كاریگەرییەكانی شانۆ لەنێو كۆمەڵگادا.. كامەران حاجی ئەلیاس
ئەگەر ئاوڕێك لە ڕەوڕەوەی ژیان لە رابردوو و لە ئێستاش دا بدەینەوە هونەری شانۆ هەمیشە فاكتەرێك بووە بۆ رۆشنبیرو هۆشیاركردنەوەی جەماوەر،زمانێك بووە بۆ گوزراشتكردن لە هەست و سۆز وچێژ بەخشین و ستایكا و داهێنان… شانۆ هەردەم ئاوێنەی گەل بووە گوزارشتی لە ناسۆرییەكانی كردوە لەرێگەی تیشك خستنە سەر لایەنەكانی ژیانی نێو كۆمەڵگا زۆرجاریش چارەسەری بۆكێشەكان دۆزیوەتەوە بۆتە هۆی هۆشیاری و هەستانەوەی كۆمەڵگا.. هونەرو ئەدەب بەپبَی قۆناغەكانی ژیان كاریگەری خۆی هەبووە لە ئاراستە كردنی كۆمەڵگا لەنێو هەمووشیان هونەری شانۆ چونكە هونەری شانۆ بەهۆی ئەوەی زۆربەی رەگەزەكانی ئەدەب و هونەر لە خۆدەگرێت لەهەمان كات دا راستەوخۆ رووبەرووی بینەران دەبێتەوەو هەڵسوكەوت لەگەڵ كۆمەڵگا دەكات كاریگەری زیاترە لە هونەرەكانی تر هەربۆیە شانۆ لە هەموو سەردەمەكانی ئامادەیی هەبووە كەئامانجی لێی تەنیا كات بەسەربردن نییە وەكو هەندێ كەس وای بۆ دەچن بەڵكو هەمیشە ئامانجی سەرەكی بریتی بووە لە هۆشاركردنەوەی كۆمەڵگا لە هەموو بوارەكانی ژیانی مرۆڤ و مرۆڤایەتی وەكو رۆشنبیری، ئایینی، ئابووری ،رامیاری … لەم ورانگەوە دەرهێنەری ئەڵمانی بەرتۆڵد بریشت دەڵێت ” بینەر گرنگنترین و سەرەكیترین توخمی پێكهاتەی نمایشە شانۆییەكانە تێكستە شانۆییەكان بۆ ئەو نووسراون ،بۆئەوەی بیر بكاتەو تێرامانەكانی لە واقع بكات هەڵوێستی وە هەبێت لەسەر كۆی كارە شانۆییەكان دا”. شانۆ دەتوانێن تۆوی مرۆڤایەتی نیشتیمان پەروەری لە نێو نەوەكان دا چەگەر بكات سەردەمەكانی رابردووش ئەمەی بۆ سەلماندوویین هەر بەهۆی ئەو كاریگەرییەی شانۆدا هەیەتی لەسەر كۆمەڵگا زۆرێك لە دەسەڵاتداران لە سەردەمی كۆن و لە سەردەمی ئێستاش دا هەوڵیان داوە شانۆكاران بۆلای خۆیان رابكێشن بۆئەوەی لەرێگەی ئەوان جەماوەر بكەنە بەلایەنگرانی خۆیان و لەبەرژەوەندی خۆیان بەكار بهێنن،بەڵام هەردەم بەشی زۆری هونەرمەندانی شانۆ لەبەرەی گەل بوونە بگرە زۆرجار بوونەتە قوربانی زۆریان لە پێناو ئەو هونەرە داوە.
بەهۆی ئەوەی هونەری شانۆ لایەنێكی سەرەكییە بۆ بنیاد نانی تاك لەبەرئەوە تایبەت نەبووە بە چینێك یان تەمەنێكی دیاركراوی نێو كۆمەڵگا تا ئەو رادەیەی لە بواری پەروەردەش رۆڵی كاریگەری خۆی هەبووە بەتایبەتیش لەرێگەی شانۆی منداڵ وشانۆیی قوتابخانە و شانۆی زانكۆ..
پەیامی شانۆ هەمیشە پەیامی لێبووردەیی و خۆشەویستی بووە بۆیە دەبێ گرنگی زۆری پێبدرێت لەو كاتەی ئەم هونەرە رۆڵێكی كاریگەری هەیە لە پێگەیاندنی تاك لە نێو هەر كۆمەڵگایەك دا… مێژووی شانۆی كورد لە سەدەیەك زیاترە، بەڵام بەداخەوە ئێمەی شانۆكار تائێستا نەمان توانیوە رێبازێك یاخود رێچەكەیەكی تایبەت بەشانۆی كوردیمان هەبێت هۆكاریش زۆرن..لەسەری هەمووشیانە نەبوونی سەنتەرێكی كۆكەرەوەی شانۆكاران بۆ ئەوەی سەرجەم شانۆكاران لەهەر چوار پارچەی كوردستان بیروڕاكان ئاڵوگۆر بكەن بۆ ئەوەی ئەو پارتەوازەی شانۆكاران كۆبكاتەوە .
بەهۆی پێشكەوتنی تەكەنەلۆژیا و سەرقاڵ بوونی خەڵك لێرەولەوێ گۆرانكاری بەسەردا هاتووە بە واتایەكی تر تووشی قەیران بووە بەتایبەتی لە كوردستان بەڵام شانۆ هەمیشە ئامادەبوون و كاریگەری خۆی لە دەست نەداوە خۆئەگەر لە ئێسادا سەیری ئاستی شانۆ لە وڵاتانی ئەوروپی و دەورووبەری دەرەوەی كوردستان بكەین رۆژانە چەندین نمایشی شانۆیی پێشكەش دەكرێن بگرە دەبێ بینەر چەند رۆژێك نۆرە بۆ نمایشەكان بگرێت لە هەمان كاتیشدا سەرجەم نمایشەكان بە پلیت بگرە نرخی پلیتەكانیش زۆر گرانن ..بەهیواییەی لە داهاتوودا بەرپرسان ئاوڕێكی جدی لەو پرسە بدەنەوە شانۆی كوردیش بگاتە ئاست شانۆیی جیهانی .
