ڕۆشنبیر و بوارەکان لەگەل نووسین… زانا رەزاق
سەرەتا ڕۆشنبیر بریتیە لەو کەسەی کە جیهانبینی و ڕێچکەیەکی تایبەت بەخۆی هەیە بەلام ئەو بیرو بۆچوونانە و بیرانەی کە هەیەتی لە سودی کۆمەلگایە نەک حەزی خۆی بەرەی خۆی یانی دەبێ بەشێوەیەک بێ بە سودی کۆمەلگا بێ نەک بە حەزی خۆی و بەرەی خۆی کاتێک دەبنە کەسێک لەبەرەکەیەک ئەوا بیرو بۆچوونی دەچێتە خانەی بەرهەم هێنانی ئەو بەرەیە
یانی خۆشی دەبێتە بەشێک لە کێشە نەک ببێتە بەشێک لە چارەسەر یانی دەبێ کەسێک بێ بە چاک و ڕاست بلێ ڕاست و چاک بە خراپ و هەلەش بەهەمان شێوە ئەوەش کاتێک دەکرێت کە دووبەرەکە دوو بۆچوون دەردەبڕن تۆ دەتوانی لەو دوو بۆچوونە بۆچوونێک بەڕاست بزانی یەکێک بە هەلە ئەمە ئەو کاتە ڕوودەدا کە بزانی کامەی هەلەیە و کامەی ڕاستە یان بەشێوەی تر هەیە دوو بۆچوونی تر دەردەبڕێت ڕۆشنبیر بەدیلی باشتر هەلدەبژێرێت لەو دوو بۆچوونەی کە هەیە یان شێوەی تر هەیە ئەمەیان زیاتر دەچێتە خانەی میتافزیک بێگومانیش میتافیزیک لەوە دەتوانێ دەبێ وەکو بێلایەنێک دەرکەوێت بیرو بۆچوونەکان لەسەر ئەوە بکاتە ڕێژەیی بەو شێوەی کە بلێی هەقیقەتی ڕەها لای کەس نیە بەلکو لای هەموو یەتی بەشێوەی ڕێژەیی و یەکسان لێرە با بێینە سەر ئەو پرسیارەی کە ڕۆشنبیر و بوارەکانی کۆمەلگای کوردستانی چۆنن لەگەل نووسین؟
پێش هەموو شتێک ڕۆشنبیرانێک ئەوانەی بۆ سیاسیەکان دەنووسن زۆرێک لەوان بەرهەمهێنەری بیری ڕاستی نین بەلکو بەرهەمهێنەری رەوایەتی دان یانی ئەوانە بۆ حەزی خۆیان بەرەی خۆیان دەنووسن نەک سودی گشتی تەنانەت ئەو جۆرە دوورمەوداش بیر ناکاتەوە بیرکردنەوەیەکی کورت مەودایە ئەگەر نا لە دوورمەودا زیان لە خۆیان دەداتەوە هەروەکو چۆن بلێین ئەوانە سالانێک دەنووسن ئێستا ئەگەر بپرسین ئەوانە ماندووبوونیان بە فیڕۆ نەچووە؟ مەبەستم سالانێک دەنووسن کوا بەرهەمەکەی بۆ خودی بەرەی خۆیان؟
خۆیان پێش هەموو کەس زیانیان بەردەکەوێت بێگومان لە کورت مەودا نا دوورمەودا ئەو جۆرە تەنیا خۆتان بگۆڕن و بۆچوون و ڕا پێچەوانە بکەنەوە سودی ئەوانە پێچەوانەش مەبەستم بە ڕاست بلێن ڕاست بە هەلەش بلێن هەلە پاشان هەر لەو جۆرانە خوێندنەوە و قسەی بۆ بواری تریش هەیە بەلام لێرە جیاوازتر دەردەکەوێت لە خوێندنەوە و قسانەی لەسەر سیاسەتی بەرەی خۆیان دەکەن یانی بۆ بوارەکانی دەرەوەی سیاسەت باسی خراپە و چاکە و کێشە و گرفتانیش دەکات بەلام کاتێک باسی سیاسەت دەکرێ وانیە و باسیشی ناکات؟!
