كاوله مه‌فته‌ن … عه‌بدولڕه‌حمان فه‌رهادی
نزیكه‌ی بیست ساڵ ده‌بوو له هانۆڤه‌ر بووم، چەند مانگێک بوو ھاتبوومە کۆڵن. ڕۆژێكیان سه‌میر هه‌مه‌وه‌ندیی براده‌ری گه‌ڕه‌ک، ھەر له كۆڵنه‌وه تێلی بۆ كردم، گوتی: برام، ئه‌وه موعته‌سه‌م دامرچیی هاوڕێمان دوو ساڵ ده‌بێ له كه‌مپه‌كانی ئێره‌كانه‌یه و هه‌ر چاوه‌ڕێ بوو حكوومه‌تی ئه‌ڵه‌مان شتێكی بۆ بكه‌ن، كه‌چی به‌داخه‌وه دوای ئه‌م هه‌موو هه‌وڵه، پارێزه‌ره‌كه‌یشی هیچی بۆ نه‌كرا و دوێنێ ئێواره خه‌به‌ریان داوه‌تێ كه ڕه‌فزی بۆ هاتووه‌ته‌وه، داماوه ئه‌ویش تێلی بۆ كردم، گوتی: دوا بڕیارم ئه‌وه‌یه بگه‌ڕێمه‌وه وڵات و چیتر حه‌وسه‌ڵه‌ی ئه‌و ده‌رده‌سه‌رییه‌م نه‌ماوه. بۆ ئه‌و كێشه‌یه‌ی كوڕه جوانه‌كه‌ی هاوڕێی سه‌ره‌تایی و ناوه‌ندیم موعته‌سه‌م دامرچی، غه‌مێكی توند دایگرتم، بیرم له شه‌وه خۆشه‌كانی به‌یه‌كه‌وه بوونمان كرده‌وه له‌گه‌ڵ موعته‌سه‌م، كه گه‌نج بووین، هێشتا ژنمان نه‌هێنابوو، ئه‌غڵه‌ب ئێواره‌ی به‌هاران، دوای مه‌غریب، من و ئه‌و و سه‌میر و زه‌ینه‌ل قاسم كووره‌چی و خدر خه‌مخۆر ئازیكه‌ندی و بیلال بێدڵ گه‌رمیانی، به‌ره‌و مه‌حه‌ته شۆڕ ده‌بووینه‌وه، تا دره‌نگانی شه‌و له نزیك ویستگه‌كه‌ی شه‌مه‌نده‌فه‌ر كه دواتر كرا به به‌ندیخانه‌ی مه‌حه‌ته، به دزییه‌وه به‌ده‌م خواردنه‌وه‌وه ده‌ماینه‌وه، له‌وێ گوێمان له قۆریاته خۆشه‌كانی موعته‌سه‌م و حه‌یرانه پر له غوربه‌ته‌كانی خدر خه‌مخۆر و ئای ئای و ئه‌ڵڵا وه‌یسییه‌كانی بیلال ده‌گرت، خۆ گه‌ر ڕۆژێك خدر نه‌هاتبووایه، ئه‌وا من به ده‌نگه كه‌رخه‌كه‌مه‌وه ده‌ستم به حه‌یران گوتن ده‌كرد.
