عێراق لەسەر پشتی ملیشیایە.. دژوار قادر

عەلائەدین سەجادی (١٩٠٧-١٩٨٤) لەبەرگی هەشتەمی ڕشتەی مرواری لە زاری ڕەفیق ناوێک کە ئەویش لە مامۆستایەکی ئایینی بیستوە دەگێڕێتەوە، نووسیویەتی «ئەرز لە سەر پشتی گایە، گا لەسەر پشتی ماسییە، کاسە لە سەر ئاوە، ئاو لە سەر بایە». ئەو تڕەکەڵەکەش سەرناگرێ، بەڵکو سەرەوژوور دەبێت.
ئەو عێراقەی ئێستا هەیە دوای بڕانەوەی جەنگی یەکەمی جیهان لە سەرەتای بیستەکانی سەدەی ڕابردوو ڕۆژئاواییەکان بۆ مەبەستی خۆیان بە زۆردارەکی سێ ویلایەتیان پێکەوەنا و ئەو وڵاتە ناسەقامگیرەیان لێ دروست کرد کە لە هەنگینڕا نە خەڵکەکەی حەساونەتەوە، نە وڵاتانی ئیقلیمی. بۆیە ئەو دەربڕینەی مەلایەکە پر بەپێستی دۆخی عێراقە، چونکە (عێراق لەسەر پشتی ملیشیایە، ملیشیاش لەسەر پشتی پێکهاتە نەتەوەیی و ئاینییەکانی دیکە و ئیسرائیلی توڕە و ئەمریکا و ڕۆژئاوای نیگەرانە).
هاوشێوەی مەلاکە، ملیشیاکان لەبری ئەوەی لۆژیکانە مامەڵە لەگەڵ ئەو هاوکێشە بێسەروبەرە بکەن (ئەو تڕەکەڵەکە) و دەرفەت بەحکومەت بدەن کار بۆ چارەسەرکردنی کێشە مێژوویی و کەڵەبووەکان و جێبەجێکردنی دەستوور بکات، بۆ حەزی خەڵکی دی کە لەوەتەی هەن قەتماغەی برینی شەڕە بەناوبانگەکانی نێوان ئەوان و عەرەب وشک نەبۆتەوە، بەشێکی زۆر لە توانا مرۆیی و داهاتەکەی بۆ شەڕی بە وەکالەت تەرخان کردووە، سەروەختایەک بەناوی پاراستنی شوێنە پیرۆزەکانی مەزهەبی شیعە، بەشێک لە ملیشیاکانی خۆی ڕەوانەی سوریا کرد کە پڕچەککردن و مووچە و خەرجییەکانیان لە داهاتی عێراقەوەیە، ئێستاش هەر بە وەکالەت، شەڕ بە ئیسرائیل و کۆمپانیا و خاردنگە ئەمریکییەکان دەفرۆشێ.
تایبەت بەو دۆخە شلۆقەی عێراق، گۆڤاری نیوزویك نووسیویەتی؛ ململانێكان و شەڕەكە لە ناوچەكە مەترسیدارتر و فراوانتر دەبێ، زۆر وڵات دەگرێتەوە لەوانە عێراق. هەروەها لە چەند ڕۆژی ڕابردوو، رۆژنامەی (شەرقول ئەوست) لە زاری چەند سەرچاوەیەكی حكوومەتی عێراق و میلیشیاكانەوە نووسیبووی، ئیسرائیل ئامادەكاریی دەكات بۆ ئەوەی هێرش بكاتە سەر گرووپە چەكدارەكانی عێراق.
بە ڕامان و قوڵبوونەوە لەو چەند ساڵەی ڕابردووی عێراق، بەتایبەتی دوای پەیدابوونی (ئەلقاعیدە، داعش و ملیشیا مەزهەبگەرییەکان) کە هەر هەموویان بێ جیاوازی خەڵکی غەیرە عێراقیان لە ڕیزەکاندا هەیە، ئەگەر مەحاڵیش نەبێت، بەڵام ئەستەمە ئەو حکومەتەی عێراق بتوانێ جڵەویان بکات کە بەگوێرەی هەواڵەکان ئەمەریكا سەرۆك وەزیرانی عێراقی لەوە ئاگادارکردۆتەوە، كە پێویستە حەشدی شەعبی و میلیشیاكان جڵەو بكات.
واتە، لەماوەی دادێدا، ئەو عێراقە ئەگەر بەو شەڕەی ئیسرائیلیش لەباریەک هەڵنەوەشێتەوە، لەسایەی ئەو گێلمە گێلە ناوخۆییەی هەیە کە لە دەرەوەڕا بەدەستی ئەنقەست دروست کراوە، پێشبینی ناکرێ ئەو عێراقە لە چەند ساڵی دادێدا وەک خۆی بمێنێتەوە کە ڕۆژئاواییەکان دروستیان کرد، نەخاسمە ڕەفتاری ئەو ملیشیانە بەرانبەر پێکهاتەکانی عێراق لەخراپیەوە لە مەزەندە دەرچووە و ئاوساوە.

Dengekan

دەنگەکان وەک رۆژنامەیەکی ئەلکترۆنی لەپێناوی فەراهەمکردنی سەکۆیەکی ئازاد بۆ دەنگە جیاوازەکان لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٠٢ دەستی بەکارکردن کردووە لە شاری تۆرنتۆ. دەنگەکان بە رۆژنامەی خۆتان بزانن و لەرێی ناردنی بابەتەکانتانەوە بەرەو پێشی بەرن لەپێناوی بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی هۆشیار و ئازاد و یەکساندا.