كۆڵان كۆڵان گێڕانهوه 58 …. كهریم كاكه
٥٨
-بابه، ئهی رهقیب نهما
+ ههر نهما، نهما!
-بهرێوهبهر گۆتی: واز له ئهی رهقیب بهێنن..
بابم له بن لێوانهوه شتێكی نزیك لهوهی گوت: به قسهی وی نابێ..
به قسهی وی نهبوو، لهگهڵ ئهو ههموو ههڕوگیڤ و چاوسووركردنهوهیه (زێوهر) ئهی رهقیبی لێنهبڕا، له ریزبوونی سبهینان، بهر له ریزبوون، له رێی ریزبوون، ئهی رهقیب دیواری دهبڕی به كۆڵانهكانی ئیسكاندا وهردهبوو، به رێی ئامانهشدا تێكهڵی دهنگی (قازی محهمهد) دهبوو، لێژدهبۆوه بۆ (كۆشكی باكوور) و دهپهڕیهوه بهری گهرماوێ، لهولایهوهش به قسهی كوڕی دهروێش بێت كه له بابیهوه دهیگێڕایهوه، دهگهیشته سهر دهرگای مزگهفتهكهی بابی و بهلای بهلاشاوهشهوه خۆم گوێم لێنهبووه، بهڵام له لوقمانی برای حهكهیمم بیستووه، دهگهیشته نزیك ماڵی سابیره فهندی، ئهو مامۆستایه حوكمهت له خانهقینهوه ههڵیدا و لێره به عهرد كهوتهوه، سهربردهی زۆره، دواتر وردوباریك دهیگێڕمهوه، لوقمانیش یهكێ بوو لهو شهش حهفت قوتابیهی كه من له پۆلی یهكهم وهرگیرام ئهوان پۆلی سێ و چوارهم بوون، بهڵام كاتێ پۆلی پێنجهمم بڕی پێكهوه بووینه شهش، حهكیم كه گهیشته براكهی، بابی گوتبوویه لوقمان:
حهكیمی برات له كوێ بووه مامۆستا، تۆش ههر دهبێت لهوێ بهردهستیی بكهیت ..
لوقمان رقی دنیای له مامۆستا دهبۆوه، به كهمێ زمانگرتنهوه، گۆتبوویه بابی:
بابه، من له ههر كوێ بوومه بهردهست، قهینا لهبهر خاتری تۆ حهكیمی برام لهوێ به مامۆستا وهردهگرم..
قسه له بارهی (ئهی رهقیب)هوهیه، من بۆ كوێم بردهوه! حهكیم و لوقمان لۆ هاتنه ناو باسهوه؟ نا له خۆوه نیه، ئهو لوقمانه له ههنكهوه بهردهسته ، كه له ساڵی قهدهخهكردنی ئهی رهقیب وا بزانم پۆلی پێنج بوو، له رێی ریزبوونێ، مامۆستاكان هێشتا له ژووری خۆیان بوون یهك به دهنگی خۆی:
ئه.. ئه.. ئه.. ئهی.. رهقیب ههر ماوه قهومی كورد زمان..
شوكر و خورشید و سهلاح جهوههر و من و زۆریدی زوو لێمان وهردهگرتهوه:
نایشكێنێ دانهیی تۆپی زهمان…..
مامۆستا ئهلیاس كه له پێش گشت مامۆستایان دهگهیشته گۆڕهپانهكه، دهنگی تێكهڵی قوتابیان دهكرد:
كهس نهڵێ كورد مردووه، كهس نهڵێ كورد مردووه..
كاتێ بهرێوهبهر و ئهوانهش دهگهیشتن، مامۆستا ئهلیاس دهیگوت:
بهسه، كوڕم بهسه، كورد نامرێ، نا….
بهرێوهبهر و ههندێ ئهفهندیتریش كه نهمدهزانی له كوێوه دههاتن و قسهیان دهكرد، ههوڵیاندا له (زێوهر)ی ئیسكانی ههولێرهوه، قڕوقهپ به ئهی رهقیب بكهن و نهگاته گوێی كهس، بهلاش بوو، ئهی رهقیب له دار و دیوار و دهركه و پهنجهره و مێز و كورسیی زێوهر تۆماركرابوو، دهنگی نهدهبڕا، دێتهوهبیرم، زۆر جار لهپێش دهرگا له كاتی بهربوونی زێوهر یان ههردی، ههردووكیان له ئهی رهقیب یهكیان دهگرتهوه، سهر جاده یهك پارچه دهبووه ئهی رهقیب، جێی شهڕه بهردی گرتبۆوه، ئامانه دهبوو راوهستێ، دیمهنێكی جامی ئامانه تا ئێستاش له جامی روون روونتر له چاومه، ژنێكی كراس رهشی پرچ له پشتهوه قیت و تۆپ بهستوو، سهرێ دهرهێنا و هاواری كرد:
قوربانی ئهو كوڕه جوانانه بم، حێلتر، حێلتر، ئهی رهقیب حێلتر..
