قەیرانی ڕۆشنبیر لە کۆمەڵگادا مەترسیە !…. راستی بەهادین
بوونی هەرمرۆڤێک پەیوەستە بە بارودۆخی کۆمەڵایەتی و سۆسیۆلۆجی و سایکۆلۆژی و سیاسی ئەو کۆمەڵگای تێیدا ژیان دەکات لەم ڕوەشەوە هەرمرۆڤێک کە لەناو هەر کۆمەڵگەیەکدا دەژی ئەوا لەگەڵ مرۆڤەکانیتردا ئەرک و بەرپرسیارەتی دەکەوێتەسەرشان ، ئەمەش بۆ باشترکردنی ژیانە لە هەموو ڕویەکەوە .
ئەم ئەرکانەش لەبواری سیاسی ڕۆشنبیری و ئەخلاقیدا خۆیان دەبیننەوە ، ئەرکی ڕۆشنبیر هەڵوێست وەرگرتنە لە دژی ئەو بارودۆخە ناهەموارەی لە کۆمەڵگا ڕوو دەدەن ،
بۆ ئەمەش ڕۆشنبیر هەم لەڕووی سیاسی و هەم لەڕووی کۆمەڵایەتیەوە ئەم ئەرکە دەکەوێتە سەرشانی کە پەیوەستە بە گەشەی سیاسی و کۆمەڵایەتی .
ڕۆشنبیر ویژدان و دەركی كۆمەڵگەیە ، ئەو شتانە دەبینێت كە كۆمەڵگە نایانبینێت ، ئەو بۆیانی باس دەكات و كۆمەڵگەی لێ ئاگادار دەكاتەوە ، ڕۆشنبیر لەگەڵ ڕەخنەگرتن دەبێت كار بكات لەسەر هەقیقەت و ڕاستیە شاراوەكان و نیشانی كۆمەڵگەی بدات و كاری جددی بكات لەسەر بڵاوكردنەوەی بەها باڵا و ئاكارە بەرزەكان ، و یارمەتیدەرێكی ڕاستەقینەی كۆمەڵگە بێت بۆ حاڵی بوونی باشتر لە دۆخی ژیانی كۆمەڵایەتی و فەرهەنگی و سیاسی و كلتوری ، كە ڕۆشنبیر بەدوای هەقیقەت و ڕاستی شتەكانەوە بوو و توانی مەعریفە بەرهەمەبهێنێت ، ئەوكات خۆبەخۆ كارێكی ئەخلاقی دەكات ، نەك هەركاتێك لە زیانی بوو دەست بەرداری هەقیقەت ببێت و قبوڵی نەكات .
ڕۆشنبیر دەبێت لە پێناو گەیاندنی ڕاستیدا نەسڵەمێتەوە لە وتن و جاڕادانی ئەوەی کە بەبەرژەوەندی باڵای نیشتیمانی دەشکێتەوەو دەبێتە هۆکاری بەرەوپێشچوونی تاك و کۆمەڵگە ، بۆ ئەمەش ڕوناکبیران هیچ کاتێك لەبەرەی دەسڵاتداراندا نین و نابنە سوپەری واتاییان ، تاکی ڕووناکبیر هەمیشە دەبێت لە بەرەی ململانێکەرانی دەسڵات و کلتورو نەریتە کۆنینەکانی کۆمەڵگەدا بێت بەبێ گوێدانە هیچ جۆرێکی سزاو هیچ گوشارێکی سیاسی و ئابووری و کۆمەڵایەتی .
( هۆڵباخ°) کە فەیلەسوفێکی ئەڵمانیە پێیوایە کە ڕۆشنبیر تاکە کەسێکە و لەگەڵ ئەوانیتردا ئەندامی کۆمەڵگایە وە پێویستە پابەند بە کۆمەڵگا بجوڵێتەوە و لەگەڵ ئەوەشدا دەستبەرداری کەمێک لە ئازادیەکانی خۆیبێت تاوەکو سوودی زیاتر بگەیەنێت گەروا نەبێت ناتوانێت هیچ ئامانجێکی ئەرێنی بەدەست بێنێت .
کەواتە پێویستە ڕۆشنبیر ئیرادەی خۆی ڕادەستی ئیرادەی کۆمەڵگا بکات لەمەشەوە ئەرکە ڕۆشنبیریەکان دەتوانرێت لەتەواوی بوارە سۆسیۆلۆجی سیاسیەکاندا ببینرێن .بۆ ئەمەش جەخت لە ئازادی دەکاتەوە و عەقڵ و زانین پایەداردەکات کە پەیوەستە بە بەرەوپێشچونی کۆمەڵگا چونکە شکۆی هەر کۆمەڵگە و نەتەوەیەک پەیوەستە با ئاستی ڕۆشنبیریەوە کە بەد ئەخلاقی و زۆرداری دەپوکێنێتەوە ، بۆ ئەمەش ئەرکە ڕۆشنبیریەکان بەپێی یاساگەلێکی عەقلڵمەندانە ڕۆڵ دەگێڕن و گشت ئامانجێکیشیان هۆش ڕوونی هاوڵاتیانە گەیاندنی کۆمەڵگایە بە خۆشگوزەرانی
کەواتە ئەرکی ڕۆشنبیر ئافراندنی شۆڕشێکی گشتگیرە بۆزیاتر بەیەکەوەلکاندنی جڤاکی ئەخلاقی و سیاسی بە زانستەوە ، زانستێک کە لە هۆشی مرۆڤێکی ئازادو سەربەخۆوە سەریهەڵداوە و بەرهەمی ئاواڵابوونی هزرینێکی سەربەخۆیە لەمەشەوە ڕۆشنبیری دەگاتەوە بە ماناڕاستەقینەکەی خۆی و ڕۆشنبیریش لێرەدا کەسێکە کە هەست بە ڕاستەقینەبوونی خۆی دەکات .
ماوەبڵێین کە قەیرانی ڕۆشنبیر لە کۆمەڵگادا وەک قەیرانی دەروون وایە لەناو جەستە .
° تیۆری سیاسی لای ئۆجەلان