ڕۆمــــــانی” بەڕێـــــگاوە”..جیهانێکی تری خوێنەر.. میدیا خۆشناو
ڕۆمانی بە ڕێگاوە یەکێک بوو لە دەگمەنترین ئەو ڕۆمانە کوردیانەی کە زیاتر لە ئاست چاوەڕوانی و پەرۆشی من بوو بۆ خوێندنەوەی.
ئەرک و وەزیفەی نووسەری سەرکەوتوو هەر ئەوەنییە کە بنووسێت، بەڵکو دەبێت بزانێ بۆچی و بۆ کێ دەنووسێت؟
بزانێ خوێنەرەکانی تا چ ئاستێک، قوڵبوونەوەیان هەیە بۆ ژانرەکانی نووسین، هەتا دەبێ شارەزایی ئەوەیشی هەبێت خوێنەرەکان لە چ بارێکی ئابووری ! کۆمەڵایەتی و سیاسین، چوون ، لە کۆتاییدا ، ئەم دەقە دەبێتە هی خوێنەر ، ئەوە خوێنەرە دەقی نووسەر شەن و کەو دەکات و ، باڵایی و ئاست بەرزی نووسەر دیاریدەکات.
ڕۆمانی بەڕێگاوە،کە سەرەتا بە ڵاڵ کردنی خەڵک و بەستانەوەی “نارسیس” و گرێ کوێرەی نهێنییەکان و پەرۆشی نارسیس بۆ دۆزینەوەی باوکی و ڕەچەڵەکی . کوشتن و شەڕانگێزی و باج دان بە بەخوێنی مرۆڤەکان و چێژ بینین لە قڕکردن و پارچەپارچەکردنی مرۆڤ و پێکدادانی ئاین و شارستانییەکان و ململانێی ئامۆزاکان بۆ دەسەڵات دەستپێدەکات، تا دەگاتە ئەوەی “نارسیس” هەوڵی خۆکوشتن بدات، لێ دواسات پەشیمان دەبێتەوە.
کات لە بەڕێگاوە
کات: کاتی ڕۆمانەکە لە ساتی فەرمانڕەوایی
میر ئەمبێز دەست پێدەکات، تا گەڕانەوەی دەسەڵات بۆ نەوەکانی کە زیاتر لە نیو سەدە ساڵ مەزندە دەکرێت.
شون
شوێن: زیاتر ڕووداوەکان لە شەقڵاوەو دەورووبەری دەسووڕێنەوە
گۆڕی نێرگزان : دەکەوێتە نێوان دوو گوندی دەرەوەی شەقڵاوە
- شاری قەچووچان گەڕێکی شەقڵاەوە یە.
- هەرێمی فومەن شارێکی باکوری ئێرانە.
- هەرێمیئەشکەوت و چیایان تەوێڵە و بیارە و خوڕماڵە…..تاد.
ڕووداوەکانی ناو ڕۆمانەکە
ڕووداو: هەموو ڕووداوەکان خۆی لە شەڕانگێزی و کوشتن و ژیانی چەرمەسەری و لێکدابڕان و پێکدادانی ئاینەکان و حەز بۆ وەرگرتنی دەسەڵات دەبینێتەوە.
کارەکتەرە سەرەکییەکان
کارەکتەر: پاڵەوان و کارەکتەر ” نارسیس” ی کوڕی” ئۆدیب “ە
لە گەڵ” میخۆی جولەکە” ،”مەلاخدری بەخورتی” و ” قۆیتاسی کوڕی قریاقۆس” ە
زمان لە لای منووسەر
نووسەر فرە دەوڵەمەندە لە زمان زۆر شاڕەزاییە لە زمان و بن زمانەکان، چەندەها وشەو و زاراوە هەن لە ڕێگای ئەم ڕۆمانەوە نوێکرانەتەوە،
لەوانە ( قەتاندن، قەراش قەری، جەخار،
پۆڵاو کوڕۆژ، هەڵزنان…هتد).
سەڕنج ڕاکێشترین دەقی ئەدەبی کوردی.
ئەتوانم بڵێم” بەڕێگاوە” تەنها ڕۆمانێکی ئاسایی و تەقلیدی نییە ، ڕۆمانێکە خوێنەر ماندوو و پەرۆش دەکات، بە وەڵامی هەر پرسیارێک ، پرسیارێکی ترت لا درووست دەبێت، خەمبار و شۆکت دەکات.
هەڵبەتە نووسەر زۆر لێهاتوانە توانیوویەتی واقیعی کۆمەڵگەکەمان کە پڕیەتی لە کوشتن و بڕین ، لە ڕێگەی مێژووەوە بە شێوازێکی فانتازیا بگەیەنێت بە خوێنەر.
لە کۆتاییدا ئەتوانم بڵێم:
“بەڕێگاوە” تەنها ڕۆمانێک نییە، بەڵکو جیهانێکی تری خوێنەرە.!
مەحاڵە تۆ خوێنەری “بەڕێگاوە” بیت و هەست نەکەیت خۆت کارەکتەری
نێو ڕۆمانەکەی.! ماوە بێژم کە دڵشاد کاوانی
نووسەرێکی گەورە و خاکی و مرۆڤدۆستە.
ئەفسووس ڕۆمانی بەڕێگاوە بەزمانی کوردی نووسراوەتەوە، گەرنا ئێستا یەکێک دەبوو لە ڕۆمانە پێشەنگەکانی جیهانی، بۆیە پێویستە هەرچی زووە ئەم ڕۆمانە لای وەرگێڕانی لێبکرێتەوە و بچێتە سەر زمانە زیندووەکانی جیهان، خزمەتێکی گەورە به ئەدەب و فکر و باڵایی مەعریفە و ڕووانینی کورد نیشان گەلان دەدات.
سوپــــاس بۆ دیارییـە بەنرخەکەتان پێشکەشی ئەدەبیاتی کوردستان کرد.