ئهی رهقیب ههر له قوتابخانه نا، له رێوبان و كۆڵان و گهڕهك و رادیۆشهوه ههر زیندووه، له رێی قوتابخانه، سبهینان له شامینۆكفرۆشهكه حێلتر ئهی رهقیبمان دهگوتهوه، له كۆڵانێ له ناو گهمانێ، گهمهی ههلیكانێ (ههلیك ههسته، بازه بهسته..) ئهی رهقیب دهگوترایهوه، له ساپساپانێ( كه پێیهك له ههوایه و به پێیهك بهردێكی پان له خانهیهكی سهر عهرده وه دهبهیته خانیهكیتر) ئهی رهقیب دهگوترایهوه، له خۆ به ترومبێل كردنهوه كه خوا خوات بوو هێواش بكاتهوه تا خۆت فرێدهی، ئهی رهقیب دهگوترایهوه، له ژماردنی ئهستێرانی سهربانان، كه كهسمان تهواومان نهكرد، ئهی رهقیب دهگوترایهوه،..
شهوان له راوكردنی شهمشهمهكوێران، كه كڵاومان ههڵدهدا، ئێ ئهوه خوایه شهمشهمهكوێرهیهك بكهوێته بن كڵاو و بیگرین، ئهی رهقیب دهگوترایهوه، له سهر گۆمی شهختهكهی بهلاشاوه، كه دواتر كهس باوهڕینهدهكرد لێره گۆمی شهخته ههبووبێ، خلیسكانێمان دهكرد و ئهی رهقیب دهگوترایهوه، له پێش دهرگای ماڵی كهویار لهو جێگهیهی كیژان پێنجوكانێَیان دهكرد، ئهی رهقیب دهگوترایهوه، به دیار پهلكه زێڕینهوه كه به پرچی ئایشه و فاتمه ناوی كهوتبووه سهر زاری كیژان، ئهی رهقیب دهگوترایهوه، له ههموو جێ ئهی رهقیب به ئاشكرا دهگوترایهوه، بهڵام لهو رادیۆیهی كه سهر له ئێواران له سهری دهبووه پڕكێش پركێش و ههر كهسهوه رایدهكێشایه بن گوێی خۆی، لهبهر غژه غژه باش تێینهدهگهیشتین، ئهی رهقیب به نهێنی دهگوترایهوه، من ههستمدهكرد نهێنیه، ئاخر بابم دهیگوت:
كوڕم له كن كهس نهڵێن وگوێمان له رادیۆی سهرێ گرتیه و ئهی رهقیبمان بیستیه..
ئهو رادیۆیه كه بهرگهكهی له رهنگی كراسهكهی كهویار بوو، پڕ سهرهاته و دوایی دێمهوه سهری، ئهی رهقیب لهو دهمهو بههارهی كه له شهوێكدا شار به پێش ماڵی ئێمهدا به چیا كهوت، تا ئهو بههارهی پیاوه تیلاك خوارهكانی پێشتر سهركزانه گهڕانهوه شار، ئهی رهقیب له گوێی من دهنگی نهبڕا، له خڕ لاوه دهنگی دههات،
له بارهی ئهی رهقیبی ساڵی كاولبوونهكه سهربرده و قسه زۆره، ئهوهتا مهلایهك له مزگهفتێ دێتهوه، تووشی منداڵانی دهم به ئهی رهقیبهوه دهبێ، دهڵێ:
ئهوهی رێ له ئهی رهقیب بگرێ، وهك ئهوهیه به گژ خوادا بچێ..
شاتكه شێت له سهر بهرگی بالیفێ- دهبێ له جۆته خوشكهوه فێربووبێ- به خهتی دروومانی نووسیویهتی:
((كورد نامرێ)) بهڵام فیشهكه شێتهی مێردی گوتبووی:
ئهو بالیفه فڕێده، حوكمهت بیبینێ، بالیف دهخاته سهر زارمان و دهمانخنكێنێ..
