لە قیامەتیش هەر مرۆڤایەتی ئایین و ڕێگا و ڕێبازی منە… ! شەماڵ بارەوانی
جیرانێکی ئازیز، کەکاتی خۆی و سەردەمی منداڵیم، کە ماڵمان لە دێی (بارەوان)بوو، هەموو قورئانم لای ئەو خەتم کرد
لە کۆمێنتێکدا لەسەر بابەتێکم، کە لە ڕۆژنامەی(ڕێگای کوردستان) و ماڵپەڕی(دەنگەکان)بڵاو بووەوە. ئەو کۆمێنتەی بۆ بۆنووسیبووم:
سەیدا بابەتەکەم تەواو خوێندەوە هیچ سوودم لێی نەبینی، تاکە دێڕ سەرنجی ڕاکێشام ئایەتی قوران بوو کە هەندێک یادگاری تۆمی بیرخستەوە کە لەسەر خانوو دەنووستین، ئەوکات شەو خەبەرم دەبوویەوە، لایت چەرخێکم دەبینی دێت و دەڕوا، بەیانی زوو خەبەرم دەبوویەوە، بە هەمان شێوە کە جەنابت خەریکی لە بەرکردنی قوران بووی، چەندە کەسێکی مەحبوب و جوان بووی، چەندە کەیفم پێت دەهات چەندە متمانە پێکراو بووی، لە ناو خەڵک حەسودیم پێت دەهات کە کەسێکی وەکوتۆ لێدەرنەچووم.
بەڵام بەداخەوە ئێستا بوویتە کەسێک کە تەواوی ژیانمان و بیرکردنەوەمان جیاوازە لەیەکتری.
هیوادارم ڕۆژێک بێت و بتبینم گەڕاویتیەوە هەمان ڕێگا و دان بەوە دابنێیت و بڵێیت: جوانترین ڕێگایە بۆ ژیان مردن. بمێنی بەخێر سەیدا هیوادارم ڕەخنەکەم بەسنگێکی فراوان وەرگری..
منیش ئاوا وڵامم دایەوە:
بێگوومان ڕەخنە لای من پیرۆزە..
ڕەخنەنەبێت بیربۆگەن دەکات و ژیان دەوەستێت..
بۆ ئەوەش کەدەڵێیت سودی نەبوو، هەڵبەت ئەوە بۆچوونی خۆتە و دواتر من بەسەرهاتێک و کۆمەڵەک زانیاریم سەبارەت بە پێوەری جوانی لەکۆمەڵ و کلتورو سەردەمەجیاوازەکان خستووەتە ڕوو، دەکرێت لای تۆ سودی نەبێت و لای خەڵکی ترهەی بێت.
بۆ ئەوەش تەنها ئایەتەکەی قورئانت بینی!
قورئان دەڵێت(الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ)، ئەو القول)ـە، هەر قەولێک و گوتنێکی جوانی هەر فەیلەسوف و بیرمەند و زاناو وێژەوان و کەسێک بیت، دەبێت سەرنجمان ڕابکێشێت. ئینجا قورئان باسی پلورالیەتی(فرەیی) ئایینی کردووە و ئەوانەیتریش بە ڕاست داناوە.
هەڵبەت من گاتاکانی زەردەشت و دەقەکانی ئینجیل و فەلسەفەی ئەخلاق لای بوداو گووتەکانی ئۆشۆ و دالارمێ و مارکس و مەسیح و هەموو ئەو بیرمەند و ڕیفۆرمخواز و زانایانەش دەبینم، کە بە درێژایی مێژووی مرۆڤایەتی خزمەتی ژیان و شارستانیەت و مرۆڤایەتیان کردووە و گۆڕانکاریان دروستکردوووە و شۆڕشێکی ڕۆشنبیری و فیکری و مەعریفی و زانستی و هۆشیاریان بەرپاکردووە.
وەکوو کاکە پەیکار عوسمان وتەنی(نیوەی پێغەمبەرانی تەورات بخەرە لایەك و بە تەنیا سوقرات بخە لاکەی تر، سوقرات قورسترە، نیوەی پێغەمبەرانی قورئان بخە لایەك و بە تەنیا کۆنفۆشیۆس بخە لاکەی تر، کۆنفۆشیۆس قورسترە، کەچی پێمانوایە ئەمان کەسی پیرۆزن و ئەوان کەسی ناپیرۆز، لەکاتێکا ئەوانە هەر هەمان ناوەڕۆکن بە ناوی جیاوەو خۆ ئەگەر وا نەبێ، ئیتر خوا هی هەمووان نیەو هەر هی ئەم ناوچەیەبووە!
