بازاڕ نیە؛ شیرەکانتان بڕژێنن! … ڕزگار عومەر
فڕێدانی جۆرێك لە خواردەمەنی، یان سەرچاوەیەك بۆ خواردنی جۆراوجۆرو سەرەکی چەشنی دانەوێڵەی گەنم و جۆ، بۆ ئەوەی کەم بێت و خواستی لەسەر زۆربێت و نرخی بەرز بێتەوە کردەوەیەکی ڕێگا پێدراوە لە ئەمریکا و لە زۆر ووڵاتیترتی ڕۆژئاوا. دەیان ساڵە بڕی گەورەو قەبارەی گرنگی ئەو خۆراکانەی فڕێ دەدرێنە نێو دەریاکان و ڕووبارەکان و هەندێ جار بیابانەکان دەتوانێ سوچێکی گەورەی هەژاری و برسێتی نەك تەنیا لە جیهان بەڵکو لە نێوخۆی ئەمریکاش چارەسەر بکە، بەڵام ئەم لۆژیکە سەد لە سەدە بەرژوەندو تەماحخوازیە، ئەم میتۆدە نامرۆڤانەیەو نائەخلاقیە، بەربەستە لەوەی هیچ سودێك لەم هەموو خۆراکە خەسار کراوە ببینرێ.
هەروەکو لەم هێلکاریەی وێنەکە دەبینن کە نرخی ١٠٠ پاوەند کە یەکسانە بە(٤٥.٣٥٩ کیلۆگرام) لە شیر لە مانگی ٣ ی ٢٠٢٠ دا دابەزیوە بۆ خوار ١٣$ دۆلاری ئەمریکی، ئەمەش وای کردووە یەکێك لە کۆمپانیا گەورەکانی بەرهەههێنانی شیرەمەنیەکان بە بیانووی مانەوەی بەرهەمەکان و نەفرۆشتنی داوا لە سەرچاوەکانی خۆیان بکەن کە شیرەکانیان بڕژێنن! لە ڕۆژی سێ شەمەی ڕابردوو واتە لە ٣١ ی ئادارەوە ئەو کێلگەو جوتیارانەی کە سەرچاوەی دابین کردنی شیرن بۆ ئەو کۆمپانیا زلە تەلەفۆنیان بۆ کراوە کە هەر یەکە ڕۆژانە ٢٥ هەزار لیتر لە شیری تازە دۆشراوی پاك و تەندروست بڕژێننە نێو زێرابەکانەوە، ئەم کارە لە ٣١ ئادار دەستی پێ کردووە جارێ تا ڕۆژی دووشەمەی داهاتوو ٦ی نیسان بەردەوام دەبێت! ئەگەری تازە کردنەوەشی بۆ قۆناغی درێژتر سەد لە سەدە!
ئەم بێ ئەخلاقیە؛ لە کاتێکدایە کە تەنانەت بە پێ ی داتاکانی ساڵی ٢٠١٨ دا ( ٣٨.١) ملیۆن هاوڵاتی ئەمریکی لە هەژاری دەژین! لەم ڕێژەیە نزیکە ٤ ملیۆن هاوڵاتی خاوەن پێداویستی تایبەتن. هەر لە ساڵی ٢٠١٨ لە داتایەکی تایبەت بە منداڵان ڕوون بۆتەوە (١١.٩) ملیۆن منداڵ لە هەژاریدا دەژین لە ئەمریکا! سێنتەری نیشتیمانی تایبەت بە بێ خانەولانەکانی ئەمریکاش دەڵێت ” ساڵانە (دوو ملیۆن نیو) مناڵ توشی ئەزموونی نەبوونی شوێنی جێنشینی دەبن، لە هەمووشی تاڵتر ئەوەیە ئەوەیە ١١.١ ٪ خێزانەکانی ئەمریکا کە دەکاتە نزیکی ١٤.٣ ملیۆن خێزان توانای زەمانەت کردنی ژەمە خۆراکیەکانی خۆیان نیە، بێجگە لەوەش کە ٢٩.٩٪ دانیشتوانی ئەمریکا کە دەکاتە ٩٣.٦ ملیۆن هاوڵاتی بە پێ ی داتاکانی ساڵی ٢٠١٨ زۆر نزیکن لە هێڵی هەژاری.
ئەم واقیعە؛ لە لایەك هەژاری و برسێتی لە لایەکیتر خواردنێکی تەندروستی وەکو شیر بە هەزاران لیتری فڕێ دەدرێتە زێرابەکانەوە زۆر بە ئازارە، بەڵام لە هەمووی بێ ڕەوشتری سیستەمەکە ئەوەیە کە ڕۆژانە پارەی ٢٥ هەزار لیتری شیری ڕژاو دەدرێتەوە بە خاوەن کێڵگەکان !