نوشیرواننیزم…. ئامانج کەریم
کاتێک پاشکۆی (نیزم) دەلکێنرێ بە ناوێکەوە کە هەڵگری ئەو ناوە ڕێچکەگەریەکی لە شێوازی خەباتدا هەبێت کە فکری نوێ و داهێنانی نوێ (ابداع) لە ڕێبازەکەیدا بونی هەبێ و فکرو دیدو ڕوانینی ببێتە ڕێڕەوی کۆمەڵێک یاخود تەواوی کۆمەڵگەیەک لە ناوچەیەکی جوگرافیای بێ سنوردا ، واتە (نیزمی) دەشێ سنوری دەوڵەت و سنوری دەستکرد و سنوری خۆڕسک ببڕێت و دەشێت (نیزمی) بازهەڵدانی هەبێت بەسەر ناوچەیدا و لە چەند پارچە زەویەکی گۆی زەوی پەیڕەو بکرێ و دەشێ ئەو فکرانە تەرجەمە بکرێنە سەر زمان و نەتەوەی جیاواز و بەپێی باوەڕ بون بەو دیدانە جۆرەها نەتەوە بەرجەستەی ئەو بیر کردنەوانە بکات و بیکەنە ڕێڕەوی خەبات بۆ گەشتن بە مەرام و ئامانجە گشتی و نەتەوەییەکان .
لە چ کاتێکدا تاک دەتوانێت ببێتە هەڵگری پاشکۆی (نیزم) بۆ ناوەکەی.. ؟
بێ گومان کەسانی سادە نابنە خاوەن ڕەوتی (نیزم) ی بەڵکو بە پێچەوانەوە دەبنە هەڵگرو بەرجەستە کەری فیکری و بیرو بۆچونی ڕێبازی کەسایەتی خاوەن (نیزم ) ی بەم پێیە هەڵگری کەسایەتی خاوەن (نیزم) سەرکردەو ڕابەرەکان دەبن ئەوانیش نەک هەمو جۆرە سەرکردەیەک بەڵکو سەرکردە کایزماییەکان کێن ئەوانەی کە پێیان دەوترێت کاریزما و دەتوانن بە کاریزمایی ببنە خاوەنی ڕەوتی (نیزم) ی ئەو سەرکردانەی کە قاڵ دەبن لە سیاسەتدا بە کاریزمای خۆی دەتوانێت هەم پەخشی بیرو ئایدیا و فکری خۆی بکات هەم تاکی کۆمەڵگا بهێنێتە ئەو باوەڕەی کە ئەم فیکرو بیرو بۆچونە ڕێگایەکی بەهێزە بۆ گەیشتن بە سەرکەوتن و گەشتن بە ئامانجی نەتەوەی و داڕشتنی بیرو بۆچونی حوکمڕانی لە چوارچێوەی خۆجێی و لە چوارچێوەی گشتگیر و فراواندا ، وەختێک سەرکردەیەکی هەڵکەوتو بتوانێت بۆ هەر چمکێکی بوارە جیا جیاکان دید و تێڕوانین وبەرنامە و تەکبیری هەبێ و ڕەوتێکی جەماوەری بەهێز خۆڕسکانە وەک بیرو باوەڕ شوێنکەوتەی بەرنامەکانی بن و ببنە دەنگێکی قەبارە گەورە و هێزێکی مرۆیی بەهێز کە لەناو کۆمەڵگاو نەتەوەدا دەنگدانەوەو ڕەنگ دانەوەی بەهێزی هەبێ ئیدی لێرەوە ئەو جۆرە سەرکردانە دەبنە کاریزماو هەنگاو دەنێن بو گەورەتر لە کاریزمایی و بەرەو ڕەوتی (نیزم)ی دەچن لە ڕوی فکرییەوە.
ئالێرەوە ئەگەر کەسانێک پاشگری نیزمیان پێوە بێت بەو واتەیە دێت کە ئیتر ئەو کەسە لە چوار چێوەی کەسایەتی تاکی خۆی دەردەچێت و دەبێتە خاوەنداریەکی گشتی ، بۆ نمونە کە دەڵێن مارکسنیزم یان ماوینیزم ، نەک هەر لە چوار چێوەی کەسایەتی بەڵکو لە چوارچێوەی نەتەوەیش دەبڕێت و دەبێتە فکر ، ئالێرەوە پێوانەی فکر دەبێتە ئەو تێزەی کە نوسراون و تێزی فکرین ، هەر بۆیە لە چوارچێوەی نوسراودا دەبێت ، بۆ ئەوەی بتوانین ئەم پێوەرانە بەسەر کەسایەتی نەوشیروان مستەفادا جێبەجێ بکەین ، ئەوا دەبێت بچینە سەر نوسراوەکانی بزانین تا چەندێ چارەسەری پێیە بۆ دۆخێک ، ئەوە دەزانین کە نەوشیروان مسەتەفا خاوەنی چەندین کتێبە لە بواری فکری سیاسی و ئابوری و کۆمەڵایەتی وئەدەبی و زمانناسی دا ، کە دەتوانین بڵیین ئەم نوسینانە تەنها بیلۆگرافیایەک نیە و نوسرا بێت ، یان گێڕانەوەیەکەی ڕوکەشیانە ، بەڵکو کۆمەڵە تێزێکن دەبێتە داهێنان بۆ ئەوەی ببێتە زانستێکی تازە وەک تۆژێنەوەیەکی دکتۆرا ، بۆیە هەمو ئەم بنەمایانە دەبێتە هۆکارێک لەسەر چەمکەکانی داهێنان دەبێتە تێزێک و کاری پی بکرێت بۆ دەستکاریکردنی ژیانێکی تەقلیدی و ڕۆشتن بۆ دنیایەک کە جیاواز تر بێت لە پێش خۆی ، واتا چارەسەری کێشەیەکی گشتی بە میتۆدێکی فکری تازەگەری دەکات ، هەر کات کێشە یان دیاردەیەک لەسەر ئاستی کۆمەڵگا ڕوی دا هەر میتۆدێک بێت و چارەسەری بۆ بدۆزێتەوە دەبیتە فکری نوێ و دەىێتە کارگەیەک بۆ بەرهەمهێنانی دنیایەکی نوێتر تا تاک هەست ماف و ئەرکی خۆی بکات ، لێرەوە نەوشیروان مستەفا دەتوانین بلێین خاوەنی تێزێکی فکریە بۆ چارەسەری کێشە و دیاردەکان ، لێرەوە بمانەوێ و نەمانەوێ گۆران بین یان نا ، تێزی نەوشیروان مستەفا چارسەری پێیە و هەر کەس بیەوێ ڕێگایەک بۆ چارەسەرکردنی دۆخی گەندەڵی و کێشەکان بدۆزێتەوە دەبێت بچێتەوە سەر نەوشیروان مستەفا ، ئیتر دەبێتە نەوشیروان نیزم ، لێرەوە نەوشیروان مستەفا بەشێكی سادەی ژیانی بزوتنەوەی گۆڕان بوە ، ئەوەی هەیە و بوارە گەورەکەیە ، تێزە فکرییەکانێتی ، کە دەبێتە چارەسەر بۆ کۆمەڵگایەکی تەندروست ئەوەی دەبێتە کارئەکتەری کارای ناو ئەم پرۆسەیە دەبێتە نەوشیروان نیزم .