خوێندنەوەیک بۆ ڕۆمانی کەمانچەژەن.. یوسف اسماعیل

کتێبی: کەمانچەژەن
نوسەر: هانس کریستیان ئەندەرسن
وەرگێرانی: پیرەمێرد
پێداچوونەی: عیسا عوسمان
لاپەڕە: لە ١٨٠ لاپەر پێکهاتووە

ئەم ڕۆمانە هەرچەند بەلاپەڕ کەمە و زۆر دوور و قۆڵ نییە، بەڵام ڕۆمانێکی زۆر جوان و سەرنج ڕاکێشە، ئەم ڕۆمانە باس لە گەنجێک دەکات بەناوی ئەلفرێد مۆلەر.
ئەم گەنجە پاش ئەوەی لەگەڵ لە دایک بوونی دایکی لەدەست دەدات، ئیدی لەگەڵ باوکی دەژێت بەڵام لەگەڵ یەکتردا ناگونجێن و ڕۆژێک بێ هۆکار لە ماڵ دەری دەکات.
لەگەڵ دەرچوونی لە لادێکەی خۆیان بە هەڵکەوت چاوی بە گالیسکەیک دەکەوێت کە خانمێکی شۆخ و شەنگ لە کالیسکە کەدایە، ئەلفرێد کوڕێکی هەژار و سادیە بەڵام لایەنێکی زیرەکی هەیە. ئەلفرێد هەر لە یەکەم بینی ئاشقی ئەو خانمە لە دڵی ئەچەسێت.
دوای ناسین و ئاشنابوون لەگەڵ خانمی خانەدان کە ناوی «میکائیلایە».
ئەلفرێد مۆلەر هێندە شەیدای خانمەکەی دەبێت چەندان ڕێگای ناخۆش و دەشت و کێو دەگەڕێت تاوەکو بە دیداری مەعشوقەکەی بگاتەوە، لەم ڕێگا سەخت و ناخۆشە کە کۆمەڵێک شتی بەسەر دێت زۆر پەند و مشتی قسە بۆ خوێنەر جێدەهێڵێت.
کەسێک هەر لە گوند گەورە ببێت لە پڕێکە لە خۆشترین کۆشکەکان جیشتە جێ ببێت ئەمە چ بوێریکە تا خۆت بسەلمێنی کە تۆش کەسێکی لێهاتووی.

هەر لە درێژەی گەڕانەکەیدا، ئاشنای (فردریک شۆلەر)ی دەنگخۆش دەبێت؛ کە هاودەردی خۆیەتی و بێکەس و وەک و خۆی ئیدی ئاوازی کەمانچەی ئەم و دەنگی زوڵاڵی فردریک یەک دەگرن و گەردونێک لە جوانی دەخولقێنن.
دەبن بە دوو هاوڕێی دڵسۆز، یەکدی بەجێ ناهێڵن و پێکەوە بەدوای “میکایلا” دەگەڕێن.
لێرەشەوە دیسان ئازارو نەهامەتی زۆر دەچێژن، تا ئەو ڕۆژەی ئەلفرێد خلۆردەبێتە نێو ڕووبارێکەوە و نوقم دەبێت و لەچاوان ون دەبێ؛ فریدریک بەدوایدا خۆی هەڵدەداتە نێو ڕووبارەکە و زۆر دەگەڕێ، بەڵام بێسوود بوو، ئالفێرد نادۆزێتەوە. واهەست دەکات ئالفرێد مردووە و زۆر خەم دەخوات؛ بۆیە بڕیار دەدات بەهەر حاڵێک بووە میکایلا بدۆزێتەوە و چیرۆکی عەشقی پاکی ئالفرێدی بۆ بگێڕێتەوە؛ پاش ماوەیەک گەڕان و هەوڵدان دەگاتە شارێک و لەسەر جامخانەی دوکانێک وێنەیەکی ئالفرێد دەبینی، فریدریک شاگەشکە دەبێت و خێرا لە هەواڵی ئەو وێنەیە دەپرسێت و دەیبەنە لای کۆشکێکی گەورە، لەوێ بە بینینی ئەلفرێد واقوڕماو دەبێت! لێرەدا نووسەر چیرۆکی گەشتنی ئالفرێد بەم کۆشکە ناگێڕێتەوە، بەڵام ئەوە ئاشکرا دەکات کە ئالفرێد گەشتۆتەوە بە دیداری میکایلا و ژینی هاوسەرێتییان پێکهێناوە.

لەم ڕۆمانەدا نەک تەنها جێژ دەبینت، بەڵکوو سەرێکی زۆر کۆمیدیە کە ڕوداوەکانی شتی زەمەنی کۆنی نێو فلمەکانت بیردێنێتەوە و کەسێک کە تەنها توانی ژەنینی هەیە بەڵام ئەو بوێریە کە دەتوانی ڕێگایک بۆخۆی بدۆزێتەوە بگات بە ئامانجەکەی.
تۆی کە ئەم بابەتە دەخوێنێتەوە پیویستە بچیت ڕۆمانی کەمانچەژەن بهێنیت و دەست بکەی بە خوێندنەوەی، تا بزانی جێژ لەم ڕۆمانە چەند خۆشە بۆ خوێنەر.

ئامادەکردنی: یوسف اسماعیل عەزیز

Dengekan

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.