لە گۆشەیەکی ترەوە… پرس و..ڕای….. هەفتانە ….. موزەفەر عەبدوڵا
*دیسانەوە گەرانەوەی ملکەچانە بۆ بەغدا!…
دیسانەوە لە چوارچێوەی سیاسەتی بازنە داخراوەکەی شەڕ و گفتوگۆ و ئەنجامگیری یەک دەسکەوت بەرامبەر دە شکست سەرانی جوڵانەوەی کوردایەتی، چ ئەوانەی لەناو دەسەڵاتن یاخود لە دەرەوەی دەسەڵات، بە ملکەچی بۆ دیداری دەسەلاتدارانی قەومی و تائیفی بە سەرۆکایەتی عەبادی بە بۆربۆڕێن و ڕاکەڕاک بۆ بەغدا گەرانەوە.
ئەم گەرانەوە ملکەچانیەش بۆتە روداوێکی گەورەو هەواڵ و پرس و رای دەزگاکانی راگەیاندن وگشتی لە هەفتەکانی رابردو .
دیارە ئەم گەرانەوەیەیان بۆ گفتوگوی ملكەچانە لە دوای کارەسا تو شکستی شانزەی ئوکتۆبەرەوە دێ کە بە تەواوی بووە هۆی لێکترازان و هەڵوەشانەوەی ئەو یەکگرتنە کرچوکاڵەی کە بەناوی حکومەتی بنکە فراوانەوە لە ئاکامی هەڵبژاردنی گاڵتەجاری .
یەکەی دوای سەرکوتی هەڤدەی شوبات بەدەستیان هێنا
جا بە گوێرەی هەواڵەکان شاندەکانی ئەم گەراوە ملکەچانەیە بریتی یە لە شاندنی فەرمی حکومەت بەسەرۆکایەتی پارتی و شاندی بەناوی ئۆپۆزسیۆنیش بەسەرۆکایەتی گۆڕان .ئەمە جگە لەئەمانە جگە لە پاڤێل تاڵەبانی کە نوێنەرایەتی لایەنی زۆرایەتی یەکێتی دەکات بە بێ ئەوەی پۆستێکی فەرمی هەبێ لەناوی یەکێتیدا…
هەڵبەت هەموو ئەم شاندانەش بەناوی خەڵکی هەژارو برسی کوردستانەوە تورەکەی سواڵیان هەڵگرتوەو لە عەبادی دەستەودارە تائیفی یەکەی دەپاڕێنەوە تا خێریان پێ بکا .
ئەمە جگە لە خێڵی نەوەی نوێ کە تازە سەری لە قەپیلک دەرهێناوە بە سەرکردەیی شاسوار عەبدولواحیدی ملیۆنێری وزەو خوێن مژی دەیان هەزار کەس لە کرێکاران و کارمەندان . بێگومانە ئەویش لە داهاتویەکی نزیکدا ئەم تورەکەی سواڵە هەڵدەگری بەرەو بەغداد بەرێ دەکەوێ بەناوی خەڵکی کوردستانەوە ..
بەڵام گاڵتە جاڕ تر لەهەموو ئەمانە بانگەشەکانی کۆمەڵێ لە نوسەرو رۆشنبیرو ئەکادیمی و ڕاوێژکارانیانە کە بۆ پێویستی ئەم هەوڵانەی گفتوگۆو دیدار دەیکەن گوایە هیچ ڕێگا چارەیەکی تر نی یە تا لەم قەیرانە ئابوری و سیاسی یەی کە کوردوستان تێی کەووتوە دەرچن .