حهمهد مهستان ، به دیار شووشهی نیوه پڕهوه كه پێشتر جاروبار(له باخان ئاه و ناڵین دێ) و (یار بهرهو رووی ماڵان دێ)ی دهگوتهوه، ئێستا خاو خاو له خاوكهر خاوتر (ئهی رهقیب) دهڵێتهوه، هێند خاوی دهگوتهوه، له سروودهوه كردبوویه حهیران، ژنهكهی كه ههمیشه لایهكی كراسهكهی ههڵكراوه و پێش دهرگا گهسكدهدا و له بن بارانێش سۆندهی ئاوێی به دهستهوهیه، دهڵێته مێرده مهستهكهی:
تۆ به مردنی خۆت نامری، یان عهرهق یان حكومهت دهتكوژێ..
حهمهد مهستان دهڵی:
به كیههیان بمرم شههیدم.
بڵندتر ئهی رهقیب دهڵێتهوه، هێند بڵند دهگاته ماڵی ئهنۆ كه ماڵیان لهو سهری بهلاشاوهیه، نزیك كهندی گڵكهند ئهو كهندهی هێندهی ئاوی رژاندۆته شارهوه هێندهش پێشمهرگه، پێشمهرگه له تاریكایی ئهو كهندهوه دههاتنهوه شار و گورزی خۆیان دهوهشاند و ههر بهوێدا یان به كهندی بهلاشاوهدا ههر به تاریكی دهگهیشتنهوه زوورگهكانی رۆژههڵاتی شار، كهندهكان پڕ سهرهاتن، تا كۆڵان كۆڵان مابێ كهندهكان ناوه ناوه دێنهوه ناو گێڕانهوه، بهڵام تاكه كهسێ بتوانێ سهربردهی كهند و پێشمهرگه بگێڕێتهوه، ئهنۆی بهلاشاوهی ماڵ له نزیك كهندی گڵكهنده، حهیف! چوو، گوێمان لهو سهربردانه نابێت..
ئێ، با بێینهوه سهر ئهی رهقیب، ئهنۆ ئهو كوڕهی كێشكهی به دار و دارتێلهوه نههێشتبوو، به دار لاستیقهكهی ئاسمانی بهلاشاوهی رووتكردبۆوه له تهیر و تواڵ، نه زێدهگۆییه، نه خهیاڵ و نه هیچ لهوانه، چۆنی دهگێڕمهوه وایه، له ترسی دارلاستیقی ئهنۆ، نهك ههر مهل كۆپتهریش نهیدهوێرا به ئاسمانی بهلاشاوهدا ههڵفرێ، من دێتهوه بیرم ساڵانه قاز و قورینگ به ئاسمانی بهلاشاوهدا دههاتن و به سهر قهڵاتدا نازانم بهرهو كوێی دنیا ئاسمانیان دهگرت، راسته پێش پهیدابوونی ئهنۆ، پێش به چیاكهوتنهوهی پێشمهرگه، پێشمهرگه تهقهیان له كۆچی قازوقورینگ كرد و دڵیان ئێشاندن، بهڵام دار لاستیقی ئهنۆ كار له تفهنگ نهبوو، ئهو بوو رێی به قازو قورینگان گۆڕی، دوایوهی ئهنۆ به دار لاستیقهكهی كهلاستیقهكهی له چووپی ماتۆڕ بوو، له گای دابا دهیتهپاند، دوو سێ قاز و سێ چوار قورینگی له ئاسمان پهلهواژ كردهوه و تا گهیشتنه سهر عهردی بهلاشاوه، چهقۆیان به سهرڕا نهگهیشت، ئهو بهستهزمانانه رێی خۆیان گۆڕی، به سهر مهنتكاوه و رووناكی و كۆماری و سهیداوهدا به سهر قهڵاتدا ئاودیو دهبوون و چهتۆی سهرناس گۆتهنی دهگهیشتنه چیای مهقلووبی شێخان و لهوێشهوه ههر خۆیان دهزانن بۆ كوێ! ههر ئهو ئهنۆیه و بهو دارلاستیقهی دهستی پرتهقاڵ و ههناری به كۆماری گهڕهكی (كۆماری)یهوه نههێشتبوو، به چاوی خۆم دیتوومه، ئهو ئهنۆ نیشانشكێنه، له دووریی دوو سێ دارتێلهوه نیشانهی له ههناری به دارهوه گرتووه، ههنار فڕیوه ههر دهنكهی له پێش دهرگایهك كهوتووه، سهرهاتی كۆپتهرهكهش راسته من به چاوی خۆم نهمدی، بهڵام راسته، ئهوانهی گێڕایانهوه، درۆیان لێناوهشێتهوه، وا گهیشت و گهڕهك وای گێڕایهوه:
له بن جۆت عاموودان(دارتێلان) له پشتهوهی بهلاشاوه، كۆپتهر خۆی نهوی دهكات، لهوانهیه شتێك بهرداتهوه بۆ ئهو سهربازانهی دوای كاولبوونی دنیا، لهوێ سهنگهریان لێدابوو، چادریان ههڵدابوو، ئهنۆ له بن دارتێلهوه له ناو گهنمهوه كه بهژنێ ههڵیدابوو، نیشانه له كۆپتهر دهگرێ و تهقهی لێوهدێنێ، كۆپتهر زراوی دهچێ، به خۆههڵدانێ خۆی دهگهیهنێتهوه بنی ئاسمانێ، تۆبهدهكات و جارێكیتر گوو دهخوات لهو ئاقاره هێنده له زهوی نهویبێتهوه..
