Skip to Content

سانسۆرکردن مێژوویەکی دوورو درێژی هەیە… ئاراس سەعید

سانسۆرکردن مێژوویەکی دوورو درێژی هەیە… ئاراس سەعید

Closed
by ئه‌یلول 30, 2020 General, Opinion


کام بەهاو کامە شیرازەیی کۆمەڵایەتی، لەپێناوی بەهاو نەریتە پیرۆزەکانی نیشتمان و نەتەوە، یان لەقاڵبدانی ئەقڵ و خەساندنی فیکر و سەرکوتکردنی ئازادی بیروڕا.

  1. سانسۆرکردنی نوسین و بیرکردنەوە نەک شتێکی نامۆ نیە بەکۆمەڵگای ئێمە، بەڵکو مێژوویەکی دورو درێژی هەیە. لەماوەی ئەم زەمەنە مێژویەدا سانسۆرکردن بەسیستماتکیکراوە و لەڕێگەی مۆنپۆڵ کردنی سێکتەری پەروەدە و کاروباری ئایینی و ڕۆشنبیریەوە. بازنەیەکی فیکری و کلتوری سەپاو و تواندنەوەی جیناوەکانی من و تۆ و ئەو لەناو ئێمە و ئێوەو ئەواندا. دەسەڵاتی سیاسی لەمێژە لەڕێگەی کارخانەکانی پەروەدەوە هەوڵی بەرهەم هێنانی تایپێک لەمرۆڤی پاسیڤ و دۆگامەیە. لەمنداڵیەوە وەکو تاکێکی گوێڕایەڵ پەروەدەدەکرێت و ئەقڵی منداڵ وەکو تەنەکەی خۆڵ پڕ دەکرێت لەزبڵ و خاشاکی باو. مرۆڤ بۆی نیە هیچ گومانێک لە وتەکانی مامۆستا و وانەکە هەبێ و هەمووان ئامادەدەکرێن لەسەر یەک شێواز بیربکەنەوە و گوێڕایەڵی مامۆستا و لەخۆیان گەورەتربن. وردە وردە ئەم مرۆڤە دەرونی دەق دەگریت بم شێوازە ڕاهێنانەوەو لەداهاتوشدا گومانی لەهیچ شتێک نیەو ڕۆبۆت و مەیمونێکی ئامادەکراوە بۆ لێخورێن. مامۆستایی ئایینی بەبێ هیچ سانسۆرێک پرسی ئەخلاق دەگۆڕێت بۆ کۆمەڵێ حەرام و حەڵاڵی ئایینی، پرسی ئازادی دەگۆڕێت بۆملکەچبونی خودا و گومانکردن دەکاتە گوناهێکی گەورە و واوەیلا و گومڕایی بۆ ئەو کەسانەی وگومان لە بەرنامەی ئیسلام دەکەن. سێکتەری ڕۆشنبیریش لەڕێگەی ڕۆشنبیرە کۆنزیرڤاتیڤەکانیەوە بەردەوامە لەبەرهەمهێنانی فیکری کۆنەخوازی و ڕوحی ناسیۆنالیزم و پیرۆزکردنی سەرکردە. پوچەڵکردنەوەی هەر ڕوئیاو فکرێکی نوێ کە تابۆ و پیرۆزیەکانی تێک دەشکێنێ.
  2. بەها و نەریتە پیرۆزەکان چین؟
    کاتێک زۆرینە دەق دەگرێت بە کۆمەڵێک دەق و چیرۆک وئەفسانەوە ئیتر ڕاستەوخۆ دەبێتە تابۆیەکی پیرۆز، بەواتایەکی تر، هیچ کەسێک مافی فۆڕۆمەلە کردن و ڕیفۆرمکردنی نیە. ئەمانە جگە لەکۆمەڵێک ترادسیۆنی خێڵ و نەتەوە و یاسایی ڕەهایی ئایینی هیچی زیاتر نین. ڕێزگرتن و ملکەچی بوونی ئیتیکی دەستەجەمعی، چەپاندنی بیرکرنەوە و ڕوئیای تاکەکەسە لەلایەن زۆرینەوە. سانسۆر واتا، بیرکردنەو تێڕوانینی لەگەڵ ئەقڵیەتی خێڵە ژنکوژەکانی کوردستان و حیزب و ئیسلامی سیاسی جیاواز بێت دەبێت دەستکاری بکرێت یاخود ڕێگری لێبگرێت.
  3. ئەم بڕیاڕەی وەزارەتی ڕۆشنبیری، گەڕانەوەیە بۆسەدەکانی ناوەڕاست و مۆنۆپۆڵکردنی ئازادی بیروڕا و دروستکردنی بەربەستە لەبەردەم هەر فیکری نوێ و هەوڵێکی کراونەوە لەکۆمەڵگادا. سانسۆر دانان بۆکتێب لەلایەن نوخبەیەکی حیزبی و ئایینەوە هیچ جیاوازی نیە لەگەڵ سوتاندنی جیۆردانۆ برۆنۆ و سوکایەتی کردن بەگالیولۆ سوتاندنی کتێبەکانی ئیبن ڕوشد. وەزارەتی ڕۆشنبیری بەم بڕیاڕەی کلتور و فەرهەنگی کوردی لە باردۆخی وەستاو قەیرانی و فیکری و ئەخلاقیدا نەک بەرەو پێشەوە نابات، بەڵکو باردۆخی فەرهەنگ و فیکر و کلتوری کوردی دەگەڕێنتەوە بۆ سەردەمی کۆپەرنیکۆس و سەدەتاریکەکان و سەردەمی عێراقی دوای موعتەزیلە.
Previous
Next
Kurdish