یاداشتنامه‌یه‌ك له باره‌ی گه‌ڕانه‌وه‌ی سانسۆری سه‌ر نوسین و كتێب له وه‌زاره‌تی رۆشنبیری و لاوان
بۆ
- ڕای گشتی
- ناوه‌نده رۆشنبیری كلتوری و ده‌زگاكانی ڕاگه‌یاندن و رێكخراوه‌كانی كۆمه‌ڵگای مه‌ده‌نی
- په‌رله‌مانی كوردستان
وه‌زیری رۆشنبیری حكومه‌تی هه‌رێم له‌كۆتایی ئه‌م مانگه به‌پێی فه‌رمانێكی وه‌زاری به ژماره 4\1\2077 له رێكه‌وتی 24\9\2020 بریاریداوه، له‌مه‌ودوا به‌ر له چاپكردنی كتێب، له‌لایه‌ن لیژنه‌یه‌كی پسپۆڕه‌وه پێداچونه‌وه و هه‌ڵسه‌نگاندنی بۆ بكرێت، ئینجا ژماره‌ی سپاردنی پێ بدرێت و چاپ و بڵاوبكرێته‌وه.
له ناوه‌رۆكی فرمانه‌كه‌دا هاتووه پێدانی ژماره سپاردن ئه‌ركێكی گه‌وره و لێپرسراویه‌تی رۆشنبیری و ئه‌خلاقیه. بۆیه له دوای ده‌رچوونی ئه‌م فه‌رمانه به‌شێوه‌یه‌كی مه‌ركه‌زی له لایه‌ن به‌رێوه‌به‌رایه‌تی گشتی كتێبخانه‌گشتییه‌كانه‌وه ده‌درێت .
به پێی په‌ره‌گرافی دووه‌می فه‌رمانه‌كه: “پێویسته ئه‌م ئه‌ركه زۆر به گرنگییه‌وه جێ به‌جێ بكرێت و تیایدا ره‌چاوی به‌رژه‌وه‌ندی باڵای نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی و پاراستنی به‌ها پیرۆزه‌كان بكرێت و شیرازه‌ی كۆمه‌ڵایه‌تی و پاراستنی به‌ها و هێما پیرۆزه‌كان تێك نه‌دات “.
له كۆتایدا هاتووه : “بۆیه بریارماندا پێش پێدانی ژماره‌ی سپاردن له لایه‌ن لێژنه‌یه‌كی شاره‌زای ئه‌و بواره له به‌رێوه‌به‌رایه‌تی گشتی ناوبراو پێداچونه‌وه و هه‌ڵسه‌نگاندن بۆ كتێبه‌كان بكرێت و دواتر ژماره سپاردنی پێ بدرێت “.
ئه‌م فه‌رمانه به ته‌واوی ره‌تده‌كه‌ینه‌وه به‌هۆی ئه‌وه‌ی :
یه‌كه‌م، زیانی گه‌وره به فیكری ره‌خنه‌یی ده‌گه‌یه‌نێت و له رووی سیاسی و كۆمه‌ڵایه‌تییشه‌وه بواری ڕاگه‌یاندنی نووسراو به‌ره‌وه داخران ئه‌بات هه‌رچه‌نده له‌م سه‌رده‌مه‌دا كتێب و نووسین هه‌ر بڵاو ده‌بنه‌وه، له ڕێگه‌ی تۆڕی ئه‌نته‌رنێته‌وه، به‌ڵام ئه‌م هه‌نگاوه سانسۆر له‌سه‌ر چاپه‌مه‌نیی داده‌نێت و ئه‌و سه‌ربه‌خۆییه ڕێژه‌ییه‌ی ده‌زگاكانی چاپه‌مه‌نی هه‌یانبوو، لێیان ده‌سه‌نێته‌وه و بۆنی ئه‌و سانسۆره پێشوه‌خته‌ی لێ دێت كه له‌سه‌رده‌می ڕژێمی به‌عسدا هه‌بوو دژ به بڵاو كراوه و كتێب و ده‌قه ئه‌ده‌بیه‌كان .
دووه‌م، ئه‌گه‌ر ورد ببینه‌وه له په‌ره‌گرافی دووه‌می فه‌رمانه‌كه هیچ په‌یوه‌ندییه‌كی به دانانی ژماره‌ی جیهانی كتێبه‌وه نییه وه‌ك پێوه‌رێكی سه‌رده‌می جیهانی بازرگانی بۆ رێكخستن و ناسینه‌وه‌ی كتێب، به‌ناوی International Standard Book Number (ISBN) . به پێچه‌وانه‌وه لایه‌نی زۆر مه‌ترسیدارترمان بۆ ده‌رده‌كه‌وێت به جۆرێك كۆمه‌ڵێك رسته‌و وشه‌ی لاستیكی جێگیركراوه وه‌ك بۆمبێك هه‌ركاتێك مه‌به‌ستیان بێت لێژنه حزبییه‌كه ده‌یكه‌نه بیانویه‌ك و رێگری ده‌كه‌ن له بڵاو كردنه‌وه‌ی.
ئه‌گه‌ر دیقه‌تی پێوه‌ره‌كانی بده‌ین وه‌ك ره‌چاوی “به‌رژه‌وه‌ندی باڵای نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی و پاراستنی به‌ها پیرۆزه‌كان بكرێت و شیرازه‌ی كۆمه‌ڵایه‌تی و پاراستنی به‌ها و هێما پیرۆزه‌كان تێك نه‌دات “. هه‌موو ئه‌و چه‌مك و ناوو به‌هایانه‌ی ریزكراوه هه‌ڵگری مانای لاستیكی و دیدی جیاوازن بۆ ره‌چاوكردن و پاراستنیان، زۆر به ئاسنی هه‌ركتێبێك له ئاستی فكری و سیاسیه‌وه ناكۆكبێت له‌گه‌ڵ ئایدیای ده‌سه‌ڵات و له ئاسته‌كه‌ی تر ناكۆك بێت له‌گه‌ڵ به‌های پیرۆزكراو وجۆرێكی تایبه‌ت له شیرازه‌ی كۆمه‌ڵایه‌تی و پاراستنی به‌ها و هێما پیرۆزه‌كان، قه‌ده‌غه ده‌كرێت و ژماره‌ی سپاردنی پێ نادرێت، ئه‌م فرمانه له‌رووی سیاسیه‌وه پیرۆزكردن و مسۆگه‌ركردنی و جێگیركردنی ئه‌م مۆدێله له حكومرانییه، له ئاستی كۆمه‌ڵایه‌تی وئاینی و كلتوریشه‌وه بۆخۆبه‌رهه‌مهێناوه‌یه له چوارچێوه‌ی یه‌ك بازنه‌دا دژ به هه‌ر هه‌وڵێك بۆ ره‌خنه‌گرتن و گۆڕانكاری كۆمه‌ڵایه‌تی و سیاسی و ئاینی و كلتورییه كه راسته‌وخۆ هێرشه بۆ سه‌ر هه‌ر هه‌وڵێكی زانستی به ئاراسته‌ی ئیبداعی رۆشنبیری و كلتوری هاوشێوه‌ی (دادگای ته‌فتیش) سه‌ده‌كانی ناوه‌راست له ئه‌وروپا .
ئیمزای به‌شداربووان
1- هیوا عمر – نوسه رو هه‌ڵسوڕاوی سیاسی – هه‌ولێر .
2- هاوار محەمەد – نووسەر و وەرگێڕ
3-
Dengekan
دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.
