وردبوونەوەیەک لە شیعری(لە پرسەی خۆمدا)ی ستیڤان شەمزینی.. کاروان حەسەن
. لەپرسەی خۆمدا شیعرێکی شاعیر (ستیڤان شەمزینی)یە، لە بەرهەمی (بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە)دا هەیە، کە لە ساڵی (٢٠٢١) لەچاپخانەی کارۆ لە سلێمانی چاپکراوە. (بە ئەوینت رابردووم بسڕەوە)ئەم کتێبە بریتییە لە کۆمەڵە شیعرێکی نووسەر لە نێوان ساڵەکانی (٢٠١٥-٢٠٢٠)لە دوو توێی (١٥٨) لاپەڕەدا.لێرەوە چاوێک بەشیعری (لە پرسەی خۆمدا)دەگێڕین و هەندێ لەو ڕووداوانە ورددەبینەوە کە لە پرسەکەدا ڕوودەدەن، ستیڤان شەمزینی ئەم شیعرەی لە نەخۆشخانە نووسیوە، شاعیر دەیەوێ لەڕێگای شیعرەوە پرسەکەیمان پیشانبدات کە خۆی ئێستا لە ژیاندایە و نەمردووە، بەڵام چەند حەقیقەتێکی پرسەمان بۆ دەخاتە ڕوو، کاتێک مرۆڤەکان لە ژیانن سڵاوێک لەیەک ناکەن و یەکتر نادوێنن، کەچی لەدوای مردنی گوڵی بۆ دەبەنە سەر گۆڕەکەی و کۆڕ و مەجلیسی بۆ دادەنێن و فرمێسکی تیمساحی بۆ دەڕێژن. ئەو پرسەکەی خۆی دەبینێ و حەقیقەتی ئەو پرسەیەمان بۆ باس دەکات و ڕاستی ڕووداوەکان پێش مردنی دەبینێ و لەڕێگەی شیعرەوە پەیامەکە دەگەیەنێته خوێنەر و دەورووبەری. شاعیر بە خەیاڵ یان وردتر تارماییەکەی لەپرسەکە ئامادەیە و یەک یەک تەماشای ئامادەبووان و ماتەمگێڕان دەکات. ڕووی ڕاستەقینە و ڕووە دزێوەکەیان دەبینێ، ستیڤان لەم دەقە شیعرییەدا دەیان و هەزاران قسەی پێییە و دڵی پڕە لە حەسرەتی ئەو مرۆڤانەی لە ژیاندا نەیان دەدواند و دژایەتیان دەکرد، کەچی لە پرسەکەیدا لەپێش هەموویانەوە هاتوون و خۆیان بەدرۆ غەمبار کردووە و لەژێرەوە حەسوودی بە مردنەکەشی دەبەن، ئەمانە و دەیان شتی تر دەخاتە بەرباس و لەنووکی پێنووسەکەیەوە دەتکێنە سەر لاپەڕەی بەردەستی و دەقێکی جوانی لێ بەرهەم هێناوە، ئەو تانە لەو کەسانە دەدات کە لەپرسەکەیدا کۆبوونەتەوە، لەپرسەکەدا زۆر شتی ئاڵۆز هەیە، زۆر شت دژی یەکە و لەوێدا کۆبوونەتەوە لەپرسەکەدا ئەمانە دەبینێ(دۆست و دوژمن، ئاهەنگ و پرسە،بزە و ماتەم) چاوبازەکانیش لەپرسەکەدا بوونیان هەیە و لەچاوگێڕان نەکەوتوون و بەردەوامن لەسەر ئەو ڕێگایەی خۆیان کە بەخوار و خێچ و ناشیرینی گرتوویانەتە بەر. لەلایەکی تر درۆ و ڕووە ناشیرینەکانی ماتەمگێڕان دەخاتە ڕوو، ڕووی ڕاستەقینەیان دەخاتە ژێر دەیان پرسیارەوە، پرسەکەی زۆر سارد و چۆلە، هەموو ئەمانە ستیڤانیان خستووەتە گومانێکی سەد لەسەدەوە کە هیچیان بۆ خۆشەویستی و ڕاستی ناخیان نەهاتوونەتە ئەو پرسەیە، بەڵکو هەریەکەی بۆ مەرام و مەبەستێکی خۆیەوە هاتووە. دەکرێ ئەم دەقە لەزۆر لایەنی تر لێی بکۆڵرێتەوە و شڕۆڤەی وردتر و باشتری بۆ بکرێ، تایبەت لایەنی دەروونی. شاعیر لەم دەقەدا قسەکانی ناخی دەڕێژێ و بەڕاشکاوی ڕۆژی پرسەکەی دەخاتە ڕوو، پەردە لەسەر هەموو ئەو ماسک و دووڕووانە هەڵدەداتەوە کە لەپرسەکەدا ئامادەن.
