ئه‌ردوگان له رزگاركردنی موسڵ پلانی ( بی ) به‌كاردێنێت ؟ … عیماد عه‌لی
دیاره پلانی ئه‌ی بۆ ئه‌ردوگان نوچووه سه‌ر كه بریتی بوو له به‌شداریكردنی هێزه‌كانی توركیا له به‌عشیقه و چه‌ندین سه‌ربازگه‌ی تر له ده‌وروبه‌ری و، حه‌شدی نیشتیمانی سه‌ر به ئه‌سیل نوجه‌یفی شێخی به‌رماڵی ئه‌ردوگان له شه‌ری رزگاركردنی موسڵ. به‌ڵام وا ده‌ركه‌وت كه له سه‌ره‌تاوه هیچ بوارێكیان به‌م پلانه‌نه‌داوه و به تایبه‌تی له لایه‌نئه‌مریكاوه رێگه‌یان لێگراوه كه به تاكه جه‌ندرمه‌یه‌كیش به‌شداری بكات له كاتی ده‌ستپێكردنی پرۆسه‌كه، به‌ڵام دواتر به‌هه‌ر شێوه‌یه‌ك و ناوێكیش بێت خۆی له‌قه‌ره‌ی ئه‌م ئامانجه‌ی ده‌دات .
بۆیه، وه‌ك خۆی پێشتر رایگه‌یاند، ئه‌ردوگان پشت به پلانی ( بی ) ده‌به‌ستێت، كه به‌و پێیو و هه‌ندێك ناوه‌ندی ستراتیجی جیهانی بڵاویان كردۆته‌وه، ده‌یه‌وێت شوێن پێیه‌ك بۆ داعش له به‌شێكی پارێزگای نه‌ینه‌وا به یارمه‌تی هێزی توركیا بهێڵێته‌وه و دواتر به هه‌مان شێوه‌ی سوریا و به جوڵه‌یه‌ك له قۆناغێكی دیاریكراو له كتوپرێك و به زه‌مینه‌سازی بیه‌وێت زۆنی ئارام به قسه‌ی خۆی له باكوری عیراقیش بسه‌پێنێت به تایبه‌تی به پاساوی هێرشكردنی په‌كه‌كه‌وه، له‌مه‌شدا وا ده‌رده‌كه‌وێت كه هه‌موو جموجوڵه‌كانی توركیا بۆ ئه‌وه بێت موسڵ له سوریا دابرێت و بتوانێت كۆنترۆڵی په‌یوه‌ندی و هاتوچۆی نیوان به‌شه‌كانی كوردستان بكات و، ته‌نها مه‌به‌ستی لێدانی به‌رژه‌وه‌ندیه‌كانی كورده له و ناوچانه‌دا . بۆیه پلانی ( بی ) خۆی له پشتگیری هێزه‌كانی داعش ده‌بینێته‌وه به نهێنی و به‌هه‌ر ناوێكه‌وه بێت له‌گه‌ڵ هێزی به‌ناو حه‌شدی نیشتمانی له روبه‌رێكی گونجاودا هاوكاربن، كه دواتر به‌و بۆنه‌یه‌وه مه‌به‌ستی خۆی جێبه‌جێ بكات . زۆرینه‌ی چاودێران له‌وباوه‌ره‌دان كه شوێنه توركمان نشینه‌كانی ده‌وروبه‌ری موسڵ بۆ ئه‌و پلانه قێزه‌ونه‌ی به‌كار بێنێت و باشترین جێگاش بۆ ئه‌و مه‌به‌سته به‌كارهێنانی شاری ته‌له‌عفه‌ر و ده‌وروبه‌ری و چه‌ندین ورده شارۆچكه و دێهاتی تره كه له‌وێوه پلانه درێژخایه‌نه‌كه‌ی جێبه‌جێ بكات، سه‌ره‌تا به توانا و ئیماكنیاتی مادی خۆی و بیروعه‌قڵ و ره‌فتار و كرده‌وه‌ی داعش و هێزه هاوپه‌یمانه‌كانی و، دواتر مه‌رجه‌كانی خۆی فه‌رز بكات له‌سه‌ر هه‌مووان له‌وانه‌ش پارتی دیموكراتی كوردستان و پاڵنانی بۆ هاوكاری له شه‌ركردن دژی په‌كه‌كه له ئۆپه‌راسیۆنێكی فراوانی گه‌وره‌ی ئاماده‌كراودا . بۆ جێبه‌جێ كردنیئه‌و پیلانه‌ی به پاساوی بونی هێزه‌كانی په‌كه‌كه له‌م ناوچانه‌وه تاوه‌كو ته‌نانه‌ت ده‌یه‌وێت ده‌ست درێژی بكاته سه‌ر قه‌ندیلیش . له‌و باره‌وه پارتی چه‌ند هاوكاری ده‌بێت، ئه‌مه‌ش له‌سه‌ر مانه‌وه‌ی به‌رژه‌وه‌ندیه‌كانی پارتی وه‌ستاوه كه چه‌ند وابه‌سته‌یی به توركیاوه ده‌مێنێت و دوور ده‌بێت له لایه‌نه عیراقی و كوردستانیه‌كان، ئه‌مه‌ش رۆژگار بۆمان ده‌ریده‌خات .به‌ڵام پێویسته له‌م باره‌وه سه‌ره‌رای ئه‌وه‌ی هێزه كوردستانیه‌كان به‌رپرسیارێتی خۆیان له هێشتنه‌وه‌ی پارتی له بازنه‌ی كوردستان بخه‌نه‌گه‌ر و زیاتر پاڵ به پارتیه‌وه بنێن كه له ناوه‌ندی عراقه‌وه نزیك بێت و په‌یوه‌ندیه‌كانیان ئاسایی بكه‌نه‌وه، هه‌ر هیچ نه‌بێت بۆ زیاتر ملكه‌چ نه‌بون بۆ توركیا و هاوكارری نه‌كردنی بۆ وه‌ستان دژی به‌رژه‌وه‌ندیه باڵاكانی كورد، له‌گه‌ڵ قازانجه ئابوری و سیاسیه‌كان بۆ كوردستانی باشوریش له‌م وه‌زعه‌یدا كه قه‌یرانی ئابووری جوڵه‌ی له‌كوردستان بریوه .
