چۆن ئاههنگی جهژنی نهورۆزی نهتهوایهتیمان گێرا؟.. ئهحمهد رهجهب
له 11/3/1970 ئیزگهی كۆماری عێراق له بهغدا بهیاننامهی 11 ی ئازارو ناورۆكی رێكهوتنی نێوان بزوتنهوهی ئازادیخوازی كورد و حزبی بهعسی عهرهبی سۆسیالیزمی سهبارهت به راگرتنی پرۆسه سهربازییهكانی خوێندهوهو ههر له گهڵ بیستنی رێكخراوی حزبی شیوعیمان له دهربهندیخان وبه هاوكاری جهماوهربه پیادهو به ئۆتۆمبێل خۆپیشاندانێكی گهورهیان رێكخست بۆ دهربرینی خۆشی و پشتگیریی و خۆپیشاندنكه له بهردهم چێشتخانهكهی حهمه ئهمینی پهزه تا بهردهم دائرهی بهرید درێژهی ههبوو، له رۆژی دووهم واته { له 12/3/1970} له كهمپی خوارهوهو له سهر( گۆرهپانی تێنسهكه) رێكخراوی حزب ئاههنگێكی رێكخست وتیادا وتارێكی كورتی رێكخراوهكه و چهندین كۆپله شیعر خوێنرایهوه و به گۆرانی و ههڵپهركێ كۆتایهات و، بهم چالاكییه رێكخراوهكه ههنگاوێك بهرهوپێش چوو ئهوكات سهرهرای ژمارهیهكی زۆر له كهسانی پارتی و دۆستانیان له شارهكه ههبوون بهڵام رێكخراویان نهبوو ئێمه یارمهتیماندان و رێكخراویان درۆستكرد.
له بارودۆخی خۆشی و شادی ئاههنگهكانی بهیاننامهی 11 ئازارو رۆڵی شیوعییهكان لهناو شاردا بووه هۆی ئهوهی زمارهیهكی لاوی خوێنگهرم پهیوهندی به حزبهوه بكهن و ههروا گهرانهوهی زمارهیهكی تر له هاورێیان كه وازیان هێنابوو له بهر بارودۆخی تایبهتی خۆیان و، له كاتی ئامادهكاری بۆ ئاههنگگێران جهژنی نهورۆزی نهتهوهیی كورد له پاش 10 رۆژی له خوێندنهوهی بهیانی 11ی ئازار به شێوهیهكی ئاشكرا له رۆژی نۆیهمدا واته له 20/3/1070 ههرشهیهكمان له ئیستخباراتی عهسكهری له رێی مولازم سهعید و مولازم سهڵاح پێگهیشت. سعید هاوسهرگیری له گهڵ كجێكی كورد له خێزانێكی ناسراوكردو خێزانهكه ئاشناییان له گهلماندا ههبوو ، مولازم سهڵاح له بانیخێڵان كوژراو ههرهشهكه ئهڵێت نابێت شیوعییهكان ئاههنگ بگێرن بۆیه { من و هاوری مهلا حهسهن نۆرؤڵی ئهندامی رێكخراوهكه و كرێكاری دائرهی رهێ ( ئاودێرێ) } دهربهندیخان رۆیشتین بۆ سهربازگهی بهتالیۆن ( فوج) و له دهرگای سهرهكی چاومان كهوت به رهیس عورهفا منشد زامل چلوب وپێمانوت وهك ئهزانی ئێمه له حزبی شیوعی عێراقهوه هاتووین و ئهمانهوێت چاومان به موقدهم خالید بهرپرسی ههواڵگێری (ئیستخبارات) بكهوێت و، لای سهیر بوو واقی ورماو لێمان وردبووهوهو وتی شیوعی ئهتانهوێت موقدهم خالید ببێنن ؟ ئێمهش به دووقڵی پێكهنین و وتمان ئهی بوو سهیره ؟ و به پهله چوو هاتهوهو وتی فهرمون.
چووینه ژورهكهی موقهدهم خالید و، جگهرهیهكی له سهر شێوازی تاقمی ههواڵگیری داگیرساندو پێشوازیلێكردین و لای سهیر بوو زۆر له خۆبایی بوو به لوتبارزییهوه وتی ئێوه كێن ؟ ئێوه شیوعین ؟ چیتان ئهوێت ؟.
وتمان ئێمه له رێكحراوی حزبی شیوعی عێراق له دهربهندیخانهوه هاتووین و له رێی ئهفسهرو سهربازهكانتان ههرهشهمان لێكراوه گوایه نابێت ئاههنگی { نهورۆز} بگێرین و هاتهاتووین ئاگادرتان بكهینهوه به شێوهیهكی فهرمی و یارمهتیمان بدهن و رهزامهندی دهرببرن.
