مهلا … بهختیار محهمهد
ئهمڕۆ له یهكێك له كهناڵه ئاسمانییه ئیسلامییهكاندا، چهند خولهكێك گوێم له گوتاری مهلایهك گرت. تهوهری سهرهكی گوتارهكهی شوكرانهبژێری بۆ خوا بوو. ئهو گوتی ئێمه دهبێ ههموومان سوپاسی خوا بكهین، كه نیعمهتی ئارد و نان و ئهمن و ئامانی پێ بهخشیوین (گهڕایهوه بۆ نموونهی تهنگانهی سهردهمی گهمارۆی ئابووری سهر كوردستان و عێراق، كه چۆن ئهو سهردهمه نیعمهتی نان و ئارد به ئهستهم دهست دهكهوت)؛ گوتیشی وڵات ههیه ڕۆژانه تهقینهوه لهدو تهقینهوهی تێدا ڕوو دهدا و به سهدان خهڵكیان لێ دهكوژرێ و دهكهونه ژێر خانییهكانیان (بێ گومان ئهمه ههمووی ڕاسته و واقیعی حاڵه)؛ بهڵام مهلا لهبیری كرد، ئێمه بهبیری دههێنینهوه (نازانم هیچ كهسێكیش لهو سهدان گوێگره ئامادهبووهی لهوێ بوون ئهم پرسیارهیان بهخهیاڵدا هاتووه؟)؛ پرسیارهكهش ڕووی له مهلایه و دهڵێ: باشه، ئهگهر ئێمه ئهمن و ئارامی و نان و ئاردمان ههیه سوپاسی خوا بكهین، ئهدی خهڵكی ئهو شار و وڵاتانهی، كه تهقینهوه لهسهر تهقینهوهیان تێدا ڕوو دهدا و خهڵكهكهی دهكهونه ژێر دار و پهردووی خانووه ڕووخاوهكانیان، له ئاست خوادا چ بكهن و چ بڵێن؟ ئهوانیش ههروهكو ئێمهومانانی خاوهن ئهمن و ئارامی و نان و ئارد سوپاسی بكهن و بڵێن: ئهی خوا، سوپاس بۆ نیعمهت و بهشت، كه پێت داوین؟ ئایا سوپاسی خهڵكی وڵاتی ئارام و وڵاتی نائارام ههروهكو یهكن؟…
ئای چ حهماقهتێك لێره دهگوزهرێ، كه ههزاران و ملیۆنان مرۆڤی كردۆته كۆیلهی خۆی! ئاخۆ ئهم فهلسهفه خورافییه چ پهیامێكی پێیه، جگه له گێلكردنی مرۆڤ و ڕازی بوون به واقیعی تراژیدیی باو و له بنهڕهتیشدا ئهم سوپاسكردنه سوپاسكردنی ئهم واقیعهیه، نهك خوا: لێرهدا تۆ، كه فێر دهكرێی سوپاسی خوا بكهی، واته لهسهر ئهوه ڕادههێنرێی، كه سوپاسی واقیعی باو (واقیعی نهگۆڕ) بكهی… ئهی ئهگهر هاتو خوانهخواسته ڕۆژێك له ڕۆژان خهڵكی كوردستان ئهو ههموو ناز و نیعمهتهی لێ تێك بچێ، كه به قهولی مهلا خوای بهخشنده پێی بهخشیوه، ئهوسا دهبێ چ بكا؟ دیاره دیسان ههردهبێ سوپاسی خوا بكا، بهڵام كهس نازانێ سوپاس بۆ چی؟ ههڵبهته لێره سوپاسكردن بۆ خوا هێمایه، كه تۆ سوپاسی ئهم واقیعه بكهی، كه به ههر جورێكه ههیه؛ واته تهسلیم بیت و ڕازی بیت بهوهی، كه ههیه!…
***
عادهتهن ئهم مهلایهش وهك ههموو مهلایهكانی دیكه له گوتارهكهیدا هاتهوه سهر پرسی ((فهلسهفهی؟)) سهرپۆش و نهیتوانی ئهو گرێ كوێرهیهی دهروونی بشارێتهوه (كه مێژوو و شارستانیهتی ئیسلامهتی لهم سهردهمهشدا له بهرانبهر ڕهگهزی مێدا ههیانه): سهرپۆش ڕهمزی دواكهوتوویی كۆمهڵگهكانی ئیسلام و نیشانهی زهلیلی و بهكهمزانی و كهسایهتی نهرێنی ئافرهته. سهرپۆش ههر له سهرهتاوه هێمای – له ڕووی ئهخلاقی و كۆمهڵایهتییهوه – تاوانباركردنی ئافرهته. واته ئهگهر ئافرهت سهرپۆش نهكا، ئهوه له ئاست خوا و پیاودا گوناهبار و تاوانباره. لێرهوه ئافرهت بیهوێ و نهیهوێ مهحكومه به پرهنسیپی گوناح؛ تا به ڕههاییش گوناهبار نهبێ، دهبێ سهرپۆش (ڕهمزی پێناسهی گوناهی ئافرهت) لهسهر بكا. زۆربهی ئافرهتان ههر لهبهر ئهم ههسته (ئهم حوكمه ئهخلاقییه ئایینییه زاڵمانهیه) سهریان دادهپۆشن. كۆمهڵگهی پاتریاركی ئیسلامی لهم ڕێگهیهوه، له ڕێگهی ڕهمزی گوناههوه، ئافرهت تاوانبار و گوناهبار دهكا. لێرهوه سهرپۆش ڕهمزی زهلیلی و جیاكارییه دژی ئافرهت.