چۆن حیزبه‌كان په‌رتبوونه، ئێوه په‌رت مه‌بن ! … سه‌لام ناوخۆش
له پاش هه‌ره‌سی هه‌رسێ ئه‌زمونی حوكمداری شێخ مه‌حموود 1918-1924 ، قازی محه‌مه‌د 1945-1946 ، مه‌لا مسته‌فا 1970-1974 ، ئه‌زموونی حوكومه‌تی هه‌رێم ئه‌زمونێكی دی حوكمداری كوردییه .
هه‌رسێ حوكمداریه‌كه‌ی پێشوو ، جگه له هۆكاری ده‌ره‌كی قوربانی ململانێی سیاسه‌تمه‌دار و رۆناكبیری كورد بوون ! بۆ نموونه زۆربه‌ی ڕۆناكبیری كورد پێش 1991 وا وێنه‌ی شێخ مه‌حموودی له زاكیره‌ی خوێنه‌ری كورد وێناكردبوو كه پیاوێكی ده‌ره‌به‌گی دیندار بووه ، هه‌ر دینیش وه‌یلێكردووه تۆقه له‌گه‌ڵ ئینگلیز نه‌كات !!
له ڕاستیدا شێخ مه‌حموود نه‌ك هه‌ر تۆقه‌ی له‌گه‌ڵ ئینگلیز كردووه ، به‌ڵكو ئینگلیز هه‌ر له كه‌ركوك بوو به نهێنی نامه‌ی بۆ ئینگلیز هه‌نارد هه‌روه‌ها له به‌رایی بیسته‌كانی سه‌ده‌ی بیسته‌م سێ نامه‌ی بۆ ( فلادمیر لینین) سه‌رۆكی یه‌كه‌م ده‌وڵه‌تی شیوعی هه‌نارد . لازاریف له باره‌ی ئه‌و نامانه‌ی شێخ ده‌ڵێت :” لینین نه‌یده‌توانی وه‌ڵامی شێخ بداته‌وه چونكه ده‌ره‌به‌گی دیندار بوو ، ئه‌ویش كۆمۆنیست بوو…” ئه‌و پاساوانه ته‌نیا له گیرفانی كۆمۆنیسته‌كان هه‌یه ، ئه‌گه‌رنا پاشای ئه‌فغانی كۆمۆنیست و نا ده‌ره‌به‌گ بوو! كه وه‌رامی دایه‌وه !
زۆربه‌ی ئه‌وانه‌ی له ڕه‌وتی شێخ هه‌ڵگه‌ڕانه‌وه بوونه پۆستداری حكومه‌تی عێراقی به جۆرێك هه‌ر یه‌كێك له‌و ڕۆناكبیرانه دامه‌زرێنه‌ری سوپای عێراقیه یه‌كی تر وه‌زاره‌تی مه‌عریفه‌ی ئاوه‌دان كرده‌وه !!
له پاش 1991 له دژی هه‌بوونی ( مه‌لا مسته‌فا ) له ده‌ڤه‌ری زه‌رد ، له ده‌ڤه‌ری كه‌سك وێنه‌ی شێح مه‌حموود زیندوكرایه‌وه!
له ماوه‌ی 1925-1958 چه‌ندان په‌رله‌مانتاری كورد له به‌غدا دروست بوون ، به‌ڵام ئه‌وانه نوێنه‌ری ده‌ڤه‌ر و عه‌شیره‌تی كوردی بوون ، نه‌ك حیزب و ویستی كوردی! له ماوه‌ی 1958 هه‌تا 1970 كه‌سانێك له ده‌سه‌ڵاتی به‌غدا ده‌ركه‌وتن ، كه‌سێك له‌وانیش جورئه‌تی ئه‌وه‌ی نه‌كرد قسه له سه‌ر دۆزی سیاسی كورد بكه‌ن.
ئه‌و كوردانه‌ی له 1975 هه‌تا 1990 له په‌رله‌مانی عێراق و ته‌شریعی كوردستان ده‌ركه‌وتن ، ڕێك وه‌ك حه‌سه‌ن خه‌یری و برنجی…وابوون!!
له 2004 هه‌تا 2017 كوردێكی زۆر له په‌رله‌مان و حكومه‌تی عێراقی ده‌ركه‌وتن كه سه‌د له سه‌د نوێنه‌ری حیزبی كوردی بوون !