دهڵێی تهواوێك له ئهی رهقیب دووركهوتوومهتهوه، ئهو ئهنۆیه كه له ههوكهوه ههوكهی ناو سهربرده تا شهش حهفت ساڵێكیتریش لهگهڵمه، سهرهاتی هێند زۆره، وهخته بڵێم بهلاشاوه بێ وی و كهویار و رێحانه نه گهڕهكه نه هیچ، ئێ، وا هاتمهوه سهر ئهی رهقیب و ئهنۆ، وهك بینینی فیلم دێتهوهبیرم، ئهنۆ له پێش دهركهی زێوهر گوتی:
زناحم لهگهڵ دایكی خۆم كردبێ، ههر كهسێ نههیڵێ ئهی رهقیب بڵێم، بهو دارلاستیقه، سهری دهپهڕێنم..
تا له بیرمنهچووه، ئهنۆ دارلاستیقی دههێنایه قوتابخانه، له بن درهختێ، له كونی سولاوكه، له كونی مهزرا، له بن گونی خۆی، چووزانم له جێیهك دهیشاردهوه، ههموو رۆژێ به دارلاستیكهوه دههاته قوتابخانه و جارێكیش لێینهگیرا، دێتهوهبیرم جارێك هیچ چارهی نهبوو، دایه من و گوتی:
چ مامۆستایهك شك له تۆ ناكات، با لهكنه تۆ بێت..
خستمه گیرفانمهوه و ههر لهوهشهوه پتر بووینه برادهر و ههمیشه له سهری دهكردمهوه، ئێ، بهو چاوانهی خۆم دیتم، كڵاوی مامۆستاكه فڕی، زستان بوو، مامۆستا كڵاوێك وا بزانم كاسكێكتیان دهگۆتێ، له سهر بوو، كڵاو كهوت، ئاوهڕدهدهمهوه ئهنۆ دارلاستیكهكهی دهخاته بهڕكی شهرواڵهكهیهوه كه جێی دوو سێ گندۆرهی لێدهبۆوه، له رێیێ گۆتی:
ئهو كهچهڵه، نایهڵێ (ئهی رهقیب) بڵێینهوه!؟
ئهو رووداوهم له ماڵێ گێڕایهوه، بابم گوتی:
كوڕم، ههر كهسێ دژی ئهی رهقیب بوهستێتهوه، نهك كڵاو سهریشی دهپهڕێ.
سوێندی كهسم له سهر نیه، ئهو ساڵهی دهڵێم ئهی رهقیب هێندهی ئهلفاتیحا هاتۆته سهر زاران، هێندهی بهرگی كتێب و ناوی خۆمان هاتۆته بهر چاومان، ئهو ساڵه منداڵ به كهرتكه گهچان چ جێ نهما له سهری نهنووسن ئهی رهقهیب، سهر بهرد و دار، دارتێل و دیوار، سهر خۆڵ و قوڕ، سهر تهنهكه و چاكهتی مامۆستا و سهر بهرگه بالیف و سهرنان..
به چاوی خۆم دیتم له سهر پشتی كهرێكی سپی به خهتێكی ناڕێكی رهش نووسرابوو:
ههر ماوه قهومی كوردزمان..
