ئۆتیزمی سیاسی و موچهی فهرمانبهران ….. حامی ئهحمهد عهلی
نزیكهی چوار ساڵه فهرمانبهرانی ههرێم دهبن بهقوربانی مل نهدانی پارته سیاسیهكان بۆ مهرج و داواكاریهكانی حكومهتی ناوهند، فهرمانبهران لهنێوان بهرداشی لێدوانه بێكردارهكانی بهرپرسهكان و بهڵێنی ههردوو حكومهتی ههرێم و ناوهنددا بێ چارهسهر ماونهتهوهو هێندهی تر بارودۆخی ژیانیان بهرهو خراپتر ڕۆشتوه، چاوهڕوانی ئهم بارودۆخه بهم شێوهیه مهرگهساتهو كاتكوشتن مایهی شهرمهزاری دهسهڵاتی سیاسی و بۆگهنكردنی سیستهمی حكومڕانی چارهكه سهدهیهكی سیاسهتی حیزبی دهسهڵاتداره، بهخولقاندنی كێشه ئهفسانهیهكان و تاودانی یهكه كارگێریه خاوهن بڕیارهكان شهرعیهت بهپاوانخوازی و ناداد پهروهری كۆمهڵایهتی دهدهن، بهخوێندنهوهی ئهو شانامانهی له دیوه خانهكانی حیزبهوه تهرجومه دهكرێن بۆ زمانی فهرمی حكومهت گهندهڵیهكانیان بهیاسایی دهكهن.
حكومهتی عێراق ههنگاوی جدیانهو سیاسیانهی نا بۆ پهرتهوازهكردن و لێكههڵوهشانی كۆی بونیادی كولتوری و سیاسی كوردستان دهستپێكی ئهم ههنگاوهیان بهبڕینی بودجهی ههرێم دهستی پێكرد، حكومهتی ههرێم دهبو بهههرشێوهیهك بێت لهپێناو خهمی هاوڵاتیان ههوڵی جدی بدات بۆ ڕێكهوتن بهڵام نهك ههر ئهم ههنگاوهیان نهنا بهڵكو بههاش و هوشی وهبهرهێنان و گرێبهستی نهوت خهیاڵی هاوڵاتیانی كوردستانیان گهیانده كهشكهڵانی فهلهك، بهڵام ئهم قسانه بێكردهو بێ بنهما بون زۆری نهبرد بهناوی قهیرانی دارایی و دابهزینی نرخی نهوتهوه هێرشی ئابوریان بهدهستی خۆیان بۆسهر گیرفان و بژێوی گهورهترین توێژ كه فهرمانبهران بوو دهست پێكردوو ئهم جارهشیان خهڵكیان بهوه فریودا كه گوایه ئهم قهیرانه كاتیهوهو ههرزوو كۆتایی دێت، ئهمهشیان بهستهوه بهبهرزبونهوهی نرخی نهوت لهبازاڕهكانی جیهان.