دهستیكرد به توورهیی و چاوسوركردنهوهو و ههرهشهكردن و ئێوه له حزبێكی رێگهپێنهدراون و، له پاش گفتوگیهكی چرو پێمان قایمكردو سور بووین له سهر ئاههنگگێران و ئهویش پهیوهندی كرد به ئهفسهرانی پایهبهرزترو ههرچۆنیك بوو ملیداو رازی بوو داوایكرد سهقامگیرو ئاسایشی شارهكه بپارێزن و ئێمهش ئهومان بانگهێشت كرد بۆ ئامادهبوون.
هێشتا ناو بازاربووین و نهگهیشتینه ماڵهوه نامهیهكی ئاگرین پر له ههرهشهمان وهرگرت له بهرێز كاك ئهحمهد كهلاری ــ فهرماندهی عهسكهری ئهو تاقمهی له پارتی دیموكراتی كوردستان به سهركایهتی ابراهیم ئهحمهد و جهلال تاڵه بانی جیابوونهوه به ( حهلالی) ناویان دهركردو چوونه ئێران و پاشان مستهفا بارزانی لێیانخۆش بوو گهرانهوه كوردستان و جاریكی تر رایان كردو چوونه پاڵ حكومهتی عێراق له بهغدا و لهوی رۆژنامهی ئهلنوریان دهركردو به تاقمی ئهلنور ناویان دهركرد و كاك ئهحمهد له نامهكهیدا نووسیبووی : بیستوومانه حزبی شیوعی عێراق له رێی ئاههنگگێران بهبۆنهی نهورۆزهوه ئهیهوێت ئاسایش و ئارامی شاهكه تێكبدات و، وتراوه شیوعییهك وتار ئهخوێنێتهوهو لهو حاڵهتهدا ئێمه رازینین و ئهو كهسهی وتار بخوێنێتهوه ئهیكوژین و له كۆتاییدا نووسیبووی : ئهگهر كارێكی خراپ روو بدات ئێمه ئاگاداریمانداوه و ئۆباڵی له سهر خۆتانه.
به ( پهیامبهرهكهمانووت ) به كان ئهحمهد بڵێ، بهڵی ئاههنگ ئهگێرێن و به بێشك هاورێیهك وتاری حزبی شیوعی عێراق ئهخوێنێتهوهو هیوادارین كاك ئهحمهدكهلاری ههوڵی ئاسایكردنهوهی بارودخهكه بدات و نهفرهت له شهرو كوشتن بكات.
ئێمهش به پهله نامهمان نووسی بۆ : مهكتهبی محهلی سلێمانی و كۆمیتهی جوتیاران و بهرپرسی رێكخراوهكهمان { تیكۆشهر عهبدوللا مهلا فهرهج قهرهداغی ــ مهلا عهلی) و لهو كاتانهدا دكتۆر فارس رهحیم بهرپرسی كۆمیتهی جوتیاران له ناوچهكه نهبوو، مهلا عهلی سهرلقی لقی 10 ی قارهمان بوو سهر به بزوتنهوهی پێشمهرگهكانی كوردستان بوو له نامهكاندا به درێژی باسی بارودۆخی رێكخراوهكهی حزب و ئاههنگی نهورۆزمان كردو وتمان هاورێیانی رێكخراوهكه ئامادهن ئاههنگ بگێرن و گوێ له كهس ناگرین وئێمه باشین و هیوادارین بیرتان لامان نهمێنێت و چاوهروانی ئامۆژگارییهكانتان ئهكهێن و ئێمه ئامادهێن و پێش ئاههنگهكه به ماوهیهكی كورت ئامۆژگاری و وهڵامهكانمان وهرگرتهوه.
ئهو شهوهی پێش ئاههنگهكه خهومان لێنهكهوت و چهندین كۆبوونهوهمان ئهنجامدا زۆرینه له گهڵ ئاههنگیران بوون وكهمینه دژ بوون.