ئۆۆۆف، ده‌ردی غوربه‌ت و دووری ڕۆژ له دوای ڕۆژ هه‌ناوم بنكۆڵ ده‌كات، مێشکم ده‌كاته خمخانه، وه‌یش چه‌نده بیری كۆتره سابوونییه‌كانی جه‌لیل جامچی و نۆكاوه خۆشه‌كه‌ی كه‌ریم ئیبۆ و دۆندرمه‌كه‌ی مام جه‌ردیس و كێشكه‌ی كۆڵاو و عه‌سه‌لیاته‌كه‌ی شه‌ریف و شه‌ربه‌ته‌كه‌ی كاوه كه‌مته‌رخه‌م ده‌كه‌م. سه‌میر گوتی: برام، به یادی جاران هه‌ر به‌م بۆنه‌یه‌وه، سبه‌ینێ ده‌مه‌و عه‌سر سه‌عات چوار، له ده‌و ئاوه‌كه هه‌ردووكتان ده‌عوه‌تی منن و ئێوه هه‌ر خۆتان وه‌رن و من خواردن و بیره و ڤۆدگا و لیمۆ و چه‌ره‌زات دێنم و له‌وێ لێی داده‌مه‌زرێین. عه‌سر له ماڵه‌وه به‌پێ كه‌وتمه ڕێ، دوای نیو سه‌عات گه‌یشتمە ده‌و ئاوه‌كه، له‌وێ له شوێنێكی لاچه‌پ، هه‌ردوو هاوڕێی دێرینم دۆزینه‌وه، دوای هه‌ژده ساڵ چاوم به بینینی موعته‌سه‌م ڕۆن بووه‌وه، دوای چاكوچۆنی و ئه‌حواڵ پرسین و قسه و گفتولفتی خۆش و گێڕانه‌وه‌ی هه‌ندێ یادگاریی ساڵانێ له‌وه‌به‌ر، كه‌وتینه خواردنه‌وه، گه‌لێك نوكته و قسه‌ی خۆشمان كرد، كه‌شوهه‌واكه زۆر فێنك بوو، ئه‌ملا و ئه‌ولای زێیه‌كه پڕی خه‌ڵك بوو، تیایاندا بوو خۆی و سه‌گه‌كه‌ی، هه‌بوون دوو دوو و سێ سێ به سه‌گه جۆراوجۆره‌كانیانه‌وه دانیشتبوون، هه‌ریه‌كه خه‌ریكی خواردن یان خواردنه‌وه‌ش بوون، سه‌یرانێكی خۆش بوو و كه‌س ئاگای له كه‌س نه‌بوو، تا ڕادده‌یه‌ك كشوماتییه‌ك ئه‌و ناوه‌ی گرتبووه‌وه. ده‌مێك بوو گوێم له قۆریات و مه‌قامات و ده‌نگه خۆشه‌كه‌ی موعته‌سه‌م نه‌بووبوو، بیرم له حه‌یرانه پڕ له سۆزه‌كانی خدر و ئایئایه‌كه‌ی بیلال گه‌رمیانی ده‌كرده‌وه، سۆزێكی توند بۆ ساڵانی به‌سه‌رچوو دایگرتم. سه‌میر ڕووی كرده موعته‌سه‌م و گوتی: دامرچی گیان، له‌مێژه گوێمان له قۆریات نه‌بووه، توخوا بۆ تێی ناچریكێنی؟ موعته‌سه‌م سه‌ره‌تا ملی نه‌ده‌دا، پاشان منیش داوام لێی كرد بیڵێت، ئیتر ورده ورده نه‌رمی كرد و له‌ناكاو ده‌ستی له‌بن گوێی نا:
ئه‌غااااام ئه‌غاااااام
ایچم ایچم
قۆی مانی ایچم ایچم
باخما اوزوم گولورو
وێراندی ایچم ایچم.
