Skip to Content

لە قوولایی ستراتیژییەوە، بۆ قووڵایی کێشەی کورد-3 … سمکۆ عەبدولکەریم

لە قوولایی ستراتیژییەوە، بۆ قووڵایی کێشەی کورد-3 … سمکۆ عەبدولکەریم

Closed
by تشرینی دووه‌م 25, 2017 General, Opinion, Slider

بەشی سێیەم …..

داود ئۆغلۆ لە درێژەی باسەكەیدا لە كتێبی قوڵایی ستراتیژی، زۆر لەسەر لایەنە رۆشنبیرییەكە دەوەستێت، بە تایبەتی رۆشنبیری سیاسی، كە هەموو توێژەكانی كۆمەڵ بگرێتەوە، ئۆغلۆ پێی وایە بەبێ‌ پێشخستنی رۆشنبیری سیاسی كە هەموو توێژەكان و ناوچەكانی وڵات بگرێتەوە، لە چوارچێوەی بە یەكەوە بەستنەوەی هاووڵاتیان وەك یەك، ناتوانرێ‌ لەسەر بونیادی ناوخۆ رووبەڕووی هۆكارە كارلێكەرە دەرەكییەكان ببنەوە.

هەروەها دەڵێ‌ ئەمەش لە كاتێكدا كە زلهێزەكان جۆرێك لە هاوسەنگیان لە ناوچەكە دروستكردوە، بە قسەی ئەو، ئەمەش دۆخێكی جیوسیاسی كوردی پێكهێناوە، كە دەرگای واڵاكردوە لەبەردەم هەر جۆرە بەكارهێنانێك، بەڵام ئۆغلۆ پێی وایە لە گەڵ ئەوەشدا دۆخی جیوسیاسی كوردی پێدەنێتە نێو كردار گەلێكی تەواوكراو لە گەڵ هێزێكی ئیقلیمی، كە ئامادەكاری دەكات بۆ هۆشیاری مەرجەعییەت بۆ ماوەیەكی درێژخایەن، یانی بۆ ماوەیەكی دوور و درێژ كورد دەست بە توركیاوە بگرێت، ئەمەش لەو هەست و رۆشنبیرییەوە سەرچاوەی گرتووە، كە ئۆغلۆ بە هۆشیاری مەرجەعییەت وەسفی كردوە، وەك رێگاچارەیەك بۆ چارەسەركردنی كێشەی كورد لە مەودای دووردا و لە روانگەی یەك چارەنووسیدا. ئەمەش بە جەختكردنەوە لە تاك مەرجەعییەتەوە، لە لایەن هاووڵاتیانی ناوچەكە، كە جگە لەو هەست و هۆشیارەییەی كە لە بیری هەر تاكێك دروست دەبێت، هیچ مەرجەعیەتێكی دیكە كاریگەری نەبێت لەسەر تاك.هەروەها ئۆغلۆ نزیككەوتنەوە رۆشنبیری و سیاسی و ئابوورییەكان لە توركیا بە پێویست دەزانێ‌ و دەخوازێت توركیا ئەم نزیكخستنەوەیە بە خۆوەبگرێت و جیاوازی بكات لە نێوان تیرۆرستان و میللەتی كورد، هاووڵاتیانی بێوەی ناوچەكە خۆیان قایم كەن ئەمەش لە رێگەی هۆشیارییەكی نوێی مەرجەعییەوە.

لەم خاڵەوە توركیا سوود لە چەند شتێكی گرنگ وەردەگرێت، بە بەراورد لە گەڵ وڵاتە زلهێزەكان، كە دەیانەوێ‌ بێنە ناوچەكە، هەروەها بە بەراورد بە وڵاتانی دیكەی ناوچەكە كە كوردی لێیە.
ئۆغلۆ ئەوەش دەگەڕێنێتەوە بۆ ئەو پێكەوە ژیانە دوور و درێژەی كورد و تورك، كە پێی وایە بە درێژایی هەزاران ساڵ لەم بە یەكەوە ژیانەیاندا هەرگێز رووبەڕووبونەوەیەك، كە بۆنی رەگەزپەرستی لێبێت، لە نێوانیاندا رووی نەداوە، بەڵكو پێكەوە بەرگریان لە دەوڵەتی عوسمانی كردوە، هەروەها ئەم تێكۆشانە هاوبەشەیان بەردەوام بووە، هەتا لەشەڕی سەربەخۆیی توركیاشدا.

