واقعی ئێستای حکومداری بە کورتی!.. د.حیکمەت نامیق
ئەگەرچی ئەنترۆپۆلۆژیا ئەوەی ڕوونکردۆتەوە فۆرمی حکومداری لە کۆمەڵگا سەرەتایەکاندا ئێجگار سەرەتایی وخێڵەکیە لەڕووی سیاسی و ئابوری یاسایی وپێکهاتەی کۆمەڵایەتی وفۆڕمی کارکردن و ڕەفتارو کەسایەتی و پەیوەندییە کۆمەڵایەتی وکەسیەکانەوە، بەڵام ئایا کۆمەڵگای کوردی لەڕووی سیاسی و کۆمەڵایەتی و ئابوریەوە هێشتا سەرەتاییە؟ ئەوە شوێنی توێژینەوەی زانستی و کارکردنی توێژەرانە ڕەنگە کاتی زۆری پێویست بێ بۆ تەواوکردنی ئەوجۆرە توێژینەوانە.
ئەوەی کە دەمەوێ لەم وتارە کورتە بیخەمەڕوو سەرنجی ئێمە وزۆرێک لە خەمخۆرانە لەسەر واقعی ئێستای حوکمداری لە کوردستان و ناوچەکەدا، هەرچەندە لەسەدەی نیو لیبرالیزم و دنیای تەکنەلۆژی و مۆدێرنە دەژین، کەچی واقعی حوکمداری کوردستان هیچ پێوەرێکی زانستی لەخۆناگرێ بەمانایەکی دیکە دەسەڵاتە یەکدوایەکەکان قۆناغەکانی گەشەکردنی مێژووی کۆمەڵگای کوردی بەرەو دواوە ئاراستە دەکەن.
فۆرمی حوکمداری لەئێستاد ئەوەیە، کە تاچەند خەڵک زیاتر بچەوسێنێتەوە چۆن ستەمی زیاتر لە میللەت بکرێ چ ڕێگاو شێوازێکی تر هەیە لەدەرەوەی مێژوو بدۆزنەوە بۆ زیاتر خنکاندنی کۆمەڵگاو بەندکردنی، ئیشی دەسەڵات ئەوەیە باشترین ڕێگا بەکاربهێنێت بۆ سزادانی زیاتری کۆمەڵ، سزای ئابوری و کۆمەڵایەتی وەک ئەوەی تاوانی مەزنی کردبێ کۆمەڵ دەیەوێ بژی دەسەڵات نایەوێ ئەو میللەتە بژیت و ئاسودە بێت.
فۆرمی حوکمداری ئەوەیە لەهیچ سڵ نەکاتەوە بۆ شکاندنی نەفسیەتی خەڵک و شێتکردنی، ئیشی دەسەڵاتدارانی ئێستا ئەوەیە چ پلانێکی دیکە داڕێژن بۆ زیاتر لەکەدارکردن و بێ نرخکردنی مرۆڤ، دەسەڵات دەیەوێ خەڵک زیاتر نائومێدو سەرگەردان بێت، لەئێستادا نەخۆشیە دەورنییەکان، ڕێژەی جیابونەوە، کۆچی زیاتری گەنجان، پاشەکشەی هاوسەرگیری،ڕاهاتن بە مادە هۆشبەرەکان، قومارکردن، دەرمان خۆرو چەندان کێشەو نەگبەتی تر بەڕۆکی ئەومیللەتەی گرتوە.
بڕیاربەدەستان دەیانەوێ پێمانبڵێن ئەوەی، کە ئێمە دەیکەن نابێ لەهیچ بچێ ولەهیچ شوێنێکی دنیا بوونی هەبێت، چونکە ئیشمان ئەوەیە ڕق وکینە بەسەر خەڵکی هەژارو کەمدەرامەت هەڵڕێژین و زەلیلیان بکەین وکەسایەتی کورد بۆ ئەبەد تێک بشکێنین، حکومەتی ئێستاد لە خەمی ئەوە نیە ڕێژەی هەژاری وبێکاری چەندە، جیاوازی چینایەتی لە چ ئاستێکی ترسناکدایە دەسەڵات باکی بە دامەزراوەکانی زانکۆ و قوتابخانەو پەروەردەو بونیادی کۆمەلایەتی نیە، کە خەریکە بەتەواوی وێران دەبن، بە پێچەوانەوە گەورەترین ئەرک و خەمی ئەوەیە چۆن پارەکۆبکاتەوە و خێرو بێرەکە بۆخۆی ببات و بەیەکجاری ئەوەی ماوە دایدۆشێ، دەسەڵات لە خەمی ئەوەنیە کابرای کرێچی لەبەر نەداریی ونەبوونی خۆی دەکوژێت یان فەرمانبەر و مامۆستا بەهۆی پێنەدانی مووچە توشی نەخۆشی و شکستی دەروونی و کۆمەڵایەتی بوونەتەوە، ئەوانەی دەسەڵاتی سیاسی وئابوریان بەدەستە لە خەمی گەنجان نین کاتێ وڵات بەجێدێڵن، دەسەڵات نایەوێ لەوە تێبگات لێکەوتەکانی برسیکردنی خەڵک چ ڕەنگدانەوەیەکی نەرێنی دروستدەکات لەسەر دروستی دەروونی تاک، بەڵکو ئەوان تەنیا خەمیان ئەوەیە چۆن پارە کۆبکەنەوە بۆ خۆیان ونەوەکانیان. چۆن باڵەخانەکان بەرزکەنەوە بۆ قازانجی کەسی وخێزانی خۆیان، خەمی هەرەگەورەی ئەوان بە کۆمپانیاکردنی دارو بەردی ئەو هەرێمەیە، کاری ئەوان بەگەندەڵکردنی هەمووشتێکی ئەو کوردستانەیە پرسیار ئەوەیە بۆچی دەبێ حکومەتی خۆماڵی ئەوفۆرمە پیادەبکات و ڕق ئەستوربێت بەرانبەر بە میللەتەکەی ئەوە ئەو پرسیارەیە پێویستە هەموو تاکێکی بەئاگا لەخۆی بکات.
