌وه‌یه، كه پێویسته تێبگه‌ی هه‌ندێ له شه‌هه‌واته‌كان ئاسایی و سروشتیین و هه‌ندێكیشیان زیاده‌ن، و هه‌ندێ له شه‌هه‌واته سروشتییه‌كان پێویستن و هه‌ندێكیشیان سروشتیین و به‌س. و هه‌ندێ له شه‌هه‌واته پێویسته‌كان گرنگ و پێویستن بۆ شادمه‌ندیی و سه‌عاده‌ت، و هه‌ندێكێشیان بۆ ئۆقره‌یی و سوكنایی له‌ش، هه‌ندێكی دیكه‌ش پێویستن بۆ خودی ژیان…
* ئه‌و دێڕه هی سۆفۆكلیسه، هادیس جیهانی خواره‌وه‌یه، یاخود دۆزه‌خ له ئه‌فسانه‌ی گریكی.
Dengekan
دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.