داود ئۆغلۆ پێی وایە پێكهاتە مێژووی و جوگرافی و دینی و رۆشنبیرییە هاوبەشەكەیان بوونێكی بنەچەیی جێگیرە، هەر ئەمەش وای كردوە ئەو خەڵكەی لە ناوچەی ئەنادۆڵ ژیاون بە یەكەوە بگونجێن و هەڵكەن.
ئەمەش بۆ ئەو هۆشیارییە مەرجەعییە كۆمەڵایەتییە هاوبەشە دەگەڕەێنێتەوە كە پێی وایە بە درێژایی ئەو مێژووە لە نێوان كورد و توركدا هەبووە.
بە قسەی داود ئۆغلۆ پارتی كرێكارانی كوردستانیش نەیتوانی وێڕای هەموو هەوڵێكی، پشتیوانی هەموو كوردەكان بەدەستبێنێ‌، پێشی وایە ئەمەش بە تەنیا بۆ گرتنەبەری رێوشوێنی سەربازی ناگەڕێتەوە، بەڵكو ئۆغلۆ ئەمە بۆ ئەو هەست و هۆشە هاوبەشەی نێوان كورد و تورك دەگەڕێنێتەوە، كە سەرەنجام یەكێتییەكی هۆشیاریی و مەرجەعییەتیشی لێكەوتۆتەوە.

لەم گۆشەنیگایەوە ئەحمەد داود ئۆغلۆ ئەم هۆشیاری مەرجەعییە، كە زۆر بە گرنگ دایناوە و پێی وایە ریشەیەكی مێژوویی هەیەو بەشەو و رۆژێك دروست نەبووە، بەڵكو كەڵەكە بوویەكی مێژووییە، لاواز بوونی زۆر بە مەترسیدارتر لە پارتی كرێكارنی كوردستان داناوە، بۆیە ئۆغلۆ هۆشیاری هاووڵاتیبوون دەگەڕێنێتەوە بۆ هۆیە سەردەمییەكان، كە هۆشیاری مەرجعییەتیان لە خاوەنداریەتی تەقلیدیەتەوە هەڵێنجاوە، كە لە نێو كۆمەڵگادا كۆبۆتەوە. بە بڕوای ئۆغلۆ ئەوەیش هەستكردنە بە هاووڵاتیبوون، پێشی وایە هەستی مەرجعییەتی كۆمەڵایەتی ناگوازرێتەوە بۆ مەیدانی سیاسەتێكی شەرعی، بەبێ‌ دروستكردنی هۆشیاری هاوڵاتیبوون.

لەم بارەیەشەوە وای داناوە، كە قانوونی هاونیشتیمانی بوون، هەر هەموو كۆمەڵگا لە خۆدەگرێت بەبێ‌ جیاوازی، یان لایەنگیری. لە پەراوێزی ئەم تێگەیشنەشدا ئۆغلۆ دوو پێشنیاز بۆ چارەسەری رۆشنبیری و ئابووری و سیاسی دەخاتەڕوو:
1- بەهێزكردنی هۆشیاری مرجەعییەتی كۆمەڵایەتی، بەو مانایەی كە لێك جیانابنەوە، هەروەها پشتیوانیكردن لە پێكهاتە مێژوویی و ئاینی و رۆشنبیری و جوگرافییەكەی كە جەخت لەو هۆشیارییە دەكاتەوە.
2- دڵنیاییدان لە مافی یەكسانی هانیشتمانیان، وەك بنەمایەك بۆ شەرعییەتی سیاسی، بەبێ‌ هەستكردن بە پێویستی، هیچ جۆرە دەست تێوەردانێكی دەرەكی.

ئۆغلۆ دەڵێت: توركیا بەقۆناغێكی زۆر تەنگدا تێدەپەڕێت، چ لەڕووی دۆخی دەرەوەدا، یان دۆخی رۆشنبیری سیاسی ناوخۆییدا، بۆیە پێی وایە بەرزبوونەوەی هەر دەنگێك، یان وتاردانێك، كە ببێتە هۆی دروستكردنی هەرجۆرە شڵەژانێكی كۆمەڵایەتی، نابێت لە لایەن خەڵكی ژیرەوە گوێی لێبگیرێ‌، دیارە بەلای ئۆغلۆوە ئەوە، ئەو مەرجەعییەتەیە كە بەلایەوە زۆر گرنگە، بەشێوەیەک گرنگتر لە هەر شتێكی تر.

Previous
Next
Kurdish