سۆزی كچێك بۆ باوكه زیندانی كراوه‌كه‌ی له‌تابلۆیه‌كدا… ن: ئه‌حمه‌د كامه‌ران
ده‌رباره‌ی سۆزداری و خۆشه‌ویستی مڕۆڤه‌كان بۆ یه‌كتری مێژوویه‌كی زۆركۆنی هه‌یه كه هاوكاته له‌گه‌ڵ درووست بوونی مڕۆڤایه‌تی له‌سه‌ر ئه‌م گۆی زه‌ویه‌دا, ئه‌گه‌ر چی جاروباریش ئه‌م په‌یوه‌ندییه سۆزداری و خۆشه‌ویستیه‌ی مڕۆڤه‌كان ده‌گۆڕێت بۆ په‌یوه‌نده‌ی ڕق و كینه كه ده‌رئه‌نجامه‌كه‌یشی زۆر ڕووداوی ناخۆشی لێده‌كه‌وێته‌وه له‌نێوان مڕۆڤه‌كان ئه‌گه‌ر چی له‌پاشان په‌شیمانی به‌دوای ئه‌و مڕۆڤه توڕه‌یه‌دا دێت كه هه‌ستاوه به‌توڕه‌یی و ڕه‌فتاری ناشرین بۆ به‌رامبه‌ره‌كه‌ی به‌ڵام له‌كۆتایی دا كاره‌كه لێك ترازانی لێ كه‌وتۆته‌وه , بۆیه ده‌بێت به‌رده‌وام مڕۆڤه‌كان به‌خۆشه‌ویستی و سۆزدایه‌وه بۆ یه‌كتر بژین هه‌تاوه‌كه كۆتا چركه ساته‌كانی ژیانیان , چوونكه ده‌رئه‌نجامی خۆشه‌ویستی نێوان مڕۆڤه‌كان ده‌بێته دڵخۆشی دڵه‌كان و به‌خشینی ئاسووده‌یی به‌یه‌كتر و جوانكردنی سیمای كۆمه‌ڵگا … هتد
ئه‌گه‌رچی خۆشه‌ویستی مڕۆڤ پێك دێت له دوو ڕه‌گه‌ز كه ئه‌ویش نێر(پیاو) مێ(ئافره‌ت) ئه‌مه به واتای ئه‌و نایه‌ت كه خۆشه‌ویستی ته‌نیا له گۆشه‌ی دڵداریدا كۆ بكرێته‌وه كه ئه‌ویش له‌نێوان (كچ و كوڕدا)ڕووده‌دات, نه‌خێر به‌ڵكو سنوری خۆشه‌ویستی سنورێكی زۆر فراوانی له ڕاده‌به‌ده‌ری هه‌یه كه هیچ پێوانه‌یه‌ك ناتوانێت هه‌ژماریان بكات هه‌رچه‌نده زۆر جاری وا هه‌یه ده‌بینین مڕۆڤ خۆشه‌ویستی بۆ ئاژه‌ڵێك درووست ده‌بێت كه ئه‌وه‌ش شتێكی ئاساییه چوونكه ئه‌و مڕۆڤه له‌كۆتایی دا سۆزێكی له‌و ئاژه‌ڵه‌و بینیوه بۆیه هه‌ستی سۆزداری بۆی درووست بووه كه‌چی جاری وا هه‌یه سۆزی ئاژه‌ڵێك بۆ مڕۆڤێك زۆر له‌وه گه‌وره‌تره له سۆزی مڕۆڤ بۆ مڕۆڤێكی دیكه, چوونكه مڕۆڤی وا بوونی هه‌یه كه به‌رده‌وام ئاره‌زووی ئه‌وه ده‌كات مڕۆڤی به‌رامبه‌ره‌كه‌ی كه‌سێكی ڕه‌زیل و ڕیسواو كۆیله‌ی خۆی بێت یاخود به‌رده‌وام هیوای ناخۆشی و دۆڕانی بۆ ده‌خواسێت له ژیانی دا….
به‌ڵام ده‌رباره‌ی سۆزی خۆشه‌ویستی مڕۆڤه‌كان به‌شی زیاتری ده‌كه‌وێته به‌ر ڕه‌گه‌زی مێ(ئافره‌ت) كه به‌رده‌وام خاوه‌ن دڵێكی به‌سۆزه بۆ خۆشه‌ویستی, ئه‌مه‌ش به‌هۆی ئه‌وه‌ی ڕه‌گه‌زی مێ(ئافره‌ت) ده‌بێته پیرۆزترین ڕه‌گه‌ز كه ئه‌ویش بوونی به دایك , چوونكه كاتێك ڕه‌گه‌زی مێ ده‌بێت به دایك هه‌ست و سۆزی خۆشه‌ویستی زیاتر ده‌بێت بۆ به‌رامبه‌ره‌كانی به‌تایبه‌تیش بۆ منداڵه‌كانی كه ئاماده‌یه له‌پێناویان دا هه‌موو شتێك بكات.
یه‌كێك له نمونه جوانه‌كانی خۆشه‌ویستی ڕه‌گه‌زی مێ كه پڕیه‌تی له وه‌فاداری و قوربانیدان ئه‌ویش له تابلۆیه‌كدا به‌دی ده‌كرێت كه له‌لایه‌ن هونه‌رمه‌ندی شێوه‌كار( ڕۆبنزه)وه كێشراوه له‌ساڵی 1630ز كه ئێستا ئه‌و تابلۆیه له مۆزه‌خانه‌ی رایكس میوزایم له ئه‌مستردام(هۆله‌ندا)یه.
