چرۆ ڕەشید و جیهانی پاکی و مناڵان.. ستار ئەحمەد
ئاودان
پەڵە هەوری بچکۆلە
دێن ودەچن لەئاسمان
خۆ منیش ڕاناوەستم
گورج وگۆڵم وەک ئەوان
پێمخۆشە ئێستا بفڕم
ڕێگام بدە دایە گیان
گوڵ وڕووەک ئاودەدەم
دەبمە هاوڕێی گیانداران
ئەها سیس ولاوازن
ڕەنگیان زەرد هەڵگەڕاوە
تەماشاکە خۆ دیارن
پێویستییان بەئاوە
دەچم بۆ هاوکارییان
یەک دەگرین لەگشت لاوە
دەبم بەپەڵە هەور
هاوڕێکەم ناڕەنجێنم
بەنیگاوخەندەی لێوم
تینوێتی بۆ دەشکێنم
چرۆ ڕەشید
ــــــ. ــــــ.
بەڕاستی ئەم شیعرە، شیعرێکی مناڵانەی جوان و پڕ واتایە، دەکرێت بەم خاڵانەی خوارەوە هەڵسەنگاندنی بۆ بکرێت:
ناوەڕۆکی پەروەردەیی و مرۆڤدۆستانە:
شیعرەکە بایەخ بە ئاودان و یارمەتیدانی سروشت و گیانداران دەدات، ئەمەش پەیامێکی زۆر باشە بۆ منداڵان کە گرنگی بە ژینگە و بوونەوەرەکانی بدەن.
چاوی منداڵەکە کراوە بۆ ئەوەی کە گیا و گوڵەکان سیس و لاوازن و پێویستیان بە هاوکاری هەیە. ئەمەش واتای هەستکردن بە بەرپرسیاریەتی دەگەیەنێت.
بیرۆکەی بوون بە “پەڵە هەور” بۆ ئاودان، خەیاڵێکی شیرین و داهێنەرانەیە کە لەگەڵ جیهانبینی منداڵاندا گونجاوە.
خەیاڵ و وێنەی شیعری:
شیعرەکە خەیاڵێکی کراوەی تێدایە، وەک “دەبمە پەڵە هەور” و “گورج وگۆڵم وەک ئەوان” (پەڵە هەورەکان)، ئەمەش یارمەتیدەرە بۆ گەشەکردنی خەیاڵی منداڵ.
لێکچواندنی جوانی هەیە لەنێوان چالاکی منداڵ و جووڵەی پەڵە هەوری بچکۆلە.
زمان و شێوازی دەربڕین:
زمانێکی سادە، ڕوون و شیرینی هەیە، کە زۆر گونجاوە بۆ تێگەیشتنی منداڵان.
کێش و ڕیتمێکی خۆش و گونجاوی تێدایە (ئەگەرچی شیعری کوردی کێشی دیاریکراوی کەمترە، بەڵام ئەمەیان خوێندنەوەی ئاسانە و ئاوازێکی باشی هەیە).
دواندنی “دایە گیان” دەربڕینێکی خۆشەویستی و سۆزداری تێدایە، کە وای لێدەکات منداڵ هەست بە ئارامی بکات و داوای مۆڵەت بکات بۆ ئەنجامدانی کاری باش.
بەکارھێنانی وشەکانی وەک “گورج وگۆڵ” و “تینوێتی بۆ دەشکێنم” وشەی گونجاون و دەوڵەمەندی بە زمانەکە دەدەن.
پێکهاتە (بونیاد):
شیعرەکە بە شێوەیەکی لوژیکی پێشکەوتووە:
دەستپێک: وەسفی پەڵە هەورەکان و ئاواتی منداڵ بۆ بەشداری کردن لەو جووڵەیەدا.
ناوەڕاست: باسکردنی پێویستی گوڵ و ڕووەکەکان بە ئاو و هۆکاری هاوکاری کردن.
کۆتایی: بڕیاردان لەسەر یارمەتیدان و گۆڕانی بۆ سیمبولی بەخشندەیی (پەڵە هەور) و دەربڕینی سۆز بۆ هاوڕێکانی.
کورتە:
شیعرەکە زۆر سەرکەوتووە لە گەیاندنی پەیامی خۆشەویستی بۆ سروشت، هاوکاری، بەخشندەیی و گورجوگۆڵی، بە شێوازێکی سادە، خەیاڵاوی و لەگەڵ ئاستی تێگەیشتنی منداڵدا گونجاوە. شایەنی خوێندنەوە و گوتنەوەیە بۆ منداڵان.
ستار ئەحمەد