ئەوانە دەکرا لەناو هەر بوارێک چەندین بەرە هەیە بەڕاو بۆچوونی جیاواز و ئایدۆلۆژیای جیاواز ڕێچکەیەکی دروست کردبا پێکهاتبا لە باشییەکانی ئەو بۆچوون و ڕایانەی لە ناو ئایدۆلۆژیا و بەرە و گروپەکاندا هەیە لێرە دەردەکەوێت ئەو جۆرە ئازادی بیروبۆچوونی نیە لە نێو چوارچێویەکن تەنیا دەتوانن لەو چوارچێوە قسە بکەن یانی وەکو تاکێک دەرناکەوێت وەکو کەسێکی داگیرکراو لە ئایدۆلۆژیا و بەرە و لایەندار دەردەکەوێت تەنانەت بۆ ڕاو بۆچوون لەسەر دەستور و یاساش ئاوان ؟!
یانی بۆ دەستور و یاساش دوو بۆچوون هەیە پێشوەختە دەزانی کامە بەرە چی دەلێ کامە بەرەش پێچەوانەی ئەو دەلێت کەچی هەر ئەوانە باسی تاکی سەربەخۆ و دروستکردنی تاکی بیرکەرەوە دەکەن کەچی خۆیان وانین پێویستە پێش ئەوەی باسی شتی وا و هەموو شتێکی تر بکەن خۆیان وابن یانی لە مێشکی خۆیاندا هەبێ و بڕوایان بەوە هەبێ یان نازانم ئەوانە تاک بە چ تێگەیشتوون و پێوەری تاک لای ئەو جۆرە چییە؟
کە دەشلێم وانین کاتێک دوو بەرە قسە دەکەن ناگەنە هیچ ئەنجامێک ئەنجام بەو مانایەی یەکێک هەموو شتی خۆی پێڕاستە ئەوەی تر هەموو شتی خۆی پێڕاستە ئەمەش هەروەکو ئایدۆلۆژیا وان تەنانەت ئەگەر لە دەرەوەی هەموو بەرەو گروپ و شتی تریش بیت ئەو شتەت هەبێ هەمان ئایدۆلۆژیایە بەس بەشێوەی تر و بەرگی تر بەلام تاکی سەربەخۆ و بیرکەرەوە ئەوەیە لەگەل شتی باش و چاک و بەدیلی باشتر بێ بۆ هەموو شتێک هەر ئەو جۆرە دوو شێوەی تریش هەن خوێندنەوە و شڕۆڤەکردنی بۆ هەموو ڕووداوێکی جیهانیش دەکەن هەن لایەندارییە و بە حەز و بەرژەوەندی لایەنی خۆی ئەوانە ژمارەیان گەلەک زۆرە هەشن بێلایەنی و ڕاست و دروستی بۆچوون دەردەبڕێت لێرە پێویستە هەردووک جۆر ئەکادیمی بنوسن وەک ئەکادیمی نەک بۆ ئەوە بۆ هەموو شتێکی تر دەرکەون تەنانەت هەندێکمان هەن لە کام وولاتی ئەوڕوپی بن کە قسە لەسەر ئەو وولاتە دەکەن وا هەست دەکەی کە قسەکانی لە چوارچێوەی ئایدۆلۆژی دان نەک وەک ئەکادیمێک بۆچوون و ڕا لەسەر شتەکان بخاتەڕوو یانی کە قسە دەکەن دوو قسە و بۆچوونیان نیە لەسەر هەلە و خراپی ئەو وولاتەی تێدا دەژین وەکو بلێین وولاتەکە لە هەموو ڕوویەکەوە تەواو پێشکەوتووە و هیچ هەلە و کەم و کورتی نەبێت بێگومان کە باسی ئەوە دەکەم مەبەستم بەشێوەیەکی گشتیە نەک بلێم هەموو ئاوان لێرەش ئەی بوارەکانی کۆمەلگای کوردی چۆنن؟
ئەگەر ئەو بابەتە درێژتر بکەینەوە بۆ بوارەکانی تر و کەسەکانی ناو بوارەکانی تریش بە هەمان شێوەن یانی ئەوانەش لە چوارچێوەیەکن کە وەکو خالانێک بۆیان دانراوە ناتوانن ئەو چەقبەستویەی هەیانە بشکێنن یانی دەکرێ بلێین ئەوانەش تاکێکی سەربەخۆ لە بیرکردنەوە و ڕاو و بۆچوون نیە بەلکو وەک کەسێکی بەرهەمهێنەری ئەو ڕێچکەیەن لەسەری دەڕۆن.