هەڵبەت وەک ئاماژەمان پێدا ئەم ڕاکە ڕاکو بۆربۆرینەی ئەمرۆ تەنها ئاڵقەیەکە لەو بازنە داخراوەی سیاسەتی شەڕو گفتوگۆو ئەنجامگیری یەک دەسکەوت دە شکست کە لەهەر دەورانێک بە شێوازو ناوێکەوە ڕوودەدەن . بێگومان ئەم سیاسەتەش بریتی یە لە مێژووی زیاتر لە نیوە سەدەیان و بۆتە تایبەتمەندیەکی بەرچاوی ئەم جوڵانەوە قەومی – خێڵەکی یە.کە لە نیوەی پەنجاکان بە دواوە لە ژێر ناوی جەلالی و مەلایی تاڵەبانی و بارزانی یەوە دەستی پێکردوە هەتا ئەمرۆ لەهەر دەیەکەدا ناوو شێوازێکی وەرگرتووە بەڵام ناوەرۆکی هەموویان یەکەو خاوەنی یەک ئامانج و ئاسۆی کوردایەتین کە جەماوەری ستەمدیدەیان کردۆتە قوربانی ئەم ئاسووئامانجەیان کە ئەم دوو بەشی دەیەیە ناوەرۆکە گەندەڵ و سەرکوتگەری یەی وەک رۆژی رۆشن وەدەرکەوت .
بۆیە ئیتر کاتی ئەوە بە زیادەوە هاتووە کە جەماوەری بێ بەش و ستەمدیدە هیچ جۆرە خۆش باوەڕی یەکیان بەم گەڕانەوەیە ملکەچانەیەش نەبێ کە توێژە زوڕناژەنە بەناو رۆشنبیرو ئەکادیمی و نوسەرە دەربارەکانیان بانگەشەیان بۆ دەکەن .لە جیاتی خۆشباوەڕی پێویستە بڕوایان بە ئیرادەو هێزی یەکگروانەی خۆیان هاوچینەکانیان لە شارەکانی تری عێراق هەبێ کە بە خەبات و نارەزایەتی یەکگرتوانەو گشتی و سەراسەریان دەتوانن و لە ت
وانادایە کە خواستەکانیان بەسەر هەردو دەسەڵاتدا بسەپیین .
نەوەی نوێ لیبرالیزمی نوێ بە لینگەوقوچی *
لە ڕۆژەکانی کۆتایی هەفتەی ڕابردوو جوڵانەوەکەی شاسوار عەبدولواحیدی میلیۆنێری سەرمایەدار، کە سەرمایەکەی بەهۆی مژینی ووزەو خوێنی هەزاران کەس لە کرێکارو کارمەندانی ستەمدیدە دزی کۆکردۆتەوە، یەکەمین کۆنگرەی خۆی لە شاری سلێمانی بەست. لەم کۆنگرەیەدا گوایە زیاتر لە سێ سەد لاوی کوڕو کچ بەشدار بوون ئەویان بە زۆرایەتی دەنگ بە سەرۆکی جوڵانەوەکەی هەڵبژاردوە .
.ئەم ڕوداوەش بۆتە یەکێک لە هەواڵەکانی و جێگای پرس و ڕای گشتی
جا وا پێویست دەکات ئێمەش رایەکی خۆمان لە گۆشە نیگای خۆمانەوە بدەین .
راستی یەکەی جولانەوەی نەوەی نویش هەروەک بزوتنەوەی گوران وایە لە لە شێوازو ناوەرۆکی پیکهاتنی تا دەگاتە ئەو ئامانجو ئاسۆیەی بەشوینیوەیەتی،رەنگە زۆر راسترەوانە ترس بی لە بزوتنەوەی گۆرانەکەنی نەوشیروان. نەوشیروانیش هەمان تولە ریی گرتە بەر کە خۆی بەشیک بو لە دەسەلات ،و لە دامەزراندنی کۆمپانیای ووشە دەستی پیکرد و پاشان پێک هێنانی فراکسیونێکی پەڕلەمانی پێک هێنا. پاش ماوەیەکی تر بە خۆ هەڵواسین بە ڕق و بێزاری و نارەزایەتی خەڵکی کرێکارو بێکارو هەژارو لاوان و قوتابیان لە دەست دەسەڵاتداران بەشێکی گەورەی لەم خەڵکە نارەزایەتی بە دروشم و ئامانجەکانی خۆی خۆشخەیاڵ کردو ئەو خەڵکە نارەزایەتیی بە دروشمی ٤ ساڵ ئارامی ناردوە ماڵەوە .