. لێرەوە سەرنجتان بۆ دەقی شیعرەکە ڕادەکێشم و فەرموون خوێنەری بن
لە پرسەى خۆمدا
پرسەکەم زۆرتر لە ئاهەنگێکى خنجیلانە دەچێ
دۆست و دوژمن لە ژێر تابووتى مەرگما کۆدەبنەوە
تارماییەکەم لە پرسەکەدا ئامادەیە
لەو ماتەمگێڕانەدا ورد دەبێتەوە حزووریان هەیە
زۆر دەم و چاوى نامۆ دەبینم
هاوڕێ دێرینەکانم چاو دەکەم
وەک ئەوەى نمایش بکەن
خۆیان خەفەتبار نیشان دەدەن
ناتوانن بزە خۆڕسکەکانیان بشارنەوە
بەتەریقییەوە لە پێش چاوى ئامادەبووان دەڵێن
بیرەوەرییەکى خۆشى ڕەحمەتیمان بیرهاتەوە!
سیخوڕەکان هەر هەموویان لەوێن
یەکێکیان سەراپا ڕەشى پۆشیوە
یەکێکى تریان شانى لەسەر کێلى گۆڕەکەم داداوە
لەدەم و چاوى ماتەمگێڕان ورد دەبنەوە
هاتوون تا دڵنیابنەوە لە مردنم
دڵتەنگیش بۆ خۆیان
ئەو پارووە چەورەیان لەکیس چوو
دەیانگوشییە چەلاوى ڕاپۆرتە ڕەشەکانیانەوە
بۆ کۆشکى سوڵتانى خوێن و خیانەتیان دەنارد
هەندێ لە هاوڕێ نووسەرەکانم لەوێن
چاویان لەسەر ژنانە
نازانن لاى کێى تر ناوم بزڕێنن !
سەرژمێرى ئامادەبووان دەکەن
دڵخۆشن بەو پرسە سارد و چۆڵە
دەنا لەئیرەییدا دەمرن
ئەوان لە ئەزەلەوە کۆمەلێک کرمى حەسوودن
بەغیلى بە جۆرى مردنەکەشم دەبەن
ئەوان لەوێن
تا بزانن چى ژنێکى نەناس لەوێ هەیە
هێشتا ژەهرى بوختانیان نەکردۆتە مێشکییەوە
نەیاران لەپێش هەمووانەوە ئامادەن
لەژێرەوەڕا تۆمەت بۆ مردنم هەڵدەبەستن و
بەسەرتاسەرى شاردا بڵاوى دەکەنەوە
مردنەکەم وەک گزییەکى شەیتان دەبینن
دڵنیان لەوەى بەشۆخییەوە مردووم
زەلکاوى بیرکردنەوەیان پڕە لە گومان
باوەڕ ناکەن من مردبم
پێیانوایە نێردراوم ببمە یاساوڵى گۆڕستان
تا چاودێرى سکونى مردووان بکەم
حیکمەتى بێدەنگى قەبرستان
بەهەڵەداوان بگەیەنمەوە بارەگاى ئەهریمەن
ژنەکان
ئەوانەى لەژێر بارانى شیعرەکانما ئەخووسانەوە
مینا ئەوەى نەیانناسیبم
کەس کەسیان لەوێ نابینم
ئەوانەى شەڕیان بوو
لەسەر بەدەستهێنانى دڵم
لەو بۆنەدا ئاشت بوونەتەوە
وەک دەستە خوشکى ناو حیکایەتەکان
تاڵەموویەکیش بەنێوانیاندا ناچێت
ئەمێستا کڵافەى هزرم ئاڵۆزکاوە
نازانم چ ژنێک لەپرسەکەمدا
بەکوڵ بۆم دەگریێ
مۆمێک بەیادى من هەڵدەکات
ئەگەر ژنێک وا هەیە
بەزووترین کات ئاگادارم بکات
تا دوو دێڕى تر بۆ ئەم تێکستە
زیاد بکەم
ئەگەریش نییە
پرسەکە چۆڵ بکەن
با هەر خۆشم بڵێم
ئەلفاتیحا !
کاروان حەسەن / هەولێر