ئەمەی سەرەوە یەکێکە لە هەرە هەلەکانی ئەوانەی ئاوان دەبوایە وانەبوان و ئازادی تەواوی ڕاو بۆچوونیان هەبایە و بۆیان دابین کرابایە یانی دەکرێ هەموو کەسەکانی بوارێک هەموو وەکو یەک بن و لەگەل هەموو ڕاو بۆچوونەکانی بەرەی خۆیان بن ؟
ئەگەر نموونەیەکیش لەسەر ئەوە بهێنینەوە کە بلێین ئایا دەکرێ هەموویان یەک جار لە ناو هەموو کارەکان و قسە و کرداریان کەسێک نەبێ بلێت ئەوە هەلەیە و ئەوەش ڕاستە؟مەبەستم ئەوەیە کە لە بەرەی خۆی بە ناڕاست بزانێ بەرەی بەرامبەر بە ڕاست بزانێ؟
بێگومان خۆم ئەوەم نەدیوە و نەشبیستووە شتی وا هەبێ لە کۆتایدا خۆی ئەگەر دووبەرە هەبن ئەوا سالانێکی زۆریش ئەو دووبەرەیە لە ململانێ بن ئەوا هەموو بۆچوون و شتەکانی ئەوان کارلێک دەکەن و ئاوێتەی یەکتر دەبن ئەو شتانە دروست دەبن کە باشتر و چاکترە بۆ کۆمەلگا و مرۆڤەکانی بێگومان ئەمەش ئاستی بەرزی هۆشیارییەوە دروست دەبێ تێبینی لە ناو نووسینەکە ووتم نووسەری لایەندار و بەرەو گروپ لە ڕاو بۆچوون ئازاد نین بەلکو بەرهەم هێنەری بەرەی خۆیانن ئەمە لەم کۆمەلگایە هەیە جگە لە نووسەر و‌ڕۆشنبیرانی ئاوان دەبێ وا بکرێ هەموو ئامرازەکانی ڕۆشنبیری لە نووسەر و میدیا و هەموو ئەوانی تر ئازاد بن نەخرێنە ژێر کۆنترۆل و بەویست و حەزی خۆیان ئەو ئامرازانە ئاڕاستە بکەن چونکە ئەمە خالێکی هەر گرنگی پێشکەوتنە ووردە ووردەش بەرەو پێش دەچن دەبێ هەموویان واش بکەن چونکە هەموویان باسی پێشکەوتنی کۆمەلگاش دەکەن؟!
زانا رەزاق
————————————————————–
تێبینی دووەمیش دەبوایە لەبنەڕەتەوە ئاوا هاتبا یانی وەک بنەما با بۆ هەموو ئەو ئامرازانەی کۆمەلگا بۆ بواری ڕۆشنبیری تێبینی سێیەمیش کاتێک من شتێک دەنووسم مەبەستم بە شێوەیەکی گشتیە لە هەمان کاتدا لەسەر ئەو شتانەشە کە دەیبینم یانی ئەوانەی دەیبینم ئاوان.
