نامەی نووسەرێکی ئیتاڵی بۆ سەرۆکەکانی ئەڵمانیا، بەریتانیا، فەڕەنسا، ئەمریکا … وەرگێڕانی : ڕزگار عومەر
کاتێ تراژیدیا شوناسی یەکگرتوو لەق دەکا
ئێمەتان بە تەنیا جێهێشت!
نووسینی: ستیفانۆ بڕوزیی
وەرگێڕانی لە عەرەبیەوە : ڕزگار عومەر
سوپاس بەڕێز ماکرۆن
سوپاس خاتوو مێرکل
سوپاس کە لە کاتی تەنگانە ئێمەتان جێهێشت
سوپاس کە ڕازی نەبوون؛ تەنانەت ماسکی سادەو شتیترمان بۆ بەرەنگاربوونەوەو بڵاوبونەوەی ڤایرۆسەکە پێ بدەن!
خۆ ئێمە پارەکەمان دەدا، دەزانن ؟
ئێمەی ئیتاڵی کە ئێوە بە پیس وپۆخڵ بە بێ ڕێز، هەمەجی و ساکار، هەژار..هەندێ جار بەمافیا ناویان دەبەن ! بەڵام با بەبیرتان بهێنینەوە؛ ئێمە بووین یەکەم جار ڕێگاوبان و قوتابخانەمان دروست، ئێمە ئەلف و بێ ی نوسینمان فێرکردن کە ئێوە ئەمڕۆ بەکاری دەهێنن، یاساو ماف، ڕێکخستنی دەوڵەت و دەوڵەتی یاسا ئێمە بۆ ئێوەمان شیکردوە.
ئێمەی ئیتاڵی، خاوەنی کارە هونەریە نەمرەکانی نێو مۆزەخانەکانتانین، خاوەنی دەستنوس و ڕێنماییە دێریینەکان کە ئێوە وانەی لەسەر دەکەن و جێ بەجێی دەکەن. ئیتاڵیەکان؛ ئەوانەی بە قوربانی و بەو شتانەی پێشکەشیان کردووە خاوەنی لەسەدا حەفتای ٧٠٪ کەلەپوری هونەری و کلتوری جیهانن! کەلەپورێك کە ئێوە بۆ ئەوەی خەڵك لە مۆزەخانەکانتان بیبنێ نرختان بۆی داناوە! ئێمەی ئیتاڵی مانای هونەرو کلتورمان بە ئێوە بەخشی کە شارستانیەتەکەی ئێمەو هی ئێوەش لەسەری بنیاتنراوە، مانای بەرزو ڕەهاو ڕێکی ئیستاتیکا، ئەو پایە بەرزە لە دوای ئێمە کەس پێینەگەیشتووە، ئێمەی ئیتاڵی شارستانیەتمان پێدان، شارستانیەتێك کە وێرانتان کرد کاتێ بردتانە سەدەکانی ناوەڕاست، دوایی دووبارە بۆئێوەمان دروست کردەوەو گەشە و پێشکەوتنمان سەرلەنوێ بۆ هێنانەوە لە هونەر، جوگرافیا، ئابوری، ئەندازیاری بیناسازی.
ئێمەی ئیتاڵی پەنیری پەرمەزان، مۆتزەرێلا، بروشوتۆ، مۆرتادیلا، سەلامیی، رافیولی، توتیلینی، لازانیا، جیلاتۆ، پیزا چەندین وچەندین شتیترمان داهێنا! ئێمە ترێ مان بردە فەڕەنسا، ئێمە ئێوەمان فێری شەڕاب دروست کردن و چاندنی دارمێو کرد، هەروەها ئێمەین هەموو ساڵێك دەبێ دژ بە هەوڵەکانتان بوەستینەوە کاتێ لاسایی مارکە بازرگانیەکان و بەروبومەکانمان لە دونیای جوانی و مۆدێلەکاندا دەکەنەوە!
بەڵام ئێوە: بەڕێزان ترامپ و جۆنسن
سوپاس بۆ ئێوە کە لە جیاتی یارمەتیدانمان هەرچی شتێکتان لەدەست هات کردتان بۆ تەریك کردنمان! بەڕێز ترامپ با بە بیرت بهێنینەوە، ئەگەر کەشتیوان و دەریاوانە ئیتاڵیەکان نەبوونایە ئێستا تۆ لە زەویەکی ووشك دانیشتبووی و نەتدەتوانی ڕۆڵی سەرۆك ببینی، ئەگەر دەریاوانێکی ئیتاڵی سەفەری نەکردبا بەرەو نەهات و نادیار ڕەنگە تۆ ئێستا تەنیا توانای پەتاتە خواردنت هەبوایە!
بەڵام تۆ بەڕێز جۆنسن
بە بیرت دەهێنمەوە کە سەروەت و سامانی نەتەوەکەت لە ژێر ئەو ئاڵا ئیتاڵیە دروست بوو، کە ئێمە دامان بە ئێوە لەسەر کەشتیەکانتان هەڵیدەن تا خۆتان لە هێرشی جەردەکانی دەریا بپارێزن، ئاڵای “خاچی قەشە جۆرجیو” کە ناوچەی (گێنەوا)ی ئیتاڵی بە ئێوەیان دا، کە بەبێ بوونی ئەو ئاڵایە ئێوە لە لایەن هێزە دەریاییەکانی دەریای ناوەڕاست بۆمباران دەکران. ئێمە ئێوەمان فێرە دەریاوانی کرد، کە بە خراپە بەکارتان هێنا بۆ فراوان خوازیتان. تا ئەمڕۆش هەر کاتێك تەلەفۆنتان بەکارهێنا داهێنەرەکەی ئێمەتان (میوتچی) لەیاد بێت، کاتێ سەیری تەلەفزیۆن دەکەن یان گوێ لە ڕادیۆ دەگرن ” مارکۆنی” تان لەیاد بێت، هەر کاتێك کارەباتان بەکارهێنا (ئەگەر تەمەن یاوەرمان بێت) لە یادتان بێت کە هەرگیز دروست نەدەبوو ئەگەر بەرهەمەکانی بلیمەتی ئیتاڵی “فێرمی” نەبوایە.
