دهسكهوتهكان و مافهكانی كورد لهپاش ڕاپهرینهوه … ئهحمهد كامهران
ڕاپهرین یاخود شۆِرش, ئهم دهستهواژهیه لهلایهن چینی ههژاران و كرێكاران و گهلی ستهملێكراو درووست بووه, ئهمهش بههۆی ئهوهی كه ئهو گهله یاخود ئهو چینه ههژاره بهردهوام لهژێر ستهملێكردن دابوو لهلایهن كهسانی فهرمانڕهواو كهسانی كاربهدهستی سهرمایهداری زهبهلاحهوه,ههربۆیه له دهرئهنجامدا ئهو گهل و چینه ههژارانه وه بهتایبهتیش چینی كرێكاران دهستیان نایه ناو دهستی یهكتر و زهنگی ڕاپهرین و شۆڕشیان لێدا له دژی دهسهڵات داره فاشیزم و دیكتاتۆرهكان,ئهگهر چی دهرئهنجامی بهشێكی ئهو ڕاپهرینانه كه لهمێژوودا ههڵگیرساوه زۆربهیان دهرئهنجامی باشیان ههبووه , وه بهپێچهوانهشهوه ههندێكی تر هیچ گۆڕانێكی ئهوتۆی بهسهر نههاتبوو.
ههموو گهلێگ له جیهان بهپێ قۆناغ و بارودۆخه جیاوازهكان زهنگی ڕاپهرین و شۆڕشیان لێداوه لهپێناو سهربهخۆیی و سهقامگیری ئابووری و سیاسی و كۆمهڵایاتی,ههروهها لهنێویشیاندا گهلێكی ستمهلێكراوی گهورهی ئهم گۆی زهویهدا كه بهردهوام لهژێردهستهو چهوساندنهوهدا خۆی بینیوهتهوه ئهویش گهلی (كورده) ئهو گهلهی كه خاكهكهی دابهش كراوه بۆسهر چوار پارچه…بهڵام له كۆتایهكانی سهدهی بیستهم له ڕۆژی 5|3|1991 پارچهیهكی گهلی كورد دهست دهخهنه نێو دهستی یهكترو بڕیاری ڕاپهرین و شۆڕش دهدهن له دژی دهسهڵاتی دیكتاتۆری داگیرگاری بهعس كه له شۆڕشهكهیان داوا دهكهن خاكهكهیان چۆڵ بكهن و سهربهخۆ بن خۆیان دهسهڵات داری خۆیان بكهن , چوونكه ئیتر تووڕهیی گهیشتبووه سهر ئێسكهكانی گهلی كورد, ئهو پارچهیهش باشووری كورستان بوو كه یهكهم ناوچهش زهنگهكهی لێدرا شاری(ڕانیه)بوو.
بۆ دواجا توانیان ڕژێمی بهعس شار بهدهر بكهن و خاكهكهیان ئازاد بكهن لهژێر چنگی دووژمنان , ئیتر لهپاش ئازادبوونی پارچهی باشووری كوردستان كه لكێندرابوو بهعێراقهوه كه توانی قهوارهیهكی سهربهخۆ بۆ خۆی درووست بكات و حكومهت و پهرلهمانیش دابمهزرێنێت بهناوی حكومهتی ههرێمی كوردستانهوه, واته لهوه بهدوادا ئهم پارچهی بۆ خۆی كاروبارهكانی خۆی بهڕێوهدهبات ههروهكو نیمچه سهربهخۆیهك , بهڵام جیاواز له سێ پارچهكهی تر كه بهوڵاتانی سوریا و توركیاو ئێران لكێنرابوون بهردهوام بوون له ژێر دهستهی ئهو سێ دهوڵهته .
