پانۆرامای فاشیزم لە، شۆستەکانی کەودەنی … ئالان فەرمان

ئەگەر لە خۆرئاوا فاشیزم بریتیبێت لە مۆسۆلینی ئەوا
لەخۆرهەڵات فاشیزم هەموو شتێکە جگە لە مۆسۆلینی.

ئەوەی ئەمڕۆ لە خۆرهەڵات دەیبینین تاریک ترین قۆناغە لە مێژووی خۆرهەڵاتدا، دۆخێکە کە ئەستەمە بەناویدا ڕەتببین بەبێ ئەوەی لەم خەوە قوڵە وشیار نەبینەوە کە لە چرکەساتێکی گرینگ بێئاگای هێشتوینەتەوە،خەوێک کەتێدا ئەتوانین بەرزترین باڵەخانەکان و جوانترین پانتاییەکان و قێزەونترین دکتاتۆرەکان ببینین،وەلێ ناتوانین شتێک ببینین کە لە تەنیشتمان ئەخەوێت،ئەویش فاشیزمه.فاشیزم ئەو ئایدۆلۆژیایە کەلەماترێکسی ئەوروپا کەوتە خوار و لەخۆرهەڵات ڕیشەی داکوتا،فاشیزمی خۆرهەڵاتی چیتر لە سیستەمی سیاسی و دەسەڵاتی سیاسیدا قەتیس نەماوە، بەڵکو ئەمڕۆ فاشیزم لە هەموو شوێنێکی جەستەی کۆمەڵایەتی دەژیت و نمایشی خۆی دەکات.ئەو نمایشەی فاشیزم دەیکات نمایشێکی فریودەرە،وایکردوە کە ئێنتێلێکچواڵیەتی ناوچەکەشی فریو داوە بەوەی کە هێشتا فاشیزم وەک فۆڕم و جەوهەر وەک ڕیتواڵێکی ڕۆژئاوایی هێشتا بەدەرنەکەوتوە،یاخود ئەگەر بوونیشی هەبێت ئەوا بونێکی ستراکتۆری و هیرارکیە و لەسەرەوە هەیە بەڵام لەخوارەوەی هەڕەمەکە بوونی نییە.لەکاتێکدا بەپێچەوانەوە فاشیزم بونێکی (دەر ستراکتۆر)ی هەیە بونێک کە وەک تەپوتۆز پەرش و بڵاوبووە لەنێو فەزای سیاسی و کۆمەڵایەتیمان، لەنێو تێکست و لاپەڕەکان،لەنێو دەزگای میدیایی و ئینستیوتەکان،جەریدە و گۆڤارەکان،ئەگەر زیادەڕەوی نەبێت فاشیزم لە فۆڕمێکی زەقدا لەنێو قەوارەی خێزانیشدا بوونی هەیە. ئەو تەحویلەی فاشیزم لە چەقی دەسەڵاتەوە بۆ نێو فەزای کۆمەڵایەتیمان مەترسیدارتین جۆری گواستنەوەیە کە هەستی پێ نەکرابێت. وەک( بەختیار عەلی) ئەڵێ:فاشیزم هێزێکی خەوتوو نییە بترسین لەوەی بەخەبەر بێت،بەڵکو هێزێکی بەخەبەرە کە نمایشی خەوتن ئەکات (بەختیار عەلی ڕەخنە لەعەقڵی فاشیستی)، لاپەرە، (٦٤)
کایەی ڕۆشنبیری ئێمە بەجۆرێک هەژارە کە تەنها بەشێوەیەکی سەتحیانە سەیری پرسەکان دەکات و تەنها دیکۆری مەسەلەکان ئەبینێت نەک بناوانی مەسەلەکان، ئەمەش پەیوەندی بەوە هەیە، کە خۆرهەڵات بە چاویلکەی خۆرئاوا دەخوێنینەوە. فاشیزمی خۆرهەڵات و فاشیزمی کوردی هەموومانی فریوداوە بەوەی کە بوونی نییە یاخود بونێکە لە یەک بارەگا، لەنێو یەک سیستەمی سیاسی کە تەنها ڕیفۆرم و شۆرش ئەتوانن سوک و سانا فاشیزم لێرە دەربکەن! کە ئەمەش تێگەیشتنێکی زۆر ڕۆمانسی و ڕۆمانتیکیە بۆ فاشیزم .وڵتەر بنیامین ئەڵێت هەموو هەڵکشانێکی فاشیزم بەرهەمی شکستی شۆرشێکە بەڵام لەخۆرهەڵات هەموو هەڵکشانێکی فاشیزم بەرهەمی خەوی قوڵ و تێگەیشتنی سادەو ساکارە بۆ خودی فاشیزم. فاشیزم فریودەرە. وەک ژێ دولوز ئەڵێت: گەورەترین فێڵی شەیتان ئەوەیە بڕوابکەین بەوەی کە شەیتان بوونی نییە.فاشیزم لەخۆرهەڵات ئەو شەیتانە دولوزیییە کە هیچ پانتایێک نییە بەسەریدا نەڕۆشتبێت و هیچ کۆڵانێک نەماوە تەی نەکردبێت. سیاسیەکانمان، قوتابیەکانمان ،ڕۆژنامەنوس و سەحافیە کەودەنەکانمان، بەتێکڕا بوون بەفاشیست بەبێ ئەوەی بیانەوێت فاشیست بن یاخود بێئاگا فاشیستن بەجۆرێک کۆی بوونی ئێمە لەسەر بنەمای ڕەتکردنەوە و نەفی کردنی ئەویتر بونیاد نراوە. سوبێکتی خۆرهەڵاتی بێئاگایانە سوبێکتێکی فاشیستە، تاکی خۆرهەڵاتی بارکراوە بە فاشیزم و لەهەر چرکەساتێک بۆی بلوێت ئەوادەبێتە مۆسۆلینی و ئەردۆگان و مۆگابی،سوک و سانا ئەویتر ڕەشئەکاتەوە. لەکۆتایدا ئەکرێت بگوترێت بەئاگا هاتنەوە لەو خەوە قوڵە لەلایەن ئینسانی خۆرهەڵاتی و تاکی کورد بەدیاری کراوی، گەورەترین بەخەبەر هاتنەوە ئەبێت لەوەی کۆمەڵگایەک کە قوڵ چۆتە خەوی دۆگمایی. “فاشیزم ناهێت بەڵکو لێرەیە”.

ئالان فەرمان
19/7/2020

Dengekan

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.