كوردی سهر پشتی كهرێ ههرای نایهوه، ههبوو به سووكایهتی به كوردی خوێندهوه، به فیتی جاشی تێگهیشتن، جاشی له جاشانیش، چوونكێ ههموو جاشێك كاری وا ناچیزه ناكات، بهڵام ههندێك كهس به كاری شۆڕشگێڕانهیان ههژماركرد و وا بزانم حهمهد مهستان بوو گۆتی:
خۆ سهر پشتی كهرێ له ئاودهستخانهی مزگهفتێ پیستر نیه، ئهدی لۆ لهوێ دهنووسرێ!
مهلارۆكیشم دیت شووشهیهك نهفتی دهستدایێ، كهری كورد له پشتێی گرت و كهوته رهشكردنهوهی بۆیاغی سهر پشتی، ههبوو گومانی لۆ وی چوو، بهڵام سوێندی به زاد ( گهنم و جۆ) ی بنیادهم و كهرانی دهخوارد كه دهستی وی تێدانیه..
ئهی رهقیبی سهر چاكهتی مامۆستاش هێندهی قهومی كوردی سهر پشتی كهرێ دهنگیداوه، له قوتابخانهوه به ئیسكاندا هات و ههموو بهلاشاوهی گرتهوه، بزانه سهربردهی چاكهتهكه چۆنه:
مامۆستایهك ههیه، كاتێ دادهنیشێ و لاق دهخاته سهر لاق و دهكهوێته قسه، پێلاوی له پێ بكهوه ئاگای لێ نیه، قووڵ رۆدهچێته ناو باس و خواسان، ئهگهر باسهكه شتێكی ئهوتۆش نهبێ، ئهو ئهو گهورهی دهكات و پهلوپۆی لێدهبێتهوه، باسی دارا و زارا بكات، دهیباتهوه سهر ئادهم و حهوا و دهركردنیان له بهههشتێ، باس باسی مێوژی مام زۆراب بێ، دهمانباتهوه ناو رهز و باخی خۆشناوهتی و چۆنیهتی پهروهردهكردنی دار و درهختان، ئێ، له قسهی مامۆستا گهڕێ، با چاو دهینه سهر چاكهتێ ، مامۆستا ههستا سهر تهختهرهشێ، له سهر دامهنی چاكهتی سپی، لای چهپی، به خهتهكی خۆشی رهش (ئهی رهقیب)هكی له پهنجه پانتر، وهك بڵێی دهدرهوشێتهوه، وهها نهخشابوو، مهگهر جۆته خوشك وا بینهخشێنن.
پۆل دهزانێ كهرخی ئهو كوڕهیه كه به جووته پێنووسی دار جوان دهنووسێ، ئهو وانهیه مامۆستا تا دهستی شل بوو له سهر تهختهرهش شتی نووسی، بهڵام پۆل به دهنگی نزم چاكهتی مامۆستایان خوێندهوه، له ناو جاده و كۆڵان و گهڕهكیش گۆتیانهوه، وا بزانم مامۆستا ههوكهشپێوه نهیزانی ئهی رهقیبی پێوه!
ئهدی ئهی رهقیبی دهست و پهنجهی جۆته خوشك، ئهگهر به كامی دڵ قسه له نهخش و نیگاری جووته خوشك نهكهم، وهك ئهوهیه كۆڵانێكی جوانی بهلاشاوه له نهخشهی بهلاشاوه بسڕمهوه، ئاخر چ سهرنان و بهرگه بالیف و بهرگه رادیۆ و تهلهفزیۆن و پهردهی دهلاقه و پهنجهره، تۆ پهردهی سهر ئاودهستیشی بهگهڵ بده، نیه، نهخشی پهنجهی وانی پێوه نهبێ، ئهوهی نهخشی دهستی جۆته خوشكی دیتووه، شایهدی دهدا كه (مانی)یش ههر وا نهخشی نهخشاندووه.
ماڵی جۆته خوشك لهو سهر كۆڵانهیه ئهگهر به ههر لایهكدا پێچبكهیتهوه دهكهویه كۆڵانی ماڵی شفتیفرۆشهكه، با بڵێین كۆڵانی پێنج شههید، دیاره من دواترێ ئهو ناوهم لێی ناوه، دهنا له بهلاشاوه كۆڵانێك نیه بهو ناوه، ئێ، له ماڵیان گهڕێ، بزانین نهخش ونیگاریان چۆن به ماڵاندا دهگهڕێ..