ئێمەی ئیتاڵی؛
بانکەکان و زانکۆکانمان دروست کرد، ئێمە تیئۆری ئەگەرەکان، تەلارسازی، ئەندازیاری، گەردوناسی، ڕۆژژمێری، مۆسیقامان داهێنا. کریستۆفر کۆلۆمبۆس، مارکۆ پۆلۆ، لیۆناردو داڤینشی، مایکڵ ئەنجیلۆ، بیرنینی، تیتیزیانۆ، ڕافائیلۆ، برۆفیلیسکي، گالیلۆ، ئۆکتاڤیانۆ، فیسبازیانۆ، ئۆریلیۆ، دانتی! دەتوانم بەردەوام بم تا چەند کاتژمێریکیترو ناویتر ڕیز بکەم ، هەموو ئەوانە وەکو ئێمە ئیتاڵی بوون!
گوێبگرن ئازیزانم، کاتێ ناوی ئیتاڵیا دەهێنین، دەبێ ڕێك بوەستی و سەردانەوێنی! دەبێ بزانی ڕەگی شارستانیەتی ڕۆژئاوا لێرەیە! کاتێ لەئەمڕۆدا ئیتاڵیا هانای بۆ هێنان و داوای شتێکی لێکردن، دەبوایە بۆی ڕابکەن و فریای بکەون، چونکە ئەگەر ئیوە دووبارە شارستانیەتی ڕۆژئاوا ببەنەوە سەدەکانی ناوەڕاست باوەڕ ناکەم ئەمجارە ئیتاڵیا سەرلەنوێ هەڵسانەوەتان بۆ دروست بکاتەوە!
دوای هەموو ئەوە، ئەگەر پێتان وایە ئەمە پەیوەندی بە ئێوە نیە، کەواتە شتەکانی خۆتان بۆ خۆتان، چێژ لە ملیۆنان تۆن ئاسن ببینن کە شارەکانتانی کەلەبچە کردووە، کاتێکیش سەردانی مۆزەخانەکانتان دەکەن تکایە لای بەرهەمە هونەریە ئیتاڵیەکان مەوەستن چونکە ئاوا سەردانەکەتان زۆر بەخێرایی کۆتایی دێ! ڕەنگە بتوانن سەردانی کارگەی ئوتومبێلە جوانەکان و کارگەکانی ئوتومبێلی گازوایل بکەن. بڕۆن سەردانی کۆشکەکانتان بکەن، کە لەلایەن ئێمەوە تەنیا وەکو شارۆچکەی سادەیە، یان بڕۆن بۆ ئەو پایتەختانەی کە دەیانەوێ لاسایی ڤینیسیا، فلۆرینسا، ڕۆما بکەنەوە، هەوڵدەن سەردانی جوانترین وڵاتی دونیا ” ئیتاڵیا” نەکەن لە کاتێکدا ئێوە لە پشتەوە خەنجەرتان لێدا، باوەشمان کراوە نابێت، تەنیا بۆ ئەوانە نەبێت کە لەکاتی تەنگانە بە هانامانەوە هاتن! دەرگای شارە جوانەکانی خۆمان کە وێنەی نیە لە دونیا تەنیا بۆ ئەوان واڵادەکەین، ئەوان دەتوانن بچن بۆ سەیرانی شارەکانی: ڤینیسیا، ڕۆما، فلۆرینسا، گێنەوا، ناپۆلی، بولۆنیا، بیزا، سیزی، سیینا،تۆرینۆ،بالیرمۆ، اگریجێتۆ، میلانۆ، کریمۆنا، مانتۆڤا، فیرارا، توسکانا، مۆنت فیراتۆ، دۆلۆمیتی، لابولیا، سیسلی، سێردینیا!
ئیوە بوون وڵاتی یۆنان ی داماوتان بە سیاسەتە ئابوریەکانتان وێران کرد، هەمان هەوڵتان دا لەگەڵ ئیتاڵیا بەڵام شکستان هێنا، ڕەنگە ئێستا پێشبینی هەواڵی کۆتایی ئێمە ببیستن، بەڵام لە ناواخنی ئەم خۆپەرستیە زۆرەتان بیرتان چوو کە ڤایرۆس دان بە سنوورە جوگرافیەکان نانێت و لە هەمووان دەدات، ئەگەر دوێنی یارمەتی ئێمەتان بدایە لە هەوڵەکانمان بۆ کۆنتڕۆڵی ئەو پەتایە لەجیاتی تەریك کردنمان ولۆمە کردنمان، رەنگە خۆتان لە ئەمرۆدا نەدیبوایە لە هەمان دۆخ کە بۆ لە دەست چوونی ئازیزانتان دەگرین!
خۆپەرستیتان گەڕایەوە بۆتان!
سوپاس