ئهمرۆ ، رۆژی جهژنی نهتهوهیی گهلهكهمانه، جهژنی نهورۆزه، لاوانی خوێن گهرم هاورێیانی دهربهندیخان و ژاڵهناوو بانیخێڵان و كانی ساردو و دێهاته نزیكهكان ههر له بهیانی زوو دهستیانكرد به كۆكردنهوهی كورسی و بردنیان بۆ گۆرهپانی ئاههنگهكه له كهمپێ خوارهوه بۆ دانیشتنی میوانهكان و، پێش ئاههنگهكه به دوو كاتژمێر هاورێیان به پێی بریارو نهخشهی دابهشبوونیان دامهزران بۆ پاراستنی ئاسایش و ئارامی و پاراستنی ئاههنگیرهكان و، بریارهكان به پێی دیسیپلینی حزبایهتی توند بوون و ئهوانهی دهمانچه ههڵئهگرن دهستنیشانكران ( زوربهی دهمانچهكان هی هاورێیان و دۆستان بوون) و، وادانرابوو هاورێیان تێكهڵ به جهماوهر نهبن و چاودێرییان بههێز بێت به تایبهت بهرامبهر به كهسانی نامۆو نهناسراوو ، ئهگهر تهقهكرا یان پێكدادان روویدا ههر گروپێك له شوێن خۆی بمێنێتهوهو نهجوولێت و تهنها فهرمان له بهرپرسهكهی وهربگرێت.
ئاههنگهكه به سرودی نیشتمانی : ئهی رهقیب دهستیپێكردو له ناو چهپڵهرێزانی گهرم و هوتافكێشان به ژیانی حزبی شیوعی عێراق و بزوتنهوهی ئازادیخوازی كورد هاورێ { ئهحمهد رهجهب } چووه سهر سهكۆێ ئامادهكراو بۆ پێشكهشكردنی وتاری حزب تهحهدای مردن و، بریارمان وابوو هاورێیان له سهكۆكه دوور بن بۆ ئهوهی ئهگهر شتێك روویدا زهرهرو زیانمان كهمتر بێت و ، هاورێیان پابهند بوون به بریارهكان بهڵام لهو كاتانهداشیوعی تێكۆشهر { غهفور كویخا عهلی } له شیوعییه پێشهنگ و دێرینهكان ی حزب هاته پێشهوهو مایكهكهی لێم وهرگرت و لهمنی نزیك كردهوهو و به ئهسپایی وتی : له گهڵت ئهمرم وتهحدای مردن ئهكهم و له ناو چهپڵه رێزاندا وتارهكهمان به سهلامهتی پێشكهشكردو ” نۆره هاته سهر وتاری پارتی دیموكراتی كوردستان ئهوانیش وتاری خۆیان خوێندهوه.
ئاههنگهكه زۆر رێكوپێك بوو، ههموو شتێك به باشی تێپهربوو بهڵام له كۆتاییدا ههندی ههرزهو نهزان و داخ له دڵ دهستینكرد به ئاژاوهنانهوه و جنێودان و هێرشكردنه سهر حزبی شیوعی عێراق و پارتی دیموكراتی كوردستان و، ههوڵیاندا دهمهقاڵه له گهڵ ههردوو هاورێی شیوعی لاو { نهجیب شێخ محهمهد و حهمید مهجید قادر زههاوی} دروست بكهن { نهجیب له ساڵی 1983 به دهستێكی چهپهڵ له گهڵ هاوری كامل ئهحمهد سهمین له مهسۆیی ــ قهرهداغ شههید كران} و { حهمید له ساڵی 1995 به گوللهی وێڵ شههید كرا} و، له و كاتانهدا پۆلیس و عهسكهر نهیانهێشت شهر بكرێت و من و كاك ئهحمهد كهلارییان بانگكرد بۆ لیوا و لهوێ لیوا ( نسییف جاسم سامرایی) له پاشان بوو به راوێژكاری سهربازی سهدام حوسهێن وتی : ئێوه بران و پێویسته ئاشتببنهوهو كێشهكانتان چارهسهر بكهن و، لهوێ به كوردی به كاك ئهحمهدم وت جوان و نایابه ئامر لیوا ئامۆژكاریمان ئهكات و كاك ئهحمهد ئهیزانی من هاوریی قوتابخانهی ئامادهیی بووم له گهڵ براكانی كاك حهسهن و كاك حوسهێن و كه وام وت كاك ئهحمهد هاته پێشهوه و داوای لێبوردنی كردو یهكترمان ماچ كرد. .
بهڵێ بهو شێوهیه ئاههنگمان گێراو رێكخراوهكهمان بوو به رێكخراوێكی ئاشكرا بهڵام كهسانی دوژمن و چڵكاوخۆرو دهربهگی ناوچهكه دژایهتی بێوچانی حزبیانكرد بۆیه بارودۆخمان له گهڵ حكومهت وه ك جارانی لێهاتهوه راونان و گرتن.
17/3/2021