شاسواریش لە چەند ساڵی رابردودا لە ژێر سایەی ئەم دەسەڵاتە دزو گەندەڵ و مافیایە سەرمایەی پێک هێناوە. لە دوای پێکهاتنی گۆڕانیشەوە وەک خٶی دەڵی وەک راویژکاری نەوشیروان وابووە. ئێستاش بە کەڵک وەرگرتن لە شکستی گوڕان و لە پاڵ ڕق و بێزاری خەڵک لەهەموو دەسەڵات و ئوپۆزسیٶن و لەسەروبەندی ڕیفراندۆم بە بەرزکردنەوەی دروشمی نەخێر بۆ ڕیفراندۆم لە ئێستا کە بەشێکی زۆری خەڵک هەر لە دژی پارتی و بارزانی دژی ریفراندۆمیش بوون شاسوار بۆی گونجاو توانی چەند هەزار لاوێکی دڵ پڕ هیواو خوێن گەرم لە خۆی کۆکاتەوە بەوهیوایەی ببێ بە ترامپی کوردستان .
جا ئەگەرچی لە رواڵەتدا هەندێ جیاوازی یان هەیە لەگەڵ لایەنەکانی ناو دەسەڵات و ئۆپۆزسیۆن بەڵام لە ڕووی ناوەرۆکی سیاسی و ئابووری یەوە تا مۆخی ئێسقان دژی مرۆیی و دژی هەر بیرو کارو کەلتورێکی ئازادیخوازانەو یەکسانخوازانەن. بەمەش دژی هەر جوڵانەوەیەکی نارەزایەتی و راپەرینێکن کە ئاسوو ئامانجەکەی بریتی بی لە ئازادی و یەکسانی تەواوی ئابوری و سیاسی نیوان مرۆڤەکان لە کۆمەلگادا. .ئەوەی ئەم جولانەوەیە ئامانجیتی و دەیەوەێ بەدی بێنێ دەسکراوەیی رەهاو بە بێ چاودێری بۆ بە گەرخستنی کۆمپانیاکانی خۆی و هاوکاری و خستنە سەرپشتی بازاڕی ڕەشی کارو سەرمایەیە تەنانەت نەک وەک ئەوەی ترامپو هاوبیرانی کاری بو دەکەن لە جوارجیوەی کۆمەلە یاساو ریساو نەرێتیکی جوڵانەوەی لیبرالیزمی نوێ کە سەرەتای سەرهەڵدانی دەگەڕێتەوە بۆ رێگان و تاتشر بۆ راهاکردنی بازاڕی سەرمایە لەهەموو کۆتوبەندێک ..
ئێستا ئەم جوڵانەوەیەی نەوەی نوێی شاسوار خەونی هەمان جوڵانەوەی لیبرالیزمی نوێ یە بەڵام نەک لەهەمان هەلومەرجی سیاسی کۆمەلایەتی ئەمریکاو ئەوروپاو تەنانەت ووڵاتەکانی ئەوروپای رۆژهەلات و ئاسیای رۆژهەڵاتیش لە چەشنی یابان و کوریاو…هتد بەڵکو لەهەلومەرجی سیاسی و ئابوری وکۆمەلایەتی پڕ هەڵچون و داچون و کەشی دەسەڵاتە سەرکەتگەرە رەها قەومی و خێڵەکی و دینی یەکان بەرەچاوکردنی ئەوەی کوردستان نە خۆی دەوڵەتێکی سەربەخۆیە نە بەشێکە لە دەوڵەتێکی جێگیرو ناوچەیەکی جێگری سیاسی و ئابوری و کۆمەڵایەتی .
بویە جولانەوەی نەوی نویکەی شاسوار هەر وەک جولانەوەو دیاردە سیاسی یەکانی تر جگە لە کۆپی کردنیکی لنگەو قوجیکی تر شتیکی تری لین دەرناچی،
هەر وەک پەرلەمان و حکومەتەکەی کورددستانکە کە کۆپی یەکی لینگەو قوچن لە چاو پەرلەمانی ووڵاتانی ئەوروپاو ئەمریکا کە جوڵانەوەی لیبرالیزمی نوێ تیایدا سەری هەڵدا .