ئه‌وه‌ی سه‌یر و عاجباتی بوو لای ئێمه و خه‌ڵكانی دانیشتووی ئه‌و ناوه، له‌گه‌ڵ هه‌ر تێهه‌ڵكردنێكی موعته‌سه‌م به قۆریات و ئه‌غااام ئه‌غااام و هه‌ڵسانه‌كه‌ی، سه‌گه‌كانی ئه‌و ده‌وروبه‌ره، سه‌گه‌كانی ئه‌و خه‌ڵكه‌ی ئه‌وێ تێكڕا ده‌ستیان به حه‌په حه‌پ كرد. هه‌ر واقمان وڕما. له‌ناكاو موعته‌سه‌م بێده‌نگ ده‌بوو ده‌یگوته من: ئه‌رێ ئه‌وه چی بووه؟ چ قه‌وماوه ئه‌م سه‌گوه‌ڕه چییه؟ كاتی خۆیشی سوعبه‌ت و قسه و جنێوی جۆراوجۆر له نێوان من و موعته‌سه‌م هه‌بوو، ئیتر به هه‌لم زانی له‌گه‌ڵه بكه‌ومه‌وه سوعبه‌ت، گوتم: كاكی دامرچی، سه‌گی ئه‌م خه‌ڵكه بۆیه ده‌ستیان به حه‌پین كردووه، ده‌ڵێن: ئه‌وه سه‌گێكی غه‌ریب و تازه هاتووه‌ته ئه‌و مه‌نتیقه‌یه، ئه‌م ئاواز و نه‌وای ئه‌م ئه‌غااام ئه‌غااامه‌یان به‌لاوه تازه‌یه، لایان حه‌په‌یه‌كی نامۆیه، هه‌ر بۆیه‌شه له حه‌په ناكه‌ون. هه‌موو ده‌ستمان به پێكه‌نین كرد، خۆیشی به ڕووێكی تێكه‌ڵ به غه‌م كردییه قاقا. ده‌ستمان كرده‌وه به خواردنه‌وه. موعته‌سه‌م ڕووی لێنام: ئه‌رێ تۆش جاران ناوه ناوه حه‌یرانت بۆ ده‌گوتین، ئه‌وه خێره خۆت كڕ كردووه؟ بۆ دڵدانه‌وه و خۆشیی بینین و به‌ڕێكردنی موعته‌سه‌م، نه‌مویست بێدڵیی بكه‌م، بۆیه ده‌ستم به حه‌یران گوتن كرد:
حه‌یرااااااااان
گه‌واره‌كی دامه‌زراند له ده‌شتی قه‌راجێ
ته‌ڕ ده‌كا ئاقارێ مه‌خمووری
ته‌ڕ ده‌كا گومبه‌تی برایماغای
كه‌ڕکی حوسێنی غازی
سه‌رێ بێژینگ به‌سه‌ری
ده‌په‌ڕییه‌وه له كه‌ڕکی كاوله تۆماری
ڕه‌ت ده‌بوو له زوورگه‌زراوی
ته‌ڕ ده‌كا بناری ئه‌نگرۆزی… ئاااااااای ئایاااااااای له‌بۆت نه‌مایممممممم.
له‌گه‌ڵ هه‌ر هه‌ڵسان و ئااااای و حه‌یرانێكدا، تێكڕای سه‌گ ده‌كه‌وتنه‌وە حه‌پین، له‌به‌ر سه‌گوه‌ڕ ئه‌و ناوه ده‌بووه حه‌په‌حه‌پ و هه‌را و خه‌ڵكه‌كه یه‌كه‌مجاریان بوو ئه‌م به‌زمه له ده‌و ئاوه‌كه ببینن، سەگی وایان تێدا بوو لەوانەبوو دە ساڵەیش دەبوو حەپەی نەبیسترابێ، ئەوجاش لە حەپین نەدەکەوت، دیسانە‌وه هه‌موو له هه‌موو ته‌ماشایان ده‌كردین و نه‌یانده‌زانی مه‌سه‌له چییه!
موعته‌سه‌م به پێكه‌نینێكی تاڵه‌وه ڕووی تێكردم:
خۆ بینیت! سه‌گه‌كان ئه‌مجاره‌یان حه‌په‌كه‌ی تۆیان به‌لاوه غه‌ریب بوو و دیسانه‌وه هه‌ر وایانزانی سه‌گی تازه هاتووه‌ته مه‌نتیقه. موعتەسەم به غه‌مبارییه‌كی شاراوه‌وه گوتی: كاكه گیان من لای خۆمه‌وه قه‌بووڵمه، خۆزگه سه‌گێكی زنجیر له‌ملی ده‌ست پیره‌ژنێكی داڕزاوی ئێره بووام، به‌ڵام ئه‌و ڕۆژه‌م نه‌دیبا بگه‌ڕێمه‌وه كاوله مه‌فته‌ن.