ههڵبهته بهشێكی ئهو داگیركاری و چهوساندنهوهی كورد كه لهبهرامبهری ئهنجام دهدرێت, دهگهڕێته بۆ نێو خودی یهكڕیزی خۆی چوونكه دهسهڵات دارانی كورد هیچ كاتێك كاریان لهسهر گوتاری یهك دهنگی و یهك ههڵوێستی نهكردۆتهوه ,بۆیه بهردهوام دووژمنان زهفهریان بهكورد هێناوه, دیارترین نمونهش ئهوه بوو كه لهپاش چهند ساڵێكی كهم له درووست بوونی ههرێمێكی نیمچه سهربهخۆ بهڵام نهبوونی یهك دهنگی و گوتاری هاوبهش وای كرد كه دوو هێزی دهسهڵات دار پارتی و یهكێتی بكهونه جهنگ و سهنگهر لهیهكتر ڕابگرن كه ئهو شهڕهش به شهڕی ناوخۆ دادهنرا, واته لێرهو دووباره پرسهكان و دهسكهوتهكانی كورد كهوتنه مهترسیهوه بههۆكاری كێشهو ناخۆیهكانی نێو ماڵی كورد, هیچ دوور نهبوو كه كورد بههۆی ئهو جهنگه ناوخۆیهوه ئهو نیمچه قهوارهیهی خۆی لهدهست بدات, بهڵام ههوڵهكانی نێودهوڵهتی وكهش و ههوا سیاسیهكه ڕێگای بهو بارودۆخه نهدا كه جارێكی تر پارچهی باشووری كوردستان بكهوێتهوه ژێر دهستی عێراق وهكو پارێزگایهكی دهرهجه دوو و سێ مامهڵهیان لهگهڵ دا بكات.
ئهگهرچی له كۆتایی دا جهنگ لهنێوان ئهو دوو هێزه دهسهڵات داره كۆتایی هات بهڵام ساردی و گرژی و ئاڵۆزی و گوتاری دژ بهیهكیان لهنێوان دا بهردوام بوو.
ههرچهنده لهپاش ڕاپهڕینهوه دهست كرا بهدرووسكردنی پڕۆژه و خزمهتگوزاری بهڵام تهنیا بهوشێوهیهكی لاوهكی بوون بهڵكو بهشێوهیهكی زهق نهتوانراوه سهرجهم ئهو پڕۆژهو خزمهتگوزاریانه پێشكهش به هاوڵاتیان بكرێت لهلایهن حكومهتی كوردیهوه كه له پاش ڕاپهرین دامهزرا, لهگهڵ ئهوهشدا كه من تێبینم لهم حكومهته كوردیهدا كردوه ئهوهیه كه ڕۆژ به ڕۆژ بناغهی چینایهتی لهنێو كۆمهڵگای كوردی بهرهو زهق بوونهوه دهڕوات لهسهرجهم كهرتهكانی خزمهتگوزاری كهوهكو یهك پێش كهش ناكرێت بۆ سهرجهم تاكهكان.
ئهگهر چی ئێستا پارچهی باشوور به نیمچه سهربهخۆیهك دادهنرێت جیاواز له پارچهكانی تر, بهڵام عێراق بهردهوام ههوڵی ئهوه دهدات ئهو پارچه سهربهخۆیهی كوردستان بگهڕێنهتهوه ژێر دهستی خۆی بهههر ڕێگایهك بێت كه ئهوهش وهكو خهونێكی كوڵاو وایه , بهڵام لهساڵی 2017 كورد بڕیاری ڕیفراندۆمێكی دا كه ئیتر بهیهكجاریهتی ماڵئاوایی له عێراق بكات, بهڵام ئهو ڕیفراندۆمه شكستی هێناو دهرئهنجامهكهی بووه له دهستدانی بهشێك له خاكی كوردستان, بهڵام خۆی له بنهڕهتدا ئهو بهشهی كه له دهستی كورد دهرچوو ناوچه كێشه لهسهرهكان بوون واته هیچ پهیوهندیهكی فهرمی بهكوردهوه نهبوو بهڵكو بهداخهوه ناوچهیهكه دووژمنان وهكو گورگ چاویان ناوهته سهری كه ههریهك له پێكهاتهكانی ئهو ناوچانه دهڵێن: (هی ئێمهیه) بهڵام ڕاستی تهنیا هی كوردهو موڵكی هیچ كهسێكی تر نیه.
پێویسته كورد جارێكی تر ڕاپهرینێكی گهورهتر بكات بهههر چوار پارچهكهیهوه بۆ درووست بوونی كوردستانێكی گهورهو ئازاد كه له ژێر چهتری ئاڵای ڕهنگینی كوردستاندا بحهسێتهوه, چوونكه ئیتر ئهو كاته كورد سهرجهم ماف و دسكهوتهكانی بهدهست دههێنێت.