بە کورتی ئامانجی شاسوار بە ئەزمون وەرگرتن لەوەی کە تیوانویەتی لە دوو دەیەی ڕابردوو دەیان ملیۆن دۆلار کۆبکاتەوە ئەگەرچی لە پەڕاوێزی کاری سیاسدا بووە ئێستا دەیەوێ بە کارو چالاکی ڕاستەوخۆی سیاسی لە کایەی سیاسی ناجێگیرو ئاڵوزی کوردستاندا دەیان ملیۆنی تر بکاتە سەر سەرمایەکەی . بێگومانە بۆ ئەم رۆڵەش ئەویش چوون دەورانێک راوێژکاری نەوشیروان بووە ئاوآش ئێستا ڕاوێژکاری هەیە لە هێزو جوڵانەوە ناوخۆیی و ناوچەیی و جیهانی یەکان .
ئەم رایە دروستەی ئێمە لە دەرخستنی ناوەرۆکی ئەم جوڵانەوەیە بێگومانە هەموو سەرانی جوڵانەوی نەوەی نوێی دژین. هاوکات زۆرێک لە دەرەوەی جوڵانەوەکە گومانیان هەیە بەڵام ئاسایی یە کە روداوەکانی داهاتوو هەروەک بزوتنەوەی گۆڕان ناوەرۆکی چینایەتی یان دەردەخا .
ئیران ئەمجارە کێ دەیبا…؟ *
لە ئاکامی دەیان ساڵ لە سەرکوتی ڕەهای ماف و ئازادی یەکانی زۆرینەی جەماوەری ئازادیخوازی ئێران و هەروەها فشاری بێکاری ، نەبونی، هەژاری و برسێتی ، بێخانەو لانەیی و ئاوارەیی و دەیان دیاردەی تر، خەڵکی بەردەوام نارەزایەتی و خٶپیشانداندانیان بە شێوازی پەرش و بڵاو ئەنجامداوە ..لە نێو ئەم نارەزایەتی یانە نارەزایەتی خوێندکارانی ئازادیخوازو یەکسانیخواز کە پێیان دەوتن داب لە خوێندنگاو زانکۆکان بە تایبەتی . زانکۆی تاران لە شەشی دیسەمبەر، کە ناسراوە بە شانزەی ئازەر، خاڵکیکی درەوشاوەی ئەم خرۆشانە بوو.ئەگەرچی ئەم خروشان وخۆپیشاندانە سەرکوت کراو دامرکایەوە بەڵام پشکۆکانی هەمیشە بە گەشی مابوونەوە.
پاشان شەپۆلیکی تری نارەزایەتی تر دەستی پێکرد بەڵام بە داخەوە باڵیکی ناو ڕژیمی ئیسلامی بەناوی باڵی ریفورمخوازو رەنگی سەوزەوە بە ڕێبەری موسەوی و کەروبی توانیان لە چوارچێوەی هەڵبژاردنەکانی ساڵی دوو هەزارو نۆ رابەری یەکەی بۆ ئامانجەکانی خۆیان لە دژی باڵی کۆنەپارێز وەرگرن . ئەگەرچی سەرەڕای هۆشداری هەندێ لایەنی چەپ و کۆمۆنیست ، بە تایبەتی خەتی رەسمی حزبی کۆمۆنسیتی کریکاریی ، کە ئەم جوڵانەوەیە زیاتر لە خزمەت باڵیکی ناو رژیمەو دژی سەراپای ڕژێم نی یە لە خزمەت بەرژەوەندی یەکانی جەماوەری ناڕازی نی یە ، وە سەرەنجام ئەو جوڵانەوەیە بێ ئاکام مایەوە. بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ناڕەزایەتی پەرش و بڵاو هەر بووە تا لەسەرو بەندی یادی شانزەی ئازەرو، هاوکات راگەیاندنی بودجەی ئەمساڵی رژیم ، کە بەشی شێری بۆ دامودەزگا سەربازی و چەکداری یە سەرکوتەگەری یەکان تەرخان کردوە. ئەمە لە کاتێکدایە کە بە گەندەڵی و دزی سەرانی ڕژێم هەموویان بوونەتە ملیونێرو ملیاردێر هەموویانەوە خامەنەئی ڕێبەری ڕوحانی .