بەرزبوونەوەی دۆلار سەرەتایێکە لە شکستی کابینەی سودانی.. جبار عبداللە مهاجر
دوای روخانی رژێمی بەعسی فاشیزم، گەلی عیراق لە چاوەڕوانی ئەوەدا بوون حکومەتێکی فیدڕالی لە عیراق دابمەزرێت کە ببێتە مایەی خۆشگوزرانی بۆ هاوڵاتیان. دوای تێپەڕبوونی چەندان کابینەی نوێ و سەرکردەی جیاواز بەڵام هیچ خۆشگوزەرانیەکی بەدوای خۆیدا نەهێنا گەلی عیراق بێ ئومێد بوون لە دەستاودەستکردنی دەسهەلات، هەموو شکستە یەک لەدوا یەکەکانی کابینەکانی پێشوو دەگەڕێتەوە بۆ مەسەلەی دووبەرەکی تائیفی و مەزهەبی خەمی گەورەیان وەرگرتنی پۆست و دامەزراندنی یەکە سەربازیەکانە لەدەرەوەی چاودێری حکومەت، ئەمەش مانای ئەوەیە کە هیچ حکومەتێکی دامەزراو بوونی نیە، بەنمونە ئەو کابینەی ئیستا وەربگرین کە ماوەی مانگێک دەبێت دەسبەکاربووە و دامەزراوە، هاوشێوەی کابینەکانی پێشوو هەرسێ سەرۆکایەتی دابەش کراون سەرۆکی حکومەت بۆ شیعەکان سەرۆکی کۆمار بۆ کورد سەرۆکی پەرلەمان بۆ سونەکان، بەڵام ئەوەی دەسهەڵاتی ڕەهای پێراسپێردراوە سەرۆکی حکومەتە، دەسپێکی ئەم کابینەیە بەکۆمەڵێک شعاری نەتەوەی و ئاشکراکردنی داهاتی دزراو و گەڕاندنەوەی بۆ خزێنەی دەوڵەت و چارەسەرکردنی کێشەکانی نێوخۆی و دەرەکی دەستی پێکرد بەڵام ئەو بەڵێنانە تاکوو ئیستا هیچیان کرداری نەبوونە تەنها بەڵێنی زارەکی بوون، بەرزبونەوەی دۆلار لەبەرامبەر دیناری عیراقی سەرەتایێکە لە شکستی ئەو کابینەیە حکومەتێک توانای بەرزڕاگرتنی دیناری دەوڵەتی نەبێت دەبێ چی لێ چاوەڕوان بکرێت، دابەزینی بهای دیناری عیراقی لەبەرامبەر دراوە بیانیەکان بەمانای ئەوە دێت کە دەوڵەت لەژێر حسارێکی دەرەکیدا بێت هاوشێوەی ئەو وڵاتانەی کە لەژێر حساری دەوڵەتە زلهێزاکان دا بێت، ئەم بەرزبوونەوەیە کاریگەری راستەوخۆی هەیە بەسەر بژێوی هاوڵاتیان و جموجۆڵی بازرگانی دەرەکی و ناوخۆی پەک دەخات، ئیتر هیچ ئومێدێک لای هاوڵاتی و بازرگان نامێنێ لەبەرامبەر دەوڵەت، کاری لەپێشینە دوڵەت چارەسەرکردنی دۆخە دژوارەکانە هەر دۆخێکی نەخوازراو ڕوو لە وڵات بکات پێویستە بەزوترین کات کەسی یەکەمی دەوڵەت بێتە سەر خەت ڕۆنکردنەوە بدات بۆ هاوڵاتیان بۆ ئەوەی لایەنی کەم دەرونی هاوڵاتیان ئارام ببێتەوە، ئەو نرخەی ئیستای دۆلار کاریگەری زۆری هەیە لەسەر بازار هەموو ئەو کەل و پەلانەی لەبازار مامەڵەی پێوە دەکرێت بەدۆلارە بۆیە ئەستەمە هاوڵاتیان بتوانن ئەو دۆخە تێپەڕێنن بەئاسانی، تاکو ئیستاش هیچ بەرپرسێکی حکومی لەحکومەتی عیراق نەهاتونەتە سەر خەت ڕۆنکردنەوە بدەن بۆ هاوڵاتیان، بۆیە هەموو کابینە یەک لەدوا یەکەکانی حکومەتی عێراق تەنها کەسانێک ڕێبەریان کردووە کەهیچ توانایێکی ئەوتۆیان نەبووە کەبتوانن گۆڕانکاری دروست بکەن لەئەرزی واقع، بۆیە چاوەڕوانی کردنی لەم دۆخە خراپتر بکەن لەداهاتوو.