ههر دهبێ به بهندێكی پلكه بهندبێژ بچینه سهر باسی جۆته خوشك، ئاخر تا بهندی وی ههبێ، سهرهاتخوان ناوی خوداشی به زاردا نایه، بهندی وی (ههبوو نهبوو)ه، تۆبه خودایه! خوداش به دوای ویدایه، پلكه بهندبێژ له بهندێكی درێژ، درێژتر لهو رستهی له حهوشهی گهورهی ماڵی جۆته خوشك ههمیشه چهند پارچه پهڕۆیهكی نهخشدار، تۆ بڵێ ئاڵای به سهرهوه هێند به ناز دهشهكانهوه، جۆتهحاجی لهقلهقهكهی ههولێرێش مرخیان لێ خۆش كردبوو، بهندهكهی پلكه بهندبێژ له كۆڵانی ماڵی كهویاریش درێژتر بوو، بهڵام من چ مێشكم ماوه! حهیف ههر هێندهم بیرماوه:
جۆته خوشكهك ههن لهو سهری
كراسی باخیان له بهری
فۆتهی گوڵداریان له سهری
شاریان نهخشاند سهر له بهری
كراسی بهری جۆته خوشك چ تهرز و رهنگ بوون، نایهنهوه بهر بیناییم، بهڵام فۆتهی سهریانم له چاوه، گوڵه بهیبوون وخهزێمهیان لێ چنراوه، هێند جوانیان دهبهست، ئهو ژنانهی دهمێك بوو فڕێیاندابوو، به دیتنی وان بۆ فۆته گهڕانهوه، نهخشی فۆتهش ههر چنراوی دهست و پهنجهی خۆیان بوو، جۆته خوشك وهها تێكهڵی نهخش و چنینن، ناپرژێنه سه هیچ، نهنه خانی دایكی سوڵتانه شێت گۆتهنی: لهبیریانچووه شتهك ههیه مێردكردنی دهڵێنێ.. چاوچاوانێ و حهزحهزۆكێ و ئهو شتانهش نازانن چیه، لۆ جوانیش له جوانان بوون، بهژن لاولاوی، پرچ خاوی، بهڵهك چاوی لهوانه بوون وهك دهڵێن برای خۆیان عاشقیان دهبوون..
دهرێ و گهڕانیان نیه، كهمه، چ جێ پێنازانن، بهره جهژنانێك له بن قهراتێ له دایكیان دادهدهبڕێن ، بهساكه گۆڕی و ریم و پاسان ناكهونهوه، بۆ بانگهواز دهچنه مزگهفتی حاجی لهقلهقان، مهلا ئهوها بانگ رادهدێرێ:
دوو كیژۆره له پێش دهركهی مزگهفتی خانهقایێ چاوهڕێی داكیان دهكهن..
جۆته خوشكی دهستڕهنگین دێنه كۆڵانێش دهرزی و دهزوویان له دهسته و پهڕۆ دهنهخشێنن، دایكیان گۆتبووی:
دهست به دهرزیهوه خهویان لێكهوتووه..
ئهدی دهرزی له مهمكی گهورهكهیان رانهچوو! لێی پیس نهكرد! دهرزی، دوای دهرزی بڕێ! كچ خهوی لێدهكهوێ و دهرزیی لهبیردهچێ، له خۆ وهرگێڕانێ دهرزی له مهمك رادهچێ.. دكتۆری ههولێر و مووسڵا نهما پێینهكهن، بردیانه بهغداش، خوای نهخش و نیگار كردی هێشتیهوه و نهیكوشت، بابی سێ جوانهگای له خۆی گرتبوو، دهمهو عهسرانێ ماڵ نهبوو له بهلاشاوه لهگهنه گۆشتێكی بۆ نهچێ، خوشكی گچكهش بهرگه بالیفی نهخشداری له خۆ گرتبوو، پاشۆڵێكی بهخشی، ئێمهش بهرمان كهوت، له ماڵێ له سهری بهشهڕهاتین، شهڕه بالیفێكمان كرد، دهتگوت رێوی چۆته كۆڵیتی مریشكان، له بهر پهڕهمووچه چاو چاوی نهدهدی، بالیفهكان چنگێ كهمتریان لێمایهوه، خۆ لهبیرتانه ههینێ بالیف پهڕهمووچهی تێدابوو، ههر ئێمه نا، منداڵ نهبوو له سهر بهرگه بالیفی جۆته خوشك به شهڕ نهیێ!