ئەسڵەن ناوەڕۆکەکە، لەدنیای نوێدا زیاتر دیارە، کەچی تۆ پێتوایە یارییەکە لە فڵاندا تەواوبووە! غاندی و مارکس و کانت و ، (زەردەشت) و کێ و کێیتری خۆمان.. ئەمانە بە پێغەمبەر بیانپێوی، زۆر لە پێغەمبەری ئاسایی قورسترن و لە ئولی عەزمەکانی مرۆڤایەتیین!.
خەتەره مرۆڤ: ژیان و گەردون ومرۆڤایەتی، تەنها لەڕوانگەی تاقە کتێبەکەوە ببینێت و بخوێنێتەوە…
دنیا زۆر لەو چاڵە فیکریەی کە ئێمە تێیدا خۆمان قەتیس و زیندانی کردووە، فروانترە.
ئینجا بۆ ئەوەش کە پێشووتر، تەنها لەبەر ئەوە خەڵکێک ڕێزی منی دەگرت، چونکوو سەر بەهەمان ئیدەلۆژیاو ئایینی ئەو بووم، وەلێ کە وا نەمام و گۆڕام، ئیتر ڕێزم نەگرێت.
ئەوە دیسان کارەساتە مرۆڤ بیرکردنەوەی وابێت.
ئینجا ئەزیزم،
ئەوە فەلسەفە و پڕەنسیپی منە:
کەگەیشتیتە من، ئایین و مەزهەب و نەتەوەو هەموو شتێکت بۆخۆت و لەگەڵ من تەنها مرۆڤ بەو بەس.
زیانت بۆمن نەبێت و دەست لەژیانی تایبەتیم وەر مەدە و ڕێز لەهەڵبژاردنەکان و ئازادیەکانم بگرەو بەس.
بوودا وتەنی حەزدەکەیت:بەرد بپەرستە، من عیلاقەم چییە!؟ بە مەرجێک:ئەو بەردە مەگرەمن،
بەو بەردە لە کەسایەتی وئازادی بوونی من مەدە.
ئینجا من لە مێژه بەیانم کردووە، کە
من ئایینم مرۆڤ دۆستی و ویژدان دۆستی و ژینگە دۆستی و سروشت دۆستی و نەتەوە دۆستی و ئاژەڵ دۆستییە و هیچ کاتێک لەسەر جیاوازی دید و بۆچوون و ئایینی جیاواز، ڕقم لەکەس نابێتەوە و هەرگیز، بەکەمیش سەیری هیچ کەسێک ناکەم و ڕێز لەهەموو مرۆڤێک(تەنانەت سەگێکیش) دەگرم و و هەموو مرۆڤایەتیم بێ جیاوازی خۆش دەوێت و جوانترین و ڕاسترین و پاکترین ئایینیش لای من، تەنها مرۆڤ بوونە و لێرە و لەقیامەتیش هەر ئەو ئایینی مرۆڤایەتیەش کۆتا ڕێگا و ڕێبازی قەتعی منە و
وەکوو گەورە سۆفیزم و عاریفی مەزن(ئیبنولعەرەبی) دەڵێم:لقد صار قلبي قابلاً كل صورة فمرعى لغزلان ودير لرهبان
وبيت لأوثان وكعبة طائف وألواح توراة ومصحف قرآن
أدين بدين الحب أنّى توجــهت ركائبه فالحب ..
وەکوو مەولاناش دەڵێم(حەقیقەت جامێک بوو شکاو هەرکەسەو پارچەیەکی بەرکەوت).
لەکۆتایید دەڵێم، دوای چەندین ساڵ، لە حوجرە و کۆڵێژی شەریعەو ماجستێری ئیسلامی و خوێندنەوە و بیرکردنەوەو تێڕامان و بەراورد کاری، ئەوەی من پێی گەیشتم و بۆم بەیان بوو، خۆزیا، بۆخەڵکی تریش ئاشکرادەبوو.
ئەوخەڵکەی کە ئایین و مەزهەبی تەنها لەڕێگای بۆماوەیی و ڕێکەوتێکی جوگرافی و؟تەبای عامێ دەچمه شامێ، وەرگرتووە.
بێگوومان ئەوکات بیرکردنەوە و تەسەوراتیان سەبارەت بە ئایین و زۆر چەمک و شتی تر دەگۆڕا و شێوازێکی تر و زۆر باڵاتر بیریان دەکردەوە و هەرگیز، لەو جوغزە تەسکەی هیچ مەزهەبێک و ئیدەلۆژیایەک و لە قاڵبی ئایینێکی دیاریکراودا، بیرو تێڕوانین و کەسایەتی خۆیان زیندانی نەدەکرد و ئەوکات دنیایان زۆرجوانتر و جیاوازتر و مرۆڤایەتیشان زۆر باڵاترو پیرۆزتر دەبینی..
ڕێزت هەیه کاکە کەنعان و ئەو یادگاریەشم لە بیرە. کە لەکاتی منداڵیم قورئانم لای تو خەتم کرد و هیوادار هەردەم سەرکەوتووبیت..