بۆیه پێویسته له‌سه‌ر هه‌مووان له‌م كاته‌دا هه‌ر هیچ نه‌بێت پارتی ناچار بكه‌ن كه له جێبه‌جێ كردنی پلانی (بی ) ی توركیا هاوكار نه‌بێت ئه‌ویش به :
*هه‌وڵدان بۆ نزیككردنه‌وه‌ی له لایه‌نه سیاسیه‌كانی كوردستان ومانه‌وه‌ی له روبه‌ری كرودستانی و دورخستنه‌وه‌ی له ره‌فتاری پاشكۆیه‌تی ته‌واو بۆ توركیا و، بواردان بۆ هێشتنه‌وه‌ی له‌م پێگه‌یه‌ی كه له گرێژنه ده‌رنه‌چووه له ره‌فتاره‌كانیداتاوه‌كو ئه‌م ساته‌ش .
* هه‌وڵدان و یارمه‌تیدانی بۆ نزیككردنه‌وه و رێككه‌وتنی له‌گه‌ڵ به‌غدادا، بۆ دوورخستنه‌وه‌ی له توركیا به راده‌یه‌ك تاوه‌كو به‌یه‌كجاری خۆی نه‌خاته باوه‌شی و ، بۆ ئه‌وه‌ی زیاتر ملكه‌چی داواكاری و فه‌رمانه‌كانی نه‌بێت و به ئاسانی یارمه‌تی جێبه‌جێكردنی پیلانه‌كانی نه‌دات و خۆی له پلانی ( بی ) ی توركیا دوور بخاته‌وه .
* له پرسه نێوخۆییه‌كاندا به شێوه‌یه‌ك مامه‌ڵه‌ی له‌گه‌ڵدا بكرێت له پێستی خۆی ده‌رنه‌چێت و، به‌هه‌ر جۆرێك بێت ناچارنه‌كرێت ره‌فتاری نابه‌جێ و هه‌ڵه‌ی گه‌وره‌تر و خیانه‌تی له جۆری 31 ئاب دووباره بكاته‌وه .
هه‌وڵێكی هه‌مه‌گیر بدرێت بۆ نزیكبونه‌وه‌ی لایه‌نه سه‌ره‌كیه‌كانی كوردستان، پارتی و یه‌كێتی و گۆران بۆ خستنه‌وه‌ی ده‌سه‌ڵاتی كوردستان بۆ سه‌ر سكه‌ی خۆی هه‌ر هیچ نه‌بێت به‌كه‌موكورتیه‌كانی پێشویه‌وه تاوه‌كو له‌م قۆناغه به سه‌لامه‌تی ده‌په‌رینه‌وه، ئه‌مه‌ش به یارمه‌تی و نه‌رمی نواندنی گۆران و یه‌كگرتویی به‌ك بریاریی یه‌كێتی ده‌بێت له‌م كاته‌دا .
بۆیه له‌م كاته‌دا به خوێندنه‌وه‌ی پێشهاته‌كان و مه‌رامه درنده‌ییانه‌كانی توركیا، ئه‌ركی زۆر ده‌كه‌وێته سه‌ر سه‌رجه‌م هێزه‌كانی كوردستان به‌سه‌رجه‌م به‌شه‌كانیه‌وه به تایبه‌تی هێزه‌كانی كوردستانی باشوور و په‌كه‌كه و یه‌په‌گه، كه چاو له زۆر به‌رژه‌وه‌ندی بچوكی حزبی داخه‌ن و ئه‌م قۆناغه و پێداویستیه‌كانی بخوێننه‌وه و به له خۆبردووی له‌هه‌ڵه‌ی یه‌كتر خۆشبن كه گه‌وره‌ییه بۆ هه‌ر یه‌كه‌یان به‌رژه‌وه‌دی میله‌ت بخاته پێش به‌رژه‌وه‌ندیه‌كانی خۆیه‌وه به كرده‌وه نه‌ك ته‌نها به لێدوان و بانگه‌شه، ئه‌گینا ته‌نها توركیا و وڵاتانی داگیركه‌ر قازانج ده‌كه‌ن و به‌س .
Dengekan
دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.