ئاخر سهر نانه سهر بالیفی وان، وهك چوونه ناو پهپووله وگوڵان وایه، ئهو بهرگهی شهڕه بالیفی له ماڵی ئێمه نایهوه: عهردهكهی به لای مۆریدا دهڕوانێ، دوو پهپووله باڵیان لێككردۆتهوه، یهكیان سپی سپی، پنتی رهشی تێدا، ئهویدی پرتهقاڵی هێل هێل هێلی باریكی شینی ئاسمانیی تێدا، له پێش پهپوولهكان گوڵێكی سوور به لاسكێكی ناسكهوه، له نێوان گوڵ و پهپووله سێ چوار پهڕی گوڵ وهك بڵێی له سهمادان، یان خۆیان بۆ پێشوازیی پهپوولهكان راخستبێ، له سهرێ دوو پهله ههوری نازانم چ رهنگ، وهك بڵێی كهوتبنه بهر تیشیكی زهردهپهڕ، تهنكه سێبهریان به سهر پهپووله و گوڵهوه دیاره..
نهخشی سهر بالیفهكهی كهویاریشم له چاو نهخشاندووه و دوای ئهو ههموو نهخشه و رهنگهی به سهر دنیادا هات رهشنهبۆتهوه، دنیاش كاول بێ نهخشی دهستی جۆته خوشك به هێل و رهنگهوه دهدرهوشێنهوه:
وێنهی ناولهپێكی گهورهیه به پهنجهی شوو شوو باریكهوه، چ پهنجهیێ، له شێوهی پهلكی داربی، نینۆكی پێنج پهلكهكه له شێوهی دهندووكی كهون، سوور دهچنهوه، كهویار گۆتبوویه كچهكهی حهمهد مهستان:
كاتی سهر دهخهمه سهر بالیفی خۆم ههستدهكهم گوێم له دهنگی كهوه، ئهگهر باوهڕناكهیت، وهره له سهری بخهوه..
خۆزگهم دهخواست ئهو قسهی به من گۆتبا.
بالیفی كچهكهی حهمهد مهستانیش، نهمدیتبوو، بهڵام به قسهی خۆی بێ، نهخشهكهی دوو باڵی پهڕهسێلكهیه، ههر باڵهی به لایهكدا دهفڕێ، ههندێ پووشیش وهك بڵێی با ههڵیگرتبن، به ئاسمانهوه، شتێكی گچكهش له دوورهوه دیاره پێدهچێ دهندووك بێ، كچه له جۆته خوشكی پرسیبوو:
ئهو بهرگه بالیفه زۆر جوانه، بهڵام تێناگهم لۆ ئهوهایه!
گۆتبوویان:
له تێگهیشتن گهڕێ، جوان، جوانه!
نهخشی دهستی سهر بهرگه بالیفی جۆته خوشك، دهستاودهست دهكهن، ژن و كچانی گهڕهك ئهوانهی دهستی نهخش و چنینیان ههیه، وهك چۆن له پێش ئاوێنه له خۆ ورددهبنهوه، ئاوا به دیار نهخش و رهنگی جۆت خوشكهوه رادهمێنن، بهڵام پهنجهیێ له رهنگی پهنجهی ئهوان پهیدا نهبوو، نهخشی سهر بهرگه بالیف و سهرنانی جۆته خوشك له دوورهوه دهناسرانهوه، سهرنانی دهستی وان رۆژیی به رۆژیوانان دهشكان، دڵگیراوی دههێنایه سهر خوان، ههركهسێ نهخشی سهرنانی ئهوانی له سهر تلیانهی نانێ دهدی تازهش له سهر نانێ ههستابا، حهزی دهچووه نان، جۆته خوشك به سهد تهرز نهخشیان دهنهخشان، ده بڕوانه ئهو سهرنانه:
عهردهكهی رهنگ جۆییه، جۆی رهش، له ناوهندێ به رهنگی سپی، له گهنم سپیتر نانێكی نهخشاندووه، له نهخشاندنێ دیاره تهنكه، تهنك له پهڕهی گوڵیش تهنكتر، له چوار دهوری نانهكه سێ چوار ئهنگوتكی قیت، له مهمكی خۆیان قیتتر، له رهنگ له چ ئهنگوتكێ ناچن، رهنگی مێوژی رهشیان گرتووه، له لایهكهوه ناوبرێشكێ به سێ پهنجهوه دیاره، ناوبرێشك رهنگی نانی نهختێك سووتاوی گرتووه، پهنجهش دهڵێی ئێستا له خهنهی گرتووه، ئهنگۆ بڵێن، خۆتان له خودا مهكهن، نهخشی واتان له سهر سهرنان دیتووه!