بهڕاگهیاندنی لیژنهی ڕوبهڕووبونهوهی قهیرانهكان و بانگهشهی چاكسازی لهبری ههنگاوی كرداری درێژهیان بهقهیرانهكهدا، تهنها بهلێدوانی بێكردار وهڵامی خهڵكیان دهدایهوهو چهندین جار دووپاتیان دهكردهوه كهسیستهمی پاشهكهوتی موچه كاتیه، بهڵام نهك ههركاتی نهبوو بهڵكو بوو بهنهخۆشی درێژخایهن، لێرهوه پلانی داگیركهران كهوتهر سهر سكهی خۆی لهناوخۆشدا هیچ بایهخێك بهناڕهزایی خهڵك نهدراو ئهو بهشداریه جهماوهریهی هاوڵاتیان و سهرجهم چین وتوێژهكان و ڕێكخراوه پیشهیهكان كهلهڕاستیدا بهكوالیتی پهرهسهندن و پێشكهوتنهكانی ئهوروپا بهڕێوه دهچون هێنده دیمۆكراسی و مهدهنیانه بون گومانت ههبوو لهژینگهی ڕۆژههڵاتی ناوهند بێت، لهبری ئهوهی نمونهی ئهو عهقڵه پێشكهوتوهی خهڵك ببنه ناوهندی بڕیاردانهوه كهچی بهقسهی نهستهق و نوكته ئامێز وهڵام دهدرانهوه، بهههند وهرنهگرتنی كۆیی ئهو چالاكیه مهدهنی پیشهیانهو ئیفلیج بوون لهچارهسهر و ئیدارهدانی كێشهكان بهمل ملانێی حیزبی و چهندهها تهفسیری تر بارودۆخهكهیان وهرگێڕا بۆ سهر زمانی بهرژهوهندی حیزبی و تایبهتی سهرباری ئهمهش ئاماده نهبوون گۆڕانكاری لهسیستهمی حكومڕانیدا بكهن، دهستیان برد بۆ پیرۆزترین دهسهڵاتی خۆماڵی كوردی كهدهسهڵاتی یاسادانان بوو كهبهبڕوای چاودێره سیاسیهكان گهورهترین گورزه لهشكۆیی میللهتی كورد بهدهستی خۆی، تهشهنهسهندنی ئهم كێبڕكێ ناشهریفانهی حیزب و مل نهدان بۆ یهكترو لوتكه گرتن لهیهك فاكتهری سهرهكی تهشهنهسهندن و گڕگڕتنی ئهم بارودۆخه بوو، سهرۆكی ههرێم لهدووهم پهیامی دوای هێرشهكان بۆسهر ناوچه جێناكۆكهكان داوای خۆپیشاندان لههاوڵاتیانی كوردی تاراوگه دهكات ئێمه دهپرسین خهڵك بهچ ڕویهكهوه لهباخچهكانی دیمۆكراسی و شارستانیانهی ڕۆژئاوا بڕژێنه سهرشهقامهكان لهكاتێكدا ئهوان خوشك براكانیان لهژێر سهپاندنی پاشهكهوتی موچهو سهركوتكردنی خۆپیشاندانهكاندا لهسهر زێدی خۆیان دهچهوسێنرێنهوه، بهراِستی لهگهڵ ههموو لێدوانێكی ئهم حكومهته بێپلانهدا بیرۆكهی نوسینی ڕۆمانێكی سیاسی سهرههڵدهدات، چارهسهری بنهڕهتی دۆخی كوردستان تهنها حكومهتێكی نیشتمانیه كهدوور بێت لهدهستێوهردانی حیزب وخاوهنی دهستورێكی نیشتمانی بههێز بێت كهزامنی چهند باره نهبونهوهی شانزهی ئۆكتۆبهرو ڕوداوی هاوشێوهی ئهو كارهساته جهرگبڕهبێت، كهكۆمهڵێك سزاو بهندی تهشریعی وههای تیادابێت كهشهڕی ناوخۆ و تێكدانی ئارامی و ئاسایشی تاك بهههموو ڕهگهزهكانیهوه حهرام بكات، لێرهوه كاتی ئاشكراكردنی دواكاردی فریاد ڕهسی خهڵك وادهكهی زۆر نزیك بوهتهوه تهنها ماوه لهمانشێتی دهزگاكانی ڕاگهیاندندا وهك ههواڵێكی بهپهله خۆی نمایش بكات، باپێكهوه هاوكاربین بۆ ڕزگاری نیشتمانی بۆ كۆتایی هێنان بهسیستهمی خێرو پیاوهتی ئهو پیاوانهی بهباكگراوندی شۆڕش وهێز كۆنترۆڵی سهرجهم كایه سیاسی و ئابوری و ئیداریهكانیان كردوه، تكایه با ئێمه قهبارهی شهڕهكانی میدیاو هێرشی ڕاگهیاندن دژی یهكتر بچوك بكهینهوهو نهبینه هاوكاری ئهو مهرامانهی لهپشت تێكدانی ئاسایشی دهرونی و كۆمهڵایهتی خهڵكهوهن.