تابلۆكه وێنه‌ی پیاوێكی پیری زیندانی كراوه له‌گه‌ڵ كچێك كه له هه‌مان كاتدا كچ و باوكن , دیمه‌نێك تێدا ده‌بینین له‌نێو ئه‌و تابلۆیه‌دا كه زۆر تووشی سه‌رسوڕمانمان ده‌كات كه كچه‌كه مه‌مكی خۆی له‌كراسه‌كه ده‌رده‌كات وبه‌مه‌مكه‌كانی شیر ده‌دات به باوكه پیره زیندانی كراوه‌كه‌ی.
كێشانی وێنه‌ی ئه‌و تابلۆیه له ڕووداوێكی ڕاسته‌قینه‌ی مێژوویی وه‌رگیرا له ڕۆما , پیاوه پیره‌كه ناوی (سایمۆنه) وه كچه‌كه‌ش ناوی (پیرۆیه) سایمۆن سه‌ركرده‌یه‌كی سه‌ربازی ڕۆمایه كه له جه‌نگێكدا شكست ده‌هێنێت له‌به‌رامبه‌ر جێرمانه‌كان, ئیتر ده‌ستبه‌جێ پاشای ڕۆما بڕیاری زیندانی كردن بۆ سایمۆن ده‌رده‌كات بۆ هه‌تا هه‌تایه, وه پاشای ڕۆما فه‌رمانی كردبوو كه‌هیچ جۆره خواردنێكی پێ نه‌درێت, به‌ڵام ته‌نیا كچه‌كه‌ی بۆی هه‌یه سه‌ردانی بكات به‌مه‌رجێك هیچ خواردنێكی پێ نه‌بێت, به‌ڵام له‌كاتی له‌سه‌ردانی كردنی پیرۆی كچی بۆ لای باوكی ڕاسته‌وخۆ به مه‌مكه‌كانی شیر ده‌دات به‌باوكی ,كه‌ئه‌مه‌ش وای له‌سایمۆن كرد به‌هێزتر بێت,ئیتر ڕۆژێكیان پاشای ڕۆما به‌و كاره‌ی كچه‌كه‌ی سایمۆن ده‌زانێت , هه‌ربۆیه زوو بڕیاری ئازادكردنی سایمۆن ده‌دات كه ئه‌مه‌ش وه‌كو وه‌فایه‌ك بۆ خۆشه‌ویستی كچێك بۆ باوكه‌كه‌ی كه‌بۆ دواجار ئه‌و تابلۆیه ده‌بێته سیمبولێكی جوان بۆ خۆشه‌ویستی و وه‌فاداری.
وێنه‌ی تابلۆكه دیمه‌نێكی پڕاو پڕ له تراژیدی و خۆشه‌ویستی بۆمان نیشانده‌دات , وه له‌هه‌مانكاتیشدا په‌یامێكیشمان پێ ده‌دات كه ده‌ڵێت: مڕۆڤه‌كان ئه‌وكاته جوانن كه هه‌ست و سۆزی خۆشه‌ویستیان بۆ یه‌كتری ده‌رده‌بڕن و دوورده‌كه‌ونه‌وه له هه‌موو جۆره ڕق و كینه‌یه‌ك, وه‌كو له دیمه‌نی ئه‌و تابلۆیه بینیمان ئه‌وه‌یه كه خۆشه‌ویستی كچێك بۆ باوكه‌كه‌یه‌تی كه له كووچێكی زیندان دایه, هه‌ركاتێك خۆشه‌ویستی له‌نێوان مڕۆڤه‌كان كۆتایی هات و گۆڕدرا بۆ ڕق و كینایه‌تی ئه‌وكاته ئیتر ده‌بێت بڵێن مڕۆڤایه‌تی كۆتایی هات.
له تابلۆكه‌دا دیمه‌نێكی تر به‌ر چاومان ده‌كه‌وێت ئه‌وه‌یه كه ڕه‌گه‌زی مێ (ئافره‌ت) چه‌ند ڕه‌گه‌زێكی به‌وه‌فان كه توانیویانه هه‌تاوه‌كو تاڕاده‌یه‌كی به‌رچاو سۆز و خۆشه‌ویستی بڵاوبكه‌نه‌وه , به‌ڵام ئه‌وه‌ی كه جێگای داخه له‌لایه‌ن به‌شێكی زۆری پیاوانه‌وه خوێندنه‌وه‌و تێڕوانینیان بۆ ئافره‌ت له گۆشه‌یه‌كی جه‌سته‌دا كۆی ده‌كه‌نه‌وه واته ته‌نیا بۆ ئاره‌زوو سێكسیه‌كان لێیان ده‌ڕوانن كه‌ئه‌مه‌ش بیركردنه‌وه‌یه‌كی هه‌ڵه‌یه كه ده‌بێت به‌پێچه‌وانه‌كه‌یه‌وه بیر بكرێته‌وه له‌به‌رامبه‌ر ڕه‌گه‌زی مێ(ئافره‌ت) چوونكه له‌كۆتایی دا مڕۆڤ له دوو ڕه‌گه‌ز پێك هاتووه ئیتر پێویست به‌وه ناكات هیچ كام له ڕه‌گه‌زه‌كان خۆی زاڵ بكات به‌سه‌ر ڕه‌گه‌زێكی تر به‌ڵكو ده‌بێت هه‌ردووكیان له یه‌ك ئاستدا بن و شان به‌شانی یه‌كتر له‌سه‌ر ئه‌م گۆی زه‌یه‌دا درێژه به‌ژیان بده‌ن و سۆز و خۆشه‌ویستی بڵابكه‌نه‌وه بۆ یه‌كتری…