چاودهنه سهرنانهكهی ماڵی نهنهخان، دوو گوڵه گهنم به لاسكی درێژهوه، به گوڵی رهژگوڵ دهچن، پرژیان رهش رهش دهڵێی برژانگی خۆیانه، لهوێیان نهخشاندووه، ئهوانهی له نزیكهوه چاو و برۆی جۆته خوشكیان بینیبێ، قسهكهم لێوهردهگرن، له نێوان دوو گوڵهكه رهوسهی گهنم له شێوهی لهگهنه پڵاوساوار ههڵدراوهتهوه، لهو سهرهوهش تهبارهیهك دهڵێی پهله ههورێكی تهنكه به سهر زهویهوه نیشتۆتهوه، شاتكه شێت گۆتهنی:
دهوجا وهره حهزت نهچێته نانی بن سهرنانێ!
به شاتكه شێت سهری پشیلهم بیركهوتهوه، جۆته خوشك له سهر خواست نا، به دڵی خۆیان نهخشیان دهنهخشاند، بهڵام دڵی شاتكهیان نهشكاند، پێیگوتبوون: مشك ههراسانی كردم، نهدهرمان كاریان تێدهكات، نه له پشیلهش دهگهڕێنهوه، پشیلهی سهر گهورهم له ئێوه دهوێ..
جۆته خوشك سهری سێ پیشیلهیان له سهرنانێ نهخشاند، له ههر لایهكهوه تهماشای تلیانهی نانت كردبا،
پشیله چاوی له چاوت بڕیبوو، بهڵام چ پشیلهیهك، هێند جوان هێند جوان، مشك نهك ههر لێی ناڕهوێنهوه حهزدهكهن بۆی بچنه ژوان!
بهرگی رادیۆكهی پیری سوارچاكانیش دهستكردی جۆته خوشكه، له تهنكی و ناسكی له تارای بووك دهچێ، دوو چاوی گهشی له سهر چنرابوو، تا ههینێ چاوی چ بووكێ وا نهنهخشابوو.. دواترێ له پێش قاپیی مزگهفتی حاجی لهقلهقێ بهرگێكم به رادیۆی دهستی عهمۆ جهلیلهوه دیت، ههر دهبێ نهخشی دهستی جۆته خوشك بووبێ..
ئهدی پهردهی پهنجهرهی ماڵی فازیل رێحانه، وهی وهی! چهند چڵه رێحانهیهكی لێ چنراوه ههر دهڵێی به راستیه، دهڵێی رێحانهی سهر بهڕكی رێحانهیه..
له سهر پهردهی سهر ئاودهستێش، مهسینهی وایان دهچنی، دهستت بۆی دهبرد لهگهڵ خۆت بیبهته ژۆرێ..
ئۆی، تا ئهو سهری گهڕهكێ له ئهی رهقیب دووركهوتمهوه، ئهی رهقیبهكهم له ماڵی بڕنۆ دیت، له سهر پهردهی ئهو دهلاقهیهی كه پێشتر وێنهیهكی گهورهی مهلا مستهفای به سهرهوه ههڵواسرابوو، له سهر پهردهی شین كۆمهڵێ پیتی سووری پهرت و بڵاو دیارن، زۆری برد تا پیت پیت لێكم دان و بوونه (ئهی رهقیب…) ئهوهش نهخشی دهستی جۆته خوشك بوون..
بهرگه بالیف و سهرنانی جۆته خوشك، ههر له بهلاشاوه نا، پهڕیهوه بهری گڵكهند و سهیداوه، به شاردا بڵاوبۆوه، گهیشته دهڵاڵخانهی ناو قهیسهری، گوێیان لێبووه، پیرێژن له ناو پهڕۆوپاتارهوه هاواریكردووه:
وهرنه بهرگه بالیف و سهرنانی جۆته خوشكان..
یهك جۆته خوشك ههبوو، وهك چۆن له دوای دهروێش برایم بانگدان حهرامه، له دوای مام دێوانه زوڕنا و له دوای مهلا عهبدوڵلای دهفژهن، دهف بێ تامه، له دوای جۆته خوشكیش چ رهوا نیه كهس دهست بۆ نهخش و چنین ببات، داخی گرانم، جۆته خوشكیش به دهردی شههابهی ههولێری و مینكهی شمشاڵژهن چوون، له دوای خۆیان ههستانێ، ئاوازێ، نهخشێ بۆ شار بهجێنهما..
جۆته خوشك دێنهوه ناو گێڕانهوه، ئێستا دهبێت به دهوری رادیۆكهی پیری سوارچاكان بازنه ببهستین و گوێ له دهنگی (ئێره دهنگی..) بگرین