ئه‌و براده‌رانه چه‌نده‌ها پۆستی گرینگیان داگرت له‌وانه سه‌رۆك كۆمار ، جێگری سه‌رۆك وه‌زیران ، جێگری سه‌رۆك په‌رله‌مان ، وه‌زیری ده‌ره‌وه ، وه‌زیری مالیه،….له سه‌ره‌وه‌ی 60 په‌رله‌مانتاری كورد…ئه‌و هه‌موو حه‌شاماته نه‌یانتوانی ته‌نیا یه‌ك گوند ، كوره بڵێ بستێك زه‌وی كوردی بگێڕێنه‌وه!
له تازه به سه‌رۆك وه‌زیران بوونی مالیكی ، له ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی كوردستان به‌نده له‌گه‌ڵ چه‌نده‌ها مامۆستای زانكۆ به دیداری مالكی گه‌یشتین. له‌و دیداره دكتۆر عوسمان ئه‌مینی ڕه‌حمه‌تی وتی :” جه‌نابی مالكی لوتفت هه‌بی سه‌باره‌ت به كورد به تایبه‌تی شاری هه‌ولێر شه‌هاده‌ی پێداوی! ..” مامۆستایه‌كی تر وتی :” جه‌نابی مالكی بۆ ئه‌وه‌ی كورد له نیه‌ت سافی جه‌نابت بگات ئه‌وه چه‌ند ساڵێكه ( شارۆچكه‌ی مه‌خموور) خراوه‌ته سه‌ر (موصڵ) به نوكه قه‌ڵه‌مێك بیگه‌ڕێنه‌وه سه‌ر ( هه‌ولێر)!
مالكی وتارێكی مه‌تاتی دا ، مامۆستایه‌كی براده‌ر لێی پرسیم : ڕات ده‌رباره‌ی قسه‌كانی چییه؟ وتم : صه‌دامێك –ه له قالبی مالكی!
براده‌ران : كه‌س دۆستمان نییه له عیراق! ساڵی 2004 هه‌مان قسه‌م له سه‌ته‌لایتێك كرد ، به‌رامبه‌ره‌كه‌م وتی : سه‌لام زۆر ڕه‌شبینه ، ئه‌گه‌رنا سه‌دان كه‌سی وه‌ك عه‌مار حه‌كیم دۆستمانن!!
كاك عه‌مار هه‌ر چ نه‌كردبی به ڕاسته‌وخۆ و ناراسته‌وخۆله‌به‌رده‌م نوێنه‌رانی كورد هه‌ڕه‌شه‌ی له جیابوونه‌وه و ریفراندۆمی كوردستان گرت ، كه‌س مته‌قی لێوه‌نه‌هات دكتۆر مسه‌نا نه‌بی ، به‌مه‌ش نوێنه‌ری كوردی كرده سێ پارچه :
پارتی ، یه‌كێتی-گۆڕان-كۆمه‌ڵ ، یه‌كگرتوو
پوخته‌ی قسان
چۆن هیچ چاوه‌ڕێ نیم له حكومه‌تی كوردستان ده ئه‌وه‌نده‌ش چاوه‌ڕێی هیچ نوێنه‌رێكی كورد نیم له به‌غدا چونكه له 2004ه‌وه هه‌تا ئێستا نه‌یانتوانیوه ته‌نیا گوندێك به قانون بخه‌نه‌وه سه‌ر كوردستان …به ڕاستی ئه‌وه‌نده هاوڵاتیه‌ك په‌ستم لێتان وه‌خته بڵێم شیعری (ئه‌ی وه‌فدی كوردستان-پیره‌مێرد) و (شیرین به‌هاره‌ی هه‌ژار! له ڕه‌دی (بله)تان) له سه‌ر ته‌تبیق ده‌بی! پێشمه‌رگه‌ی مووچه 500 هه‌زار به خوێنی 2000 پێشمه‌رگه توانی به‌شێكی زۆری ناوچه‌ی داگیركراو رزگار بكه‌ن كه‌چی ئێوه‌ی مووچه 12ملیۆن دینار به 12 ساڵ یه‌ك گوند به قانون ڕزگار بكه‌ن !
به‌س نییه! ئێمه نه‌قدی شێخ مه‌حمود و مه‌لا مسته‌فا و سمكۆ…مان ده‌كرد به‌وه‌ی هیچیان بۆ نه‌كردینه ئه‌رێ ئێوه چ ده‌كه‌ن ؟ هه‌تا قیامه‌ت چاوه‌ڕێ بین؟!
تكایه خه‌ڵك وه‌ك حیزبه‌كان مه‌بن …با چیتر نه‌تانكه‌نه مه‌ڕ!
سه‌لام ناوخۆش \ مامۆستای زانكۆ