لە کاتیکدا برسێتی و هەژاری و بێکاری و بێ خانەولانەیی بێ خزمەتگوزاری ڕەهاو گەیشتۆتە ئەوپەڕی ، کەچی لە بودجەی ئەمساڵدا ڕێژەی زیاتر دانراوە بۆ بە کۆمەک و هاوکاری دەستەو تاقم و ڕژێمە ئیسلامی یە کۆنەپەرستەکانی هاوپەیمانی خۆیان .هەموو ئەمانە کارێکی وای کرد کە خەڵکی نارەزایەتی یە پەرش و بڵاوەکانیان گردو کۆ کەنەوە . وە لە هەفتەکانی سەرەتای ساڵی نوێوە دەس دەنەوە نارەزایەتی لە زۆربەی شارەکان و دروشمەکانیان تا رادەی ڕوخانی هەموو دەسەڵاتی ئیسلامی بەرزکەنەوەو مۆری جوڵانەوەیەکی سەربەخۆ تا رادەی راپەرین لە نارەزایەتی یەکانیان بدەن..
خۆ یستا ئەگەر ئەم جولانەوە نارەزایەتی یە لەم دەورەیەش سەرکوت بکرێ و خاموش بێتەوە ئەوە بیگومانە لە داهاتوی نزیک بە گورو تینێکی زۆر زیاترو رێکخراو تر سەرهەڵدەداتەوە تا رادەی راپەرینی جەماوەری دەچیت. تەنانەش لە داهاتودا چاوەروانی ئەوەی لی دەکری ببیتە راپەرینیکی چەکداریش و مایەی روخانی رژیم. هەر بۆیەش لە ئێستاوە ئەم ئاکامە بۆتە جێگای پرس و ڕای خەڵک و بە تایبەتی پرسیاری ئەوەی ئاخو ئەمجارە ئیران کێ دەیباو دەکەوێتە دەستی کێ ، ڕاست یان چەپ؟!!
لە وەڵام بەم پرس و پرسیارە بە رای ئێمە یەک راستی واقعی هەیە پێویست دەکا بە وردی سەرنجی لێ بدرێ و ئەنجامگیری لی بکری ئەویش ئەوەیە جولانەوەی ئەمجارە تەواو سەربەخویە لە بالەکانی ناو رژیم و تەنانەتلە بڵلە راستە کانی دەرەوەی ڕژێمیش کە بەهێز ترینیان موجاهیدین و سەڵتەنەتتەلەبەکان – شاخوازەکان- نن
وە ئەم جوڵانەوە سەربەخۆیە راستەو خۆ چین و توێژە کانی خوارەوە لە کرێکاران و بێکاران و مامۆستایان و لاوانی و قوتابیان و بە تایبەت ژنان و هەروەها بێ خانەولانەکان و دەسفرۆشان دەستیان داوەتێ . ئەگەرچی بە شێوازی یەکگرتو ڕێکخراو و چوارچیوەی رێکخراوی سەراسەری و بە پلان و نەخشە بۆ دارێژراو و خاوەنی یەک رابەری رۆشن و بەدیلی چینایەتی نی یە ، بەڵام ئاماژەکان دیارن بە تایبەتی بەهۆی بەهێزی پێگەی چەپ و بزوتنەوەی کریکاری و ژنان لە چاو هەموو ووڵاتانی رۆژهەڵات..
جا گەر لەم گوشە نیگایەوە سەرنجی بدریتی ئەوە ئەگەری زۆر هەیە ئەمجارە ئیران چەپ بیبا.
٧-١-٢٠١٨